نام های دیگر: ماشک، اقطن، اندامون، کشری، مچ، مج، منک، مونک.

نوع گیاه: بوته

نام خانواده: نخود

قسمت مورد استفاده: دانه

مزاج: سرد مایل به خشک، درجه 1، پوست کنده آن معتدل می باشد.

مقدار و دستور مصرف: 60 الی 30 گرم روزی سه بار به صورت خیسانده یا پخته.

ترکیب شیمیایی: گلوکوزید ویسیانین – ویسین – اسید سیانیدر یک در آن وجود دارد.

مصلح: زیره، میخک، انار ترش، سماق، آب ترشک، روغن بادام، تخم کافشه، زنجبیل، دارچین، فلفل، مصطکی، خردل

مشخصات: گیاهی است از خانواده ی Leguminosae، یک ساله و دو ساله و چند ساله به بلندی ،نیم،متر ساقه ی آن زاویه دار خزنده و کم و بیش پوشیده از کرک است. برگهای آن مرکب زوج دارای سه تا پنج جفت برگچه ی منتهی به پیچک میباشد گلها منفرد و ارغوانی یا خوشه ای و میوه ی آن به شکل ،غلاف کم و بیش دراز پوشیده از تار است که در آن تعدادی دانهی ماش کوچک و گرد و قهوه ای یا حنایی قرار دارد. این گیاه در شمال ایران و خرم آباد و همدان به حالت وحشی میروید و در مناطق مختلف ایران به طور پرورشی نیز کاشته می شود.

خواص:

1. تب بر
2. درمان آبله
3. درمان سرفه
4. ترمیم بینایی
5. درمان سردرد
6. ضد حساسیت
7. مسکن حرارت
8. درمان سرطان
9. صفرابر (سوپ)
10. درمان استسقاء
11. درمان سرخک
12. درمان سرخجه
13. درمان مخملک
14. درمان قند خون
15. درمان کم خونی
16. درمان آبله مرغان
17. تقویت کننده کلیه
18. درمان لک صورت
19. دارای ازت (گوگرد)
20. درمان رطوبت معده
21. درمان انزال زودرس
22. تولیدکننده خط تمیز
23. تقویت کننده بینایی
24. درمان آبریزش بینی
25. درمان سرماخوردگی
26. تقویت کننده اعصاب
27. درمان تورم گلو و لوزه
28. درمان ورم زبان کوچک
29. درمان صرع (پوست کنده)
30. درمان بواسیر (مالش هندی)
31. درمان بدبویی عرق (با سرکه)
32. دفع غیر ارادی منی به طور دائم
33. تحریک لوزالمعده بر ترشح انسولین
34. درمان کک و مک (با مورد ضماد کنید)
35. تقویت کننده اعضای ضرب دیده و کوفته
36. درمان اسهال یا فشار و اسهال خونی (با برنج پختن)
37. ضماد پخته ی آن با آب برای رفع سستی اعضای بدن و تسکین درد دندان مفید است.
38. هر شب کوبیده ی آن را ضماد کنید. لکه های سفید بدن یا برص را برطرف می کند.
39. ضماد پخته ی آن با سرکه برای درمان عوارض پوستی مانند اگزما و جرب جراحت دار مفید است.
40. اگر ماش با پوست را با ترشک بپزید و بخورید و یا آن را بپزید و با ترشیجات بخورید، شکم را بند می آورد.
41. آن را نرم بسایید بعد با موم آب کرده مخلوط کنید و هر شب تا صبح ضماد نمایید. لکه های قهوه ای صورت را برطرف می کند.
42. پوست گرفته ی آن را بپزید و بخورید. برای رفع سرفه و زکام گرم نافع است و اگر آن را با روغن بادام شیرین بخورید خون ساز می باشد.
43. پخته ی آن را بخورید مسکن حرارت و التهاب صفرا و خون است، مقوی اعصاب و نیروی دید چشم است برای سردردهای گرم تبهای گرم و حاد و تبهای دانه دار مانند آبله و سرخک مفید میباشد برای امراض کلیه خوب است.

مضرات:

1. نفخ
2. نقرس
3. درد دندان
4. سوء‌هاضمه
5. اسید اوریک
6. سرد مزاجان
7. عدم جذب کلسیم
8. زیاد کننده خلط ریه
9. زخم روده و اثنی عشر
10. زیاد کننده عرق (با سرکه)
11. مضر دندان و قوه ی باء است دیر هضم است و برای اشخاص، سرد مزاج، پیران و کسانی که در معده ی آنها نفخ و گاز بسیار است مضر می باشد؛ به خصوص پوست گرفته ی آن.