نام های دیگر: لوخا – لوخ – گرز – پیزر – روخ – لخ – رخ – حفاء – بلوط – پردی.
مشخصات: گیاهی است از خانواده ی Typhaceae ساقه ای بلند و عمودی دارد که انتهای آن به دو شاتون متراکم استوانه ای شکل که در حقیقت گلهای آن هستند و یکی روی دیگری قرار دارد ختم میشوند. گلهای آن دو نوع نر و ماده گلهای نر به شکل شاتون استوانه ای و در بالا قرار دارند و استوانه ی پایین گلهای ماده ی آن هستند، پس از خاتمه ی دوران گلدهی، گلهای نر فرو ریخته و تنها یک محور برهنه ی نازک از آن باقی میماند، ولی شاتون پایینی یعنی گلهای ماده رشد کرده و ضخیم می شوند و در وقت رسیدن میوه ها به شکل یک چماق یا گرز استوانه ای در می آیند. در میوه های آن دانه های خیلی ریز وجود دارد به قطر حدود یکمیلی متر این دانه ها را کرک پنبه ای پوشانیده است که الیاف آن دراز و به طول دو تا پانزده میلی متر میباشد، این کرکها بی رنگ شبیه پنبهاند برگهای آن به شکل روبان باریک و دراز است که از قاعده ی ساقه خارج و به طور عمودی تا رأس ساقه بالا میرود قسمت زیرزمینی گیاه را ساقه ی زیرزمینی صخیمی که مملو از فکول میباشد تشکیل میدهد که به طور افقی قرار گرفته و ریشکهای گیاه به آن متصل و در خاک فرو رفته اند. این گیاه آبی است و در کنار نهرها و آبهای راکد و در مناطق مختلف آسیا در چین شبه قاره ی هند، آمریکا، اروپا و ایران میروید در ایران در اطراف تهران ،جاجرود ،کرج ،اصفهان ،اراک ،گرگان مشهد و بلوچستان دیده می شود و دارای چند گونه می باشد.
ترکیب شیمیایی گرد تلقیح لوئی: مواد ایزورامنوز – پنتاکوزان و سیتوسترول در آن وجود دارد.
خواص:
- گرده نر آن مدر است برای معالجه و تسکین دردهای پشت و کمر، ناراحتی های مجاری ادرار درد قاعدگی های دردناک و همچنین در موارد قطع عادت ماهیانه ی بدون دلیل خاص تجویز می شود، قابض قاطع خونریزی و التیام دهنده ی زخم ،است تب بر میباشد ترشحات مفرط پس از زایمان را خشک می کند.
- آلت نرگیاه را خشک کرده بکوبید و الک کنید و گرد تلقیح آن را بگیرید و روی آتش ملایم بو بدهید تا رنگ آن سیاه شود و آن را برای بند آوردن خونریزی به کار برید.
- ساقه زیر زمینی لوئی را نیمکوب کرده بجوشانید و آب صاف کردهی آن را بنوشید. مدر مبرد و خنک کننده است برای افزایش ترشح شیر مفید میباشد التهاب و ورم پستان را برطرف میکند، تب بر است، اسهال خونی را قطع می کند.