شناخت دارو: عبارت است از فنول دوپام آگونیست گیرنده D1 دوپامین است که به عنوان داروی ضدفشارخون استفاده می شود.با اتساع شریان ها موجب کاهش فشارخون می شود.
دسته دارویی:
- داروهای قلبی و عروقی
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- فنول دوپام یک متسع کننده عروق سریع الاثر است. آگونیست گیرنده های دوپامینی شبه D1 است و با تمایل متوسطی به گیرنده های آدرنرژیک آلفا-2 متصل می شود. فنول دوپام مخلوط راسمیک حاوی ایزومر R است که تمایل 250 برابری نسبت به ایزومر S برای گیرنده شبه D1 دارد و مسئول اثر دارو است. ممکن است موجب افزایش غلظت پلاسمایی نوراپی نفرین هم بشود.فنل دوپام آگونیست گیرنده های دوپامینی شبه D1 است.به گیرنده های آدرنرژیک آلفا-2 هم متصل میشود و موجب افزایش جریان خون کلیوی می گردد.نیمه عمر: 5 دقیقه، شروع اثر: 10 دقیقه،حداکثر اثر:30-120 دقیقه، حجم توزیع: 0.6 لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، متابولیسم: در کبد به مشتقات سولفات، گلوکورونید و متوکسی تبدیل می شود. متابولیت ها: فنول دوپام-8-سولفات، فنول دوپام-7-سولفات، کنژوگه فنول دوپام گلوکورونیده و سایر متابولیت ها، دفع: 90% ادرار و 10% مدفوع.
اشکال دارو:
- آمپول
مقدار مصرف صحیح:
- افزایش فشارخون شدید/ بدخیم، اورژانس های افزایش فشارخون دارو در بیمارستان استفاده می شود.
- بزرگسالان: دوز شروع: 0.01-0.3 میکروگرم/کیلوگرم/دقیقه به صورت انفوزیون وریدی پیوسته، حداقل هر 15 دقیقه 0.05-0.1 میکروگرم/کیلوگرم/دقیقه افزایش میابد. در مطالعات بالینی تا 1.6 میکروگرم/ کیلوگرم/ دقیقه استفاده شده است.انفوزیون شاید تا 48 ساعت ادامه یابد.
- کودکان: دوز شروع: 0.2 میکروگرم/ کیلوگرم/ دقیقه به صورت انفوزیون وریدی پیوسته تا حداکثر 4 ساعت، هر 20-30 دقیقه تا 0.3-0.5 میکروگرم/کیلوگرم/دقیقه دوز میتواند افزایش یابد. حداکثر دوز مجاز 0.8 میکروگرم/کیلوگرم/دقیقه می باشد.
عوارض جانبی دارو:
- سردرد , تهوع , افزایش تعداد ضربان قلب , استفراغ , گرگرفتگی , سرگیجه , سکته قلبی , نارسایی قلبی , افزایش کراتینین سرم , افت فشارخون , آنژین , دیس آریتمی قلبی.
تداخلات دارویی:
- بتاکسولول , ماینوکسیدیل , هیدرالازین , لوودوپا , اپوپروستنول , کربی دوپا , ترپروستینیل , پیندولول , دوفتیلید , بروموپراید , نسیریتاید.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، حساسیت به سولفیت.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- داروی فنول دوپام معمولا با سرعت انفوزیون بیشتر از 0.1 میکروگرم/کیلوگرم/دقیقه موجب افزایش ضربان قلب وابسته به دوز می شود.
- سطح پتاسیم بررسی شود.
- در بیماران مبتلا به فشارخون داخل چشمی یا گلوکوم موجب افزایش فشار داخل چشم می شود.
- فنول دوپام حاوی سدیم متابی سولفیت است.سولفیت ها در برخی افراد موجب واکنش های حساسیتی نظیر علائم آنافیلاکسی می شود.آزمایش عملکرد خونی طبق دستور پزشک انجام شود.
- اگر به سولفیت ها حساسیت دارید به پزشک خود اطلاع دهید. بعضی از فرآورده های داروی فنول دوپام حاوی سولفیت می باشند.