شناخت دارو: عبارت است از فنلزین یک مهار کننده برگشت ناپذیر غیر انتخابی آنزیم مونوآمین اکسیداز است. برای درمان اختلال افسردگی شدید استفاده می شود.
دسته دارویی:
- مهار کنندگان آنزیم مونو آمین اکسیداز (MAOI)
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- اگرچه مکانیسم دقیق عملکردداروی فنلزین مشخص نیست، ولی به نظر می رسد که مهار غیر برگشتی و غیر انتخابی MAO بوسیله فنلزین موجب کاهش علائم افسردگی از طریق افزایش سطوح سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین در نورون، می شود . زمان ایجاد حداکثر غلظت پلاسمایی: 43 دقیقه، شروع اثر: 2 تا 4 هفته، طول زمان اثر: اثر درمانی دارو می تواند تا 2 هفته بعد از قطع درمان ادامه پیدا کند. متابولیسم: بوسیله آنزیم MAO، متابولیت ها: فنیل استیک اسید و پاراهیدروکسی فنیل استیک اسید، نیمه عمر حذف: 11.6 ساعت، دفع: ادراری.
اشکال دارو:
- قرص
مقدار مصرف صحیح:
- بزرگسالان و سالمندان: افسردگی: با دوز 15 میلی گرم خوراکی هر 8 ساعت شروع می شود، و به بیش از 20 تا 30 میلی گرم هر 8 ساعت تجاوز نکند. بعد از بیشینه پاسخ (2 تا 6 هفته) دوز را طی 2 تا 6 هفته کاهش دهید و دوز را در 15 میلی گرم روزانه یا روز درمیان حفظ کنید. فشار خون پایش شود.
- اطفال: ایمنی و کارایی مصرف دارو در این سن مشخص نشده است.
عوارض جانبی دارو:
- اختلال خواب , یبوست , سردرد , خشکی دهان , گیجی , ضعف , لرزش , افزایش وزن , خواب آلودگی , خستگی , تحریک پذیری , کاهش فشار خون وضعیتی.
تداخلات دارویی:
- ارگوتامین سی , اکس کاربازپین , اکسپکتورانت , بریمونیدین , بوپیواکائین , بوسپیرون , پزودوافدرین , تترابنازین , ترامادول , آتروپین/ دیفنوکسیلات (لوموتیل) , دیمن هیدرینات , سیبوترامین , سیپروهپتادین , متیل فنیدات , مدافینیل , مکلوبماید , متیلن بلو , فنتانیل , نفازودون , بوپرنورفین , اتومیدات , اندانسترون , دولوکستین , گرانیسترون , کاربامازپین , لوودوپا , لینزولید , آموکساپین , آلفنتانیل , سوفنتانیل , دسفلوران , راساژیلین (رازاگیلین) , سافینامید , پالونوسترون , دولاسترون , پتیدین , تاپنتادول , فنیل پروپانولامین , دی اتیل پروپیون , آلموتریپتان , پنتازوسین , بوتورفانول , نالبوفین , گوانادرل , لورکاسرین , فن دی مترازین , بنزفتامین , دوکساپرام , آلفاگان , نیتروس اکساید , متوهگزیتال , دکس فن فلورامین , دس ونلافاکسین , ال تریپتوفان , میلناسیپران , پروپیل هگزدرین , زایلومتازولین , آکریواستین + پسودوافدرین , کلرسیکلیزین+ پسودوافدرین , دوکسیلامین , انتاکاپون , لوومیلناسیپران , کلرسیکلیزین + فنیل افرین , اکسی مورفون , ات کلر وینول , کوردیسپس , دیفنوکسین , دی پی پانون , بنزهیدروکدون/استامینوفن , سیکلوپنتیازید , کلورسیکلایزین , نتوپیتانت.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، نارسایی احتقانی قلب , فئوکروموسیتوما , پرفشاری خون , بیماری های کبدی و کلیوی.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- افکار خودکشی: در مطالعات کوتاه مدت، داروی های ضد افسردگی، خطر تفکرات و رفتار خودکشی را در کودکان، نوجوانان و بالغین جوان (کمتر از 24 سال) که دارو های ضد افسردگی را برای اختلال افسردگی شدید و دیگر بیماری های روانی استفاده می کردند، افزایش داده است. این افزایش در بیمارانی که سن شان بیشتراز 24 سال بود مشاهده نشد؛ کاهش خفیفی در تفکرات خودکشی در بالغین بیشتر از 65 سال مشاهده شد. در کودکان و بالغین جوان، خطرات مصرف داروی ضد افسردگی باید در برابر فواید استفاده از آن سنجیده شود. بیماران باید به طور دقیق در مورد تغییرات رفتاری، بدتر شدن از لحاظ بالینی و تمایل به خودکشی در خلال دوره 1 تا 2 ماهه درمان و تنظیم دوز پایش شوند. واکنش های فشار خون بالا با مصرف غذاهایی که مقدار زیادی تیرامین دارند یا مکمل های حاوی کافئین، تیروزین، تریپتوفان یا فنیل آلانین رخ دهد.
- فشارخون پایین وضعیتی ممکن است رخ دهد. در بیماران دچار دیابت شیرین، گلوکوم، نقص کبدی/کلیوی، تاریخچه تشنج، نقص تیروئید با احتیاط تجویز شود. خانواده بیمار باید هر گونه اختلال در رفتار بیمار را به پزشک گزارش دهند. داروی فنلزین به صورت خوراکی ، معمولاً 1 تا 3 مرتبه در روز طبق دستور پزشک مصرف می شود. فنلزین را می توان همراه یا بدون غذا مصرف نمود. تنظیم بر اساس شرایط پزشکی شما و پاسخ به درمان است. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک دارو را با دوزهای پایین شروع می کند و تدریجا دوز را افزایش می دهد. زمانی که شرایط شما مناسب شد و وضعیت سلامت روانی شما بهتر شد، پزشک دوز را کاهش می دهد. با دقت دستورالعمل پزشک خود را دنبال کنید. میزان کمتر یا بیشتر از نسخه تعیین شده را مصرف نکنید. این دارو را به صورت منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای یادآوری بهتر، دارو را در یک زمان معین در روز مصرف کنید. ممکن است هفته های متعددی طول بکشد تا فواید کامل این دارو مشخص شود. بدون مشاوره با پزشک دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی داروی فنلزین منجر به بروز عوارض ناگهانی می شود، مخصوصاً اگر برای مدت طولانی یا دوزهای بالا به صورت منظم مصرف شده باشد. در این موارد، علائم قطع ناگهانی (همانند بی قراری، گیجی، توهم، سردرد، ضعف و اسهال) رخ می دهند. برای جلوگیری از عوارض قطع ناگهانی دارو، پزشک شما دارو را به صورت تدریجی کاهش می دهد. برای جزییات بیشتر با پزشک و داروساز مشورت کنید و هر گونه عارضه قطع ناگهانی را گزارش دهید. در صورت ادامه پیدا کردن و بدتر شدن شرایط پزشک خود را مطلع کنید.