سوزش سر دل به هنگام حاملگی: عبارت است از بسیاری از زنان سوزش سر دل در بارداری را تجربه میکنند که امری عادی و بیخطر بوده، اما میتواند دردناک نیز باشد. سوزش سر معده در بارداری احساس سوزشی است که اغلب از پایین قفسهی سینه تا زیر گلو گسترش مییابد. درد معده در اوایل بارداری و در طول بارداری ممکن است وجود داشته باشد. این اتفاق زمانی میافتد که اسید معده شما به سمت بالا حرکت میکند و وارد مری و گلوی شما میشود و احساس طعم ترشی یا تلخی به شما دست میدهد.
علائم:
- درد در گلو
- تنگی نفس
- بوی بد دهان
- تهوع و استفراغ
- طعم اسیدی یا ترش در دهان
- دردی که هنگام خوابیدن بدتر میشود
- احساس سوزش در سینه، گلو یا پشت دهان
- در سوزشی در مرکز قفسه سینه و قسمت بالای شکم، که غالباً با ترش کردن همره است، آروغ زدن.
علت:
- چاقی
- پرخوری
- سیگارکشیدن
- مصرف الکل در دوران بارداری
- خوردن مداوم غذاهای ادویهدار، پرچرب و حاوی گوشتهای فرآوری شده
- داشتن سابقه رفلاکس اسید معده به مری قبل از بارداری یا در اثر حاملگی قبلی
- مصرف بیشازحد مرکبات، گوجهفرنگی، شکلات، کافئین و نوشابه یا سایر نوشیدنیهای دارای کربنات
- مصرف برخی از داروهای ضد تهوع در دوران بارداری میتواند باعث ایجاد یا بدتر شدن سوزش سر دل شود.
- ابتلا به یک عارضه حاملگی شدید به نام سندرم هِلپ (HELLP) که میتواند علائمی مانند سوزش سر دل، دل درد، احساس سوزش در قفسه سینه و احساس فشار یا درد در قسمت فوقانی معده ایجاد کند.
- افزایش هورمون پروژسترون: تغییرات هورمونی و فیزیکی بدن شما در دوران بارداری میتواند به صورت موقتی باعث سوزش سرِ دل و ریفلاکس (برگشت اسید) معده گردد. افزایش هورمون پروژسترون در زمان بارداری باعث شل شدن عضلات صاف رحم میگردد، این هورمون همچنین باعث شل شدن دریچهای که مری را از معده جدا میکند، میشود. این عامل اجازه میدهد که اسید معده به مری نفوذ یافته و باعث احساس سوزش شود و همچنین پروژسترون، انقباضات موج مانند معدهی شما را کاهش میدهد در نتیجه هضم غذا کُند و اسید معده بیش از حد ترشح میشود.
- فشار رحم به معده: سوزش سر دل ربطی به قلب ندارد، این حالت به دلیل برگشت اسید از معده به مری رخ می دهد. احساس سوزش سرِ دل ازهفته 30 تا هفته 36 بارداری بیشتر میشود. زمانی که رحم بزرگ شما که تقریباً تمام حفره شکم شما را فرا گرفته است، به معدهی شما فشار وارد میکند و آن را به سمت بالا هل میدهد اسید معده به داخل مری وارد شده و شما در گلوی خود احساس سوزش میکنید.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- سگار کشیدن
- نوشیدن الکل
- پرخوری یا غذاخوردن و بلافاصله دراز کشیدن
پیشگیری:
- از عوامل خطری که در بالا ذکر شد جداً پرهیز کنید.
عواقب مورد انتظار:
- این مشکل ناراحت کننده اما بدون خطر است. پس از تولد بچه، این مشکل خود به خود مرتفع می شود مگر این که علت آن ربطی به حاملگی نداشته باشد.
عوارض احتمالی:
- گرفتگی گلو
- گلودرد مداوم
- کاهش وزن ناگهانی
- گرفتگی و تغییر صدا
- تنگی نفس و سرفههای مدارم
- احساس مداوم درد در قفسه سینه
- مشکل در بلعیدن یا احساس درد هنگام بلع
- کاهش تعداد گلبولهای قرمز خود و شروع کمخونی
درمان طب سنتی:
- کندر یا آدامس بجوید.
- به سرعت غذا نخورید.
- صبح ناشتا عسل بخورید.
- مایعات را کم کم بنوشید.
- شیر و ماست مصرف کنید.
- سر تخت خود را بالا بیاورید.
- لباس یا کمربند تنگ به تن نکنید.
- مصرف مقادیر زیاد مایعات را کاهش دهید.
- از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید.
- در هنگام شب بر روی پهلوی چپ خود دراز بکشید.
- باید غذا را در مقدار کم و وعده های زیاد مصرف کرد.
- زیر سر خود را بالا ببرید یا سر تخت را حدوداً 10 سانتی متر بلند کنید.
- به درستی خم شوید، از خم شدن خودداری کند، خصوصاً پس از غذا خوردن
- عدم مصرف مواد غذایی که سوزش سر دل در دوران بارداری را تشدید می کنند.
- 2 تا 3 قاشق چایخوری سرکه سیب در 250 میلی لیتر آب بریزید و میل کنید با این که باور بر این است که سرکه سیب اسیدی می باشد، اما به تعادل تولید اسید در معده و متعادل سازی اسید معده کمک می کند.
داروها:
- امپرازول
- معمولاً دارویی برای این مشکل مورد نیاز نیست. حتی الامکان هیچ دارویی به هنگام حاملگی مصف نکنید. تا زمانی که این علائم را می توانید تحمل کنید، سعی کنید دست به دارو نزنید.
فعالیت:
- فعالیت خود را حفظ کنید. البته از انجام تمرینات شکمی که نیاز به خم شدن دارند خودداری کنید.
رژیم غذایی:
- غذا را در وعده های بیشتر و حجم کمتر در هر وعده میل کنید. قبل از خواب غذا نخورید. از غذاهای پر ادویه پر هیز کنید. هرگز الکل ننوشید. از نوشیدنی های خیلی گرم یا سرد پرهیز کنید.
نکته:
- آیا سوزش سر دل در دوران بارداری طبیعی است: سوزش سرِ دل یک مسئله عادی است و زمانیکه شما باردار هستید به خصوص از اواسط بارداری تا اواخر بارداری ایجاد میگردد. حدود یک سوم زنان باردار سوزش سردل را در سه ماهه اول تجربه میکنند و در سه ماهه سوم به میزان دو سوم در زنان باردار افزایش مییابد. نگران ادامهی سوزش سرِ دل بعد از تولد کودک خود نباشید، چرا که این علائم یکباره بعد از زایمان ناپدید میشوند.