شناخت دارو: عبارت است از سفپیم یک آنتی بیوتیک سفالوسپورینی نسل چهارم است که ازسال 1994 گسترش پیدا کرد. سفپیم در درمان پنومونی بیمارستانی شدید، عفونت هایی که به دلیل میکروارگانیسم های بسیار مقاوم ایجاد شده است (مانند سودوموناس آئروژنوزا) و تب نوتروپنی به کارمی رود.
دسته دارویی:
- آنتی بیوتیک
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- سفالوسپورین ها با از بین بردن باکتری و داشتن همزمان فعالیت مشابه سایر آنتی بیوتیک های بتالاکتام (مانند پنی سیلین) به فعالیت می پردازند. سفالوسپورین ها موجب اختلال در ساختار لایه پپتیدوگلیکانی دیواره باکتری می شوند.
- سفپیم طیف اثر وسیعی بر روی باکتری های گرم مثبت و گرم منفی نسبت به نسل سوم سفالوسپورین ها دارد سفپیم فعالیت خوبی در برابر عوامل بیماری زای مهم که شامل سودوموناس آئروژنوزا، استافیلوکوک آرئوس و استرپتوکوک پنومونیه که به چندین دارو مقاومت نشان داده است می باشند، دارد. سفپیم خط اول درمان در برابر عفونت های شناخته شده یا مشکوک به انتروباکتریاسه می باشد. در حالی که سایر سفالوسپورین ها توسط بتالاکتامازهای وابسته به پلاسمید وکروموزوم تخریب می شوند.
- جذب: جذب عضلانی سریع و کامل دارد. زمان اوج غلظت پلاسمایی 0.5 الی 1.5 ساعت در تزریق داخل وریدی و 1 تا 2 ساعت در تزریق داخل عضلانی می باشد. توزیع: در مایعات ملتهب تا غلظت 80 درصد سطوح سرمی و در مخاط داخل برونش تا غلظت 60 درصد سطوح سرمی، نفوذ می کند. از سد خونی مغزی عبور می کند. میزان اتصال به پروتئین آن 16 تا 19 درصد است. حجم توزیع دارو در بزرگسالان 16 تا 20 لیتر می باشد. متابولیسم: به میزان کمی در کبد متابولیزه می شود. دفع: نیمه عمر دفعی دارو 2 ساعت است و دفع آن ادراری می باشد (85 درصد به صورت داروی بدون تغییر).
اشکال دارو:
- ویال تزریقی
مقدار مصرف صحیح:
- سفپیم تزریقی به صورت پودر هایی است که با مایع مخلوط می شود یا به صورت یک محصول قبل از مخلوط شدن، به صورت داخل وریدی و طی 30 دقیقه تزریق می شود. سفپیم همچنین به صورت داخل عضلانی نیز می تواند تجویز شود. این دارو معمولاً 1 تا 2 گرم هر 8 تا 12 ساعت برای 7 تا 10 روز تجویز می شود. در کودکان 2 ماه تا 16 سال تا وزن 40 کیلوگرم: 50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل وریدی هر 8 تا 12 ساعت به مدت 7 تا 10 روز که بستگی به نوع و حساسیت عفونت دارد.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع ، سردرد ، خونریزی بینی ، کاهش اشتها ، گیجی ، استفراغ ، تشنج ، اسهال، تب ، لرزش ، درد و کرامپ شکمی ، تورم ، زردی پوست ، زردی چشم ، ادرار تیره ، تغییرات رفتاری ، سختی تنفس ، افزایش اسهال خونی یا آبکی ، درد دست بازو، پا یا صورت، معده و خونریزی لثه، لرز ، ضربان قلب نامنظم ، کرامپ های عضلانی در دست، بازو، پا یا صورت ، بی حسی یا مورمور شدن اطراف دهان ، بی حسی نوک انگشتان یا پاها ، التهاب با تورم.
تداخلات دارویی:
- آمیکاسین ، جنتامایسین ، آمپی سیلین + سولباکتام ، آملودیپین ، استامینوفن/ پاراستامول ، پنتوپرازول ، دیکلوفناک ، سدیم کلراید بینی، سیپروفلوکساسین، فوروزماید ، وارفارین ، ویتامین دی ، دوکوسات ، اسپری کامبیونت (اپراتروپیوم بروماید + سالبوتامول)، واکسن حصبه (تیفوئید) ، واکسن کلرا ، فلوریتا پیر F18 ، آمینوهيپورات سدیم.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، ازدیاد حساسیت به پنی سیلین ها یا سایر آنتی بیوتیک.
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- استفاده طولانی مدت و مکرر از دارو موجب ایجاد عفونت ثانویه می شود. در صورت مشاهده علایم عفونت ثانویه باید پزشک خود را مطلع سازید. در این حالت ممکن است داروی شما تغییر یابد.
- اسهال خفیف با مصرف آنتی بیوتیک معمول است. ولی فرم های شدید تر اسهال (کولیت های سودو ممبرانی) به صورت نادر ممکن است اتفاق بیافتد. این حالت ممکن است در طی مصرف دارو و یا چندین ماه پس از قطع مصرف دارو روی دهد.
- در صورت مشاهده هرگونه درد یا اسپاسم معده، اسهال شدید یا مدفوع خونی بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید و بدون مشورت با پزشک اسهال خود را درمان نکنید.
- سفپیم ممکن است توانایی سیستم انعقادی خون را کاهش دهد. از تمام فعالیت هایی که ممکن است منجر به صدمه یا خونریزی شود، اجتناب نمایید و در صورت مشاهده هرگونه خونریزی یا کبودی غیر عادی پزشک خود را مطلع سازید. و در صورت داشتن مدفوع خونی، قیری یا تیره به پزشک خود اطلاع دهید.
- در بیماران دیابتی، سفیپم ممکن است باعث ایجاد نتایج اشتباه در گلوکز ادراری شود. قبل از تغییر در رژیم غذایی یا دوز داروی دیابتتان پزشک خود را مطلع سازید.
- برخی گزارشات از مشکلات سیستم عصبی (مانند گیجی، توهم، کوما، تشنج، غش کردن) در برخی بیماران مصرف کننده سپفیم وجود دارد. درصورت هر یک از این علایم به پزشک خود اطلاع دهید.
- سفپیم را در سالمندان با احتیاط مصرف کنید چون آنها ممکن است به اثرات دارو حساس تر باشند.
- سفپیم را در کودکان کمتر از 2 ماه با احتیاط مصرف کنید. سلامت و تأثیر دارو در این رده سنی هنوز تائید نشده است.