شناخت دارو: عبارت است از زولدرونیک اسید (گاهی زولدرونات نامیده می شود.) در گروه داروهای بیس فسفونات قرار دارد.زولدرونیک اسید باعث مهار آزاد سازی کلسیم از استخوان می شود.زولدرونیک اسید در درمان بیماری پاژه و پیشگیری از استئوپورز در خانمهای یائسه یا بیماران مصرف کننده داروهای استروئیدی بکار می رود. زولدرونیک اسید همچنین در افزایش تراکم استخوان در آقایان دارای استئوپورز استفاده می شود.

دسته دارویی:

• داروهای استخوان ساز

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• زولدرونیک اسید یک بیس فسفونات است که از طریق اثر بر استئوکلاست ها یا پیش ساز های استئوکلاستی باعث مهار بازجذب استخوان می شود.زولدرونیک اسید فعالیت استئوکلاستیک و آزادسازی کلسیم اسکلتی القائ شده توسط تومورها را مهار می کند وموجب کاهش کلسیم و فسفر سرم و افزایش حذف آنها می شود.جذب زولدرونیک اسید بسیار ناچیز است . اتصال به پروتئینهای پلاسمای زولدرونیک اسید 22% می باشد. زولدرونیک اسید در شرایط درون تنی آنزیم های P450 انسانی را مهار نمی کندو تحت بیوترانسفورماسیون قرار نمی گیرد.نیمه عمر زولدرونیک اسید 146 ساعت می باشد و کلیرانس آن کلیوی است و بخشی از دارو ظرف 24 ساعت از طریق ادرار دفع می شود.

اشکال دارو:

• آمپول

مقدار مصرف صحیح:

• بیماری پاژه: بزرگسالان: دوز پیشنهادی 5 میلی گرم انفوزیون وریدی که ظرف حداقل 15 دقیقه انفوزیون می گردد.
• در ضایعات استخوانی مولتیپل میلوما و ضایعات استخوانی متاستاتیک تومورهای جامد: 4میلی گرم انفوزیون وریدی که ظرف حداقل 15 دقیقه انفوزیون می گردد هر 3-4 هفته تجویز می گردد.

عوارض جانبی دارو:

• تهوع , سردرد , یبوست , دردشکمی , استفراغ , خستگی مفرط , بثورات جلدی , اسهال , ضعف , احساس سرما , سوءهاضمه , ادم , ادم محیطی , تب , درد عضلانی , علائم شبه آنفولانزا , استخوان درد , درد مفصل , پشت درد.

تداخلات دارویی:

• اس امپرازول , پنتوپرازول , آمیکاسین , اریترومایسین , جنتامایسین , فوروزماید , کلسی تونین , مگلومین کامپاند , دیاتریزوات (آمیدوتریزوئیک اسید) , یوتالامات , آیوکساگلات , لوتتیوم لو 177 دوتاتات.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، نارسایی کلیوی.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• مصرف زولدرونیک اسید در بیماران با کلیرانس کراتینین کمتر از 35mL/min منع مصرف دارد.
• از مصرف زولدرونیک اسید در خانمهای باردار و شیرده خودداری شود.
• در بیماران با آسم حساس به آسپرین ، اختلال عمل کبد و در افراد مسن با احتیاط تجویز شود.
• در بیمارانی که قسمتی یا کل غده پاراتیروئید خود درناحیه گردن یا قسمتی از روده ها را برداشته اندیا نمی توانند مکمل های کلسیم را مصرف کنند پزشک معالج خود را مطلع کنند.قبل مصرف زولدرونیک اسیداز مشکلات کلیه و داروهای مصرفی پزشک خود را آگاه نمایید.
• زولدرونیک اسید در عرض 15-30 دقیقه انفوزیون می شود. در هنگام انفوزیون نباید داروهای دیگری از طریق این خط انفوزیون مصرف شوند.
• بیمار باید قبل از درمان با زولدرونیک اسید هیدراته شود.
• محلول زولدرونیک اسید قبل از تجویز با 100 میلی لیتر نرمل سالین یا دکستروز 5% رقیق سازی شود.
• بیماران پاژه تحت درمان با زولدرونیک اسید برای پیشگیری از پایین بودن سطح کلسیم خون روزانه 1500میلی گرم کلسیم در دوزهای منقسم (2 تا 4 بار در روز) مصرف کنند.اهمیت این موضوع بخصوص در دو هفته بعد از تزریق زولدرونیک اسید می باشد.