زخم دهانه رحم (سرویسیت): عبارت است از دهانه رحم یا سرویکس ناحیه ورودی رحم است که بین واژن و رحم قرار دارد. بنابراین توسط خود فرد و یا بدون استفاده از دستگاه معاینه زنان یا اسپکولوم قابل رویت نیست. دهانه رحم به دلایل متعددی ممکن است دچار التهاب و عفونت یا زخم شود. به زخم دهانه رحم اصطلاحاً سِرویسیت (Cervicitis) می گویند. سِرویسیت یا بیرون زدگی رحم حالتی است که در آن سلول‌های استوانه ای داخلی رحم به سمت بیرون حرکت کرده‌اند و به‌ صورت بافت مخملی و قرمز رنگ مشاهده می‌شود.

علائم:

1. بعضی از خانم ها هنگام سِرویسیت (زخم دهانه رحم) هیچ علائمی ندارند؛ اما گاهی علائم زیر را می‌شود در زنان مبتلا مشاهده کرد:
2. درد در هنگام دخول
3. خارش و تحریک واژن
4. ترشحات مکرر و راجعه واژن
5. خونریزی غیرطبیعی یا لکه بینی
6. احساس درد در ناحیه واژن و لگن
7. لکه بینی یا خونریزی در هنگام رابطه جنسی
8. احساس درد بیش از حد و غیر طبیعی هنگام معاینات
9. ترشحات سبز رنگ و یا زرد و ضخیم در موارد شدید تر
10. احساس درد هنگام ادرار، دفع ادرار دشوار و یا تکرر ادرار
11. وجود ترشحات زرد کمرنگ و خاکستری به مقدار غیرطبیعی، همراه با بوی نامطبوع

علت:

• شایع ترین علت زخم دهانه رحم،عفونت است. عفونت هایی که منجر به زخم در دهانه رحمی می شوند، اغلب هنگام رابطه جنسی منتقل می شوند. زخم حاد معمولاً از طریق عفونت های ناشی از رابطه جنسی منتقل می شود. مانند: کلامیدیا، گنوکوک، تریکومونا، هرپس ژنیتال یا تبخال تناسلی.
• ویروس HPV، ویروس HPV در صورتی که مدت طولانی روی دهانه رحم باقی بماند می تواند سبب زخم و تغییرات سلولی شامل دیسپلازی شود. در نهایت در صورت عدم تشخیص و درمان ممکن است سرطان دهانه رحم ایجاد شود. زخم در دهانه رحم همچنین می تواند به دلیل عوامل غیر عفونی ایجاد شود. مانند: کاندوم ها، حساسیت به تامپون، حساسیت به اسپرم کش ها.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. سابقه‌ای از ابتلا به عفونت‌های آمیزشی داشته باشید.
2. داشتن رابطه جنسی را از سنین پایین شروع کرده باشید.
3. رفتار پرخطر جنسی داشته باشید، با افراد متعددی آمیزش جنسی داشته باشید یا اینکه با شخصی که رفتار پرخطر جنسی دارد، رابطه جنسی برقرار کنید.

پیشگیری:

• برای کاهش ریسک ابتلا به زخم دهانه رحم که در اثر عفونت‌های مقاربتی ایجاد شده است، لازم است اقدامات زیر را انجام دهید، زیرا حضور در یک رابطه طولانی مدت که هم شما و هم شریک جنسی‌تان عاری از عفونت هستید، به طور قابل توجهی ریسک ابتلا به عفونت‌های مقاربتی و زخم رحم را کاهش می‌دهد:
• تعداد افرادی که با آن‌ها رابطه جنسی دارید را محدود کنید.
• اگر دچاردیابت هستید، قند خون خود را به خوبی کنترل کنید.
• همواره شریک جنسی خود را به استفاده از کاندوم ترغیب کنید.
• با فردی که زخم دستگاه تناسلی یا ترشحات غیر معمول از آلت تناسلی خود دارد، نزدیکی نکنید.
• اگر برای بیماری مقاربتی تحت درمان هستید، از دکتر خود بپرسید که آیا شریک جنسی شما نیز احتیاج به درمان دارد یا خیر.
• تا جای ممکن از محصولات بهداشتی زنانه مانند تامپون و … استفاده نکنید، چرا که این محصولات ممکن است منجر به التهاب واژن و دهانه رحم شود.

عوارض احتمالی:

1. دهانه رحم به عنوان مانعی برای بیرون نگه‌ داشتن باکتری و ویروس‌ها از رحم شما عمل می کند. زمانی که دهانه‌ی رحم عفونی شود، ریسک این که عفونت به رحم سرایت کند بالا می‌رود. زخم دهانه‌ی رحم که توسط سوزاک یا کلامیدیا ایجاد شده، می‌تواند در لوله‌ها و پوشش رحم پخش شود، که به بیماری التهابی لگن منجر خواهد شد. ایجاد عفونت در اندام‌های تولید مثل زنانه در صورت عدم درمان ممکن است باعث مشکلات بارداری شود. بنابراین عوارض زخم دهانه رحم در صورت عدم درمان به شکل زیر دسته‌بندی می‌شود:
2. ناباروری
3. درد مزمن لگن
4. بیماری التهابی لگن
5. حاملگی خارج ‌رحمی، که در آن یک تخمک بارور شده در خارج از رحم جای می‌گیرد.

تشخیص:

1. اگر علائم این بیماری را در خود مشاهده می کنید، برای تشخیص دقیق به پزشک زنان خود مراجعه کنید. ممکن است علائمی که مشاهده می کنید ناشی از مشکلات دیگری در ناحیه واژن یا رحم باشد. پزشک شما در هنگام معاینه با دستگاه معاینه زنان یا اسپکولوم زخم را تشخیص می دهد. گاهی نیاز به انجام تست پاپ اسمیر است که در هنگام معاینه توسط پزشک انجام می شود. در این تست لایه نازکی از سلول های دهانه رحم جهت بررسی سلولی به آزمایشگاه ارسال می شود. در شرایط خاص نیاز است کولپوسکوپی و بیوپسی از دهانه رحم انجام شود. این تست در صورتی لازم است که شرایط خاصی در معاینه وجود داشته باشد یا در پاپ اسمیر تغییرات سلولی مشکوک وجود داشته باشد.

درمان طب نوین:

• درمان واحدی برای این بیماری در تمام افراد وجود ندارد. عوامل مختلفی بر تعیین نوع درمان تأثیرگذارند، این عوامل شامل: سلامت عمومی،سابقه پزشکی، شدت علایم، شدت زخم. اگر عامل ایجاد کننده زخم، عفونت باشد، تجویز آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت لازم است. اگر دلیل سِرویسیت تامپون یا کاندوم باشد، پرهیز از مصرف آنها توصیه می شود.
• برای شروع روند درمان، پزشک ابتدا با توجه به عواملی مانند سن بیمار، عادت های او، نتایج آزمایشات و مدت زمان وجود بیماری، بهترین روش درمان برای بیمار را تعیین می کند. اگر عامل ایجاد کننده زخم، عفونت باشد، تجویز آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت لازم است. اگر دلیل سِرویسیت تامپون یا کاندوم باشد، پرهیز از مصرف آنها توصیه می شود. هرچند تشخیص وجود برخی باکتری ها دشوار است، اما غیر ممکن نخواهد بود. همچنین ممکن است پزشک، برای خانم های جوان و یا زنانی که رفتار های جنسی پرخطر دارند نیز آنتی بیوتیک تجویز کند. بروز عفونت در دهانه رحم، می تواند عوامل مختلفی داشته باشد. با توجه به نوع عفونت، پزشک داروی مناسب را از انواع داروهای آنتی بیوتیک، ضد ویروسی و ضد قارچی را برای فرد تجویز می نماید. در نهایت داروها اغلب بیماری زخم دهانه رحم را درمان می کنند، اما در مقابل ممکن است برای برخی افراد درمان دارویی موفقیت آمیز نباشد. در این صورت پزشک ناچار به جراحی یا انجام روش هایی مانند لیزر درمانی بر بیمار خواهد بود.در پایان روند درمان، برای جلوگیری از ابتلای مجدد به بیمار به بیماری زخم دهانه رحم، معاینه شریک جنسی بیمار را توصیه می کند. نکته دیگر اینکه، بیمار هنگام طی کردن روند درمان، به داشتن رابطه جنسی مجاز نخواهد بود.

درمان طب سنتی:

• خوردن عسل آب هر 4 ساعت یک لیوان (72 ساعت).
• واژینال ترکیب 5 واحد عسل و 2 واحد روغن زیتون به محل زخم.
• ناشتا، یک قاشق مرباخوری عسل را با ۷ دانه سیاهدانه مصرف کنید.
• اندازه یک حبه دوای جامع امام رضا (ع) را با آب عسل و اندکی نمک تزریق واژنی کنید.
• برای زخم دهانه رحم می توانید از تزریق واژینال عسل هر دفعه 20 سی سی استفاه نمایید. (7 الی 14 شب).
• پاشیدن پودر عنبر نسارای خشک بر روی انواع زخم های تازه، علاوه بر کمک به بهبودی، خونریزی آنها را نیز متوقف می کند.
• استفاده از عنبر نسارا در درمان زخم دهانه رحم کاربرد موثری دارد. به این منظور جهت استفاده از عنبر نسارا و درمان زخم دهانه رحم 2 الی 3 عدد عنبر نساء را با مقداری خاک شیر و اسفند، روی کمی ذغال گداخته بریزید و سپس یک گلدان سفالی که در انتهای سوراخ است را بر روی زغال ها بگذارید تا دود ناشی از سوختن این ترکیب از سوراخ گلدان خارج شود، اکنون جهت بخور دادن رحم خود لباس زیر خود را در بیاورید و دامن بلندی بپوشید و سپس به حالت نیم خیز بر روی سوراخ گلدان قرار گیرید و رحم خود را بدین وسیله بخور دهید. انجام این عمل در 2 روز قبل و بعد از پریود بهترین، در راه شناخته شده و اثر بخش درمان عفونت های واژینال و زخم های رحمی است ( برای عفونت رحم، دود باید با داخل بدن تماس پیدا کند).

فعالیت:

• تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت بدنی پرهیز کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.

نکته:

• دهانه رحم کجاست: اگر اطلاعات مختصری از محل دهانه رحم داشته باشید، فهم بیماریزخم دهانه رحم برای شما قابل درک تر خواهد بود. به بیان ساده دهانه رحم به صورت یک مجرای دَورانی شکل است و در واقع، پایین ترین قسمت رحم و انتهای آن می باشد که به واژن راه دارد. در زنان باردار، این دهانه رحم است که هنگام زایمان باز شده و نوزاد از طریق آن به داخل کانال زایمان حرکت می کند. همچنین خون دوران قاعدگی زن از طریق دهانه رحم او از رحم خارج شده و به واژن منتقل می شود.
• در زخم هایی که خوب نمی شود باید در اطراف زخم بادکش گذاشته شود.
• یکی از راه های خروجی فضولات رحم و مواد زائد یعنی احتباس کردن فضولات رحمی که می بایست از رحم خارج شوند و در نهایت ایجاد اختلال در کارکرد رحم است. لیزر کردن موهای زیر بغل تأثیر بر قلب و پستان دارد و موجب سرطان رحم، فیبرم، میوم و کیست می شود. رحم در زمان عادت ماهیانه پاک می شود و در غیر عادت ماهیانه پاک می ماند، طبیعت مزاج رحم سرد است و به همین دلیل بر خلاف آقایان، بیضه ها در داخل شکم قرار دارد و باید همیشه گرم نگه داشته شود، اگر مزاج رحم تغییر کند مثلاً گرم یا سرد یا مرطوب و یا خشک شود علامتی دارد که با تشخیص این علامت ها می توان از بروز مشکلات بعدی و بیماری ها جلوگیری کرد.
• وظیفه رحم آبستنی و حمل جنین، تصفیه خون از فضولات بدن، تغذیه جنین در دوران بارداری است، لذا کسانی که اقدام به خارج کردن رحم می کنند، به معنی احتباس نمودن فضولات در بدن و ایجاد اختلال در نظم بدن است.
• قاعدگی به موقع و بدون اشکال، زن را از تمایل جنسی افراطی باز می دارد و باعث پیشگری از عفت می شود.
• آمدن خون قبل از وقت عادت دلالت بر رقت خون و رطوبت است و دیر آمدن و تأخیر دلالت بر غلظت.
• رویش موهای زائد بر روی گوش زنان و نوک سینه ها نشان از عدم کارایی مناسب رحم یا یائسگی است و با این کار بدن فضولات خو را از این طریق خارج می کند.
• اگر خون عادت ماهیانه رقیق و رنگ ملایم و آبکی بود رحم بلغمی و سرد است، و اگر خون سیاه است رحم سودایی است که این سودا می تواند انجمادی باشد و یا از گرمی و سوختگی به وجود آمده است، اگر خون قرمز گلگون باشد نشانه رحم گرم است، اگر به قرمز تیره باشد نشانه خون سوخته است و در حال خارج شدن است، اگر خون گرم بود این علامت رطوبت است و اگر گرم و زیاد است نشانه گرم و مرطوب بودن است، اگر خون گرم و کم باشد نشانه گرمی و خشکی است، هرچه خون عادت رقیق تر باشد علامت رطوبت و سردی بیشتر است، اگر خون غلیظ تر است نشان دهنده سودا و خشکی بیشتر است.
• رطوبت زیاد رحم باعث سقط جنین ماه های آخر بارداری می شود و در اصطلاح می گویند رحم لیز شده است که باید رفع رطوبت کرد، اگر رحم خشک باشد باعث سقط جنین در اوایل بارداری می شود و باید خوراکی های رطوبتی مصرف شود و علت رطوبت زیاد خوردن لبنیات، ترشیجات، آب سرد، یخ ، ماهی و موجودات دریایی، مرغ کارخانه ای، نوشابه، چای معمولی و … است.
• لمس کردن با پشت دست، زیر ناف، سردی و گرمی رحم را نشان می دهد، بودن درد و نفخ زیر ناف یا نوعی ورم بر آمدگی و یا شنیدن صدای پیچش باد به دلیل سردی رحم است.
• اگر مرد هنگام نزدیکی احساس سوزش کند نشانه رحم گرم است و اگر خنکی احساس کند نشانه سردی است.
• اگر در قسمت آنه یا محل شرمگاهی مویی نباشد نشانه عقیم بودن رحم است و اگر مو زیاد باشد و کلفت و زخیم و سیاه باشد رحم گرم است، موی کم و بور و نازک علامت سردی است.