نام های دیگر: هویل دوانیو
مشخصات: روغن زیتون را از میان بر میوه ی زیتون استخراج می کنند روغن زیتون مایعی است به رنگ زرد مایل به سبز یا زیتونی زلال و شفاف و کمی چسبنده است. ممکن است به عنوان تقلب، به روغن زیتون روغن های کنجد، پنبه دانه یا بادام زمینی اضافه کنند که با تجزیه و شناسایی آن، توسط روش های گاز کروماتوگرافی و یا تین لایر کروماتوگرافی قابل تشخیص می باشد. با توجه به اینکه شرایط آب و هوایی و جغرافیایی، اصولاً در ترکیبات گیاهان تأثیر می گذارد، بنابراین روغن زیتون نواحی مختلف یک کشور با کشورهای مختلف، تا حدی متفاوت است؛ ولی این تفاوت، زیاد نیست و اثرات روغن زیتون های مختلف، به شرطی که، تقلبی در آن صورت نگرفته باشد، نزدیک به هم است. مصرف مداوم و هر روزه روغن زیتون، در رژیم غذایی بلامانع بوده و این روغن، جزء روغن های ارزشمند از نظر غذایی و اثرات دارویی است. چون روغن زیتون دارای مقداری اسید چرب اشباع است، در زمستان یا هوای سرد، این مواد به حالت ابری یا جامد در روغن زیتون پراکنده می شوند و در گرما از بین رفته و روغن دوباره به حالت مایع در می آید، این مساله، فقط مربوط به سرد شدن روغن می باشد و دلیل بر تغییر یا خرابی آن نیست. روغن زیتونی ایرانی و انواع خارجی، دست کم 80 درصد به هم شباهت داشته و اثرات دارویی آنها به هم شبیه است. روغن زیتون ایران جزء روغن های با کیفیت و خوب می باشد. تحمل دمای روغن زیتون 37 درجه سانتی گراد می باشد و اصلاً برای سرخ کردن مناسب نیست.
طرز تهیه روغن زیتون:
- مرحله اول طرز تهیه روغن زیتون به روش صنعتی: دراین روش روغن زیتون آنقدر له و خرد میشود تا به صورت خمیری نرم در آید، این عملیات توسط آسیاب چکشی، صفحهای، ماشینهای هسته گیر یا آسیاب تیغهای انجام میشود سپس این خمیر به مدت ۳۰–۶۰ دقیقه مخلوط میشود تا قطعات ریز زیتون به صورت توده درآید.
- مرحله دوم تهیه روغن زیتون در منزل: باید این نکته را در نظر داشته باشید که اولا برای تهیه روغن زیتون هرگز از زیتون های کنسرو شده استفاده نکنید، زیتون ها باید تازه باشند و دوما این که از چه نوعی باشند مثلا رسیده یا کال؛ اهمیت زیادی ندارد چرا که فقط رنگ روغن حاصل از آن ها با هم متفاوت خواهد شد؛ به این صورت که روغن حاصل از زیتون رسیده به رنگ طلایی نزدیک می شود و روغن حاصل از زیتون های نارس و سبز، سبز رنگ خواهد بود. 5 کیلوگرم زیتون ارگانیک تازه و شاداب را تهیه کنید، آن ها را داخل یک آبکش بریزید و زیر آب سرد بگیرید و با حرکت دستتان زیتون ها را با آب شستشو دهید. باید برگ ها، شاخه ها حتی خاک و سنگ را از دانه های زیتون جدا کنید و آن ها را کاملا تمیز کنید؛ وجود این اضافات می تواند روغن زیتون ما را خراب کند. اجازه دهید آب اضافی شستشو از زیر آبکش خارج شود، سپس دانه های زیتون را با حوله کاغذی خشک کنید؛ لازم نیست خیلی درگیر این مرحله شوید چرا که روغن و آب به راحتی از هم جدا می شوند ولی تا آن جا که ممکن است دانه های زیتون را خشک کنید. حتی می توانید زیتون ها را به مدت 2 الی 3 روز داخل یک سبد بریزید و گوشه یخچال قرار دهید تا آب اضافی درون آن ها خشک شود ولی این کار را نکنید سعی کنید زیتون تازه را سریعا به روغن تبدیل کنید تا طعم و کیفیت روغن حاصله مرغوب از آب دربیاید. اکنون هسته زیتون ها را خارج کنید. سپس یک ظرف مناسب را جلوی دستتان قرار دهید، و هر باز دو یا سه مشت زیتون داخل ظرف جلوی دستتان بریزید و با یک گوشتکوب آرام به آن ها ضربه بزنید بهتر است بگویم که بسابید تا زیتون ها حالت خرد و خمیری به خود بگیرند. سعی کنید هر بار مقدار کمی زیتون درون ظرف بریزید و آن ها را خمیر کنید، تا کل زیتون های درون ظرف موردنظر له شوند، اگر زیتون ها روی هم تلنبار شوند زیتون های زیرین له نخواهند شد. در این مرحله نیاز به گوشتکوب برقی، مخلوط کم یا میکسر دارید، زیتون های له شده را داخل یک ظرف مناسب بریزید، حالا نیاز به آب جوش دارید، آب جوش برای راحت تر پوره شدن زیتون ها اضافه می شود از طرفی آب را هم باید حتما جوش انتخاب کنید تا خروج روغن از بافت زیتون را تسهیل کند، هر بار که زیتون های له شده را داخل ظرف می ریزید، ظرف را پر نکنید تا ذرات پوره زیتون به بیرون پرتاب نشود و هر بار 3 الی 4 قاشق غذاخوری آب جوش بی افرایید. گوشتکوب برقی را روشن کنید و به مدت 5 دقیقه با قدرت زیاد همه زیتون های درون ظرف را پوره کنید تا حدی بزنید که خودتان وجود روغن درون ظرف را با چشم ببینید. پس از 5 الی 7 دقیقه همزدن، گوشتکوب برقی را خاموش کنید، همه مواد درون ظرف را داخل یک ظرف دیگر بریزید، بعد از یک دستمال کاغذی آشپزخانه استفاده کنید و آن را روی محتویات درون ظرف بی اندازید. ظرف را تکان ندهید و بگذارید 5 الی 10 دقیقه بدون هیچگونه مزاحمت به همان حالت بماند. در پایان این مرحله وجود روغن زیتون را به راحتی مشاهده خواهید کرد. دستمال کاغذی را از روی مواد درون کاسه بردارید سپس یک صافی را روی دهانه یک کاسه بگذارید بعد داخل صافی یک تکه تور با حفره های بسیار کوچک قرار دهید، سپس مواد زیتونی را داخل آن بریزید، و تور را از گوشه ها جمع کنید و به سمت مرکز آورده و در نهایت گره بزنید؛ حالا یک جسم کوچک سنگین را روی آن قرار دهید تا روغن و آب موجود در پوره زیتون کاملا از تفاله آن تفکیک شود. این مرحله زمان بر است و ممکن است 30 دقیقه زمان ببرد تا روغن کاملا از تفاله زیتون خارج شود، شما می تواند در آخر این تفاله را با دست فشار بدهید. مایع حاصل درون ظرف ترکیب آب و روغن است باید این مایع را داخل یک ظرف شیشه ایی بریزید تا دو فاز جداگانه آب و روغن را ببینید، چرا که آب به لایه زیرین روغن می رود و روغن در بالا قرار می گیرد، شما می توانید با یک سرنگ تمیز روغن را از روی لایه بالایی جدا کرده و داخل شیشه ایی جداگانه بریزید، روغن زیتون خانگی ما آماده است.
ترکیب شیمیایی: پتاسیم – اولئین – پالمیتین. ویتامین ها: E A و E در آن وجود دارد.
مزاج: گرم و خشک
خواص:
- مسکن درد
- افزایش متابولیسم
- مبارزه با افسردگی
- خواص ضد التهابی
- کاهش خطر سکته
- خواص ضد میکروبی
- محافظت در برابر دیابت
- مفید برای دستگاه گوارش
- بهبود سطح کلسترول خون
- محافظت از پوکی استخوان
- کند کردن روند طبیعی پیری
- کاهش خطر ابتلا به سرطان
- کاهش بیماری های قلبی و عروقی
- مالیدن روغن زیتون عتیق به چشم برای تقویت چشم مفید است.
- مالیدن آن برای تسکین دردهای سرد و با مرحوها برای التیام زخم ها نافع است.
- آن را با کاهوی پخته ی له شده مخلوط کرده ضماد کنید. آبسه را درمان می کند.
- آن را گرم کنید و به محلی که عقرب نیش زده است بمالید درد آن را تسکین میدهد.
- به آن نمک بزنید و بمالید خارش بدن را تسکین میدهد انواع سوختگی را درمان می کند.
- بعد از هر غذای روزانه یک قاشق مرباخوری از آن را بخورید. یبوست زن باردار را درمان می کند.
- آن را با آهک تصفیه شده مخلوط کنید و هر روز مثل مرحم ضماد نمایید سالک را درمان می کند.
- یک استکان از آن را یک جا بنوشید. انواع مسمومیت خصوصاً مسمومیت از سرب را بر طرف می کند.
- خوردن ۷۰ گرم از آن مخلوط با نیم لیتر آب یا ماءالشعیر، مسهل قوی است درد اعضاء را تسکین می دهد.
- سیاه دانه را در آن ریخته و سرخ کنید بعد آن روغن را سه چهار قطره در بینی بچکانید. زکام را برطرف می کند.
- ده شب پی در پی سر را با روغن زیتون تصفیه نشده ماساژ دهید و بپیچید و بخوابید. موخوره را برطرف می کند.
- چرب کردن و ماساژ دادن با روغن زیتون نرمی استخوان بچه ها را درمان می کند. یا درد زن باردار را تسکین می دهد.
- اگر سیب زمینی خام رنده شده را با روغن زیتون مخلوط کنید و هر شب ضماد نمایید سودای شدید را درمان می کند.
- اگر بعد از غذا خوردن یعنی صبح، ظهر و شب پس از شستن دندانها آن را با انگشت محکم به لثه بمالید لثه آور است.
- روغنی که از میوه ی نارس زیتون گرفته می شود مقوی دندان ها صاف کننده ی اخلاط، بازکننده ی گرفتگی ها و انسداد و مانع ترشح عرق است.
- اگر کمی نفت را با روغن زیتون مخلوط کنید و روزانه سه بار و هربار دو قطره در گوش بچکانید درد گوش که از سردی و رطوبت باشد را تسکین می دهد.
- دویست گرم از آن را در ۱۰۰ گرم برگ تاجریزی سیاه کوبیده بریزید و بگذارید یک هفته بماند بعد هر روز آن روغن را به صورت کمپرس، بمالید سودا را درمان می کند.
- تخم یونجه را در آن بجوشانید و به موضع بمالید و در آفتاب بنشینید تا خوب عرق کنید. فلج القوه یا ایستادن عضو یا بی حسی اعضاء و لرزش اندام بدن یا رعشه را درمان می کند.
- یک قاشق از آن را با دو قاشق عسل مخلوط کنید و به صورت بمالید و خوب مالش دهید. جرم و کثافات صورت را پاک می کند رنگ پوست صورت را روشن و جوان تر می سازد.
- هر روز صبح ناشتا یک قاشق سوپ خوری از آن را با آب پرتقال یا آب لیمو مخلوط کنید و بخورید. رسوبات کیسه ی صفرا را خارج می کند کبد را تقویت میکند و درد کبد را تسکین میدهد.
- تخم یونجه را در آن بجوشانید و به موضع بمالید و در آفتاب بنشینید تا خوب عرق کنید. فلج القوه یا ایستادن عضو یا بی حسی اعضاء و لرزش اندام بدن یا رعشه را درمان می کند.
- روغن زیتون را می توان به عنوان یک روغن خوب ماساژ استفاده نمود، همچنین جهت جلوگیری از خطوط روی پوست، التیام سوختگی، زخم های محدود و نرم کردن محل های اگزما و پسوریازیس مفید می باشد.
- شکوفه ی خرمای نرسیده را با محتویاتش در روغن زیتون بریزید و چند روز همه روزه چندبار به هم بزنید، بعد آن روغن را هر روز بر سر بمالید و یا در حمام روغن زیتون را با زرده ی تخم مرغ مخلوط کنید و بر سر بمالید. از ریزش مو جلوگیری خواهد کرد.
مضرات:
- برای معده های حساس مضر است.
- مصرف زیاد روغن زیتون موجب بروز آکنه در صورت و بدن می شود.
- افرادی که دارای سنگ مثانه یا سنگ صفرا هستند، نباید در مصرف روغن زیتون زیاده روی کنند.