شناخت دارو: عبارت است از دیپیریدامول مانع تجمع پلاکت ها در خون می شود تا از لخته شدن خون اطراف دریچه مصنوعی قلب جلوگیری کند. دیپیریدامول برای پیشگیری از تشکیل لخته خون بعد از جراحی دریچه قلب بکار می رود.
دسته دارویی:
- داروهای قلبی و عروقی (داروهای ضد پلاکت)
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
- دیپیریدامولبا مهار تجمع پلاکت در پاسخ به عوامل محرک مختلف از جمله فاکتور فعال کننده پلاکت، کلاژن و آدنوزین دی فسفات موجب طولانی شدن وابسته به دوز زمان بقائ پلاکت (که بطور غیر طبیعی کوتاه شده است) می شود. دیپیریدامول با افزایش تحریک فعالیت آدنیلات سیکلاز و مهار آنزیم فسفودی استراز باعث بالا رفتن غلظت آدنوزین درون زاد و AMP حلقوی درون پلاکتی می شود که این امر منجر به مهار تجمع پلاکت ها و گشادی عروق کرونر می شود.
- دیپیریدامولیک گشادکننده عروق کرونری غیر نیتراتی است که تجمع پلاکت ها را هم مهار می کند. دیپیریدامول همراه با دیگر داروهای ضد انعقاد خوراکی مانند وارفارین برای پیشگیری از ترومبوز در بیماران با اختلالات دریچه ای یا عروقی بکار می رود. دیپیریدامول بعنوان عامل ضد پلاکت همراه با آسپیرین در پیشگیری از سکته بکار می رود.
- دو دقیقه بعد از انفوزیون وریدیدیپیریدامول در عرض 4 دقیقه، میانگین سطح سرمی 4.6mcg/mL می باشد. پیوند دیپیریدامول به پروتئین بسیار زیاد است (99%). حجم ظاهری توزیع دیپیریدامول5 L/kg می باشد. متابولیسم دیپیریدامول، کبدی است. دفع دیپیریدامول عمدتاً از طریق صفرا است. نیمه عمر دیپیریدامول، 40 دقیقه است. میانگین کلیرانس نهایی آن 2.3 تا 3.5 mL/min/kg می باشد.
اشکال دارو:
- آمپول، قرص
مقدار مصرف صحیح:
- داروی کمکی همراه با داروهای ضد انعقاد خوراکی برای پیشگیری از ترومبوآمبولی پس از جراحی دریچه های قلب: بزرگسالان و گودکان بالای 12 سال: 75 تا 100 میلی گرم خوراکی،4 بار در روز. داروی کمک تشخیصی در تصویربرداری از پرفوزیون عضله قلب برای تشخیص نقص پرفوزیون همراه با بیماری شریان کرونر: بزرگسالان: 0.57 mg/kg با سرعت 0.142 mg/kg/min ، انفوزیون وریدی در عرض 4 دقیقه. حداکثر دوز مجاز 60 میلی گرم می باشد.
عوارض جانبی دارو:
- تهوع، سردرد، درد قفسه سینه، افزایش تعداد ضربان قلب، درد شکمی، گیجی، استفراغ، خستگی مفرط، صدمه جدی به کبد، بثورات جلدی، گرگرفتگی، اسهال، خارش شدید، کاهش فشارخون، کاهش پلاکت خون، تپش قلب، گز گزاندام ها، سوء هاضمه، ادم، درد عضلانی، طاسی، احساس ناخوشی، درد، الکتروکاردیوگرام غیر طبیعی، مشکلات جریان صفراوی، آنژین صدری.
تداخلات دارویی:
- التيلاس، استرپتوکیناز، انوکساپارین، پروتامین سولفات، ادنوزین، استامینوفن + کافیین، استامینوفن کافیین + استیل سالیسیلیک، استامینوفن + کافیین + ایبوپروفن، تئوفیلین جی، توپوتکان، گالانتامین، نئوستیگمین، دونپزیل، رتیلاز، فلودارابین فسفات، دورزولامید + تیمولول، جینکوبیلوبا، بیزوپرولول، ابسیکسی مب، فیزوستیگمین، دسيرودين، فنین دیون/ فنیندیون، آپیکسابان، داساتینیب، دالتيارين، لینز اپارین، ايبريتومومب نيوکستان، توسیتومومب، ادوکسابان، بتر یکسابان، ریوسیگوات، ایکوزاپنت، راموسیروماب، تالاز وپاریب، کانگرلور، دفیبروتاید و نسیریتاید.
موارد منع مصرف:
- ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن
شرایط نگهداری:
- در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.
نکات مهم:
- این دارو در موارد زیر باید با احتیاط مصرف شود: انفارکتوس اخیر قلب، آنژین قلبی که وضعیت آن به سرعت تشدید میشود، تنگی آئورت، میگرن (ممکن است سبب تشدید میگرن شود) و کمی فشار خون. مصرف این دارو از راه تزریق وریدی برای تشخیص وضعیت پرفوزیون قلب، در بیماران مبتلا به آسم یا سابقه ابتلای به آن باید با احتیاط صورت گیرد. علایم حیاتی بیمار، به ویژه فشار خون باید پیگیری شود. نوار قلبی نیز باید گرفته شود. دارو باید در فواصل زمانی یکسان مصرف شود. از مصرف اسید استیل سالیسیلیک همراه با این دارو، مگر با تجویز پزشک، باید خودداری شود. هنگام برخاستن از حالت خوابیده یا نشسته باید احتیاط نمود. به منظور افزایش جذب، بهتر است دارو همراه با آب، حداقل یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا مصرف شود. در صورت بروز تحریک گوارشی، دارو باید همراه با شیر یا غذا مصرف شود. در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، اگر تا نوبت بعدی بیش از 4 ساعت باقی مانده باشد، در صورت یادآوری بلافاصله باید دارو مصرف شود. در غیر این صورت، باید طبق رژیم درمانی معمول، دارو مصرف شده و از دو برابر کردن مقدار مصرف بعدی باید خودداری گردد.