شناخت دارو: عبارت است از دوکسپین از گروه داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای است. دوکسپین در درمان افسردگی و اضطراب ناشی از الکلیسم و حالت روانی و حالت های مانیک افسردگی بکار می رود.

دسته دارویی:

• داروهای ضد افسردگی

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

• مکانیسم دقیق عمل دوکسپین هنوز مشخص نیست. دوکسپین محرک سیستم اعصاب مرکزی و مهارکننده مونوآمین اکسیداز نیست. اما از طریق مهار برداشت مجدد نوراپی نفرین و سروتونین توسط پایانه سلول عصبی پیش سیناپسی آن را در دستگاه عصبی مرکزی افزایش می دهد. اعتقاد بر این است که اثر دوکسپین در کهیر مزمن مربوط به فعالیت آنتاگونیستی قوی آن بر روی گیرنده H1 و H2 است.
• دوکسپین از گروهداروهای ضدافسردگی سه حلقه ای از دسته دی بنزوکسپین می باشد که در درمان افسردگی و اضطراب، خارش شدید ناشی از اگزما استفاده می شود. دوکسپین ذاتاً خواب آور و آنتی کولینرژیک می باشد. حداکثر اثرات ضد افسردگی دوکسپین حدود دو هفته پس از شروع درمان وجود دارد.

اشکال دارو:

• کپسول، قرص، آمپول

مقدار مصرف صحیح:

• بزرگسالان: بی خوابی، تداوم خواب: خوراکی: قرص: 3 تا 6 میلی گرم یک بار در روز و 30 دقیقه قبل از خواب.حداکثر دوز: 6 میلی گرم در روز. کپسول: 10 میلی گرم یک بار در روز و 30 دقیقه قبل از خواب توجه: تولید کننده برای قرص ها حداکثر دوز 6 میلی گرم در روز را توصیه می کند. با این حال، برخی از متخصصان ممکن است کپسول 10 میلی گرمی را بر اساس در دسترس بودن محصول شروع کنند. اختلال افسردگی ماژور (تک قطبی)، مقاوم در برابر درمان: توجه: مصرف بیش از حد ممکن است کشنده باشد. از مصرف در بیماران در معرض خطر مصرف بیش از حد (Overdose) عمدی اجتناب کنید خوراکی: کپسول و کنسانتره خوراکی: اولیه: 25 تا 50 میلی گرم به صورت تک دوز قبل از خواب. افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل تا 25 تا 50 میلی گرم افزایش در فواصل 3 روز تا دوز معمول 100 تا 300 میلی گرم یک بار در روز قبل از خواب یا در 2 تا 3 دوز منقسم. حداکثر دوز منفرد: 150 میلی گرم. در بیمارانی که نسبت به عوارض جانبی حساسیت بیشتری دارند (به عنوان مثال، افسردگی)، برخی از متخصصان توصیه می کنند از 10 تا 25 میلی گرم در روز هنگام خواب شروع کنند. اضطراب: موارد خفیف:  مقدار اولیه: 25mg  در روز در 1 تا 3 دوز منقسم/ مقدار نگهدارنده: 25 تا 50mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم.  موارد متوسط:  مقدار اولیه: 75mg  در روز در 1 تا3 دوز منقسم/ مقدار نگهدارنده: 75 تا 150mg  در روز در 1 تا 3 دوز منقسم. موارد شدید: مقدار اولیه: 150mg  در روز در 1 تا 3 دوز منقسم/ مقدار نگهدارنده: 150 تا 300mg  در روز در 1 تا 3 دوز منقسم. حداکثر مقدار مجاز در یک نوبت 150mg  می باشد. کهیر: 10mg  خوراکی 3 بار در روز.
• اطفال: افسردگی و یا اضطراب: خوراکی: توجه: در آزمایشات بالینی کنترل شده، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای برتر از دارونما برای درمان افسردگی در کودکان و بزرگسالان نبوده است.به عنوان داروی خط اول توصیه نمی شود. ممکن است برای بیماران مبتلا به بیماری های همراه مفید باشد. کودکان 7 تا 11 سال: اطلاعات محدودی موجود است 1 تا 3 میلی گرم در کیلوگرم در روز در دوزهای منفرد یا منقسم کودکان ≥ 12 سال و نوجوانان: اولیه: 25 تا 75 میلی گرم در روز هنگام خواب یا در 2 تا 3 دوز منقسم. از دوز کم شروع کنید و به تدریج تیتر کنید. بعضی بیماران ممکن است به 25 تا 50 میلی گرم در روز پاسخ دهند. حداکثر دوز منفرد: 150 میلی گرم، حداکثر دوز روزانه: 300 میلی گرم در روز.
• سالمندان: بی خوابی، حفظ خواب: خوراکی: 3 میلی گرم یک بار در روز در مدت 30 دقیقه قبل از خواب.در صورت نیاز بالینی به 6 میلی گرم یک بار در روز افزایش دهید. حداکثر دوز: 6 میلی گرم در روز. اختلال افسردگی اساسی (تک قطبی)، مقاوم در برابر درمان: کپسول و کنسانتره خوراکی: خوراکی: بیماران مسن معمولاً باید با دوز پایین دوکسپین شروع و از نزدیک مراقبت شوند. از دوزهای بیشتر از 6 میلی گرم در روز خودداری کنید.

عوارض جانبی دارو:

• قلب و عروق: فشارخون بالا (بیماران بی خوابی مزمن)، ادم، گرگرفتگی، افت فشارخون، تاکی کارد.
• سیستم عصبی مرکزی: آرام بخشی (بیماران دچار بی خوابی مزمن می شوند)، سرگیجه، آتاکسی، لرز، گیجی، گمراهی، خواب آلودگی، واکنش خارج از هرم، خستگی، توهم، سردرد، بی حسی، پارستزی، تشنج، دیسکینزی، تاخیری.
• پوست: آلوپسی، دیافورز، خارش، حساسیت به نور، بثورات پوستی.
• غدد درون ریز و متابولیک: تغییر گلوکز سرم، تغییر در میل جنسی، گالاکتوره، ژنیکوماستی، افزایش وزن.
• دستگاه گوارش: حالت تهوع، ورم معده و روده، بی اشتهایی، استوماتیت آفتی، یبوست، اسهال، سوء هاضمه، استفراغ، خشکی دهان.
• دستگاه ادراری تناسلی: هایپرتروفی پستان، تورم بیضه، احتباس ادرار.
• هماتولوژیک و آنکولوژیک: آگرانولوسیتوز، ائوزینوفیلی، لکوپنی، پورپورا، ترومبوسیتوپنی.
• کبدی: زردی یا یرقان.
• عصبی، عضلانی و اسکلتی: لرزش، ضعف.
• چشم: تاری دید.
• گوش: وزوز گوش.
• تنفسی: عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، تشدید آسم.

تداخلات دارویی:

• ارگوتامین سی، استیل کولین، اکسپکتورانت، پیموزاید، ترازودون، ترانیل سیپرومین، آیوپامیدول، پاروکستین، پتاسیم کلراید، تالیدومید، تریمی پرامین، تیوتروپیوم برماید، بروموپراید، کلرمتیازول، لمبورکسانت، فلونیترازپام، اومکلیدینیوم، پراملینتاید، گلیکوپیرولات، لوفکسیدین، متوتری مپرازین، روفناسین، پیتولیسانت، لینزولید، بوپرنورفین، الوکسادولین، آیوهگزول (امنی پک)، اورفنادرین، سوورکسانت، متیلن بلو، آترونت استنشاقی/ ایپراتروپیوم بروماید، آزلاستین، دونپزیل، داپوکستین، اکسی کدون، سیبوترامین، سیزاپراید، گالانتامین، متادون، مکلوبماید، کلونیدین، دوبوتامین، دومپریدون، سالبوتامول، سایمتیدین، سلژیلین، زولپیدم، سربرولایزین، فلووکسامین، فلوکستین، مدافینیل، نیلوتینیب، ونلافاکسین، کلوزاپین، یوهمبین، سیکلوبنزاپرین، پگ اینترفرون آلفا 2 بی، تری فلونوماید، پتاسیم سیترات، سدیم اکسی بات، پروکائین آمید، اسپارفلوکساسین، بنزتروپین، تورمیفن، وندتانیب، دروپریدول، راساژیلین (رازاگیلین)، سافینامید، پالونوسترون، دولاسترون، تاپنتادول، دی اتیل پروپیون، مفلوکین، اینداپامید، دوفتیلید، بپریدیل، لیز دگزامفتامین/ لیس دکس آمفتامین، آرسنیک تری اکساید، تروپیسترون، لورکاسرین، بنزفتامین، دکس فن فلورامین، دس ونلافاکسین، میلناسیپران، پروپیل هگزدرین، زایلومتازولین، آکریواستین + پسودوافدرین، گرپافلوکساسین، هالوفانترین، پیلوکارپین خوراکی، هوپرزین آ، لنواتینیب، بداکیلین، گلیکوپیرونیوم توسیلات، آرفورموترول، هیدروکسی تریپتوفان، کلرسیکلیزین + فنیل افرین، بلونانسرین، کانابیدیول، نتوپیتانت، فلوربتاپیر F18.

موارد منع مصرف:

• ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن، بیماران دارای گلوکوم، بیماران دارای سابقه احتباس ادراری، استفاده از مهار کننده های MAO در 14 روزگذشته.

شرایط نگهداری:

• در مکانی خشک و خنک به دور از نور خورشید و دسترسی کودکان نگهداری شود.

نکات مهم:

• در موارد زیر با احتیاط مصرف شود: بالا بودن فشار داخل کره چشم، اختلالات قلبی، الکلیسم حاد، اختلالات خونی، اختلالات گوارشی، گلوکوم با زاویه بسته، عیب کار کبد، هایپرتروفی پروستات، اختلالات کلیوی، حملات تشنج، حساسیت به داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و احتباس ادرار.
• معمولاً برای مشاهده اثر درمانی اين دارو ٢ تا ۳ هفته زمان لازم است، لذا درمان خود را طبق تجويز پزشک ادامه دهيد و صبور باشيد.
• در ابتدای مصرف از رانندگی و سایر فعالیت هایی که به تمرکز و هوشیاری کامل نیاز دارند خودداری کنید.
• در کودکان، نوجوانان و جوانان در ابتدای مصرف تا ۲ الی ۱ هفته سعی شود بیمار تنها نباشد و از نظر تغییرات روحیه و تفکرات منفی تحت نظر باشند.
• اگر برای اولین بار از این دارو استفاده می کنید ممکن است با تغییر وضعیت سریع از حالت نشسته به ایستاده سرگیجه مختصری ایجاد شود که به مرور برطرف می شود. این حالت طبیعی است. بهتر است هنگام برخواستن، به آرامی بلند شويد.
• به منظور كاهش احتمال بروز علائم قطع مصرف دارو و عدم بازگشت علائم بيماری، باید قطع مصرف این دارو تحت نظر پزشک و تدریجی باشد.
• اگر دیابت دارید، قندخون خود را به صورت دوره ای بررسی کنید.
• در طول مصرف دارو از مصرف الکل و سایر فرآورده های حاوی الکل مثل الگزیرها بدون نظر پزشک خودداری کنید.
• در صورت مشکل بینایی به پزشک خود اطلاع دهید.
• برای پیشگیری از کمبود مایعات بدن، در شرایط فعالیت زیاد و هوای گرم به مقدار کافی مایعات مصرف کنید.