گر گرفتگی خانم ها: عبارت است از گرگرفتگی یکی از علایم شایع یائسگی است که حدود 75 % زنان یائسه تجربه می کنند و می تواند به عنوان احساس گرما یا داغی بدن توصیف شود. گر گرفتگی ممکن است به خودی خود رخ دهد، اما اغلب با عرق شبانه یا تعریق زیاد در طول روز همراه است. گرگرفتگی و عرق کردن نیز می تواند با احساس تهوع، سرگیجه یا احساس ناخوشی همراه باشد. علل دیگری نیز وجود دارند که از یائسگی جدا است. برای مثال, ممکن است مردان هم گاهی علائم را تجربه کنند که واژه ” گرگرفتگی داغ ” را مورد استفاده قرار می گیرد.
علائم:
- گرگرفتگی و تعریق در هر زمانی از روز ممکن است اتفاق بیفتد (اغلب در بدترین لحظات ممکن). اینها می توانند به اندازه چندین بار در ساعت روی دهند. تعداد دفعات تجربه شده توسط یک زن معمولی تا حد زیادی متفاوت است. هر گرگرفتگی چند ثانیه یا چند دقیقه طول می کشد.
- گرگرفتگی در ارتباط با یائسگی می تواند در هر زمانی رخ دهد. برخی زنان اینها را نشانه اصلی یائسگی می دانند. برخی دیگر بدون مشکل از میان یائسگی حرکت می کنند و در زمان آخرین دوره زندگی خود را تجربه می کنند. برای چند نفر, علایم می تواند سال ها فراتر از پایان قاعدگی ادامه یابد.
- گرگرفتگی در دوران یائسگی ممکن است در تمام بدن احساس شود، اما اغلب روی صورت و گردن تأثیر می گذارد. گرگرفتگی باعث می شود که زنان با سرخ شدن پوستشان گرم شوند. گرگرفتگی زیاد اتفاق می افتد یا به عنوان یکی از دلایل تعریق در دوران یائسگی نقش دارد. گرگرفتگی و عرق کردن در دوران یائسگی، علائم برجسته ای هستند که اغلب با هم اتفاق می افتد.
علت:
- تب
- سل
- چاقی
- داروها
- اضطراب
- هوای گرم
- مشکلات قلبی
- پرکاری تیروئید
- مشکلات غذایی
- برخی سرطان ها
- آلرژی و حساسیت غذایی
- وجود عفونت یا ویروس در بدن
- غذاها و نوشیدنی های تند و پر ادویه
- یکی از علل سرخ شدن در دوران یائسگی, تغییرات در محیط خارجی است. برای مثال, حرکت بین داخل خانه و فضای باز با تفاوت های زیاد در دما است. به همین دلیل است که زنان در تابستان یا هنگام ورود به تابستان یا ورود به فضاهای گرم در هوای سرد, علائم را آشکار می کند. دیگر محرک ها یا علل گرگرفتگی یائسگی شامل استرس اضطراب احساسات بالا و حتی خوردن غذاهای ادویه دار است. هیچ خطر پزشکی واقعی وجود ندارد. با این حال, زمانی که در شب اتفاق می افتد و با عرق شبانه همراه است, می توانند خواب و استراحت شما را برهم بزنند. این به نوبه خود باعث می شود تا احساس, تمرکز و سطح انرژی را تحت تأثیر قرار می دهد.
- علت ریشه ای آن روشن نیست. چیزی که معلوم است این است که این بخشی از مغز که احساس می شود و دمای بدن را کنترل می کند، هیپوتالاموس است. در دوران یائسگی میزان استروژن کاهش می یابد. اگرچه دانشمندان به طور کامل درک نکرده اند, دانشمندان بر این باورند که این کاهش در میزان استروژن باعث می شود که هیپوتالاموس حس دمای بدن را خیلی داغ کند. این باعث پاسخ طراحی شده برای خنک کردن بدن می شود. خون بیشتر به پوست می رود (یکی از علل سرخ شدن و قرمز شدن پوست) و غدد عرق شروع به کار می کنند.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- همه زنانی که یائسگی را پشت سر میگذارند، گرگرفتگی را تجربه نمی کند و مشخص نیست که چرا برخی از خانم ها دچار گرگرفتگی میشوند. اما عواملی که ممکن است خطر گرگرفتگی را افزایش دهند، عبارتاند از:
- چاقی:شاخص توده بدنی بالا با گرگرفتگی بیشتر همراه است.
- سیگار کشیدن: خانمهایی که سیگار میکشند احتمال گرگرفتگی در آنها بیشتر است.
پیشگیری:
- ورزش کنید: ورزش و نرمش، با باز کردن منافذ پوستی، کمک زیادی به درمان گرگرفتگی میکند.
- با آب ولرم دوش بگیرید: دوش آب گرم، باعث بالا رفتن دمای بدن و گر گرفتگی میشود. سعی کنید هر روز دوش آب ولرم بگیرید و بدنتان را خنک نگه دارید.
- از رفتن به سونا خودداری کنید: سونا گرم و پر از بخار است و باعث میشود که بدن داغ شود و دچار گرگرفتگی گردد. در محیطهای بسیار گرم نیز نباید توقف کنید، چون باعث افزایش خشکی در بدن شما میشود.
- فیتواستروژن را به برنامه غذاییتان اضافه کنید: مصرف متعادل مواد غذایی غنی از فیتواستروژن میتواند میزان استروژن را به مقدار مناسب برگرداند. شیرین بیان و یونجه از منابع غنی فیتواستروژنها یا استروژنهای گیاهی است.
- از پارچه کتان استفاده کنید: پارچههای کتان، به شکل حیرتانگیزی بدن را خنک نگه میدارند و دمای بدن را حفظ میکنند. این در حالی است که استفاده از پارچههایی از جنس الیاف صنعتی مانع تعریق میشوند و دمای بدن را بالا میبرند.
- تمرینات یوگا را انجام دهید: این ورزش برای سلامت کلی بدن و انعطاف پذیری آن مفید است. یوگا، باعث کاهش وزن می شود. یوگا همانند مدیتیشن با ایجاد تعادل هورمونی از درون روی شما تأثیر میگذارد. انجام این ورزش، تکرر گرگرفتگی را کاهش میدهد.
- خوب بخوابید: داشتن خواب کافی برای فعالیتهای درونی بدن لازم است. خواب متعادل و متناسب هم باعث بهبود متابولیسم بدن میشود. خواب مناسب یکی از بهترین درمانهای طبیعی برای رفع گرگرفتگی است. سعی کنید روزی ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشید.
- از قرصهای لاغری استفاده نکنید: اگرچه کاهش وزن، علایم گر گرفتگی را کاهش میدهد، اما این امر با مصرف قرص های لاغری حاصل نمیشود. در واقع، این قرصها میزان هورمون های متعدد از جمله استروژن و پروژسترون را در بدن تغییر میدهند، در نتیجه علایم گر گرفتگی با شدت بیشتری بروز میکند.
- وزنتان را کم کنید: خانمهایی که اضافه وزن دارند، با گر گرفتگی به شکل شدیدتری مواجه میشوند. برخی نیز دچار تکرر ادرار می شوند که علایم یائسگی را بدتر میکند. بنابراین اولین کاری که بهتر است انجام بدهید، تنظیم یک برنامه غذایی سالم و کاهش وزن است. بررسی های صورت گرفته نشان میدهد که با هر ۵ کیلوگرم کاهش وزن، شدت گر گرفتگی تا ۳۳ درصد کاهش مییابد.
- با استرس مقابله کنید: استرس مزمن در میزان استروژن و پروژسترون بدن اختلال به وجود میآورد. خانمهایی که نزدیک به سن یائسگی هستند، نباید دچار استرس شوند. با تمرین تنفسهای عمیق و مدیتیشن، می توان با استرس بهتر مقابله کرد. این دو روش مانع از استرس ذهنی میشوند و در نتیجه از اختلالات هورمونی، پیشگیری میکنند.
تشخیص:
- سونوگرافی
- آزمایش خون
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار
درمان طب نوین:
- داروی ضد تشنج: داروهای ضد تشنج در درمان گرگرفتگی موثر هستند، ولی اغلب باعث خواب آلودگی فرد میشوند.
- داروهای کنترل فشار خون: این داروها در درمان گرگرفتگی تأثیر دارند، اما دارای عوارض جانبی خطرناک مانند خشکی دهان، یبوست، خواب آلودگی یا اختلال در خواب هستند.
- روش بلوک عصبی: روش بلوک عصبی، روشی است که برای درمان گرگرفتگیهای متوسط تا شدید کاربرد دارد. در این روش، به یک خوشه عصبی در گردن، بیحسی تزریق میشود و عوارض جانبی آن شامل درد و کبودی در محل تزریق است.
- هورمون درمانی: استروژن، هورمون اصلی است که برای کاهش گرگرفتگی مورد استفاده قرار میگیرد. اگر خانمها تحت جراحی هیسترکتومی (جراحی برداشتن رحم) قرار گرفتهاند می توانند استروژن را به تنهایی مصرف کنند. اما اگر هنوز رحم خود را دارند، باید از پروژسترون همراه با استروژن استفاده کنند تا از سرطان لایه رحم (سرطان آندومتر) پیشگیری کنند.
- داروهای ضد افسردگی: مهارکنندههای انتخابی بازگشت مجدد سروتونین (SSRI) و مهار کنندههای انتخاب مجدد نوراپی نفرین (SNRIs) بیشتر برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده میشوند. با این وجود، در دوزهای پایین میتوانند در کاهش گرگرفتگی مؤثر باشند.
درمان طب سنتی:
- حجامت عام (1 تا 2 مرحله)
- از پوشیدن لباس های تنگ و پلاستیکی پرهیز کنید.
- شبی یک لیوان عرق رازیانه با عسل میل کنید. (40 الی 80 روز)
- رژیم غذایی سالم و مغذی بخورید و سطح قند خون خود را کاهش دهید.
- پیاده روی منظم داشته باشید، نیم ساعت پیاده روی در روز می تواند حیرت انگیز باشد.
- بین روز و عصرانه: مصرف کاهو با سکنجبین، یا به همراه ناهار و شام کاهو بدون سُس.
- بین میان وعده، مصرف کاهو با سکنجبین، یا به همراه ناهار و شام کاهو بدون سُس بخورید.
- مقابله با استرس، استرس باعث آزاد شدن مواد شیمیایی می شود که تنش را افزایش می دهند.
- شب قبل از خواب یک استکان دمکردۀ گیاه پنج انگشتی یا یک عدد قرص گیاهی ویتاگنوس بخورید.
- اطمینان حاصل کنید که شما حرکات منظم روده ای (حداقل یک بار در روز) دارید، یبوست می تواند عامل مهمی در بروز گرگرفتگی باشد.
- عرق زنیان نصف استکان + عرق رازیانه نصف استکان، از هر دو مخلوط کرده با عسل به مقدار دلخواه شیرین کرده در صبح و شب میل کنید و دو هفته ادامه دهید.
- خوردن سرکنگبین رازیانه، شیردهی را زیاد و پوست را لطیف و تمایلات زنانگی را افزایش می دهد و عوارض یائسگی و اختلات هورمونی و گر گرفتگی زنان را برطرف می کند (به جای نعناع، رازیانه باشد).
- اگر سیگار می کشید، تعداد سیگار خود را هر روز کاهش دهید و یا حتی بهتر از آن سیگار را ترک کنید. سیگار با خطر بیشتری برای گرگرفتگی ارتباط دارد و نشان داده می شود که هر چه بیشتر سیگار بکشید، بدتر می شود.
- عرق زنیان نصف استکان + عرق رازیانه نصف استکان از هر دو مخلوط کرده با عسل به مقدار دلخواه شیرین کرده در صبح و شب میل کنید. دو هفته ادامه دهید و شب قبل از خواب: یک استکان دمکردۀ گیاه پنج انگشتی یا یک عدد قرص گیاهی ویتاگنوس بخورید.
داروها:
- مدروکسی پروژسترون
فعالیت:
- تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت هوازی پرهیز کنید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات و غذاهای گرم بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی و ذرت، خوراک باقلا، خوراک کدو خورشتی با سویا، خوراک قارچ و لوبیا سبز، خوراک قارچ و فلفل دلمه ای، خوراک قارچ طعم دار، خوراک قارچ و ذرت، خوراک گل کلم، خوراک تند بامیه، خوراک مخلوط، آش سماق، عدس پلو ساده، لوبیا سبز پلو ۳، نخود فرنگی پلو ۱، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، سوپ کدو خورشتی، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، دلمه کدو خورشتی، دلمه برگ انگور، پنیر سویا، سس معطر.
- خوردنی های مضر: کتلت عدس ۱.
نکته:
- گرگرفتگی بدن در مردان نشانه چیست؟ هنگامی که زنان مرحله یائسگی را طی میکنند، توانایی باروری را در شکل طبیعی از دست میدهند و کمکم پریود آنها قطع میشود، در حالی که مردان آندروپوز هنوز توانایی باروری دارند. سالانه بیش از ۴۰۸ میلیون مرد در سراسر جهان گزارش علائم آندروپوز یا یائسگی مردانه را دادهاند. یکی از شایعترین علائم آندروپوز، گرگرفتگی است. مردان بین ۴۰ و ۵۵ سال معمولاً دچار آندروپوز میشوند که با گرگرفتگی و تعریق شبانه همراه است. رژیم غذایی مناسب، حمایتهای روحی از سوی خانواده، خواب کافی و فعالیتهای ورزشی، انجام تفریحات سالم و مهیج، گذراندن اوقات بیکاری با دوستان، مواردی است که آقایان برای درمان این مشکل باید در مد نظر داشته باشند. همچنین باید از چای، قهوه، غذاهای پرادویه و بسیار شیرین پرهیز نمایند و از مایعات فراوان استفاده کنند. استفاده از حبوبات، غلات، شیر، سویا، ماست کم چرب، ماهی آزاد، سبزیجات سبز رنگ، انجیر و غذاهای حاوی روغن امگا۳ سودمند است. مردان در این دوره نباید تحت فشار باشند و لازم است که زنان در صورت وقوع این مشکل، همسرشان را بیشتر مورد حمایت عاطفی خود قرار دهند.