کیست مویی (کیست پیلونیدال): عبارت است از یک کیسه کوچک پوستی حاوی مو در قسمت پایین کمر. این کیست به صورت یک منفذ پوستی کوچک نمایان شده و گاهی چیزی بیش از یک فرو رفتگی حاوی چند موی پیچیده نیست. این کیست مستعد عفونت است. کیست های پیلونیدال در افراد سیاه پوست نا شایع است. هر دو جنس مبتلا می شوند ولی در مردان شایع تر است. عفونت کیست معمولاً در اوایل بزرگسالی (40 الی 18 سال) آغاز می شود.
علائم:
- شما در ابتدا فقط یکفرورفتگی جزئی همراه با کمی قرمزی پوست مشاهده می کنید ولی با گذشت زمان به تدریج عفونت و چرک به وجود می آید و کیست پیلونیدال به شکل کیست یا آبسه کاملاً قابل مشاهده است. در این مرحله علائم سینوس پیلونیدال به شکل زیر می باشد:
- تب و لرز
- خارج شدن مو از محل کیست
- احساس درد در ناحیه ی پایین کمر
- ایجاد تورم و التهاب در محل کیست
- احساس درد در هنگام نشستن و ایستادن
- وجود پوست قرمز و ملتهب در اطراف مقعد
- وجود چندین حفره یا سوراخ در سطح پوست
- وجود ترشحات چرکی و خونی در محل آبسه همراه با بوی بد
علت:
- دلیل ایجاد کیست مویی از نظر طب سنتی انباشت بلغم در آن ناحیه است که دچار عفونت می شود.
- دلیل واقعی سینوس پیلونیدال هنوز مشخص نیست و فرضیه های مختلفی وجود دارد. برای مثال فرضیه ای می گوید این یک ناهنجاری جزئی مادرزادی بین کفل ها است و به همین خاطر بین افراد خانواده رخ می دهد. ناهنجاری در این بخش از پوست بخاطر این است که مو به جای بیرون آمدن به درون پوست رشد می کند. این بیماری در افراد پرمو و کسانی که به سبب شغلشان، ساعات زیادی از روز را در حالت نشسته هستند، بیشتر دیده می‌شود. فرضیه دیگر میگوید در اثر فشار یا اصطکاک پوست بین کفل ها, گودی یا فرورفتگی پيدا مي كند و این خود مسئول فشرده شدن و رشد مو به درون و ایجاد کیسه یا غده چرکی می شود. دلیل هرچه باشد، زمانی که مو در پوست گیر کند باعث خارش و التهاب می شود. پوست ملتهب هم عفونت مي كند و پس از مدتی عفونت دائمی و تکراری می شود. سپس عفونت منجر به سینوسی می شود که دارای قطعاتی از مو است. به تأخیر انداختن درمان کیست مویی فقط باعث پیشرفت عفونت و مزمن شدن بیماری خواهد شد.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- تعریق زیاد، چاقی تعریق را افزایش می دهد، لباس تنگ
پیشگیری:
- جلوگیری از اضافه وزن
- پوشیدن لباس سبک و گشاد
- حمام کرد یا دوش گرفتن روزانه برای تمیز نگه داشتن ناحیه ی کیست، به نظر می رسد استفاده از وان آب گرم در پیشگیری از عفونت کیست موثرتر از دوش گرفتن باشد.
عواقب مورد انتظار:
- عفونت با درمان آنتی بیوتیک و جراحی قابل علاج است.
عوارض احتمالی:
- گسترش عفونت (نادر)
تشخیص:
- تشخیص این بیماری توسط یک پزشک متخصص کیست مویی از طریق انجام معاینه فیزیکی و ظاهری ناحیه محل کیست امکان پذیر است. از آنجایی که این بیماری علائم و نشانه های مشخصی دارد پزشک به راحتی و بدون نیاز به انجام آزمایش خون و عکس برداری می تواند به سادگی بیماری شما را تشخیص دهد. ولی از طرفی ممکن است پزشک این سوالات را از شما بپرسد: اولین بار کی متوجه علائم این عارضه شدید؟ آیا قبلا هم به این مشکل یا نظیر آن دچار شده اید؟ آیا تب هم داشتید؟ داروی خاصی مصرف می کنید یا بیماری نشیمنگاهی قبلی داشتید؟
درمان طب نوین:
- در صورت عفونت کیست، از حمام آب گرم برای تخفیف درد استفاده کنید. در یک لگن آب گرم به مدت 15 الی 10 دقیقه بنشینید و این کار را هر چند بار که لازم است تکرار کنید. درمان کیست عفونی شده معمولاً شامل برش دادن بر روی آبسه و تخلیه چرک و گاهی جراحی به منظور برداشتن کل ناحیه عفونی می باشد. التیام زخم جراحی ممکن است چند ماه به طول انجامد زیرا باید از عمق زخم ترمیم شود. یک تکه گاز باید بر روی زخم قرار داده شود تا هم امکان هوا خوردن وجود داشته و هم از ساییده شدن لباس ها به زخم جلوگیری شود.
درمان طب سنتی:
- دود عنبرنسارا به موضع کیست بدهید.
- برای درمان باید 3 عدد زالو در اطراف آن قرار دهید.
- مصرف دوسین، هر 8 ساعت یک قاشق مرباخوری میل کنید. (21 روز)
داروها:
- آنتی بیوتیک ها برای مقابله با عفونت
فعالیت:
- محدودیتی وجود ندارد مگر این که کیست عفونی شده باشد. در این صورت فعالیت های خود را تا بهبود عفونت محدود کنید. اگر هنگام نشست احساس ناراحتی می کنید یک بالشتک مخصوص در محل نشستن خود قرار دهید.
رژیم غذایی:
- در صورت اضافه وزن از یک رژیم کم کالری و کم چربی استفاده کنید.