کمای میکس ادم (میگزدم یا میکزدم): عبارت است از کمای میکس ادم که با عنوان‌های میگزدم و میکزدم نیز شناخته می‌شود را می‌توان یک حالت جبران نشده از کم کاری تیروئید تعریف کرد. فردی که دچار کم کاری تیروئید است و درمان‌های لازم را دریافت نکرده است، به دلیل کاهش هورمون های تیروئیدی و کاهش متابولیسم بدن، علائمی پیدا می کند. حال اگر این کم کاری تیروئید به دلایل مختلفی نظیر عفونت‌ها، داروها، مشکلات قلبی، سکته مغزی و … تشدید شود، علائم شدیدی در بدن ایجاد می‌شوند که می‌توانند کشنده باشند. کمای میگزدم یک اورژانس پزشکی است و خطر مرگ و میر بالایی دارد و باید به سرعت درمان شود. خوشبختانه در سال‌های اخیر با توجه به انجام آزمایش TSH، تشخیص زودهنگام کم کاری تیروئيد میسر شده است و بیماران به سرعت تحت درمان قرار گرفته و دچار کمای میکس ادم نمی‌شوند.

علائم:

1. کاهش سطح هوشیاری و کاهش دمای بدن (هیپوترمی) از جمله علائم اصلی کمای میکس ادم هستند. سایر علائمی که می‌توانند در کنار این‌ها بروز پیدا کنند، عبارتند از:
2. افت فشار خون
3. افت ضربان قلب (برادی‌کاردی)
4. کاهش قند خون (هیپوگلیسمی)
5. کاهش سدیم خون (هیپوناترمی)
6. کاهش تعداد تنفس (هیپوونتبلاسیون)
7. فرد ممکن است علائم کم‌کاری تیروئيد نیز داشته باشد. از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
8. تورم لب‌ها
9. بزرگی زبان
10. ضخیم شدن بینی
11. پف کردن دست‌ها و صورت
12. تغییرات سطح هوشیاری بیمار ممکن است خود را بصورت سردرگمی، گیجی، بی‌حالی، روان‌پریشی یا جنون نشان‌ دهند. اگر بیمار در این مرحله از بیماری تحت درمان قرار نگیرد، ممکن است به کما برود.
13. تشنج‌های کانونی یا عمومی نیز در بیماران گزارش شده‌اند که می‌توانند به دلیل افت شدید دمای بدن یا سابقه صرع رخ دهند. در نوار مغزی بیماران (EEG)، کند شدن و کاهش دامنه‌ی امواج مغزی دیده می‌شود که غیراختصاصی است.
14. یکی دیگر از مواردی که ممکن است در این بیماران ایجاد شود، افیوژن پریکارد است که تظاهرات آن بصورت کاهش صداهای قلبی، ولتاژ پایین در نوار قلب (ECG)، تصویر بزرگ قلب در رادیوگرافی قفسه‌سینه است.

علت:

• می‌گزدم به علت هیپوتیروئیدی شدید ایجاد می‌شود که اگر تشخیص داده نشده یا با موفقیت درمان نشود عواقب خطرناکی در پی دارد. متوقف کردن مصرف دارو می‌تواند این عوارض را ایجاد کند، هایپوتیروئیدیسم به علت اینکه تیروئید کار خود را متوقف می‌کند، پیشرفت می‌کند.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. کمای میکس ادم تقریباً همیشه در افراد مسن، مخصوصاً زنان، رخ می‌دهد و معمولاً به وسیله عواملی که تنفس را مختل می‌کنند تشدید می‌شود. کمای میگزدم را می‌توان نقطه‌ی اوج کم کاری تیروئید دانست. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
2. خونریزی گوارشی
3. سکته قلبی یا مغزی
4. هر نوع عمل جراحی
5. نارسایی احتقانی قلب
6. قرار گرفتن در معرض سرما
7. داروها: به ویژه آرام بخش‌ها، داروهای بیهوشی و ضدافسردگی‌ها
8. عفونت‌ها: هر عفونتی در فرد مبتلا به کم‌کاری تیروئيد که تحت درمان نیست، می‌تواند باعث ایجاد این اختلال شود

عوارض احتمالی:

1. کما
2. مرگ
3. افسردگی
4. هیپوترمی
5. حمله قلبی
6. آریتمی قلبی
7. نارسایی قلبی
8. مشکلات کلیه
9. عوارض حاملگی، مانند پره اکلامپسی، سقط جنین و تولد نوزاد.
10. کاهش متابولیسم دارو، منجر به مصرف بیش از حد داروها شده است.
11. کمای می‌گزدم یک عارضه نادر اما شدید است. این عارضه یک تهدید کننده جدی محسوب می‌شود که میزان مرگ و میر ناشی از آن حدود 25 تا 60 درصد است و تا افراد سالمند را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

تشخیص:

• یک پزشک بعد از دیدن اینکه آیا علائم یک فرد با هایپوتیروئید شدید، تشخیص داده می‌شود، تشخیص می‌دهد. آن‌ها همچنین ممکن است یک آزمایش خون انجام دهند تا مطمئن شوند. فرد مبتلا به سطح بالای هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) ممکن است کم کاری تیروئید داشته باشد، زیرا بدن ممکن است TSH بیشتری تولید کند تا تریروئید کم توانایی تولید کند. در نتیجه، ممکن است پزشک مقدار TSH را که در غده هایپوفیز انسان تولید می‌شود را تنظیم کند. تست تیروکسین یا آزمایش t4 نیز می‌تواند برای تشخیص این بیکاری به کار برود سطوح پایین T4 شاخص خوبی برای کم کاری تیروئید است، به خصوص اگر همراه با میزان بالای TSH باشد. اگر یک دکتر معتقد باشد که یک فرد مبتلا به هایپو تیروئیدیسم است، آزمایش‌های بیشتری برای اندازه گیری عملکرد تیروئید انجام می‌دهند و علت اصلی را پیدا می‌کنند. اگر این پزشک این موضوع را تشخیص دهد بلافاصله درمان را شروع می‌کند.

درمان طب نوین:

• متاسفانه کمای میکس ادم با وجود درمان در ۲۰ تا ۴۰ درصد از موارد باعث مرگ بیمار می‌شود، لذا بسیار خطرناک و کشنده است. در صورت مشکوک شدن به کمای میکس ادم باید درمان در اسرع وقت شروع شود و پزشک نباید منتظر جواب آزمایشگاه باشد. درمان کمای میکس ادم متشکل از اجزای زیر است: جایگزینی هورمون‌های تیروئید، گلوکوکورتیکوئید‌ها، اقدامات حمایتی، مدیریت علت زمینه‌ای نظیر عفونت.
• جایگزینی هورمو‌ن‌های تیروئید: لووتیروکسین و لیوتیرونین، استفاده ترکیبی از لووتیروکسین (T4) و لیوتیرونین (T3) نسبت به استفاده از لووتیروکسین به تنهایی نتایج بهتری در پی داشته است. فعالیت بیولوژیکی T3 بیشتر است و شروع اثر آن نیز سریع‌تر از T4 است. همچنین ممکن است در اثر بیماری زمینه‌ای، میزان تبدیل محیطی T4 به T3 کاهش یافته باشد، لذا استفاده ترکیبی از هر دو دارو پیشنهاد می‌شود. هر دو دارو باید بصورت وریدی و آهسته تزریق شود. مصرف خوراکی به دلیل اختلال در جذب روده‌ای توصیه نمی‌شود با این وجود درصورتی که امکان تزریق وریدی وجود نداشت می‌توان از طریق لوله نازوگاستریک (NG-tube) این دارو‌ها را تجویز کرد. داروی لووتیروکسین (Levothyroxine) که همان T4 است را می توان با دوز اولیه‌ی ۲۰۰ تا ۴۰۰ میکروگرم داخل وریدی تجویز کرد و سپس به دنبال آن روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ میکروگرم تزریق شود تا زمانی که بیمار بتواند بصورت خوراکی آن را مصرف کند. بیماران مسن و افرادی که در معرض بیماری‌های قلبی عروقی هستند بهتر است حداقل دوز ممکن را دریافت کنند. بطور همزمان داروی لیوتیرونین (Liothyronine) که همان T3 است را می‌توان با دوز اولیه‌ی ۵ تا ۲۰ میکروگرم و به دنبال آن ۲٫۵ تا ۱۰ میکروگرم هر ۸ ساعت بصورت وریدی تزریق کرد. تزریق این دارو بهتر است تا زمانی که بیماران از نظر بالینی بهبود یابند و پایدار شوند ادامه یابد. از تجویز بیش از حد T3 باید اجتناب کرد، زیرا که با افزایش مرگ و میر و آریتمی‌های قلبی همراه بوده است. بیماران معمولاً در عرض ۱ هفته از نظر بالینی بهبود پیدا می‌کنند و میزان TSH سرم با سرعتی حدود ۵۰ درصد در هفته کاهش پیدا می‌کند. بنابراین عدم کاهش TSH سرم می‌تواند نشان‌دهنده‌ی عدم درمان کافی باشد.
• گلوکوکورتیکوئید‌ها: تا زمانی که احتمال نارسایی غدد فوق کلیوی کنار گذاشته نشود باید گلوکوکورتیکوئید‌ها با دوز استرس برای بیمار تجویز شوند. تزریق داخل وریدی هیدروکورتیزون وریدی با دوز ۱۰۰ میلی گرم هر ۸ ساعت توصیه می‌شود.
• درمان های حمایتی: درمان‌های حمایتی برای اصلاح هرگونه اختلال متابولیک ضروری هستند. این اقدامات می‌توانند نقش مهمی در نجات زندگی فرد داشته باشند. بیماران باید به بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) منتقل شوند و در صورت لزوم از تهویه مکانیکی (ونتیلاتور) جهت بهبود تنفس بیمار استفاده شود. اصلاح گلوکز و الکترولیت‌ها نظیر سدیم بسیار مهم است. گرم کردن بدن بیمار تنها وقتی توصیه می‌شود که دمای بدن وی به کمتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد برسد زیرا در این دما خطر ایست قلبی عروقی افزایش می‌یابد. استفاده از پتوهای فضاگیر برای جلوگیری از اتلاف حرارت لازم است. از تجویز مایعات وریدی که حاوی مقادیر اندکی سدیم هستند، باید خودداری کرد، چون این مایعات می‌توانند سبب احتباس آب در بدن شوند و سدیم را بیش از پیش کاهش دهند. احتباس آب به دلیل کاهش خون‌رسانی کلیوی و ترشح نابجای وازوپرسین رخ می‌دهد. متابولیسم اکثر داروها در کمای میکس ادم مختل می‌شود. از تجویز داروهای آرام‌بخش نظیر بنزودیازپین‌ها باید تا حد امکان خودداری کرد و یا آنها را با دوز کمتری مصرف نمود. سطح خونی داروها را باید در صورت امکان کنترل کرد تا بتوان دوز آنها را تصحیح نمود.

درمان طب سنتی:

• درمان این بیماری منوط به اقدامات بیمارستانی است.

داروها:

• لیوتیرونین

فعالیت:

• تا زمان بهبودی کامل استراحت کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای و غذاهایی که طبیعت سرد و تر دارند پرهیز کنید.