پیدایش حس انتقام: عبارت است از انتقام یک حس منفی شدید است که می تواند باعث بروز رفتاری شود که فرد فکر می کند قرار است احساس بهتری را به او منتقل کند و به دلایل بسیاری ایجاد       می شود که اگر امکانش مهیا شود در موقعیت هایی به صورت آشکار وگرنه، به شکل پنهان علیه فردی دیگر بروز پیدا می کند. غلبه دم نیز می تواند موجب بروز انواع واکنش های فیزیولوژیک مانند حس انتقام شود؛ در این حالت، حس انتقام با کوچک ترین تحریک، در فرد پدیدار می گردد و به فرد، انرژی و جهت می دهد تا این حس را در خود تقویت نماید. برخی افراد به دلیل غلبه دم در اکثر مواقع چنان به این حالت هیجانی (انتقام) خو می گیرند که خودشان نیز باور ندارند صفت انتقام جویی درون آنها نهادینه شده است. این حس یک نیروی درونی است که در لحظه انتقام، حس پاداش گرفتن را در فرد ایجاد  می کند و مستقیماً با سطح سلامت روحی انسان در ارتباط است؛ یعنی افرادی که سلامت روحی پایینی دارند، در کنترل این احساسات ناتوان می باشند.

علائم:

1. انزوا
2. تخریب
3. وسواس
4. زورگویی
5. درماندگی
6. خودخوری
7. سردی رفتار
8. پنهان کاری
9. خودبزرگ بینی
10. حملات فیزیکی
11. سرزنش گری بی جا
12. مخالفت با خواسته دیگران
13. امتناع از بخشیدن و گذشتن
14. رفتارهای غیر قابل پیش بینی
15. مرور گذشته های ناخوش آیند
16. تحریک دیگران به رفتارهای خشن
17. خودخواهی نسبت به نیازهای دیگران

علت:

• افزایش ضربان قلب و فشار خون
• ترشح هورمون آدرنالین و کورتیزول
• افزایش هورمون تستوسترون در مردان
• آزاد گشتن ذخایر گلوکر کید و در نتیجه، افزایش انرژی و افزایش حرارت بدن
• انتقال جریان خون از پوست، کبد، معده و روده ها به سمت قلب و دستگاه عصبی و عضلانی

عوارض احتمالی:

1. فرد کینه توز نه تنها طرف مقابل را رنج می دهد بلکه خودش نیز به همان نسبت رنج می کشد و زندگی را بر خود تلخ می کند.
2. معمولاً كينه ها ریشه دیرینه دارند و همانند آتشفشانی هستند که بالأخره روزی به دلیلی راهی به بیرون می یابند و اگر به مرحله انفجار برسند مرتب رشد می کنند تا بیشتر نابود کنند و اگر به دلایلی موقتاً آرامش بیابند همیشه آمادگی دارند که مجدداً به بیرون فواره بزنند؛ در این حالت شخص انتقام جو، عاقبت، قربانی کینه توزی خود می شود.
3. حس انتقام جویی اگر حل و فصل نشود، تبعاتی را برای فرد به دنبال خواهد داشت؛ برای آرام کردن این حس. فرد باید نسبت به احساسات و تجاربی که دارد به آگاهی و بینش برسد و باید بتواند به روشی درست آن را تخلیه کند؛ اگر فرد نتواند دلایل بروز چنین حسی را پیدا کرده و موقعیت هایی که خشم زیادی در او ایجاد می کنند را آگاهانه شناسایی و مدیریت کند، میل فرد به بروز یک رفتار انتقام جویانه و مخرب بیشتر می شود.

تشخیص:

1. انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب سنتی:

• رعایت کامل آداب غذا خوردن.
• رعایت کامل توصیه های غذایی هنگام غلبه دم.
• هدیه دادن: پیامبر صلى الله علیه و آله: «به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا کینه ها را از بین می برد»
• گلایه کردن: امام هادی علیه السلام: «گلایه کردن کلید سرسنگینی است، اما از کینه بهتر است»
• پرهیز از حسادت: امام علی علیه السلام: «حسود زود خشمگین می شود و دیر کینه از دلش می رود».
• اجتناب از سرزنش: امام علی علیه السلام: «برادرت را با همان وضعی که دارد تحمل کن و زیاد سرزنش نکن. زیرا این کار کینه می آورد»
• کسب موفقیت: بهترین و سالم ترین انتقام از افراد بدخواه، دست یابی به موفقیت های بزرگ است؛ بخش پاداش مغز را با فکر کردن به این که رسیدن به اهداف بزرگ چقدر شیرین خواهد بود. فعال کنید؛ این موضوع توجه شما را به خودتان، و هدفتان معطوف می کند و باعث می شود فردی که به شما بدی کرده، دیگر جایی در ذهن تان نداشته بود.
• اگر می خواهید کنترل احساسات را در دست بگیرید، باید آنها را به رفتار مناسبی تبدیل کنید؛ رفتاری که به شما و دیگران آسیب نزند و نتیجه مثبتی را برایتان به همراه داشته باشد. مسلماً نمی توان پاسخ خوش آیندی از این سؤال دریافت کرد، پس به جای انجام چنین کاری، پرسش از خود که بعد از انتقام چه چیز به دست می آورم؟ باید دنبال رفتاری مؤثر و جایگزین گشت.
• بهترین واکنش به فردی که از دست او ناراحت هستید، اعتراض کلامی است، بدین ترتیب آدم به شخص مقابل نشان می دهد که رفتار او درست نبوده و فرد از او انتظار عذرخواهی دارد، در این صورت او متوجه خواهد شد که اجازه ندارد این رفتار را ادامه دهد و حتی اگر شخص عذر خواهی هم نکند شما هوشیارانه مرز او را نشان داده اید، مطمناً او دیگر به خودش اجازه نخواهد داد از این مرز تجاوز کند؛ در حقیقت این یک شانس برای آشتی و استحکام صلح است چه بهتر که فرد از این شانس استفاده کند.
• حذف تمام موارد ممنوعه: چای (سیاه و سبز) – قهوه – نسکافه – سوسیس – کالباس – پیتزا – تمام غذاهای ساندویجی – غداهای سرخ شده – انواع کنسروی جات – انواع کمپوتها – مرغ و تخم مرغ بازاری – گوشت تمام حیوانات پرورشی – برنج خارجی – انواع سس های بازاری – سایر نوشیدنیهای گازدار – غذای رستوران ها – شیرینی جات بازاری – هله هولههای بازاری – چیپس – پفک – شکلات (على الخصوص شکلاتهای نرم) – کیک – بیسکوئیت – آدامس – یخمک – ماکارونی – لازانیا – لبنیات پاستوریزه – غذاهای زودپز شده – هر روز گوشت(قرمز یا سفید) خوردن – ترشی جات سرکه (لیته) – ریزه خواری(مدام چیزی خوردن) – با استرس غذا خوردن – عداهای مانده و بیات – غذاهای نمک سود(مانند: خیارشور – ماهی دودی – ماهی شور و…) – نمک زیاد – فلفل زیاد – آب تگری و یخ – تمام فست فودها و غذاهای آمادهی بازاری- غذاهای فریز شده(بیش از ده روز) – غذاهای پخته شده در ماکروفر (MICRO WAVE) – کلیهی مواد غذایی بسته بندی شدهی بازاری که دارای نگه دارنده هستند – میوه جات کال و نارس – شیر گاو به مقدار زیاد – کشک و پنیر کهنه – قره قوروت – ماءالجبن(آب پنیر) – استفادهی چند نوع غذا با هم – قند و شکر به مقدار زیاد – مصرف ماست به مقدار زیاد و هر روز خصوصاً همراه غذاهای دیگر – رنگ های مجاز اضافه شده به مواد غذایی – جوش شیرین – استفاده از سموم حشره کش(اسپری، بودر و..) – استفادهی زیاد از موبایل – پرخوری – پرخوابی – کم خوابی – نداشتن نظم در خواب و خوراک – عدم رعایت بهداشت فردی – گرم و سرد شدن – استفاده از رنگ مو – زیاده روی در مصرف مواد آرایشی – استعمال دخانیات(سیگار، قلیان، تریاک و…) – زیاده روی در مصرف داروهای شیمیایی – مصرف میوه جات بعد از غذاهای گوشتی – مصرف غذاهای با هم ناسازگار(مثل شیرموز، فرآوردههای کنجدی با لبنیات و…) – مصرف همزمان لبنیات و غذاهای گیاهی سرشار از آهن مانند:(زرشک، آلو، عدس، پسته، اسفناج، آلوبخارا، آلبالو و…) – دیروقت غذا خوردن(خصوصاً غذاهای پخته، چرب و پرحجم) – دیروقت خوابیدن – زندگی در مکانهای با آلودگی صوتی زیاد – زندگی در شهرهای شلوغ با هوای آلوده – هر روز برنج خوردن(حتی ایرانی) – نان بدون سبوس – نان فتیر و ور نیامده – خوردن یک نوع غذا در دو وعده ی متوالی مثلاً خوردن غذای مانده از ظهر در شب.

فعالیت:

• روزی نیم ساعت فعالیت مناسب بدنی داشته باشید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.

نکته:

• ما اغلب فکر می کنیم که انتقام گرفتن شکلی از تخلیه احساسی است و تلافی کردن به ما کمک می کند تا احساس بهتری پیدا کنیم؛ در فیلم ها اغلب انتقام به شکلی نمایش داده می شود که گویی فرد، پس از تلافی کار بدی که در حقش روا شده، به آرامش می رسد؛ اما در حقیقت، انتقام تأثیری متضاد دارد.
• اگرچه در چند لحظه ابتدایی پس از انتقام، حس پاداش گیری در مغز ما رخ می دهد، اما این عمل به جای آنکه حس خصومت را در فرد کاهش دهد، ناگواری دل خوری اولیه را نزد فرد طولانی مدت می کند.
• انتقام مثل تازه نگه داشتن زخمی که می تواند به مرور خوب شود.
• انتقام به جای آن که عدالت را به همراه بیاورد، تنها به دایره باطلی از تلافی کردن دامن می زند.
• انتقام باعث می شود تا زخم های احساسی انسان سر باز کنند و وخیم تر شوند.
• اگر کسی را به خاطر بدیای که در حق شما روا داشته تنبیه کنید، کسی که در پایان تنبیه شده، خودتان بوده اید، چرا که باعث شده اید که زخم تان التیام نیابد.