پلی میوزیت و درماتومیوزیت: عبارت است از التهاب بافت همبند، همراه تغییرات تخریبی در عضلات (پلی میوزیت) و پوست (درماتومیوزیت). این تغییرات باعث ضعف و تحلیل عضلات به ویژه عضلات اندامهای فوقانی و تحتانی میشود، این بیماری شباهتهای بسیاری با آرتریت روماتویئد و لوپوس اریتماتوی دارد و شیوع آن در خانمها دو برابر آقایان بوده و بیشتر بین سنین 50 الی 30 سال بروز می کند.
علائم:
- اختلال در تکلم یا بلع
- سردی دست ها و پاها
- افتادن مکرر و سختی در برخاستن از جا
- ضعف در عضلات کمربند لگن و کمربند شانه
- عفونت همراه با تب، ضعف عضلانی، کاهش وزن و درد مفاصل (گاهی) مقدم بر سایر علائم
- بثورات پوستی بر روی صورت، شانه ها، بازوها و بر روی مفاصل که ممکن است خارش دار باشد.
- بیماران نخست از ضعف عضلات پروگزیمال اندام به ویژه لگن و ران ها آگاه می گردند. در برخاستن از وضعیت چمباتمه یا زانو زدن و در بالا و پایین رفتن از پله ها دچار ناراحتی و مشکل اند. در موارد نادر بیماری به صورت محدودتری بروز می کند و تنها گردن، شانه و عضلات چهار سر ران را مبتلا می سازد. پیدایش درد آزار دهنده در باسن و ران ها و ساق ها، در حدود 10 درصد از بیماران وجود دارد، بیماری در اکثریت مبتلایان بدون درد است. وقوع زودرس دیسفاژی و ضعف عضلات خم کننده گردن، در بیمار مبتلا به میوپاتی مزمن مطرح کننده تشخیص پلی میوزیت است.
علت:
- احتمالاً یک بیماری بیش حساسیتی یا خود ایمنی است که اگر چه علت واقعی آن مشخص نشده است، ارتباط این بیماری با مصرف برخی داروها و در پی عفونت های باکتریایی، ویروسی و تزریقی برخی واکسن ها مشاهده شده است.
- بیماری های خود ایمنی نتیجه تفکر غلط و تغذیه نامناسب است، همانطور که قبلاً بیان شد سیستم ایمنی انسان سرد و تر است، استفاده مدام از غذاهای سرد از یک سو و عصبی شدن و حرص خوردن از سوی دیگر، باعث اختلال در سیستم ایمنی می شود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- آلرژی ها
- سرطان های ریه کولون یا پستان
- سابقه خانوادگی اختلالات بیش حساسیتی نشان از بیماری ها یا داروها، نظیر لوپوس
- مصرف داروهای سولفا، پنی سیلین، ترکیبات طلا، داروهای ضد تیروئید و داروهای ادرار آور تیازیدی
پیشگیری:
- پیشگیری شناخته شده ای ندارد.
عواقب مورد انتظار:
- این بیماری ممکن است به طور ناگهانی یا تدریجی بروز کند، اکثر بیماران در نهایت به دلیل ضعف عضلانی نیازمند استفاده از صندلی چرخ دار شده یا به کلی زمین گیر می شوند، برخی علائم بیماری با درمان قابل کنترل است ولی گاهی بیماری در اندک زمانی به مرگ می انجامد، فروکش بیماری یا بهبود خود به خود ممکن است رخ دهد به خصوص در کودکان، تحقیقات علمی درباره علل و درمان این بیماری ادامه داشته و امید است که درمان هایی موثر و در نهایت علاج بخشی عرضه شود.
عوارض احتمالی:
- سرطان
- انسداد روده
- آسیب کلیوی
- فشار خون بالا
- نارسایی احتقانی قلب
- تحلیل عضلات و بدن
- پنومونی؛ اختلالات تنفسی
تشخیص:
- برای تشخیص ، ۴ علامت از پنج علامت فوق کفایت میکند.
- افزایش آنزیم های عضلانی مثل , CPK,AST,ALT..LDH.
- نمونه برداری از عضله که نشان دهنده التهاب عضله می باشد.
- علائم بالینی التهاب عضله به صورت درد و ضعف عضلانی در معاینه و شرح حال بیمار.
- وجود الگوی مشخص در نوار عصبی عضلانی که نشان دهنده میوپاتی یا آسیب عضله می باشد.
- وجود علائم عضلات پوستی به نفع درماتومیوزیت مثل علامت گاترون علامت شال و راش هلیوتروپ.
درمان طب نوین:
- درمان فیزیکی و توانبخشی توصیه می گردد.
- جراحی در صورت بروز انسداد روده ضرورت می یابد.
- کمپرس آب سرد ممکن است خارش پوستی را تسکین دهد.
- داروهای سرکوبگر ایمنی آزاتیوپرین و متوترکسات نیز کمک میکند.
- کورتیکواستروئیدها یا کورتون ها مثل پردنیزولون که اساس درمان است.
- گاهی ممکن است لازم باشد و از داروهای بیولوژیک و ایمونوگلوبولین وریدی استفاده کرد.
- با توجه به همراهی احتمالی با بدخیمی ها بررسی وچک آپ از نظر سرطان ها توصیه می شود.
- معمولاً مراقبت بیماران در منزل انجام می شود ولی در طی مراحله حاد ممکن است بستری در بیمارستان الزام باشد.
- مصرف مقادیر زیاد گلوکوکورتیکوئیدها، روش مورد قبول جهت درمان درماتومیوزیت و پلی میوزیت شدید است، اما هیچ گونه مطالعه ای کنترل شده ای اثرات مثبت آنها را به اثبات نرسانده است. درمان بیماری با پردنیزولون، به مقدار 1 تا 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز (60 تا 100 میلی گرم در روز برای بزرگسالان) شروع می شود. علائم بهبودی ممکن است ظرف 1 تا 4 هفته ظاهر شود، اما درمان بعضی از بیماران 3 ماه طول می کشد. پس از پیدایش علائم بهبودی می توان مقادیر مصرف روزانه را به میزان 5 میلی گرم در هر 4 هفته کاهش داد. همچنین استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند سیلکوسپورین تا حدودی موثر است. اثرات جانبی داروهای سیتوتوکسیک عباتند از: سرکوب مغز استخوان، آلوپسی، اختلالات گوارش، آسیب به بیضه ها و تخمدان ها، عفونت و احتمال پیدایش بدخیمی آنها.
درمان طب سنتی:
- پاها را با روغن زیتون و نمک چرب کنید.
- گوشت گوسفند را با شیر گاو بپزید و بخورید.
- شب موقع خواب، دو فندق از داروی عقل میل کنید.
- هر شب، دو قطره روغن بنفشه پایه کنجد آیا پایه زیتون در هر بینی بریزید.
- اندازه یک حبه دوای جامع امام رضا (ع) را با جوشانده مرزنجوش میل کنید.
- با استفاده از برنامه دو هفته ای رژیم 15 روزه غذاهای خام و گیاهی، بیماران می توانند در مدتی کوتاه تغییرات جالبی را به وضوح احساس کنند، به بیماران پیشنهاد می شود که این رژیم را به مدت چند ماه دقیقاً ادامه دهند تا به لطف خدیا بیماری به مرور ریشه کن شود یا افرادی که نمی توانند رژیم خام گیاه خواری را ادامه دهند از رژیم MS استفاده کنند.
داروها:
- نیتروفورازون
- ممکن است مسکن نیز تجویز شود.
- داروهایی برای کنترل خارش ممکن است تجویز شوند.
- داروهای کورتونی تا برطرف شدن علائم حاد با مقادیر بالا و پس از آن با مقادیر کمتر تجویز می شود.
- داروهای سیتوتوکسیک یا سرکوبگر دستگاه ایمنی در صورت ناموفق بودن سایر درمان ها ممکن است تجویز شوند.
فعالیت:
- از ایجاد کوتاه شدگی عضلات برای بیمار در نظر بگیرید.
- بیمار ممکن است برای انجام کارهای روزمره خود نیازمند صندلی چرخدار و یک نفر همراه باشد.
- در صورت زمین گیر شدن، حرکت دادن مکرر برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر ضروری است، نرمش های غیر فعال برای جلوگیری از ایجاد کوتاه شدگی عضلات برای بیمار در نظر بگیرید.
- در طی مرحله حاد فعالیت خود را محدود سازید، در این شرایط استراحت در بستر توصیه می گردد.
رژیم غذایی:
رژیم غذای خاصی نیاز نیست، رژیم کم نمک ممکن است از احتباس مایع پیشگری کند.