پلی میالژی روماتیکا یا آرتریت گیجگاهی: عبارت است از (آرتریت سلول غول آسا؛ آرتریت جمجمه) بیماری التهابی شریان های بزرگ، به ویژه شریان های سر و گردن، علائم پلی میالژی روماتیکا و آرتریت گیجگاهی مشابه است، بنابراین این دو بیماری ممکن است در واقع یک بیماری باشند، معمولاً بزرگسالان بالای 50 سال مبتلا شده و میزان بروز آن در خانم ها چهار برابر آقایان است.

علائم:

1. تب خفیف
2. بی اشتهایی
3. سردرد شدید ضرباندار (معمولاً در ناحیه شقیقه یک طرف)
4. قرمزی، تورم، دردناکی و وجود گره­های ضربان دار در طول شریان، گیجگاهی در یک طرف سر
5. خشکی، درد عمومی مبهم یا درد واضح عضلات به ویژه هنگام صبح معمولاً عضلات تنه و عضلات بالایی اندام های فوقانی و تحتانی درگیر می شوند.

علت:

• یک اختلال خود ایمنی که در آن دستگاه ایمنی بدن به بافت های خود (به ویژه بافت همبند) حمله کرده و آن را تخریب می کند، علت زمینه ساز این وضعیت ناشناخته است.

عوامل افزایش دهنده خطر:

• سن بالای 60 سال، به خصوص در خانم ها

پیشگیری:

• پیشگیری خاصی ندارد.

عواقب مورد انتظار:

• معمولاً قابل علاج است ولی عود آن محتمل است.

عوارض احتمالی:

• از دست دادن بینایی (در صورتی که عروق خونی مشروب کننده چشم ها درگیر شود، این حالت یک اورژانس است)؛ بیماری عروق کرونر؛ سکته مغزی؛ کاهش جریان خون مشروب کننده اندام های فوقانی و تحتانی، با درمان: مصرف داروهای کورتونی ممکن است تا چندین ماه لازم باشد، عوارض مصرف طولانی مدت کورتون از قبیل پوکی استخوان و زخم گوارشی شایان توجهند.

تشخیص:

1. پلی میالژی روماتیکا، به تنهایی یک تشخیص بالینی است که از طریق وجود علائم و نشانه های زیر مشخص می شود:
2. افزایش ESR
3. خشکی و تیرکشیدن و درد در عضلات کمربند شانه و لگن
4. نبود علائم آرتریت سلول غول آسا (آرتریت گیجگاهی)، و پاسخ درمانی فوری به دوز پایین پردنیزون ای پردنیزولون، صورت می پذیرد.
5. تشخیص آرتریت سلول غول آسا یا آرتریت سلول ژآنت و پلی میالژی روماتیکا، اغلب از طریق نشان دادن وجود تب، کم خونی و ESR بالا با یا بدون علائم پلی میالژی روماتیکا در یک بیمار با سن بیش از ۵۰ سال به انجام می رسد.
6. بیوپسی شریان تمپورال، تشخیص آرتریت گیجگاهی را قطعی می کند. از آنجا که درگیری رگ ممکن است قطع قطعه باشد، نمونه برداری یا بیوپسی از یک قطعه ۳ تا ۵ سانتی متری همراه با تهیه برش های متوالی از نمونه های بیوپسی، احتمال تشخیص را افزایش می دهد.
7. اولتراسونوگرافیشریان تمپورال در تشخیص بیماری مفید است. در صورت وجود علائم و نشانه های چشمی نظیر تاری دید، کاهش دید و یا حتی نابینایی، نمونه برداری یا بیوپسی از شریان تمپورال هر چه سریع تر باید انجام شود و تحت این شرایط، درمان نباید تا پس از نمونه برداری به تعویق بیفتد. در همین رابطه گزارش شده است که نمونه برداری یا بیوپسی از شریان تمپورال ممکن است حتی پس از ۱۴ روز درمان با گلوکوکورتیکوئید (کورتون نظیر پردنیزولون یا پردنیزون)، وجود واسکولیت را مشخص کند. همچنین پاسخ به درمان آرتریت گیجگاهی یا تمپورال با گلوکوکورتیکوئید (کورتون نظیر پردنیزولون یا پردنیزون) و کاهش علائم نظیر سردرد، تاری دید و خستگی فک، می تواند تشخیص بیماری را قطعی کند. درگیری و گرفتاری رگ های بزرگ بدن می تواند با توجه به علائم مربوطه و یافته های حاصل از معاینه فیزیکی مانند ضعیف شدن نبض ها یا پیدایش بروئی ها مطرح گردد، و از طریق تصویربرداری از رگ ها (غالباً از طریق MRI یا CT ) مسجل می شود.

درمان طب نوین:

• درمان با داروهای کورتیکواستروئیدی انجام می شود.
• اگر روده دچار گانگرن شود، جراحی ضرورت می یابد.
• برای تسکین درد، ناحیه دردناک را گرم کنید، برای تخفیف خشکی عضلانی نیز از گرم کردن مستقیم ناحیه مبتلا استفاده کنید.
• درمان هرگونه اختلال طبی همراه پلی میالژی، از جمله بیماری های قلبی، فشارخون بالا یا کاهش جریان خون روده ها نیز انجام می شود.
• مرگ و میر ناشی از آرتریت سلول غول آسا بسیار ناشایع است و بنابراین این بیماری کشنده نیست. بیشتر موارد فوت ناشی از سکته مغز یا سکته قلبی هستند. با این حال، بیماران در معرض مرگ و میر دیررس ناشی از پارگی یا دیسکسیون آنوریسم آئورت قرار دارند، زیرا بیماران مبتلا به آرتریت سلول غول آسا یا آرتریت گیجگاهی ۱۸ برابر جمعیت عمومی احتمال دارد که به آنوریسم های آئورت سینه ای مبتلا شوند.

داروها:

1. داروهای قلبی (در صورت درگیری قلبی)
2. داروهای ضد فشارخون (در صورت بالا بودن فشارخون)
3. داروهای سرکوبگر دستگاه ایمنی به تنهای یا همراه کورتیکواستروئیدها در صورت ناموفق بودن سایر درمان ها تجویز می شوند.
4. داروهای کوتونی با مقادیر بالا تا متوقف شدن مرحله حاد تجویز می شوند، با مهار التهاب به وجود آورنده علائم بیماری توسط این داروها، علائم به طور چشمگیری کاهش می یابند، در ادامه درمان با کورتون، مصرف حداقل مقدار ممکن دارو به صورت یک روز در میان ممکن است برای کنترل علائم در درازمدت کافی باشد.

فعالیت:

• محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

• رژیم غذایی خاصی نیاز نیست.