پلورزی (پلوریت؛ پلورو دینی): عبارت است از التهاب و تحریک پرده جنب (یک غشای نازک دولایه که سخط ریه ها و محوطه قفسه سینه را پوشانده است) پلورزی به خودی خود یک بیماری نیست بلکه ممکن است تظاهری از بیماری های مختلف باشد، هنگامی که مایع در محل التهاب، بین دو لایه پرده جنب تجمع یابد این تجمع مایع تراوش جنبی نامیده می شود.

علائم:

1. تب (گاهی)
2. تنفس سریع و سطحی
3. تشدید تنگی نفس با تشکیل تراوش جنبی
4. احساس ناراحتی هنگام حرکت کردن طرف مبتلا
5. درد ناگهانی سینه که با تنفس و سرفه بدتر می شود، ماهیت این درد از یک ناراحتی مبهم تنها هنگام تنفس عمیق یا سرفه تا درد شدید خنجری متغیر است، درد معمولاً بر روی محل التهاب جنبی احساس می شود ولی ممکن است در قسمت های تحتانی قفسه سینه یا ناحیه شکم نیز احساس گردد.

علت:

• برونشکتازی
• نارسایی احتقانی قلب
• وجود لخته خون در ریه
• سرطان نواحی دیگر بدن
• اختلالات کبدی و کلیوی
• روی هم افتادگی منطقه ای از ریه
• آسیب به قفسه سینه یا شکستگی دنده
• عفونت های ویروسی (به خصوص ویروس کوکساکی)
• عفونت های ریه یا قفسه سینه نظیر پنومونی (ذات الریه) یا سل
• بیماری های کلاژنی، نظیر لوپوس اریتماتوی منتشر یا آرتریت روماتوئید

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. چاقی
2. استعمال دخانیات
3. مصرف داروهای سرکوبگر ایمنی

پیشگیری:

• اقدام به درمان طبی برای اختلال زمینه ای

عواقب مورد انتظار:

• موفق بودن درمان پلورزی به درمان موفق اختلال ایجاد کننده آن بستگی دارد، در اغلب موارد، علائم به طور کامل و خود به خود در عرض دو هفته بدون عارضه ای برطرف می شوند.

عوارض احتمالی:

1. پنومونی (ذات الریه)
2. فشرده شدن یا روی هم افتادگی ریه و اختلال تنفس در اثر تراوش جنبی
3. ایجاد جوشگاه و چسبندگی در ناحیه التهاب که اتساع ریه را محدود می سازد.

تشخیص:

1. هنگامی که از درد به پزشک مراجعه می‌کنید پزشک در معاینات اولیه از شما می‌خواهد که دردی را که هنگام تنفس یا سرفه احساس می‌کنید را توصیف کرده و شرح دهید. دردها ممکن است شامل موارد دیگری اعم از: تنگی نفس، سرفه، کبودی و رنگ پریدگی ناشی از سرفه باشد. همچنین وی از شما خواهد پرسید که آیا این درد به گذشت زمان بهتر شده است یا خیر؛ سپس با گوشی پزشکی هنگام تنفس به صدای ریه‌ گوش داده تا وجود صداهای ناشناس و غیر معمول را بررسی کند تا ببیند آیا لایه‌های پلور با یکدیگر سایش و برخورد دارند یا خیر. همچنین پزشک معالج ممکن است آزمایشات زیر را از شما تقاضا کند:
2. تصویربرداری:تصویربرداری می تواند شامل رادیولوژی (اشعه برداری با اشعه ایکس)، سی تی اسکن و یا سونوگرافی باشد که توسط آن می‌توان فهمید که آیا بیماری پلورزی منجر به درد شده است یا خیر.
3. آزمایش خون:با آزمایش خون وجود عفونت و همچنین بیماری‌های خودایمنی بررسی می‌شود.
4. نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام:پزشک توسط نوار قلب (EKG) می‌تواند تشخیص دهد آیا دردی که در ناحیه قفسه سینه احساس می‌شود ناشی از بیماری پلورزی است یا مشکلات قلبی تا بتواند روند صحیح درمان را آغاز کند.
5. توراسنتز:در قسمت‌های قبل خواندید که مایعی میان لایه‌های پلور قرار دارد. در توراسنتز دیواره قفسه سینه را با یک سوزن سر درشت سوراخ کرده و مقداری از محتوای هوا یا مایعات موجود در کیسه پلورال تخلیه می کنند تا با بررسی آن به وجود عفونت یا سرطان در لایه‌های پلور پی ببرند.
6. توراکوسکوپی:در توراسکوپی یا پلوروسکوپی دستگاه آندوسکوپ از راه دیواره قفسه سینه عبور کرده و اجازه دیدن فضای خارج از ریه‌ها در داخل قفسه سینه و نمونه ‌برداری را می‌دهد.

درمان طب نوین:

• آنتي‌بيوتيك‌ها، گشادكننده‌هاي‌ نايژه‌ يا مسكن‌ها پس‌ از تشخيص‌ اختلال‌ زمينه‌اي‌ پلورزي‌.
• ممكن‌ است‌ استفاده‌ از مسكن‌هاي‌ ساده‌، نظير استامينوفن‌ يا آسپيرين‌ براي‌ تسكين‌ درد كافي‌ باشد.
• هنگامی که پزشک با بررسی‌ها و آزمایش‌ها به این تشخیص می‌رسد که فرد مبتلا به بیماری پلورزی است درمان را آغاز می‌کند. معمولاً برای رفع درد ناشی از سرفه، شربت‌ کدئین دار تجویز می‌شود. با تشخیص دقیق علت ابتلا بهبیماری پلورزی و نوع آن اگر: قارچ باشد، داروهای ضد قارچی، باکتری باشد، داروهای آنتی بیوتیک، تجویز می‌شود در غیر این صورت چون ویروسی بوده است بدون کمک دارو یا با داروهای جزئی فرد مبتلا بهبود می‌یابد. در صورتی که فرد مبتلا به پلورال افیوژن باشد ممکن است پزشک فرد را به بیمارستان جهت خالی کردن مایع اضافه احاطه شده در لایه‌های پلور ارجاع دهد.

درمان طب سنتی:

• دمنوش زنجبیل بخورید.
• هدف درمان رفع علت زمینه ای پلورزی است.
• برای تسکین درد قفسه سینه، تمام قفسه سینه را با 3 الی 2 دور بانداژ کشی غیر چسبنده با پهنای 15 سانتی متر بپیچید.
• برای تخفیف سرفه، از یک دستگاه مرطوب کننده با بخار سرد برای رقیق شدن ترشحات ریوی و در نتیجه آسان تر تخلیه شدن آنها با سرفه استفاده کنید، دستگاه مرطوب کننده را هر روز تمیز کنید، هنگام سرفه یک بالش را به طور محکم بر روی قفسه سینه فشار دهید تا سرفه کردن آسانتر شده و با ناراحتی کمتری همراه باشد.

داروها:

1. آنتی بیوتیک ها، گشاد کننده های نایژه یا مسکن ها پس از تشخیص اختلال زمینه ای پلورزی
2. ممکن است استفاده از مسکن ها ساده، نظیر استامینوفن یا آسپیرین برای تسکین درد کافی باشد.

فعالیت:

• تا برطرف شدن درد و تب، فعالیت های خود را کاهش دهید و پس از آن فعالیت های خود را به تدریج از سر بگیرید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.