پارگی پرده گوش: عبارت است از پرده گوش که پرده صماخ نیز نامیده میشود، بافت نازکی است که مجرای گوش خارجی را از گوش میانی جدا میکند. پارگی در این بافت از گوش اتفاق میافتد. همچنین به آن پرده گوش سوراخ شده یا پارگی پرده صماخ گفته میشود.
علائم:
- حالت تهوع و استفراغ
- گیجی یا از دست دادن تعادل
- وزوز گوش یا زنگ زدن در گوش
- افت شنوایی و حالت کیپ شدن گوش
- صدای سوت درگوش هنگام دمیدن در بینی
- درد شدید گوش، که ممکن است ناگهان از بین برود.
- ترشح چرک و خون یا ماده ایی شفاف از گوش، ترشح گوش ممکن است در عرض 48 الی 24 ساعت پس از پارگی، شبیه چرک شود.
علت:
- عفونت شدید گوش میانی: عفونت شدید گوش یا عفونت خفیف مکرر میتواند باعث پارگی پرده گوش شود. عفونت گوش میانی که otitis media حاد نامیده میشود، هنگامی اتفاق میافتد که باکتریها یا ویروسها باعث ایجاد مایعات در گوش میانی شوند. هنگامی که مایع یا چرک در پشت پرده گوش جمع میشود، فشار ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود. عفونت گوش بسیار دردناک است و گاهیاوقات ممکن است باعث مشکلات شنوایی شود.
- ضربه یا صدمه به گوش: ضربه مستقیم میتواند باعث پارگی پرده گوش شود. بافت گوش لایه نازکی است که در اثر ضربات ناشی از فعالیتهای مختلف از جمله ورزش، بهراحتی میتوان آن را پاره کرد. ضربه شدید به گوش یا آسیبدیدگی سر ممکن است گاهی به گوش میانی و داخلی آسیب برساند.
- وارد کردن جسم خارجی در گوش: داخل کردن جسم خارجی مانند گوش پاککن، مداد یا گیره موی سر در گوش میتواند پرده گوش را پاره کند. کودکان ممکن است اشیاء را به طور تصادفی وارد گوش خود کنند. افراد باید در صورت امکان از وارد کردن هر چیزی در گوش خودداری کنند.
- صداهای بلند: انفجار یا صدای بسیار بلند نزدیک گوش، ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود. برای موسیقی دانان و کسانی که به موسیقی با صدای بلند زیاد گوش میدهند، ممکن است این اتفاق بیفتد. همچنین ممکن است این افراد ساعتها یا روزها دچار کم شنوایی و زنگ زدن در گوش (وزوز گوش) شوند.
- باروترومای گوش: اگر تغییر در فشار هوا یا فشار آب به گوش آسیب برساند، به این عمل باروتروما (barotrauma) گوش گفته میشود. ممکن است هنگامی اتفاق بیفتد که در میزان فشار بین گوش داخلی و خارجی اختلاف وجود داشته باشد. لوله (شیپور) استاش، گوش میانی را به پشت بینی و گلو وصل میکند و فشار هر دو طرف پرده گوش را برابر میکند. اگر این لوله به دلیل تغییرات شدید فشار نتواند باز شود، فشار نابرابر میتواند منجر به پارگی پرده گوش شود. غواصی و سفرهای هوایی از علل شایع باروتروما در گوش است. غواصی میتواند باعث افزایش فشار بر گوش شود، که ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود، به ویژه هنگامی که شخص به قسمتهای عمیقتر میرود. تغییر فشار باعث ایجاد خلاء در گوش میانی میشود، ابتدا پرده گوش به سمت داخل کشیده میشود و در نهایت ممکن است باعث پارگی آن شود. مسافرت هوایی میتواند فشار بین گوش خارجی و میانی را تغییر دهد. این افزایش فشار ممکن است باعث کشیدگی پرده گوش و در بعضی موارد پارگی پرده گوش شود.
- وارد آمدن فشار ناگهانی به پرده گوش به سمت خارجی (مکش به سمت خارج) مثلاً بوسیدن گوش.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- صدمه به سر
- عفونت اخیر گوش میانی (در معرض دود سیگار یا قلیان نیز میتواند خطر ابتلا به عفونت گوش را کاهش دهد).
پیشگیری:
- در صورت بروز عفونت گوش میانی، سریعاً برای درمان اقدام کنید.
- از صدماتی که ممکن است باعث پاره شدن پرده گوش شوند اجتناب کنید.
- برای جلوگیری از آسیب دیدن پرده گوش باید از داخل کردن هرگونه شیء خارجی در گوش خود، حتی برای تمیز کردن خودداری کرد.
- افرادی که با سرماخوردگی و یا بینی گرفته پرواز میکنند ممکن است متوجه شوند که استفاده از ماده ضد احتقان قبل از پرواز به باز نگه داشتن راههای هوایی کمک میکند.
- طبق آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)تغذیه نوزاد با شیر مادر تا سن 6 ماهگی و سپس ادامه شیردهی به مدت 12 ماه میتواند به کاهش خطر ابتلا به آنها از جمله عفونت گوش کمک کند.
- لولههای اوستاش باید باز بمانند تا تغییر فشار هوا یا فشار آب باعث ایجاد باروتروما گوش نگردد. برای کمک به باز نگه داشتن لولههای استاش و رفع فشار بر پرده گوش هنگام پرواز، افراد میتوانند، این موارد را امتحان کنند: 1) عمل بلع مکرر. 2) جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات. 3) خمیازه کشیدن یا باز کردن دهان. 4) با انگشت شست و انگشت اشاره سوراخ بینی را مسدود کرده و به آرامی از طریق دهان بسته نفس بکشید. 5) استفاده از قالبهای مخصوص که برای پرواز طراحی کردهاند.
- با استفاده از قالبهای ضد صوت یا سایر محافظهای گوش در هنگام قرار گرفتن در محیطهای پُر سر و صدا مانند کنسرت موسیقی، کارگاه ساختمانی یا میدان تیراندازی، گوش خود را از صداهای بلند محافظت کنید.
- هنگام غواصی، افراد معمولاً میتوانند با آرام رفتن به قسمتهای عمیق و غواصی نکردن با سرماخوردگی یا علائم آلرژی، فشار هوای گوشهای خود را متعادل کنند. هر کسی قصد غواصی کردن دارد، باید همیشه به توصیههای متخصص این حرفه گوش کند.
- افراد مبتلا به باروتروما گوش نباید دوباره پرواز کنند یا شیرجه بزنند تا اینکه پزشک تأیید کند که انجام این کار بیخطر است. هرکسی که باروتروما مکرر گوش را تجربه میکند، ممکن است نیاز داشته باشد تا لوله تهویه در پرده گوش خود بگذارد، برای اینکه لولههای استاش را باز نگه دارد.
عواقب مورد انتظار:
- اگر پارگی خود به خود ترمیم نشود نیاز به جراحی وجود دارد.
- اگر پرده گوش پاره شده عفونی نشود، معمولاً خود به خود در عرض 2 ماه ترمیم صورت می گیرد. اگر پرده گوش پاره شده عفونی شود، عفونت را می توان درمان کرد و شنوایی نیز معمولاً مشکل دائمی پیدا نمی کند.
عوارض احتمالی:
- مننژیت
- ندرتاً خونریزی زیاد
- ندرتاً ناشنوایی دائمی
- عفونت گوش، همراه با تب، استفراغ و اسهال
- ماستوئیدیت (عفونت ماستوئید، ناحیه استخوانی درست پشت گوش)
تشخیص:
- معاینه اتوسکوپی: در این روش پزشک از یک دستگاه تخصصی که اساس کار آن نور است برای مشاهده کانال گوش استفاده میکند.
- یک آزمایش شنوایی سنجی: در این روش شنوایی شناس قدرت شنوایی شما را بررسی میکند تا میزان، شکل و نوع کم شنوایی مشخص شود.
- نمونه برداری از ترشحات گوش: در این روش پزشک ممکن است از ترشحات گوش که به علت عفونت نشت کرده است نمونه برداری کرده و آزمایش کند.
- تمپانومتری: روشی است که در آن شنوایی شناس یک پروب را به گوش شما وارد میکند تا پاسخ پرده گوش را نسبت به تغییرات فشار بررسی کند. در صورت نیاز به معاینات تخصصی یا درمان پارگی پرده گوش، شنوایی شناس ممکن است شما را به متخصص گوش، حلق و بینی و ارجاع دهد.
درمان طب نوین:
- درمانهای پارگی پرده گوشعمدتاً برای تسکین درد و از بین بردن یا جلوگیری از عفونت طراحی شده است.
- ترمیم: اگر گوش آسیب دیده به طور طبیعی بهبود نیابد، پزشک ممکن است پرده گوش را ترمیم کند. ترمیم شامل قرار دادن یک تکه کاغذی دارویی بر روی پارگی پرده است. ترمیم پرده گوش به بازسازی پرده گوش کمک میکند.
- عمل جراحی: در موارد نادر، ممکن است برای ایجادسوراخ در پرده گوش، جراحی لازم باشد. جراحی ترمیم پرده گوش پاره شده، تمپانوپلاستی(tympanoplasty) نام دارد. در حین تمپانوپلاستی، جراح شما بافتی را از ناحیه دیگری از بدن شما گرفته و آن را بر روی سوراخ پرده گوش پیوند میزند.
- آنتی بیوتیک ها: آنتی بیوتیکهامیتوانند عفونتهایی را که منجر به پارگی لاله گوش شما شده است، از بین ببرد. آنتی بیوتیکها از شما در برابر ابتلا به عفونتهای جدید در اثر سوراخ شدن یا پارگی پرده گوش محافظت میکنند. پزشک ممکن است آنتی بیوتیک خوراکی یا قطره گوش تجویز کند. همچنین ممکن است به شما گفته شود که از هر دو شکل دارو استفاده کنید.
درمان طب سنتی:
- دو قطره روغن حنظل در گوش بریزید.
- بهتر است هر شب پنبه در گوش قرار دهید.
- نداشتن یبوست مزاج و عصبی نشدن و حرص نخوردن تا حد امکان.
- حتی المقدور فین نکنید، اگر این کار ضرورت داشته باشد، آن را به ملایمت انجام دهید.
- مجرای گوش را خشک نگاه دارید، شنا نکنید، دوش نگیرید، یا در باران بدون چتر راه نروید.
- اگر فردی دچار درد گوش هست، کمپرس گرم روی گوش میتواند به تسکین درد خفیف کمک کند.
- مصرف روزانه 6 لیوان از مایعات، به ویژه آب تصفیه شده (نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا).
- رعایت بهداشت و نظافت فردی یکی از عوامل بسیار مهم و حیاتی برای رسیدن به نتیجه مطلوب است.
- سرکه طبیعی را روی آتش قرار دهید تا بخار کند، سپس گوش را روی بخار قرار دهید تا بخار وارد گوش شود.
- پنیر کهنه را نرم و آسیاب کنید و با شیر تازه مادر مخلوط کنید، سپس کمی با آتش گرم کنید و دو یا سه قطره در گوش بچکانید.
- روزاه 3 حبه سیر خام به صورت ریز خرد شود هر حبه، دو نیم ساعت بعد از غذا با یک لیوان آب میوه جات همراه با عسل میل شود.
- استفاده از غذاهای گیاهی و استفاده از میوه جات و آب میوه جات و سبزیجات طبیعی به صورت خام با عسل و یخ (به آرامی میل شود).
- تشخیص با معاینه گوش با اتوسکوپ (دستگاه مخصوص دیدن داخل گوش) تأیید می شود، همچنین ممکن است مایع داخل گوش کشت داده شود.
- پارگی پرده گوش اغلب طی 1 تا 3 ماه بهبود مییابد، اگر پرده گوش خود به خود ترمیم نشود، عمل جراحی ظریفی برای ترمیم آن صورت خواهد گرفت.
- برای جلوگیری از عفونت گوش از آنتی بیوتیک های طبیعی مانند: عسل، سیر، پیاز، تره فرنگی، لیمو، میخک، سرکه، زنجبیل، زردچوبه، آویشن، سیاهدانه روزانه استفاده کنید.
- در صورت پاره بودن پرده صماخ، مواظب باشید تا آب، داخل گوش نرود؛ برای این منظور از محافظ های لاستگی گوش که در داروخانه ها به فروش می رسد استفاده نمایید.
- در طول شبانه روز، دو قطعه پنبه یا دستمال کاغذی لوله شده را داخل گوش قرار دهید تا از ورود صداهای شدید و ناهنجار به گوش ممانعت شود. همچنین از سرفه های شدید و عطسه و فریاد زدن پرهیز کنید.
- برای رفع سوراخ شدگی یا پارگی پرده گوش تخم کرفس و گل ارمنی از هر کدام ۶ مثقال، تخم خرفه، تخم مورد، کندر خوراکی و گلنار فارسی از هر کدام ۴ مثقال، همه را مخلوط و بسیار نرم بسایید. هر صبح، ظهر و شب یک قاشق شربت خوری از آن را با یک لیوان شربت قند مخلوط و بخورید.
- بهترین روش پیشگیری توجه به نوع تغذیه و همچنین داشتن اعصاب و روان آرام است، استفاده از سبزیجات و میوه جات تازه فصل، موجب می شود که بدن دچار کمبود یا اختلال در کارکرد اندام ها نشود، در صورت دچار شدن به هر نوع کسالتی، بهتر است که در خوردن غذا امساک شود و بیشتر از مایعات و سبزیجات و میوه جات به صورت تازه و خام استفاده شود.
- اگرچه پارگی پرده گوش میتواند باعث مشکلات شنوایی شود، اما بدین معنی نیست که شما شنوایی خود را از دست خواهید داد. با این حال، تا زمانی که پرده گوش بهبود نیابد، ممکن است توانایی شنیدن شما کاهش یابد. در مواردی که پارگی پرده گوش دوطرفه است، فرد ممکن است دچار کم شنوایی شود و از طرف دیگر کاندید عمل جراحی پرده گوش هم نباشد. در این موارد برای بهبود شنوایی استفاده از سمعک توصیه میشود.
- ضربه خوردگی گوش: اگر در اثر سیلی یا از این قبیل ضربه ها، در داخل گوش احساس ناراحتی کردید، به این روش معالجه خواهد شد، به اندازه ۶ نخود صبر زرد یا صبر سیاه را کنار یک نعلبکی یا ظرف دیگری قرار داده و کمی شیر زن بچه شیرده را روی آن ریخته و صبر را در آن حل و در گوش بچکانید. داخل و اطراف آن را نیز چرب کرده و بعد قدری پشم یا پنبه را گرم و روی آن بگذارید و مدتی روی آن را بسته نگه دارید. مشكل برطرف خواهد شد.
داروها:
- آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت
- داروهای ضد درد، برای درد خفیف می توانید از استامینوفن استفاده کنید.
فعالیت:
- با رو به بهود گذاشتن علائم، فعالیت های عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی:
- رژیم خاصی توصیه نمی شود.