ورم مقعد: عبارت است از ورم مقعدی از جمله اختلالات شایع مقعدی می باشد که اگر مورد غفلت قرار گیرد ممکن است باعث بروز بیماری های جدی دیگر شود. این اختلال علائم مختلفی دارد ولی در اکثر بیماران با درد شدید و آزار دهنده و نیز سوزش و خارش هنگام مدفوع نیز همراه است. سایر علائم این بیماری عبارتند از تب، ترشحات چرکی، درد زیاد در هنگام نشستن و غیره می باشد.

علائم:

• معمولاً به صورت یک برجستگی است که ممکن است بسیار دردناک باشد.

علت:

• رابطه جنسی از ناحیه مقعد: سرطان مقعد، بیماری های التهابی لگن و روده، آنوزیت وفیستول مقعد نیز می توانند سبب این مشکل شوند. فشارهای ناشی از زایمان طبیعی و بارداری نیز می تواند منجر به بروز فشار و التهاب و ورم در این ناحیه شود.
• آبسه مقعدی: آبسه مقعدی که در اثر جمع شدن چرک و عفونت در ناحیه مقعد ایجاد می شود نیز می تواند باعث ورم مقعدی شود.آبسه مقعدی می تواند عمیق یا سطحی باشد که در هر کدام از این موارد با درد بسیار شدید و آزار دهنده همراه است و نشستن را دشوار می کند.
• شقاق یا فیشر مقعدی: شقاق یا فیشر که در واقع یک زخم یا ترک عمیق در ناحیه مقعد است در اثر عوامل مختلف از جمله یبوست طولانی مدت ایجاد می شود. زمانی که این زخم یا بریدگی در اثر بی توجهی عمق بیشتری پیدا کند می تواند سبب تورم در ناحیه مقعدی شود که کاملاً قابل لمس می باشد. برخی از بیماران شقاق مقدار کمی خونریزی را نیز در حین دفع مدفوع گزارش می کنند.
• بواسیر یا هموروئید: یکی از مشکلاتی که اکثر بیماران با آن مواجه هستندبواسیر یا همان هموروئید است است که در واقع به دلیل متورم شدن رگ های خونی روده در قسمت مجرای خروجی ایجاد می شود و در طولانی مدت باعث ایجاد ضایعه ای در قسمت خارجی مقعد می شود. این بیماری مقعدی یکی از علت های رایج ورم مقعدی می باشد. هموروئید معمولاً به دنبال یک یبوست یا اسهال مزمن بروز می کند. هموروئید یا بواسیر می تواند با درد یا کاملاً بدون درد باشد. همچنین بروز هموروئید الزاماً با خونریزی نیست و بیمار جز التهاب و ورم مقعدی علائم دیگری را گزارش نمی کند.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. سن
2. بی تحرکی
3. زیاد نشستن
4. استفاده از فرآورده های کارخانه ای
5. سابقه بیماری هایی نظیر یبوست، شقاق و …

تشخیص:

1. انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب نوین:

• از آنجا که بیماری ورم مقعدی علت های مختلفی دارد درمان آن نیز مختلف است و باید حتماً به متخصص جراحی عمومی یا متخصص جراحی و لیزر مراجعه شود تا بهترین نوع درمان را تجویز کند. توصیه می شود تا زمان مراجعه به متخصص حتماً یبوست و اسهال را کنترل کنید. همچنین نشستن در لگن یا وان آب ولرم به مدت 10 دقیقه و 3 مرتبه در روز توصیه می شود. همچنین استفاده از لگن آب گرم بعد از هر دفع مدفوع توصیه می شود.
• درمان های دارویی: در صورتی که در مراحل ابتدایی این بیماری و با بروز اولین نشانه ها به متخصص مراجعه کنید ممکن است با تجویز برخی از داروها از پیشرفت بیماری جلوگیری و سپس بیماری به طور کامل رفع شود. دقت کنید که برای دریافت دارو حتماً به پزشک مراجعه کنید و از خود درمانی پرهیز کنید. زیرا داروها و پمادهای درمان ورم مقعدی بسیار گوناگون می باشند و استفاده نا به جا از یک دارو می تواند وضعیت شما را بدتر کند.
• لیزر: امروزه با توجه به عوارض عمل جراحی و با توجه به افزایش دقت در درمان لیزری برای اکثر مشکلات مربوط به مقعد از جمله ورم های مقعدی از این روش استفاده می شود. در این درمان نیازی به بیهوش کردن بیمار وجود ندارد. همچنین درمان لیزری عوارض احتمالی بعد از عمل جراحی مانند بی اختیاری و نیز آسیب به مقعد را ندارد و پس از انجام آن بیمار به استراحت چندانی نیاز ندارد. دقت کنید که لیزر ورم مقعدی باید توسط یک متخصص جراحی و لیزر ماهر و با تجربه در این زمینه انجام شود تا از مزایای لیزر سود ببرید.
• جراحی: در گذشته برای درمان مشکلات مقعدی از جمله ورم اطراف مقعد از جراحی استفاده می شد. این روش ممکن است مشکل اصلی را برطرف کند، اما از طرفی عوارض جانبی بسیاری نیز دارد که بعد از جراحی برای بیمار بسیار آزار دهنده می باشد. بنابراین توصیه می شود در همان مراحل اولیه بروز علائم ورم مقعدی به متخصص مراجعه کنید و از خود درمانی پرهیز کنید. عمل جراحی ورم مقعدی ممکن است به روش سنتی و با تیغ و کوتر انجام شود. همچنین استفاده از لیزر پرتوان جراحی طی دهه های گذشته نتایج بهتری نسبت به جراحی با تیغ و کوتر را نشان داده است.

درمان طب سنتی:

• اطراف ورم زالو بیندازید.
• اگر رگ های مقعد ورم کرده است، هر روز آب پرتقال بنوشید.
• تخم کتان، تخم شنبلیله، گل محمدی، گل بابونه، گل بنفشه، مغز ناخنک، برگ خطمی، همه را به نسبت مساوی بپزید و شب ها هنگام خواب ضماد کنید.
• گل ارمنی، صبر زرد، آمله مقشر، کندر، مصطکی و خون سیاوشان را به نسبت مساوی، مخلوط کرده نرم بسایید و هر شب کمی از آن را با آب بارهنگ خمیر و ضماد کنید.

داروها:

• ایبوپروفن
• استامینوفن
• دیکلوفناک
• آمپی سیلین

فعالیت:

• روزانه نیم ساعت فعالیت بدنی مناسب داشته باشید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای پرهیز کنید.