واریکوسل: عبارت است از واریکوسل را واریس بیضه ها می نامند، کیسه بیضه کیسه ای پوستی است که بیضه ها را درون خود نگه می دارد، این کیسه همچنین شامل سرخرگ ها و سیاهرگ هایی است که خون را به غدد تناسلی می رسانند، اختلال در عملکرد یک سیاهرگ درون کیسه بیضه می توانند منجر به واریکوسل شود، در واقع واریکوسل به معنی گشاد شدن سیاهرگ های درونی کیسه بیضه است که به آنها شبکیه پیچکی نیز می گویند، بیماری مردانه می باشد که بسیار هم شایع است، این بیماری 15% از مردان بزرگسال و 20% از نوجوانان را درگیر می کند، البته به طور کلی، بیشتر در سنین 15 تا 25 سال اتفاق می افتد. این بیماری معمولاً در سنین بلوغ اتفاق می افتد و احتمال بروز آن در بیضه چپ بیشتر است و این به دلیل یکسان نبودن آناتومی سمت راست و چپ بدن انسان است، به ندرت واریکوسل در هر دو بیضه رخ می دهد. واریکوسل تنها در کیسه بیضه رخ می دهد و بسیار شبیه به واریس پا می باشد. یکی از عوارض این بیماری، کاهش تعداد اسپرماتوزوئیدها است که در باروری نقش مهمی را ایفا می کند. افرادی که دچار این بیماری می شوند، عموماً دچار عدم باروری می شوند، در این بیماری عروق بیضه گشاد و جریان خون و غذارسانی تضعیف می شود؛ در نتیجه غذای لازم و اکسیژن کافی به سلول های سازنده اسپرماتوزوئیدها نمی رسد که این امر موجب اختلال در باروری می شود.

انواع گریدهای واریکوسل:

1. واریکوسل گرید یک: در این گروه وریدهایی که عملکرد آن ها دچار اختلال شده است قابل مشاهده نیستند. پزشک این وریدها را هنگام معاینه فیزیکی و در حالی که بیمار مانور والسالوا را انجام می دهد تشخیص خواهد داد. مانور والسالوا نوعی تمرین تنفسی است که از آن به عنوان ابزاری برای تشخیص استفاده می شود.
2. واریکوسل گرید دو: واریکوسل ها در این گرید همچنان قابل مشاهده نیستند. اما حتی بدون کمک مانور والسالوا در طول معاینه توسط پزشک تشخیص داده خواهند شد.
3. واریکوسل گرید سه: در این گرید واریکوسل به راحتی از روی کیسه بیضه قابل شناسایی است. برای تشخیص نیازی به انجام معاینه فیزیکی نخواهد بود.

علائم:

1. کاهش تعداد اسپرم ها
2. دردی که با گرمای هوا تشدید می شود.
3. توده یا گره ای درون بیضه که درد ندارد.
4. احساس سنگینی، گرفتگی و درد در پوست بیضه.
5. دردی که پس از فعالیت های شدید بدتر می شود.
6. یکی از بیضه ها بزرگ تر یا سنگین تر از دیگری می باشد.
7. دردی که هنگام ایستادن تشدید شده ولی با دراز کشیدن آرام می شود.
8. بزرگی و پیچ خوردگی رگ ها (سیاهرگ ها) درون کیسه بیضه که شبیه به یک کیسه کرم می باشد.
9. علائم واریکوسل جدی در نوجوانان شامل خشکی پوست بیضه، درد یا نتایج غیر طبیعی آزمایش منی می باشد.
10. بسیاری از مردان نمی دانند که مبتلا به واریکوسل هستند، زیرا اغلب هیچ علائمی ندارد، اما در حقیقت واریکوسل بسیار شایع بوده و حدود 10 تا 15 درصد مردان به آن مبتلا هستند.

علت:

• نگه داشتن ادرار
• ضربه خوردن به بیضه
• پوشیدن لباس های تنگ
• موتورسواری در مسیرهای ناهموار
• فشار بیش از اندازه به قسمت پایین تنه
• نگه داشتن منی و عدم تخلیه صحیح جنسی
• استفاده از فرآورده های حیوانی به مقدار زیاد.
• نداشتن تحرک لازم و عدم فعالیت های فیزیکی.
• بی خوابی و بی نظمی در خواب، استراحت و تغذیه.
• استفاده از غذاهایی که خون را چرب و غلیظ می کنند.
• نداشتن همبستری که در بروز این کسالت ها موثر است.
• انجام ورزش های شدید مانند وزنه برداری و بدنسازی و …
• استفاده نکردن از آب که موجب تجمع مواد زائد در اندام ها می شود.
• در طب سنتی علت این بیماری را رسوب سودا در عروق بیضه می دانیم.
• عصبی شدن و حرص خورن که باعث تنگی عروق و کاهش جریان خون می شود.
• استفاده از لبنیات به مقدار زیاد که موجب یبوست مزاج و مشکلات عدیده می شود.
• استفاده از غذاهای بی محتوا و مضر که باعث اختلال در سیستم متابولیسم می شوند.ابتلای ناگهانی به واریکوسل می تواند از علائم گرفتگی یکی از رگ های بزرگ شکمی باشد، این حالت تنها در مردان بالای 40 سال اتفاق می افتد که البته بسیار نادر است.
• دستگاه تولید مثل مردانه، طناب منوی یا اسپرماتیک (spermatic cord)، خون را به درون و بیرون بیضه منتقل می کند، با اینکه هنوز مشخص نیست که علت اصلی واریکوسل چیست، اما بسیاری از متخصصین معتقدند که واریکوسل زمانی شکل می گیرد که دریچه های رگ های درون طناب اسپرماتیک، مانع از جریان صحیح خون می شوند، در نتیجه رگ ها برای جبران این مشکل، گشاد می شوند، گشاد شدن رگ ها می تواند به بیضه ها آسیب بزند و باعث سخت شدن باروری مردان شود.

عوامل افزایش دهنده خطر:

• هیچ کس مطمئن نیست که علت وقوع واریکوسل چیست و چه عواملی در وقوع واریکوسل نقش دارند. این علایم ممکن است برای اولین بار در دوران بلوغ ظاهر شوند و بیشتر در مردان ۱۵ تا ۳۰ ساله دیده می شود. داشتن اضافه وزن احتمالاً ابتلا به واریکوسل را در شما افزایش می دهد.

عواقب مورد انتظار:

• در صورتی که نوجوانی به یک واریکوسل بزرگ مبتلا شود، ممکن است بیضه های او به اندازه کافی رشد نکنند، دراین مواقع ممکن است پزشک صلاح بیند که بیضه ها سالیانه اندازه گیری شوند، با این حال بیضه ها ممکن است برای همیشه از حالت طبیعی خود کوچک تر بمانند که این نیز می توانند یکی از دلایل ناباروری باشد.

عوارض احتمالی:

1. کوچکی بیضه ها
2. جراحی می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد مانند: تولید مایعات در اطراف بیضه، بازگشت دوباره واریکوسل، عفونت، آسیب به سرخرگ.
3. ناباروری: مطالعات نشان می دهد که درصد ناباروری در مردان مبتلا به واریکوسل نسبت به مردانی که وایکوسل ندارند، بسیار بالاتر است، البته هنوز دلیل آن به درستی مشخص نیست، اما نظریه ای در این باره وجود دارد که علت را بالا رفتن دمای کیسه بیضه به علت تجمع خون، بیان می کند که می تواند منجر به کاهش تعداد و کیفیت اسپرم ها و در نهایت ناباروی شود، حتی اگر یکی از بیضه ها مبتلا به واریکوسل باشد، ممکن است به دلیل تجمع خون در رگ های گشاد شده، دمای هر دو بیضه افزایش پیدا کند. تحقیقات نشان می دهد که 25% از مردانی که در آزمایشات اسپرمی شان، مشکلی دیده می شود، واریکوسل دارند و با درمان آن، کیفیت اسپرم هایشان نیز بهبود پیدا می کند، به خاطر داشته باشید که تمام مردان مبتلا به واریکوسل نابارور نیستند و می توانند صاحب فرزند شوند.

تشخیص:

1. واریکوسل را می توان در طی معاینه بدنی تشخیص داد. ممکن استاز شما بخواهد که بایستید و لخت شوید. او سپس بدن شما را معاینه می کند. اگر واریکوسل وجود داشته باشد، تحمل کردن وزن شما معمولاً باعث بزرگ شدن واریکوسل و آشکار شدن آن می شود. همچنین ممکن است بدون نیاز به لخت شدن قابل رویت باشد. ممکن است پزشک در هنگام دراز کشیدن نیز شما را معاینه کند. واریکوسل هنگام قرار گرفتن در حالت افقی و دراز کشیدن بایستی ناپدید شود. داشتن واریکوسل ممکن است که در طی معاینه فیزیکی قابل توجه نباشد و فقط با استفاده از سونوگرافی کشف شود. با این حال، واریکوسل با این اندازه غیر قابل مشاهده، معمولاً درمان نمی شود، زیرا تحقیقات در این موارد ارتباطی با ناباروری پیدا نکرده است. اگر معاینه بدنی فراگیر باشد یا اگر توده بیضه وجود دارد که به نظر نمی رسد واریکوسل باشد، پزشک شما ممکن است سونوگرافی از کیسه بیضه را تجویز نماید. در حالی که واریکوسل معمولاً در صورتی که درد و مشکلات باروری وجود نداشته باشد بی ضرر محسوب می شود، اما بایستی تصور نکنید که توده ای که در کیسه بیضه خود پیدا می کنید واریکوسل است. ممکن است این توده چیزی جدی تر باشد که نیاز به درمان فوری دارد.

درمان طب نوین:

• اینکه آیا واریکوسل را معالجه کنید یا نه، به اندازه واریکوسل بستگی دارد. آیا این باعث درد شما می شود و آیا عوامل باروری اضافی در بازی نقش دارند یا خیر. سن همسر زن نیز در نظر گرفته می شود زیرا درمان به سرعت نتیجه نمی دهد. اگر به عنوان مثال، درمان IVF به دلیل ناباروری عامل زن مورد نیاز باشد، درمان برای ترمیم واریکوسل احتمالاً توصیه نمی شود. اگر در تجزیه و تحلیل مایع منی شما اسپرم یافت نمی شود که به عنوان آزو اسپرمی شناخته می شود و آزو اسپرمی ناشی از انسداد در اندام تولید مثل مرد نیست، درمان واریکوسل توصیه نمی گردد. اما تحقیقات سال ۲۰۱۸ نشان می دهد که درمان واریکوسل در این مورد ارزش دارد و مردانی که عمل جراحی را انجام داده اند، هنوز هم نیاز به TESE یا (استخراج اسپرم بیضه) برای بازیابی اسپرم برای6 دارند.
• واریکوسلکتومی میکروسکوپی: این عمل جراحی بسیار ماهرانه انجام می شود و به معنای این است که از طریق کشاله ران یک برش منفرد ایجاد می شود که در حدود یک اینچ بالا و به سمت آلت است و از میکروسکوپ برای کمک به ترمیم استفاده می کند. این روش جراحی دارای کمترین خطرات و کمترین زمان بهبودی است و آن را به عنوان یکروش جراحی واریکوسل انتخاب می کند.
• واریکوسلکتومی لاپاروسکوپی: در این روش جراحی واریکوسل، حالت ترمیم از طریق شکم انجام می شود. به دلیل افزایش خطر و زمان بهبودی طولانی تر، این بندرت انتخاب می شود.
• درمان آمبولیزاسیون زیرپوستی: آمبولیزاسیون واریکوسل جایگزین جراحی واریکوسل است. برای انجام این روش ابتدا یک لوله تو خالی کوچک به نام کاتتر کوچک به ورید کشاله‌ی ران یا گردن وارد می‌شود. سپس لوله را با استفاده از تصاویر اشعه ایکس به واریکوسل هدایت می‌کند. سپس کویل یا مواد شیمیایی از طریق لوله به واریکوسل منتقل می‌شود تا از عبور خون از رگ‌های غیر طبیعی جلوگیری کند و آن را به رگ‌های نرمال می‌فرستد. این روش همچنین بدون اقامت شبانه در بیمارستان انجام می‌شود. عمل جراحی کمک می‌کند تا تعداد اسپرم افزایش یابد. با این حال، باروری را بهبود نخواهد داد.

درمان طب سنتی:

• از غذاهای ممنوع استفاده نشود.
• روزانه 2 بار اجابت مزاج انجام شود.
• استفاده از داروهای تصفیه کننده خون.
• داروی صاف کننده خون استفاده کنید.
• روزانه، نرمش و ورزش مناسب انجام شود.
• بهتر است که از غذاهای گیاهی استفاده شود.
• سرکه انگبین گرم، یک ساعت بعد از شام میل کنید.
• صبر زرد را با سرکه، به مدت دو ساعت روی ورم بماليد.
• بادکش کمر و پوبیس (زیر شکم) یک شب در میان 21 مرحله.
• بهتر است به مدت یک ماه تا چهل روز گیاه خواری پیشه کنند.
• کشیدن نوره به کل بدن باعث از بین رفتن واریکوسل می شود.
• روغن مالی به صورت موضعی با روغن های اسطوخدوس، بابونه، سیاهدانه.
• روزاه 6 تا 8 لیوان آب، نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا میل شود.
• از لیموترش تازه و روغن زیتون و سبزیجات و میوه جات تازه مرتب استفاده شود.
• ضمناً بهتر است قبل از زالو اندازی یک مرحله حجامت پوبیس (زیر شکم) انجام گردد.
• خاکستر هسته خرما را با کلم پخته و سرکه طبیعی مخلوط کنید و روی ورم ضماد کنید.
• کاهش مصرف سردی ها مخصوصاً سودازاها و افزایش خوراک گرم و تر مثل انگور و انار شیرین و …
• در علم پزشکی تنها راه درمان بیماری جرای عروق است که در بسیاری از اوقات بیماران بهبود می یابند.
• هر لقمه غذا دو برابر تعداد دندان ها (64 بار) جویده شود و دو لقمه پیش از سیر شدن، دست از غذا کشیده شود.
• تغذیه خوب، نشاط درونی، ورزش و نرمش و سلامت سیستم گوراش، در درمان بسیاری از بیماری ها موثر است.
• افرادی که عصبی هستند و زیاد حرص می خورند، بهتر است روزانه 1 تا 2 لیوان شیربادام خنک را جرعه جرعه بنوشند.
• یک تا دو هفته داروی واریکوسل، روزانه به مقدار نیاز یا سرکه خانگی که با آب رقیق شده است، خمیر شود، سپس به موضع بمالید و تا نیم ساعت روی موضع بماند.
• هر شب 1 بار و به مدت 10 دقیقه با روغن بابونه (اگر در دسترس نبود از ترکیب زیتون و کنجد که به نسبت مساوی مخلوط شده اند)، بیضه ای که واریس دارد ماساژ داده شود.
• روزی یک تا سه استکان قهوه هسته خرما میل کنید. (هسته خرما را خوب بشویید و خشک کنید و درون مایتابه بدون روغن تفت دهید تا تغییر رنگ دهد سپس آسیاب کنید)
• جهت درمان باید سودا را از این عروق پاکسازی کنیم. همانطور که می دانید برای پاکسازی عضو، ابتدا باید کل بدن را سودازدایی کرده (اصلاح مزاج) و سپس اندام را پاکسازی نمود.
• امروزه توصیه شده است که واریکوسل تنها زمانی نیاز به درمان دارد که این ویژگی ها را داشته باشد، به جز مشخص شدن در اسکن، در آزمایشات نیز خود را نشان دهد، تعداد اسپرم ها کم باشد و فرد به مدت 2 سال نابارور بوده باشد. دلیل منطقی دیگری برای ناباروی فرد وجود نداشته باشد.
• ریشه بسفایج + ریشه شیرین بیان به نسبت مساوی مخلوط و نیم کوب کنید و یک قاشق غذاخوری از این ترکیب را با دو لیوان آب بجوشانید تا یک لیوان باقی بماند سپس با عسل شیرین کرده و روزی یک تا دو مرتبه میل کنید. (افرادی که فشار خون بالا دارند از این ترکیب استفاده نکنند)
• حجامت عام یک الی دو مرحله در ربع سوم ماه قمری به فاصله یک ماه سپس حجامت ساکرال (گودی کمر) و حجامت ساق پا و حجامت پشت گوش انجام می دهیم و در صورت برطرف نشدن چند عدد زالو ریز روی بیضه ها بگذارید. این عمل را 2 الی 3 مرتبه هر دو هفته یک بار بسته به شدت درگیری انجام دهید.
• ممکن است واریکوسل اصلاً نیاز به درمان نداشته باشد، بسیاری از مردان مبتلا به واریکوسل می توانند بدون هیچ درمانی صاحب فرزند شوند، با این حال اگر واریکوسل موجب درد، خشکی پوست بیضه و ناباروری شود و یا فرد به دنبال روش های کمکی باروری باشد، باید جراحی شود. جراحی واریکوسل عبارت است از بستن رگ مشکل دار و به جریان انداختن خون در رگ های سالم دیگر، در صورتی که فرد نابارور باشد، جراحی می تواند باعث بهبود کیفیت اسپرم ها یا درمان ناباروری فرد شود.

داروها:

• متناسب با نیاز و شرایط بیمار دارو تجویز می شود.

فعالیت:

• پس از جراحی بیمار ممکن است به مدت 3 تا 6 هفته در ککسشلاه ران احساس درد کند، همچینن کیسه بیضه و کشاله ران فر ممکن است متورم و کوبد شود که یان حالت با گذشت 3 تا 4 هفته از بین خواهد رفت. احتمالاض بیمار می تواند پس از 2 تا 3 روز پس از جراحی لاپاراسکوپی سرکا رخود بگردد که التبه این نیز بستگی به شغل وی دارد، اگر شغل بیمار شامل فعالت های شدید یا بنلد کردن وسایل سنگین باشد، باید حداقل یک هفته از انجام آن خودداری کند، اگر جراحی باز انجام داده اید باگشت به برنامه روزانه کارتان ممکن است زمنا بیشتری ببرد. بهرتاست تا 2 هفته پس از جراحی از شورت های محافظ که در داروخانه ها موجود است، استفاده کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، همچنین غذاهای سرخ کردنی و چرب پرهیز کنید.
• خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با پنیر سویا، خوراک نخود فرنگی با شوید، خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک باقلا، خوراک کدو خورشتی با قارچ، خوراک کدو خورشتی با کرفس، خوراک قارچ و لوبیا سبز، خوراک قارچ و فلفل دلمه ای، لقمه قارچ و سویا، خوراک قارچ با سس، خوراک قارچ طعم دار، خوراک قارچ و ذرت، خوراک قارچ و بامیه، خوراک صیفی جات، خوراک کلم قمری، خوراک گل کلم، خوراک لوبیا سبز ۱، خوراک لوبیا سبز ۲، خوراک بادمجان و غوره، خوراک سویا با رب انار، خوراک سویا با نخود، تاس کباب سویا، خوراک پنیر سویا، لوبیا با سویا، خوراک بامیه با سویا، خوراک بامیه و لوبیا چشم بلبلی، خوراک تند بامیه، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با سیب زمینی، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک دال عدس، خوراک بورانی، خوراک لوبیا قرمز، خوراک مخلوط، آش گندم با کرفس، آش گندم با شلغم، آش گندم با تره، آش گندم با سویا، آش ماش، آش لپه ۱، آش کدو حلوایی، آش کدو خورشتی، آش شله قلمکار، آش صیفی، آش غلات، آش سماق، آش حبوبات و غله ۲، آش جو با لوبیا سبز، آش جو با حبوبات ۱، آش جو با حبوبات ۲، آش کلم برگ، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با ماش، آش کلم قمری با گندم، آش کلم بروکلی ۱، آش کلم بروکلی ۲، آش شلغم ۱، آش شلغم ۲، آش انار، آش گوجه سبز، آش گوجه فرنگی ۱، آش گوجه فرنگی ۲، آش مرزه، حلیم گندم با شیر سویا، حلیم گندم با سویا، حلیم گندم و بادمجان، حلیم گندم با مغزیجات، حلیم جو، حلیم دال عدس، کلم پلو با قارچ، کلم پلو با سویا، دمی شیرازی، لوبیا سبز پلو ۱، لوبیا سبز پلو ۳، نخود فرنگی پلو ۱، لبو پلو، بادمجان پلو ۱، رب پلو، بلغور پلو، خورش فسنجان با کدو حلوایی، خورش فسنجان با سویا، خورش شهد فسنجان، خورش فسنجان با اسفناج، خورش قورمه سبزی با سویا، خورش قورمه سبزی با قارچ، خورش آلو اسفناج، خورش قیمه بادمجان، خورش بادمجان، خورش بامیه با سویا ۱، خورش بامیه با سویا ۲، خورش بامیه با دال عدس، خورش بامیه با قارچ، خورش دال عدس با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش لوبیا سبز، خورش کلم بروکلی با سویا، خورش گوجه سبز، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو خورشتی، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ دال عدس، سوپ اسفناج، سوپ لوبیا سبز، سوپ قارچ ۱، سوپ قارچ ۲، سوپ بامیه، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ کلسیم، سوپ زرشک با جعفری، سوپ جو و اسفناج، کتلت اسفناج، برگر کدو خورشتی، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، دلمه فلفل دلمه ای، دلمه کدو خورشتی، دلمه برگ انگور، کماچ ساده، کماچ گندم و جو، کماچ قارچ، کماچ مخلوط، کشک سویا، سس مایونز گیاهی، سس نخود جوانه زده، سس گوجه فرنگی ۱، سس گوجه فرنگی ۲، سس معطر، سس مخصوص ۱، سس مخصوص ۲، سس زیتون، سس جعفری، سمنو با گندم و جو، سمنو با رب انار.
• خوردنی های مضر: عدس پلو ساده، خورش شوید باقالی.

نکته:

• چگونه یک واریکوسل ممکن است باعث ناباروری شود؟ وجود واریکوسل باکاهش تعداد اسپرم، افزایش در اسپرم آسیب دیده DNA ، مورفولوژی یا شکل ضعیف اسپرم و حرکت ضعیف اسپرم همراه است. دقیقاً مشخص نیست که چرا واریکوسل باعث ناباروری می شود، اما نظریه هایی وجود دارد. محبوب ترین نظریه این است که خون جمع شده دمای کلی موجود در بیضه و بیضه ها را بالا می برد. افزایش گرمای کیسه بیضه می تواند برای اسپرم ها مضر باشد. نظریه دیگر این است که گردش خون ضعیف منجر به افزایش سطح سموم می شود که به نوبه خود منجر به ضعف سلامتی منی می شود. نظریه دیگر نشان می دهد که افزایش فشار اسکروتوم یا کیسه بیضه سلامتی مایع منی را آزار می دهد. اکسیژن رسانی ضعیف بیضه ها نیز نظریه دیگری است.