هیپر آلدوسترونیسم: عبارت است از یک بیماری غدد درون ریز که در اثر تولید بیش از حد آلدوسترون (یک نوع هورمون که توسط غدد فوق کلیوی ساخته می شود) ایجاد می شود. آلدوسترون اضافی باعث می شود کلیه ها سدیم و آب بیشتری جذب کنند و پتاسیم بیشتر از حد عادی از بدن دفع شود. این بیماری ناشی از اختلال در غدد فوق کلیوی است که به قسمت بالایی کلیه ها چسبیده اند. آلدوسترونیسم هم در مردان و هم در زنان رخ می دهد و بین سنین 50 الی 30 سالگی شایع تر است.
علائم:
- تشنگی
- اختلالت بینایی
- خستگی و ضعف
- گاهی فلج موقتی
- افزایش فشار خون
- افزایش سطح سیدم خون
- کاهش سطح پتاسیم خون
- تکرر ادرار، خصوصاً در شب
- گرفتگی های شدید عضلانی
- احساس مور مور شدن در ساعد، بازو، ساق، ران، پا و دست ها و پاها.
علت:
- افزایش ترشح آلدوسترون در اثر یکی از بیماری های زیر: وجود تومور در غده فوق کلیوی، افزاییش فشار خون یا بیماری کلیوی، که باعث تولید بیش از حد هورمونی به نام رنین از کلیه می شود. هورمون در کنترل سطح آلدوسترون خون نقش دارد.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- حاملگی
- سیروز کبدی
- بیماری کلیوی
- نارسایی احتقانی قلب
- مصرف داروهای تنظیم خانواده
- رژیم غذایی حاوی مقادیر زیادی شیرین بیان سیاه رنگ
- مصرف داروهای دیورتیک (ادرار آور) که باعث دفع پتاسیم می شوند.
پیشگیری:
- اگر شما دچار بیماری کلیوی هستید یا فشار خونتان بالا است، تحت نظر پزشک خود باشید، و برنامه درمانی خود را به دقت رعایت کنید حتی اگر هیچ علامتی ندارید.
عواقب مورد انتظار:
- اگر این اختلال توسط یک تومور غده فوق کلیوی ایجاد شده باشد، معمولاً با جراحی قابل معالجه است. اگر به علت بیماری کلیوی یا بالا بودن فشار خون رخ داده باشد، درمان دارویی برای این اختلالات، علائم آلدوسترونیسم را کنترل خواهد نمود.
عوارض احتمالی:
- نارسایی احتقانی قلب، آترواسکلروز فنارسایی کلیه.
تشخیص:
- بررسی های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون و اندازه گیری الکترولیت ها، و نیز سی تی اسکن یا MRI از کلیه ها و غدد فوق کلیوی باشند.
درمان طب نوین:
- جراحی برای در آوردن غده فوق کلیوی در بعضی از بیماران.
- درمان معمولاً شامل دارو و رژیم غذایی با محدودیت نمک است.
- همیشه یک دست بند یا گردن آویز که نشان دهنده بیماری شما و داروهای مصرفی باشد به همراه داشته باشید.
- وزن خود را روزانه ثبت کنید. در صورت افزایش وزن به میزان 5/1 کیلوگرم یا بیشتر در عرض 24 ساعت، پزشک خود را مطلع سازید.
داروها:
- اسپیرونولاکتون برای کاهش اثر آلدوسترون. این دارو ممکن است باعث بزرگ شدن پستان و ناتوانی جنسی در مردان شود. سایر انتخاب های دارویی عبارتند از آمیلوراید و ترمامترن، امکان دارد داروهای فشار خون تجویز شوند.
فعالیت:
- اگر ضرورتی به عمل جراحی نباشد. محدودیتی برای آن وجود ندارد. اما اگر عمل جراحی انجام شود، فعالیت های عادی خود را تدریجاً از سر گیرید.
رژیم غذایی:
- از شیرین بیان سیاه رنگ پرهیز کنید.
- رژیم غذایی دارای سدیم کم و پتاسیم زیاد مصرف کنید. غذاهای غنی از پتاسیم عبارتند از زردآلو و هلوی خشک شده، کشمش، مرکبات، عدس و غلات سبوس دار.