ندول تیروئید (گره تیروئید): عبارت است از گره یا ندول تیروئید به حالتی اطلاق می‌شود که دسته‌ای از سلول‌های تیروئید به صورت غیرطبیعی رشد کرده‌اند. این سلول ها در غده تیروئید به صورت توده یا گره در می آیند. با وجود اینکه بیشتر گره‌های تیروئید خوش خیم هستند تعداد کمی از آنها نیز ممکن است دارای سلولهای سرطانی باشند. به همین علت بررسی گره های تیروئید به منظور تشخیص این بدخیمی ها انجام می شود.

علائم:

• بیشتر ندول های تیروئید هیچ علامتی ندارد و معمولاً پزشک شما ضمن یک معاینه بالینی آن را پیدا می کند. ایا ممکن است خود شما که در آینه نگاه می کنید در گردن خود توده‌ای ببینید. اگر ندول تیروئید از سلول‌های تیروئید تشکیل شده‌ باشد که به طور فعال بدون در نظر گرفتن نیاز بدن هورمون تیروئید تولید می کنند. بیمار ممکن است از علائم پرکاری تیروئید شکایت کند تعداد کمی از بیمارانی که دارای گره تیروئید هستند ممکن است از درد در ناحیه گردن و فک و یهو شکایت داشته باشند. اگر گره به اندازه کافی بزرگ باشد می‌تواند سبب اشکال در بلع و یا احساس قلقلک در گلو و یا تنگی نفس شود. البته اگر روی نایی فشار آورد به ندرت ممکن است به علت تحریک یکی از اعصاب حنجره توسط گره گرفتگی و خشونت صدا به وجود آید.

علت:

• همانطور که در طبیعت مشاهده می کنیم، با ریختن آب سرد روی چربی باعث انعقاد آن می‌شویم. در بدن نیز همین اتفاق رخ می‌دهد، هنگامی که نوشیدنی‌های سرد و یخ و بستنی مصرف ‌کنیم در مرحله اول خون جاری در تیروئید منعقد شده و تکرار آن موجب تشکیل گره در تیروئید می‌گردد و در مرحله بعد موجب سردی معده و کبد چرب خواهد شد. بنابراین جهت جلوگیری از کم کاری تیروئید و به دنبال آن پدید آمدن گره به طور جد از آب و هر چیز سرد و یخی پرهیز کنید. قابل توجه‌ است که بدون پرهیز و اصلاح سبک زندگی امکان درمان قطعی وجود ندارد. و نه جراحی و نه داروهای شیمیایی و نه گیاهی نمی‌توانند درمان کننده باشند.
• ممکن است 1 نفر از هر 10 نفر که شما می‌شناسید مبتلا به ندول یا گره تیروئید باشند. با وجود اینکه مهمترین علت ندول تیروئید سرطان تیروئید است خوشبختانه کمتر از ۱۰ درصد از ندول ها سرطانی هستند. این بدان معنی است که ۹ گره از هر ده گره خوش خیم هستند. شایع‌ترین گره های خوش خیم تیروئید گره های کلوئید و فولیکولار آدنوم هستند. گره ای که بدون نیاز بدن هورمون تیروئید بسازد به آن گره خودکار گفته می‌شود. این نوع کره گاهی اوقات می‌تواند سبب پرکاری تیروئید شود. اگر داخل گره از خون یا آب پر شده باشد به آن کیست تیروئید می گویند. ما علت تشکیل ندول های غیر سرطانی را نمی‌دانیم. بیمار با کم کاری تیروئید هم می تواند گره تیروئید داشته باشد. به خصوص اگر علت کم کاری تیروئید التهاب باشد که به نام تیروئید هاشیموتو شناخته می شود. گاهی اوقات کمبود ید در رژیم غذایی می‌تواند سبب به وجود آمدن گره تیروئید شود. بعضی از گره های خودکار دارای یک نقص ژنتیکی هستند که سبب رشد آنها و تشکیل گره می شود.

تشخیص:

1. از آنجا که بیشتر مبتلایان به ندول تیروئید بدون علامت هستند بیشتر گره ها در هنگام معاینه گردن به دلایل دیگر کشف می شود. مثلاً هنگام معاینه بالینی معمولاً وقتی که شما مبتلا به سرماخوردگی شده اید پس از پیدا کردن گره پزشک شما تلاش خواهد کرد که ببیند آیا ندول یا گره در زمینه بیماری زمینه‌ای دیگر مانند کم کاری یا پرکاری تیروئید است یا خیر. پزشک شما با معاینه تیروئید خواهد به می دهد که آیا غده تیروئید بزرگ است آیا یک گره وجود دارد یا تعداد متعدد گره در تیروئید شما وجود دارد.
2. آزمایشات اولیه شامل اندازه گیری میزان هورمون تیروکسین و محرک غده تیروئید در خون است که معین می کند آیا غده تیروئید شما درست عمل می کند یا خیر در بیشتر بیماران دارای گره تیروئید عملکرد تیروئید به هنجار است تشخیص سرطانی بودن گره تیروئید با معاینه بالینی و آزمون‌های عملکرد تیروئید به ندرت و به تنهایی امکان پذیر نیست. بنابراین بررسی ندول تیروئید معمولاً به آزمایشات مخصوصی مانند بیوپسی (نمونه برداری) با سوزن ظریف، سونوگرافی از تیرویید و اسکن تیروئید نیاز دارد. ممکن است نمونه برداری با سوزن ظریف از تیروئید، ترسناک به نظر برسد ولی سوزنی که مورد استفاده قرار می گیرد، بسیار ظریف است. این کار ساده می تواند در مطب پزشک انجام شود و به آمادگی خاصی (مانند ناشتا بودن) نیاز ندارد و بیمار می تواند بعد از نمونه برداری بدون داشتن هیچ گونه عوارضی به محل کار یا خانه خود برگردد. برای نمونه برداری، پزشک شما با استفاده از یک سوزن بسیار ظریف سلول هایی را از گره تیروئید بر می دارد. معمولاً نمونه های متعدد از قسمت های مختلف گره برداشته می شود تا شانس پیدا کردن سلول های سرطانی بالا برود. پس از آن، سلول ها زیر میکروسکوپ توسط یک پاتولوژیست (آسیب شناس) مورد بررسی قرار می گیرد. نتیجه (گزارش) نمونه برداری با سوزن ظریف معمولاً شامل یکی از موارد زیر است:
3. نمونه برداری ندول تیروئید خوش خیم: گره خوش خیم است: این نتیجه تقریباً در 60-50 درصد از نمونه برداری ها دیده می شود و معمولا بیانگر وجود یک گره کلوییدی است. احتمال اشتباه بودن تشخیص و سرطانی بودن گره هنگامی که گزارش خوش خیم است، کمتر از 3 درصد است و اگر نمونه توسط پاتولوژیست (آسیب شناس) مجرب در یک مرکز پزشکی بزرگ و مجهز بررسی شود، این احتمال حتی از این هم کمتر است. این گره ها نیاز به عمل جراحی ندارند ولی ممکن است نمونه برداری مجدد لازم باشد، به خصوص اگر گره بزرگتر شود.
4. نمونه برداری ندول تیروئید بدخیم: گره بدخیم است (سرطانی): گزارش بدخیم بودن گره تیروئید معمولا در 5 درصد کل گزارشات حاصل از بررسی نمونه ها دیده می شود و معمولا به علت سرطان پاپیلری تیروئید است که یکی از شایع ترین انواع سرطان تیروئید است. همه این ندول ها (گره ها) باید با جراحی خارج شوند و بهتر است یک جراح مجرب، این کار را انجام دهد.
5. نمونه برداری ندول تیروئید مشکوک: گره مشکوک است: این حالت معمولاً در 10 درصد از نمونه برداری های گره تیروئید دیده می شود و شامل آدنوم فولیکولار و یا سرطان فولیکولر است. معمولا پزشک معالج شما، تصمیم به جراحی بخشی از تیروئید که شامل گره است، می گیرد.
6. نمونه برداری ندول تیروئید ناشناخته: نمونه برداری غیر تشخیصی یا ناکافی است: این نتیجه معمولاً در 20 درصد از نمونه برداری ها دیده می شود و نشان می دهد که به اندازه کافی، سلول برای تشخیص برداشت نشده است. وقتی گره یک کیست باشد، این نتیجه شایعی است. می توان این گره ها را با جراحی برداشت. یا با صلاحدید پزشک دوباره بیوپسی با سوزن ظریف انجام داد.
7. اسکن تیروئید: در اسکن تیروئید از مقادیر کمی ماده رادیواکتیو که معمولاً ید رادیواکتیو، برای تهیه عکسی از غده تیروئید استفاده می شود. چون سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های طبیعی تیروئید ید رادیواکتیو را جذب نمی کنند. می توان از این موضوع برای تشخیص سلول های سرطانی در ندول تیروئید استفاده کرد. اگر این روش به عنوان اولین آزمون انجام شود، از نتیجه آن برای مشخص کردن بیمارانی که بیشترین نیاز را به بیوپسی (نمونه برداری) با سوزن ظریف دارند، استفاده می شود. جواب اسکن تیروئید معمولاً یکی از حالات زیر است:
8. گره سرد است: به عبارت دیگر گره، ید رادیواکتیو را جذب نمی کند. این بیمار برای نمونه برداری با سوزن ظریف ارجاع داده می شود.
9. گره دارای عملکرد است: گره مانند بافت طبیعی تیروئید، ید رادیواکتیو را جذب می کند. نمونه برداری فوری ضرورت ندارد چون احتمال سرطان بسیار کم است.
10. گره گرم است: احتمال سرطان بسیار نادر است و معمولاً نمونه برداری نیاز نیست.
11. سونوگرافی: سونوگرافی تیروئید روشی بسیار حساس برای تشخیص ندول تیروئید توپر است و می تواند اندازه گره را دقیقاً مشخص کند. سونوگرافی می تواند گره‌هایی را که توسط جراحی برداشته نشده‌اند، از نظر تغییرات اندازه دقیقاً بررسی کند. بعضی از مشخصات سونوگرافی گره، بیشتر در گره های سرطانی دیده می شوند. با وجود این، نمی توان از سونوگرافی به تنهایی برای تشخیص سرطان تیروئید استفاده کرد. سونوگرافی همچنین می تواند در حین انجام نمونه برداری برای تعیین محل دقیق سوزن داخل گره استفاده شود. اهمیت بالینی این گره های بسیار کوچک معلوم نیست. به وسیله سونوگرافی می توان دقیقاً نمونه برداری از آنها انجام داد، البته اگر پزشک معالج شما صلاح بداند.

درمان طب نوین:

• تمام ندول هایی که دارای سلولهای سرطانی هستند، حتماً باید توسط جراح ماهر، جراحی شوند. بیشتر سرطان های تیروئید درمان پذیرند و به ندرت، حیات فرد را تهدید می کنند. گره های تیروئید که برداشته نشده اند، باید تحت نظر قرار گیرند. و معاینه بالینی هر 6 تا 12 ماه روی آنها انجام شود. این کار می تواند به صورت معاینه بالینی توسط پزشک و یا به وسیله سونوگرافی یا هر دو انجام شود. گاهی اوقات پزشک شما ممکن است تصمیم بگیرد اندازه گره را به وسیله تجویز هورمون تیروئید، کم کند. این کار معمولاً با استفاده از مصرف هورمون تیروئید به مقداری بیشتر از نیاز بدن، انجام می شود. اگر ندول تیروئید بزرگ شود، نمونه برداری با سوزن ظریف باید یک بار دیگر تکرار شود. حتی اگر جواب پاتولوژی (آسیب شناسی) گره خوش خیم باشد، ممکن است زمانی که جراحی توصیه شود.

درمان طب سنتی:

• از داروی صاف کننده خون استفاده کنید.
• ماساژ غده تیروئید با روغن سیاهدانه و گرم کردن غده با هدبند.
• باد کش و حجامت کنید. (توجه داشته باشید زیر نظر متخصص طب سنتی انجام شود).
• بیمار باید سویق عدس را به عنوان غذا، یعنی زیاد استفاده کند؛ ولی نباید در خوردن آن زیاده روی کند و وقتی علائم بیماری رفع شد، خوردن آن را قطع کند.
• دو قاشق مرزنجوش را در دو لیوان آب بجوشانید تا جایی که یک لیوان آن تبخیر شود، سپس یک قاشق غذاخوری تباشیر هندی آسیاب شده را در آن حل کنید و میل نمایید.
• افتیمون 25 گرم + کندر 20 گرم + تخم گشنیز 5 گرم + تخم کرفس 50 گرم، همه را نرم ساییده هر 4 ساعت یک قاشق مرباخوری با شربت قند میل نمایید. (بسیار مجرب).

داروها:

• لووتیروکسین

فعالیت:

• تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت شدید بدنی پرهیز کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.