آریتمی: عبارت است از وجود نامنظمی در ضرباهنگ ضربان قلب. در ایجاد این نامنظمی عضله قلب و رشته های عصبی که پیام های لازم برای هماهنگی انقباضات عضله قلب را در قلب انتقال می دهند دخالت دارند و نامنظمی های ضرباهنگ قلب می تواند در هر سنی رخ دهند، اما در سنین بالاتر از 65 سال شیوع بیشتری دارند. البته تقریباً تمام افراد بزرگسال مقداری نامنظمی ضربان قلب دارند. در بیماری آریتمی، نظم کارکرد قلب به هم می خورد و از حالت طبیعی خارج می شود، این اختلال باعث می شود که ضربان قلب افت و خیز زیادی پیدا کند. عموماً این گونه بیماران دچار ترس و نگرانی می شوند و هر آن احساس خطر می کنند، زیرا به طور ناگهانی ضربان قلب افزایش می یابد (تاکیکاردی) و استرس زیاد را به بیمار وارد می کند. زمانی نیز ضربان قلب به شدت کاهش می یابد (برادیکاردی) و بیمار ناخودآگاه دچار کسالت عجیب می شود.
علائم:
- تنگی نفس
- غالباً بدون علامت است
- غش کردن یا ضعف ناگهانی
- احساس ضربان قلب، این حالت ربطی به نوع نامنظمی ندارد و ممکن است در اثر جا افتادن ضربان قلب؛ همیشه تند، کند یا نامنظم بودن آن؛ یا تغییر ناگهانی ضرباهنگ رخ دهد.
علت:
- رنج بردن از یبوست مزاج.
- بی نظمی در تغذیه و خواب و استراحت.
- استرس، عصبی شدن و حرص خوردن مداوم.
- اثرات بعد از عمل جراحی قفسه سینه یا قلب.
- مصرف مدام نوشیدنی های مانند چای، نسکافه و قهوه.
- بیماری های غدد درون ریز، خصوصاً بیماری های تیروئید و غدد فوق کلیوی
- استفاده از غذاهای ممنوع که عامل مهمی برای ایجاد انواع بیماری ها است.
- رژیم های خاص غذایی (چاقی، لاغری و …) که نظم بدن را به هم می ریزد.
- نوشیدن مرتب مایعات همراه غذا که باعث اختلال در سیستم گوارش می شود.
- اختلال آب و اکلترولیت، خصوصاً خیلی کم یا خیلی زیاد بودن غلظت پتاسیم خون
- مصرف زیاد از حد بعضی از داروها و مواد، مثل ضد افسردگی ها، ماری جوانا و کوکایین
- بیماری قلبی، مثل تب روماتیسمی؛ بیماری مادرزادی قلب؛ کاردیومیوپاتی؛ سابقه حمله قلبی؛ یا التهاب عضله قلب.
- اثرات جانبی بعضی از داروها، خصوصاً دیژیتال، مسدود کننده های بتا آدرنژیک، داروهای محرک و دیورتیک ها (ادرارآورها)
- از نظر علم طب، ریتم های غیر طبیعی قلبی می تواند علت های مختلفی داشته باشند، از جمله: 1) ریتمیسیته غیر طبیعی خود مرکز مولد ضربان. 2) تغییر محل مرکز مولد ضربان از گره سینوسی دهلیزی به سایر قسمت های قلب. 3) پیدایش بلوک در نقاط مختلف در مسیر انتقال ایمپالس در قلب. 4) مسیرهای غیر طبیعی انتقال ایمپالس در قلب. 5) تولید خوبه خودی ایمپالس های غیر طبیعی تقریباً در هر نقطه از قلب.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- استرس
- سیگار کشیدن
- بیماری مزمن کلیه
- بالا بودن فشار خون
- خستگی، کار زیاد یا کمبود خواب
- مصرف بعضی از داروها، مثل کافئین، آمفتامین ها و بسیاری از داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی
پیشگیری:
- اگر دچار هرگونه بیماری که در فهرست علت یا عوامل افزایش دهند خطر ذکر شد هستید، برنامه درمان آن بیماری را به دقت پیشگری کنید. اگر قرار است دارویی برای آن بیماری مصرف شود، باید سطح خونی دارو و الکترولیت ها مرتباً کنترل شوند.
عواقب مورد انتظار:
- اکثر اختلالات ضرباهنگ قلب را می توان با درمان کنترل کرد. اگر نامنظمی ضربان قلب خیلی به طور گاهگاهی رخ دهد، هیچ درمانی احتیاج ندارد چون بی خطر است. بعضی از انواع نامنظمی ها ضربان قلب مرگبار هستند مگر این که فوراً عملیات احیاء انجام شود. عملیات احیاء را یاد بگیرید، خصوصاً اگر فردی در خانواده یا همسایگی شما بیماری قلبی دارد.
عوارض احتمالی:
- غش کردن
- نارسایی احتقانی قلبی
- مرگ در اثر ایست قلبی طول کشیده (بیش از 6 الی 3 دقیقه)
- تشکیل لخته در قلب، که با حرکت در جریان خون موجب مسدود شدن سرخرگ ها در نقاط دیگر بدن می شود.
تشخیص:
- بررسی های تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشند: نوار قلب، استفاده از دستگاه هولتر (نوار قلب 24 ساعته)، اسکن رادیواکتیو یا تکنسیم 99، آنژیوگرافی (عکسبرداری از رگ ها با اشعه ایکس به کمک تزریق ماده حاجب در رگ ها) و اندازه گیری آنزیم های رها شده از عضله قلب آسیب دیده در خون.
درمان طب نوین:
- روان درمانی یا مشاوره، اگر استرس یک عامل مهم باشد.
- جراحی برای تصحیح بعضی از مشکلات قلبی (بای پاس سرخرگ های قلب، تعویض دریچه آسیب دیده یا تعبیه دستگاه ضربان ساز).
- ممکن است نیاز به شوک الکتریکی مختصر برای برگرداندن ضرباهنگ قلب به حالت طبیعی وجود داشته باشد. این کار ممکن است در بیمارستان یا مرکز جراحی سرپایی انجام شود.
- همیشه یک دستبند یا گردن آویزی که نشان دهنده نوع بیماری شما و داروهای مورد استفاده باشد به همراه داشته باشید. در مورد نامنظمی ضرباهنگ قلب خود و خطر بروز عوارض ناشی از آن اطلاعات کسب کنید.
درمان طب سنتی:
- نرمش و ورزش روزانه و داشتن برنامه و نظم در زندگی و کار.
- رژیم غذایی 15 روزه حداکثر به مدت 30 روز، به دقت اجرا شود.
- نوشیدن روزانه حداقل شش لیوان آب (نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا).
- نداشتن یبوست مزاج، عصبی نشدن و حرص نخوردن که عامل بسیار مهمی است، برای برطرف شدن انواع بیماری های قلبی و عروقی.
- هر لقمه غذا دو برابر تعداد دندان ها (یعنی 64 بار) جویده شود تا موسین و آنزیم آلفا آمیلاز و آنتی باکتری به نام لیزوزیم ترشح و سیستم گوارش تنظیم شود.
- یکی از مهم ترین عواملی که می تواند بیماری آریتمی قلبی و یا هر بیماری را به سرعت از بین ببرد، داشتن باور و ایمان به روش درمانی است. این روش، روشی است که فطرت هر انسان به ودیعه گذاشته شده است، در واقع رعایت این نوع تغذیه برگشتن هر انسانی به اصل خویش است.
داروها:
- کراتاگل
- نادولول
- سوتالول
- کینیدین
- وراپامیل
- فلکایینید
- پیندولول
- پروپافنون
- فنی توین
- آسبوتولول
- کراتاگوس
- پروکائین آمید
- مکسیلیتین یا مگزیلتین
- داروهای ضد نامنظمی ضربان قلب، شاید لازم باشد چندین داروی مختلف مورد استفاده قرار گیرد تا معلوم شود کدام یک موثرتر است. در مورد بعضی از انواع نامنظمی ضربان قلب (مثل فیبریلاسیون دهلیزی) نیاز به مصرف داروهای ضد انعقادی وجود دارد.
فعالیت:
- با رو به بهبود گذاشتن علائم، اکثر فعالیت های روزمره را از سر گیرید. در مورد برنامه ورزشی مناسب شما با پزشک خود مشورت کنید.
رژیم غذایی:
- در صورت مصرف برخی از داروهای قلبی، نیاز به دریافت پتاسیم بیشتر وجود دارد. پتاسیم عمدتاً در مرکبات موز، زردآلو یا هولوی خشک شده، کشمش، عدس و غلات با سبوس یافت می شود. از نوشیدنی های کافئین دار، مثل قهوه، چای، کولا یا شکلات، پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با شوید، خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک باقلا، خوراک گل کلم، خوراک لوبیا سبز ۲، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک سویا با رب انار، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با سویا، خوراک لوبیا قرمز، عدس پلو ساده، لوبیا سبز پلو ۳، نخود فرنگی پلو ۱، خورش کرفس ۱، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش لوبیا سبز، سوپ لوبیا سبز، سوپ زرشک با جعفری، برگر کدو خورشتی، دلمه کدو خورشتی، دلمه برگ انگور، سس مایونز گیاهی، سس گندم جوانه زده، سس گوجه فرنگی ۱، سس گوجه فرنگی ۲، سس معطر، سس مخصوص ۱، سس مخصوص ۲، سس زیتون، سس جعفری.