ناخوشی صبحگاهی در طی بارداری: عبارت است از تهوع در طی بارداری، این عارضه معمولاً هنگام صبح بروز می کند. ولی در هر زمانی که ممکن است رخ دهد. اکثر خانم های باردار ناخوشی صبحگاهی را، هرچند خفیف تجربه می کنند.
علائم:
- تهوع پس ازخوردن غذا، بویژه غذاهای ادویه دار
- تهوع و استفراغ ناشی از گرما و تولید بیش از حد بزاق
- احساس نامطلوب ناشی از استشمام بوی برخی از مواد غذایی یا دیگر بوها
- تهوعی که در هنگام صبح ظاهر می شود. با این حال ممکن است در هر زمان دیگر یا در تمام طول روز نیز رخ دهد.
- تهوع خفیف تا شدید با یا بدون استفراغ که معمولاً در طی 14 الی 12 هفته اول بارداری بروز می کند ولی ممکن است در سراسر بارداری ادامه یابد.
علت:
- تغییرات هورمونی عمده که امکان رشد طبیعی جنین را فراهم می آورد. پروژسترون و سایر هورمون ها سبب شل شدن عضلات غیر ارادی شده و احتمالاً از این راه حرکت غذا در معده و روده ها را کند می کند. همچنین ممکن است این هورمون ها مرکز استفراغ در مغز را تحت تأثیر قرار دهند. در ضمن، قند خون در طی مراحل اولیه بارداری در بسیاری خانم ها پایین تر از حد طبیعی بوده و این ممکن است در ایجاد ناراحتی گوارشی مذکور دخالت داشته باشد.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- ناشناخته
پیشگیری:
- از خالی ماندن معده جلوگیری نمایید؛ در صورت نیاز هر 2 ساعت چیزی بخورید.
عواقب مورد انتظار:
- معمولاً پس از 4 الی 3 ماه اول بارداری برطرف می شود.
عوارض احتمالی:
- استفراغ شدید بارداری حالتی است که در بارداری که با تهوع شدید، استفراغ، کاهش وزن و اختلالات الکترولیتی (به ندرت) مشخص می شود.
تشخیص:
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار
- تشخیص بیماری صبحگاهی بر اساس علائم و نشانه‌های فرد انجام می شود. اگر پزشک به وجود استفراغ شدید بارداری مشکوک باشد ممکن است آزمایش ادرار یا خون نیز درخواست کند.
درمان طب نوین:
- در موارد خفیف تا متوسط بیماری صبحگاهی ممکن است پزشک موارد زیر را توصیه کند:
- مکمل‌های ویتامین B6
- درمان های طبیعی نظیر زنجبیل
- داروهای بدون نسخه نظیر دوکسیلامین
- تجویز داروهای ضد تهوع برای علائم پایدار
- استفاده از مایعات اضافی در صورت وقوع دهیدراتاسیون در اثر علائم شدید
- برای درمان استفراغ شدید بارداری ممکن است نیاز باشد در بیمارستان بستری شده و موارد زیر را دریافت کنید: مایعات وریدی، داروهای ضد تهوع، کورتیکواستروئیدها.
درمان طب سنتی:
- شلغم بخورید.
- دمنوش به بخورید.
- از مصرف مواد غذایی چرب و ادویه دار بپرهیزید.
- هیپنوتیزم ممکن است در برخی موارد به بهبود تهوع کمک کند.
- از تماس با بوهایی که باعث ناراحتی معده‌تان می شوند بپرهیزید.
- به جای وعده‌های غذایی حجیم، روزانه ۵ تا ۶ وعده کوچک داشته باشید.
- در برخی از زنان، استفاده از مچ بندهای فشاری باعث توقف تهوع می شود.
- به طور منظم مکمل ویتامینی دریافت کنید و از مصرف آن ها با معده خالی بپرهیزید.
- قبل از خارج شدن از تخت بیسکوییت ترد، نان خشک یا غلات صبحانه مصرف کنید تا معده تان آرام شود.
- استفاده از برخی روغن های ضروری با رایحه مناسب نظیر اسطوخودوس نیز در برخی موارد کمک کننده است.
- هوای تازه استشمام کنید. از خانه خارج شده و مقداری قدم بزنید یا اینکه پنجره ها را باز کنید تا هوای خانه عوض شود.
- در صورت داشتن حالت تهوع، مواد غذایی ملایم که گوارش و هضم آنها آسان است، نظیر برنج، موز، سوپ مرغ، ژله و یا بستنی میوه‌ای استفاده کنید.
- طب سوزنی، در این روش سوزن های بسیار نازک (به ضخامت مو) وارد نقاط خاصی از پوست می شوند که گاهی مواقع به بهبود علائم کمک می کنند.
- فراموش نکنید که دهانتان را پس از استفراغ بشویید. این کار مانع از آسیب اسید معده به دندان ها خواهد شد. همچنین می توانید مقداری جوش شیرین را به آب اضافه کرده و دهان تان را با آن شستشو دهید.
- مکمل های گیاهی زنجبیل نیز می توانند باعث بهبود حالت تهوع شوند. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که زنجبیل در دوران بارداری ایمن است، با این حال قبل از مصرف این مکمل ها با پزشک خود مشورت نمایید.
- به مقدار فراوان مایعات بنوشید. مکیدن یخ یا نوشیدن جرعه جرعه آب، چای کمرنگ و یا شربت‌های رقیق نظیر نوشابه گازدار زنجبیلی در هنگام احساس تهوع، می تواند کمک کننده باشد. سعی کنید روزانه شش تا هشت لیوان مایع بدون کافئین دریافت کنید.
- سعی کنید بوها یا غذاهای خاصی که این حالت را تشدید می کند شناسایی کرده و از آنها اجتناب کنید. با برقرای تهویه مطلوب اتاق ها از تجمع بوی غذاها یا دود سیگار جلوگیری نمایید. از کشیدن سیگار خودداری کنید و از اعضای خانواده و دوستان خود نیز بخواهید تا در طی بروز این عارضه سیگار نکشند. نسبت به برطرف شدن این عارضه خوش بین باشید. اگر در این باره دچار تنش روحی شده اید با اعضای خانواده، دوستان یا متخصصان مربوطه مشورت نمایید. روزانه وزن خود را اندازه گیری کرده و ثبت کنید.
داروها:
- برای این اختلال معمولاً دارویی نیاز نیست. کلاً در طی بارداری از مصرف هرگونه دارو بدون توصیه پزشک خودداری کنید. درمان آزمایشی با ویتامین B6 که در حال حاضر برای بارداری بی خطر محسوب می شود. ممکن است توصیه گردد.
فعالیت:
- محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی:
- یک غذای کم حجم قبل از خواب و هنگامی که شب برای حمام رفتن از بستر بر می خیزید، بخورید.
- یک خوراکی کم حجم و با جذب سریع نظیر بیسکویت در کنار تختخواب خود بگذارید. صبح قبل از برخاستن از جا آن را بخورید.
- هر یک تا دو ساعت در طی روز یک خوراکی کم حجم بخورید. از خوردن غذای حجیم خودداری کنید. غذای کم حجم مزبور باید شامل غذاهای پروتئین نظیر کره بادام زمینی همراه چند برش سیب یا کرفس؛ نارگیل؛ یک چهارم ساندویچ؛ پنیر و بیسکویت؛ شیر ؛ پنیر؛ و یا چند تکه مرغ یا بوقلمون باشد. از مصرف غذاهای پر چرب و پر نمک با ارزش غذایی پایین خودداری کنید.