ماستیت (عفونت و ورم پستان): عبارت است از التهاب و عفوت پستان، معمولاً در خانم هایی که تازه وضع حمل کرده اند، این عارضه حدوداً در 1% زنان پس از اولین زایمان بروز کرده و در خانم هایی که به کودک خود شیر می دهند شایع تر است.
علائم:
- علائم ممکن است در هر زمانی از دوره شیردهی بروز کند، ولی معمولاً 4 الی 3 هفته پس از زایمان آغاز می گردند، علائم شایع عبارتند از: تب، ناحیه یا نواحی دردناک، متورم، سفت و گرم در پستان، وجود قرمزی و نوارهای قرمزی در پستان.
علت:
- عفونت ناشی از ورود باکتری به پستان مادر از بینی یا گلوی شیرخوار. شایعترین باکتری های عامل این بیماری عبارتد از استافیلوکک اورئوس و استرپتوکوک بتاهمولیتیک. یکی دیگر از علل میکروبی، ویروس اوریون است.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- خراشیدن نوک پستان، مسدود شدن مجاری شیری در اثر پوشیدن سینه بندهای خیلی تنگ، خوابیدن به شکم یا طولانی بودن بیش از حد فواصل شیردهی، استفاده از شیر دوش های برقی یا دستی.
پیشگیری:
- شستن نوک پستان قبل از شیردهی. شستن دست ها قبل از تماس آنها با پستان ها، استفاده از سینه بندهای مناسب، در صورت ترک خوردن یا خراشیدگی نوک پستان، استفاده از کرم لانولین یا سایر ترکیبات موضعی توصیه می گردد. اجتناب از خوابیدن به شکم.
عواقب مورد انتظار:
- با درمان معمولاً در عرض ده روز بهبود می یابد.
عوارض احتمالی:
- بدون درمان ممکن است منجر به آبسه پستان گردد.
تشخیص:
- پزشک یک معاینه بالینی کامل انجام می دهد و از بیمار در مورد علائم و نشانه های وی سوال می کند. کشت شیر مادر ممکن است به پزشک کمک کند تا بهترین آنتی بیوتیک را برای مادر تجویز کند، به خصوص اگر مادر به عفونت شدید مبتلاست. یک نوع نادر از سرطان سینه سرطان سینه التهابی نیز می تواند باعث قرمزی و تورم شود که در ابتدا با ورم پستان اشتباه گرفته می شود. پزشک برای اطمینان بیشتر ممکن است ماموگرافی یا سونوگرافی یا هر دو را توصیه کند. اگر علائم و نشانه‌های بیمار حتی پس از تکمیل دوره آنتی‌بیوتیک باقی بماند، ممکن است نیاز به بیوپسی داشته باشد تا پزشک مطمئن شود که شخص سرطان سینه ندارد.
درمان طب نوین:
- درمان ورم پستان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیک ها:اگر عفونت دارید، معمولاً یک دوره 10 روزه آنتی بیوتیک لازم است. مصرف تمام داروها برای به حداقل رساندن احتمال عود بسیار مهم است. اگر ورم پستان شما پس از مصرف آنتی بیوتیک برطرف نشد، با پزشک خود پیگیری کنید.
- مسکن ها: پزشک شما ممکن است مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز کند. اگر ورم پستان دارید ادامه شیردهی بی خطر است. شیردهی در واقع به رفع عفونت کمک می کند. از شیر گرفتن ناگهانی کودک احتمالاً علائم و نشانه های شما را بدتر می کند. ممکن است پزشک شما را برای کمک و حمایت مداوم به یک مشاور شیردهی ارجاع دهد.
درمان طب سنتی:
- آرد جو را با سرکه خمیر و بر آن ضماد کنید.
- از سینه بند بالا نگهدارنده پستان استفاد کنید.
- عدس کوبیده را با برگ کلم قمری کوبیده بر آن ضماد کنید.
- باقلای کوبیده شده را با سکنجبین خمیر و بر آن ضماد کنید.
- شنبلیله، گل خطمی، بذر کتان و انجیر را با هم بپزید و به صورت خمیر بر آن ضماد کنید.
- برای رفع ورم پستان گل خطمی را بکوبید، بعد در کمی آب بپزید و به صورت خمیر بر آن ضماد کنید.
- پنجاه گرم ریحان را خرد کرده و در یک لیتر گلاب ۴۸ ساعت خیس کنید. در طول روز چندین مرتبه آب آن را روی پستان کمپرس کنید.
- پنجاه گرم برگ پروانش را در یک لیتر آب سرد بجوشانید بعد دستمالی را که در آب آن خیس کرده اید، به مدت ۲ ساعت روی آن بگذارید.
- داخل شلغم را خالی کنید و در فضای خالی شده عسل بریزید 3 ساعت بعد، شلغم آب انداخته و معجون حاصل يكي از بهترین و قوی ترین داروهای سرماخوردگی ست.
- مقدار ۳۰ گرم دانه های رازیانه را بکوبید و به مدت ۱ دقیقه بجوشانید. ۱۰ دقیقه هم آن را دم کنید. سپس دستمالی را در آب صاف کرده آن بیندازید و تا گرم است روی آن کمپرس کنید و این عمل را هر نیم ساعت یک بار انجام دهید.
- استفاده از کیف یخ (یک کیسه پلاستیک حاوی یخ که با یک حوله نازک پوشیده شده است) بر روی پستان متورم 6 الی 3 بار در روز و هر بار 20 الی 15 دقیقه. کیف یخ را در طی یک ساعت زمان شیردهی به کار نبرید، بکله به جای آن از کمرس گرم استفاد کنید.
- با وجود عفونت پستان به شیردهی ادامه دهید. ابتدا از پستان مبتلا به شیرخوار شیر دهید تا به تخلیه کامل آن کمک شود. نوک پستان را با کره یا یک کرم توصیه شده توسط پزشک مالش دهید. در صورت بروز آبسه، شیر دادن از پستان مبتلا را متوقف کنید. در این حالت از یک دستگاه، شیر دوش برای تخلیه مرتب پستان مبتلا استفاده کرده و به شیردهی از پستان غیر مبتلا ادامه دهید.
- هنگام داشتن عفونت از مصرف فرآورده های حیوانی (لبنیات، انواع گوشت، تخم مرغ و مرغ)، قند و شکر و هرچیزی که از این فرآورده داخل آن باشد، سوسیس و کالباس، فست فود، آب یخ، نوشابه، انواع کنسرو، شکلات، کاکائو، پرتقال، نارنگی، خیار، نسکافه، قهوه، شیرینی های قنادی، غذاهای سرخ کرده، غذاهای گوشتی و لبنی (چون این مواد در آزمایشگاه برای کشت میکروب استفاده می شود) پرهیز کنید.
- روش تهیه آنتی بیوتیک طبیعی پنج میوه: برای درمان بیماریهای عفونی می توان در منزل یک آنتی بیوتیک طبیعی تهیه کرد: دو لیوان از مخلوطِ رنده شدهِ: “سیب، به، شلغم، زردک یا هویج، کدو حلوایی ” را با یک استکان آب ۲۵ دقیقه بجوشانید سپس یک قاشق شیره انگور طبیعی اضافه و مخلوط کنید، و این خوراکی را بجای وعده ناهار و شام بخورید. چون در این خوراک هویج وجود دارد بعد از ۲۴ ساعت قابل استفاده نیست.
درمان ورم پستان هنگام بلوغ:
- اگر هنگام بلوغ دچار ورم پستان شدید، باقلا را نرم بکوبید و با سکنجبین مخلوط و به صورت خمیر روی آن ضماد کنید.
درمان ورم سر پستان:
- عدس را با کلم پیچ بپزید و به صورت خمیر، نوک پستان ضماد کنید.
- اگر ورمی بر سر پستان ایجاد شده است، برای درمان آن اسفرزه، گل بنفشه، نخود خام و باقلا را نرم بکوبید و به صورت خمیر درآورید و روی آن ضماد کنید.
- گل خطمی سفید را بجوشانید و با آب جوشانده آن روزی چند مرتبه موضع را شستشو دهید.
- پنج گرم اسیدبوریک را در دو لیوان آب حل کنید و در ظرفی سرگشاد بریزید و روزی چند مرتبه پستان را در آن شستشو دهید.
درمان عفونت های پوست مربوط به عفونت پستان:
- بعضی از خانم هایی که دارای پستان های بزرگ هستند، ممکن است متوجه شوند که پوست زیر پستان هایشان دچار عفونت شده است. این وضعیت بدین خاطر اتفاق می افتد که پوست پستان در تماس دائم با پوست سینه یا شکم قرار دارد و به همین دلیل تولید گرما و عرق میکند، این حالت باعث ایجاد محل مناسبی برای رشد باکتری ها و عفونت می شود. معمولاً می توان این مشکل را با مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی یا با مالیدن کرم های حاوی آنتی بیوتیک درمان کرد. محل مورد نظر را تا آنجا که ممکن است تمیز و خشک نگه دارید و برای این کار باید روزی دو بار اقدام به شستشوی آن کنید. با یک حوله نخی به آرامی آن را خشک و یا اینکه برای خشک کردن آن از سشوار استفاده کنید. شما باید از به کار بردن پودر یا لوسیون بدن خودداری و از کرست (سوتین) نخی استفاده کنید. اگر با استفاده از کرم های حاوی آنتی بیوتیک و رعایت بهداشت تغییری در وضعیت ایجاد نشد، ممکن است عفونت عمیق تر باشد و شما نیاز به مصرف قرص ها یا کپسول های آنتی بیوتیک داشته باشید. اگر شما اضافه وزن دارید می توانید با کم کردن وزن تان، از احتمال بروز مکرر این عفونت ها کم کنید. با این حال اگر وزن شما متناسب است، اما فقط دارای پستان های بزرگی هستید می توانید در صورت نیاز با استفاده از جراحی پستان های خود را کوچک کنید.
داروها:
- پنی سیلین
- آمپی سیلین
- آموکسی سیلین
- آنتی بیوتیک مقابل با عفونت، حتی در صورت برطرف شدن سریع علائم، دوره درمان را تکمیل کنید. مسکن ها، برای درد خفیف استفاده از داروهای بدون نسخه نظیر استامینوفن ممکن است کافی باشد.
فعالیت:
- تا زمان تخفیف تب و درد در بستر استراحت نمایید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات، غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک عدسی ساده، خوراک عدسی با قارچ، خوراک قارچ با سس، خوراک گل کلم، آش گندم با تره، آش کدو حلوایی، آش خرفه ۱، آش شولی ۱، آش رب، حلیم دال عدس، عدس پلو ساده، عدس پلو با قارچ، نخود فرنگی پلو ۱، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، سوپ کلم قمری، سوپ کاهو سبز، کوفته سبزیجات، کماچ ساده، ماست سویا، فرنی سویا، خامه سویا، سمنو با گندم و جو، سمنو با رب انار.
- خوردنی های مضر: عدس پلو ساده.