لک سفید چشم: عبارت است از لکههای سفید در چشم تحت تأثیر عوامل مختلفی بروز پیدا میکنند؛ به عنوان مثال میتوان به زخم قرنیه، آب مروارید و دیستروفی قرنیه اشاره کرد. در صورت مواجه شدن با این علامت مراجعه به متخصص چشم پزشک ضرورت دارد؛ زیرا در بعضی شرایط کاهش یا از دست دادن کامل بینایی امکان پذیر است.
علت:
- زخم قرنیه: قرنیه بیرونی ترین قسمت چشم شماست که به محافظت از چشم در برابر ذرات مضر کمک می کند و همچنین در تمرکز بینایی نقش دارد. زخم قرنیه یک زخم باز است که روی قرنیه شما ایجاد می شود. لکه سفید روی قرنیه می تواند یکی از علائم آن باشد. زخم قرنیه قادر به تهدید بینایی بوده و به عنوان یک اورژانس چشم در نظر گرفته می شود. افرادی که در معرض ابتلا به زخم قرنیه قرار دارند شامل: افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می کنند، افرادی که در معرض ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) و ابتلای به تبخال چشمی قرار گرفته اند، افرادی که دچار آسیب چشمی شده اند، چشمان خشکی دارند، شرایطی به نام کراتیت قبل از تشکیل زخم قرنیه ایجاد می شود و به معنای التهاب قرنیه است. این وضعیت اغلب به دلیل عفونت ایجاد می شود، اگرچه دلایل غیر عفونی مانند آسیب یا بیماری خود ایمنی نیز ممکن است به آن دامن بزنند. موارد مختلفی می تواند باعث ایجاد زخم قرنیه شود، از جمله: عفونت های باکتریایی ناشی از ارگانیسم هایی مانند استافیلوکوکوس ارئوس و سودوموناس آیروژینوزوآ، عفونت های ویروسی ناشی از HSV، ویروس واریسلا زوستر یا سایتومگالوویروس، عفونت های قارچی، مانند عفونت های ایجاد شده توسط قارچ هایی مانند آسپرژیلوس و کاندیدا، عفونت آکانتاموبا، که توسط انگلی در آب و خاک شیرین ایجاد می شود، بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس، آسیب یا ضربه، خشکی شدید چشم.
- بیماری کوتز: بیماری کوتز یک بیماری نادر است که بر شبکیه چشم تأثیر می گذارد. شبکیه قسمتی از چشم است که نور و رنگ را تشخیص داده و اطلاعات آن را از طریق عصب بینایی به مغز شما ارسال می کند. در بیماری Coats، عروق خونی شبکیه به طور طبیعی رشد نمی کنند. ممکن است یک توده سفید در مردمک به ویژه هنگامی که در معرض نور قرار می گیرد، مشاهده شود. بیماری کوتز معمولاً فقط یک چشم را درگیر می کند. با این حال، در موارد نادر، می تواند هر دو چشم را درگیر کند. علت این وضعیت در حال حاضر مشخص نیست.
- ریتینوبلاستوما: رتینوبلاستوما یک نوع سرطان نادر است که از شبکیه شروع می شود. جهش های ژنتیکی در شبکیه باعث ایجاد رتینوبلاستوما می شود. همچنین می توان این جهش ها را از والدین به ارث برد. اگرچه رتینوبلاستوما می تواند در بزرگسالان ایجاد شود، اما بیشتر در کودکان رخ می دهد. این وضعیت می تواند فقط یک چشم یا هر دو چشم را درگیر کند. افراد مبتلا به رتینوبلاستوما ممکن است متوجه یک دایره سفید رنگ در مردمک خود شوند، به ویژه هنگامی که نور به داخل چشم می تابد.
- آب مروارید: آب مروارید زمانی اتفاق می افتد که عدسی چشم کدر می شود. عدسی قسمتی از کره چشم شماست که نور را متمرکز می کند تا تصاویر آنچه می بینید بر روی شبکیه شما قابل مشاهده باشد. آب مروارید اغلب به آرامی پیشرفت می کند، اما می تواند به مرور زمان بر بینایی شما تأثیر بگذارد. با شدت یافتن آب مروارید، ممکن است متوجه شوید که عدسی چشم شما به رنگ کدر مایل به سفید یا زرد تغییر می کند. موارد مختلفی می تواند باعث آب مروارید شود، از جمله سن، سایر بیماری های چشمی و بیماری های زمینه ای مانند دیابت. حتی امکان وجود آب مروارید مادرزادی از بدو تولد نیز وجود دارد. بنابراین یکی از دلایل مشاهده لکه سفید روی قرنیه چشم نوزاد می تواند ناشی از این عامل باشد.
- دیستروفی قرنیه: دیستروفی قرنیه یا تحلیل قرنیه زمانی ایجاد می شود که مواد روی قرنیه تجمع یافته و بر بینایی تأثیر بگذارد. انواع مختلفی از دیستروفی قرنیه وجود دارد که برخی از آنها می توانند باعث ایجاد نقاط مات، کدر یا ژلاتینی روی قرنیه شوند. دیستروفی قرنیه به طور معمول به آرامی پیشرفت می کند و می تواند هر دو چشم را درگیر کند. این وضعیت همچنین اغلب ارثی هستند.
- پنگوکولا و ناخنک چشم: هر دو پنگوکولا و پتریژیوم، ضایعاتی هستند که روی ملتحمه ایجاد می شوند. ملتحمه پوشش شفاف روی قسمت سفید چشم است. اشعه ماوراء بنفش (UV)، خشکی چشم و قرار گرفتن در معرض باد یا گرد و غبار باعث ایجاد هر دوی این شرایط می شوند. پنگوکولا شبیه یک برجستگی یا نقطه سفید مایل به زرد است. این وضعیت اغلب در کنار چشم که نزدیک بینی است رخ می دهد. به عبارتی این وضعیت نوعی چربی داخل سفیدی چشم است که ممکن است از پروتئین یا کلسیم تشکیل شده باشد. ناخنک دارای رنگی شبیه گوشت است که روی قرنیه رشد می کند. ممکن است به صورت یک بیماری پینگوکولا شروع شده و به اندازه ای بزرگ شود که بر بینایی تأثیر بگذارد.
- کارسینوم سلول های سنگفرشی: SCC یک نوع سرطان پوست است. همچنین می تواند ملتحمه شما را تحت تأثیر قرار دهد. افراد مبتلا به این نوع سرطان ممکن است متوجه رشد لکه سفید در سطح چشم خود شوند. کارسینوم سلول های سنگفرشی اغلب فقط بر یک چشم تأثیر می گذارد. عوامل خطرساز SSC موثر بر ملتحمه شامل قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش، HIV و ایدز و کونژونکتیویت آلرژیک است.
پیشگیری:
- گاهی لکههای سفید در چشم به دلیل بیماری ایجاد شده و نمیتوان از آن پیشگیری کرد؛ اما در بسیاری موارد دیگر امکان پیشگیری از این عارضه وجود دارد؛ بهعنوان مثال با استفاده از عینک آفتابی استاندارد میتوان از چشم در برابر اشعه UVA و UVB محافظت کرد. در نتیجه لکه سفید ناشی از پینگکول گریبانگیر فرد نخواهد شد. سایر اقدامات پیشگیرانه عبارتاند از:
- تمیز نگهداشتن چشم
- اجتناب از خشکی چشم
- اجتناب از تماس دست آلوده با چشم
- اجتناب از حضور در محیطهای سرشار از گرد و غبار
- استفاده از عینک مخصوص و استاندارد برای انجام جوشکاری
- رعایت دقیق مراقبتهای بهداشتی در زمان استفاده از لنزهای تماسی
تشخیص:
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار.
درمان طب نوین:
- درمان لکه سفید روی چشم می تواند به وضعیت ایجاد کننده آن بستگی داشته باشد. برخی از گزینه های درمانی احتمالی عبارتند از:
- آب مروارید نیز با جراحی درمان پذیر است. در طی عمل، عدسی کدر شده برداشته شده و با عدسی مصنوعی جایگزین می شود.
- اگر مبتلا به بیماری مانند رتینوبلاستوما یا SCC باشید، پزشک ممکن است درمان هایی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی را به شما توصیه کند.
- برخی از تومورهای کوچکتر در سطح چشم، مانند تومورهای مشاهده شده در SSC، ممکن است با جراحی برداشته شوند. ناخنک بزرگتر را نیز می توان با این روش درمان کرد.
- قطره چشم: قطره چشم می تواند به کاهش سوزش یا احساس گیر افتادن چیزی در چشم شما کمک کند. در برخی موارد،قطره چشم ممکن است حاوی استروئیدهایی باشد که به التهاب کمک می کند.
- در مواردی که تومور بزرگ است یا نگرانی در مورد گسترش سرطان وجود دارد، چشم ممکن است با جراحی برداشته شود. پس از این جراحی، می توان از ایمپلنت چشم و چشم مصنوعی در محل چشم استفاده کرد.
- داروهای ضد میکروبی: این داروها به مبارزه با عفونت های ناشی از میکروب ها، مانند مواردی که در زخم قرنیه مشاهده می شود، کمک می کند. نوع تجویز شده نیز به عوامل خارجی که باعث عفونت چشم شده اند، بستگی دارد.
- کرایوتراپی: کرایوتراپی از سرمای شدید برای کمک به درمان بیماری استفاده می کند. می توان از آن برای از بین بردن سلول های سرطانی در رتینوبلاستوما و SCC و همچنین برای از بین بردن عروق خونی غیرطبیعی در بیماری کوتز استفاده کرد.
- لیزر درمانی: لیزرها می توانند برای درمان رتینوبلاستوما استفاده شوند. آنها با تخریب رگ های خونی تأمین کننده تومور عمل می کنند. آنها همچنین می توانند برای کوچک کردن یا از بین بردن عروق خونی غیرطبیعی مشاهده شده در بیماری کوتز استفاده شوند.
- عمل جراحی: اگر زخم قرنیه یا دیستروفی قرنیه به قرنیه شما آسیب رسانده باشند، ممکن است پیوند قرنیه یک گزینه درمانی محسوب شود. در این جراحی، قرنیه آسیب دیده با قرنیه یک اهدا کننده سالم جایگزین می شود. حذف قسمت های آسیب دیده قرنیه می تواند برخی از دیستروفی های قرنیه را درمان کند. این عمل می تواند به بافت سالم اجازه دهد تا در ناحیه رشد کند. با این حال، در برخی موارد، این بیماری ممکن است دوباره عود کند.
درمان طب سنتی:
- زنجبیل را همچون غبار نرم بسایید و در چشم بکشید.
- جگر سفید گوسفند را بپزید و هنگام پختن بخور دهید.
- پودر عصاره شیرین بیان را با میل سورمه دان در چشم بکشید.
- شب ها هنگام خواب آب مرزه تازه را بگیرید و در چشم بچکانید.
- هر صبح و شب چشم را با چای تازه دم و صاف کرده و نیم گرم بشویید.
- پوست هلیله زرد را بسیار نرم بسایید و با گلاب مخلوط و هر صبح و شب هر بار ۵ قطره در چشم بچکانید لک از بین خواهد رفت.
- شش نخود مامیران و ۱۰ گرم چشم را بسیار نرم بسایید. با مقدار کمی آب دریا خمیر و پشت چشم بمالید. (مواظب باشید داخل چشم نرود).
- چشم را بسیار نرم بسایید بعد با اشک مو، که در هنگام حرس کردن درخت مو از ته شاخه های قطع شده ترشح می شود مخلوط و پشت پلک ضماد گذارید.
- پوست تخم لک لک را با چشم مخلوط بسایید و داخل چشم بپاشید سفیدی برطرف خواهد شد.
- چشم، کف دریا، مامیران و پوست تخم لک لک از هر کدام به میزان مساوی را بسیار نرم بسایید و از الک یا پارچه ای نرم رد کنید. هر صبح، ظهر و شب کمی از آن را داخل چشم بپاشید و استراحت کنید، سفیدی چشم برطرف خواهد شد.
- زاج سفید را در ظرفی بریزید و مختصری آب روی آن ریخته و بجوشانید تا زاج ها حل شود و پس از سرد شدن بسایید. شب با زرده تخم مرغ خام مخلوط کرده و بر روی پنبه یا گاز استریل بگذارید و پشت چشم ضماد اندازید و بخوابید. هفته بعد در همان شب که فاصله آن یک هفته بیشتر نشود این عمل را تکرار کنید و تا هفت هفته بدین گونه تکرار شود. لک سفید مرتفع می گردد.
- یک مشت عناب را با هسته هایش بکوبید و یک شبانه روز بخیسانید و پس از خیساندن بجوشانید تا آب آن بسیار کم شود. آنها را در پارچه ای تمیز بریزید و با فشار آبش را بگیرید و آب صاف کرده آن را به وسیله قطره چکان روزی سه مرتبه در چشم بچکانید و به طور خوابیده استراحت کنید. و این کار را چندین روز ادامه دهید.
- کتیرا، اسپرزه، تخم بزرگ و گل خطمی سفید از هر کدام ۵ گرم مخلوط کرده و بسیار نرم بسایید. بعد در مقداری شیر گاو ریخته و بپزید و پس از خنک شدن با صافی یا پارچه ای تمیز آن را صاف کنید. سپس، یک تخته نقره یا قطعه نقره ای را در آن بیندازید و سفیده یک عدد تخم مرغ هم بر آن افزوده و خوب هم بزنید تا کف کند و آن را بر چشم بمالید. این عمل را چند شب هنگام خواب تکرار کنید.
- معمولاً اختلالات دارای علامت لکههای سفید در چشم جزء موارد خطرناک برای سلامت چشم قلمداد میشوند. به همین دلیل مراجعه به چشم پزشک در صورت مشاهده این علامت ضروری است. نحوه درمان لکههای سفید چشم به عامل ایجاد کننده آن بستگی دارد. چشم پزشک با روشهای مختلف عامل ایجادکننده لکههای سفید را تشخیص میدهد. معاینه چشم و بررسی سایر علائم فرد در رابطه با این موضوع مؤثر است. آزمایش بیوپسی و اسکن سونوگرافی نیز به تشخیص کمک میکند. متداولترین روشهای درمانی ارائهشده توسط چشم پزشک عبارتاند از: جراحی، لیزردرمانی، قطرههای چشمی، داروهای ضدمیکروبی، کرایوتراپی یا سرمادرمانی.
داروها:
- معمولاً دارویی نیاز نیست.
فعالیت:
- محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای سرد و گرم بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: فرنی، شیر، شیر برنج، آش های رقیق و سبک، پاچه گوسفند، جگر سفید گوسفند.