لکنت زبان: عبارت است از لکنت زبان اختلالی در گفتار است که در آن صداها، هجاها یا کلمات تکرار یا طولانی تر از حد معمول بیان می شوند و فرد نمی تواند کلمات را به صورت پیوسته ادا کند. افرادی که لکنت دارند می دانند چه می خواهند بگویند، اما به سختی آن را بیان می کنند. برای مثال ممکن است یک کلمه، یک هجا، حروف بی صدا و صدا دار را تکرار یا به صورت طولانی بیان کنند. یا اینکه حین سخنرانی ممکن است متوقف شوند زیرا به یک کلمه یا صدای مشکل داربر می خورند. لکنت ممکن است در میان کودکان کوچکتر به عنوان بخش طبیعی از یادگیری صحبت باشد. در کودکان کوچکتر ممکن است هنگامی که توانایی گفتاری و زبانی آنها به اندازه کافی پیش رفت نکرده تا بتوانند آنچه که می خواهند را بگویند دچار لکنت باشند. با این حال، گاهی اوقات لکنت یک وضعیتی مزمن است که تا بزرگسالی ادامه می یابد. این نوع لکنت زبان می تواند بر روی اعتماد به نفس و تعاملات فرد با دیگران تأثیر بگذارد. کودکان و بزرگسالانی که لکنت دارند ممکن است از درمان هایی مانند گفتار درمانی، استفاده از دستگاه های الکترونیکی برای بهبود روان بودن گفتار و درمان شناختی رفتاری بهره مند شوند.
علائم:
- تیک صورت
- تکان خوردن سر
- چشمک زدن سریع
- لرزش لب ها و فک
- قفل کردن مشت ها
- ناتوانی در برقراری ارتباطی موثر
- اضطراب به هنگام صحبت کردن
- تکرار کردن یک صدا، بخش یا کلمه
- دشواری در شروع یک کلمه، عبارت یا جمله
- طولانی کردن یک حرف یا صدا در یک کلمه
- سکوت مختصر برای هجا یا کلمات خاص، یا مکث در یک کلمه
- تنش بیش از حد و حرکت صورت و اندام فوقانی برای فهماندن کلمه
- اضافه کردن کلماتی مانند um هنگامی که گفتن کلمه بعد دشوار است
- فرد در شرایطی مانند هیجان زدگی،خستگی، استرس و عجله یا تحت فشار بودن ممکن است لکنت زبانش بدتر شود. همچنین قرار گرفتن در موقعیت هایی مانند صحبت کردن در جمع یا پشت تلفن برای فردی که دچار لکنت است دشوار است. با این حال این افراد هنگامی که با خودشان حرف می زنند آواز می خوانند یا به صورت هم صدا با دیگران می خوانند لکنت زبان ندارند. کودکان مبتلا به لکنت خفیف نیز، اغلب از لکنت زبان خود بی اطلاع هستند مگر آنکه در شرایط سخت قرار بگیرند. حرکات صورت، اضطراب و لکنت زمانی ایجاد می شود که از آن ها خواسته می شود صحبت کنند.
علت:
- ژنتیک: به نظر می رسد لکنت زبان به دنبال برخی اختلالات ژنتیکی دیده می شود.
- اختلال در کنترل حرکت گفتار:برخی شواهد نشان می دهند که اختلال در کنترل گفتار مانند زمانبندی و ناهماهنگی حسی و حرکتی می تواند منجر به لکنت زبان شود.
- آسیب مغزی: شیوا و روان صحبت کردن به دنبال علل دیگری نیز می تواند دچار اختلال شود. سکته مغزی، آسیب های مغزی و سایر اختلالات مغزی می تواند موجب کندی در گفتار، مکث یا تکرار صداها شود.
- لکنت زبان ممکن است از ترس ناگهانی یا شک ناگهانی یا وحشت یا به علت خود کوچک بینی در برابر افراد و یا دوری از اجتماع، زیاد صحبت نکردن و یا به طور مادرزادی باشد، گاهی به دلایل دیگری نیز ممکن است لکنت ایجاد شود.
- آسیب احساسی: شیوا و روان صحبت کردن نیز می تواند به دنبال زمینه های احساسی و اضطرابی نیز مختل شود. افرادی که لکنت زبان ندارند نیز ممکن است به دنبال فشار های روحی و عصبی دچار لکنت زبان شوند. مشکلات گفتاری که پس از یک ضربه عاطفی ظاهر می شوند (لکنت روانی) غیر معمول هستند و مانند لکنت های رشدی نیستند.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- لکنت زبان در مردان بیش تر از زنان دیده می شود. عواملی که فرد را مستعد لکنت زبان می کنند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی لکنت زبان
- استرس:استرس در خانواده، انتظارات بالای والدین یا هر نوع فشار روحی می تواند لکنت زبان را بدتر کند.
- تأخیر رشد در دوران کودکی:کودکان مبتلا به تأخیر رشد و سایر مشکلات گفتاری بیش تر از دیگران دچار لکنت زبان می شوند.
عوارض احتمالی:
- اعتماد به نفس پایین
- اشکال در ارتباط با دیگران
- مضطرب بودن هنگام صحبت کردن
- فقدان موفقیت های شغلی، اجتماعی و تحصیلی
- صحبت نکردن یا اجتناب از موقعیت هایی که نیاز به صحبت کردن دارد.
تشخیص:
- تشخیص افتراقی لکنت فقط باید توسط متخصصان انجام شود. فقط یک پزشک، آسیب شناس گفتار زبان (SLP) یا گفتار درمانگر می تواند لکنت زبان و نوع آن را تشخیص دهد.
- از آنجا که لکنت زبان ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد، برای تشخیص صحیح مشورت با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مهم است. گفتار درمانگر ممکن است قبل از رسیدن به نتیجه، ارزیابی های متعددی از جمله تجزیه و تحلیل میزان گفتار، تست های شدت لکنت زبان و تست های مهارت های زبانی را انجام دهد. تشخیص به عوامل متعددی از جمله سن فرد، سابقه خانوادگی و شدت لکنت زبان بستگی دارد.SLP همچنین تعیین می کند که چگونه این اختلال بر سلامت روانی فرد، مهارت های اجتماعی و توانایی کلی او در عمل تأثیر می گذارد. لکنت زبان یک اختلال روان در دوران کودکی است که دارای چند معیار تشخیصی است، اختلال در جریان گفتار و وقفه هایی که برای سن فرد و یا مهارت های زبانی او مناسب نیست. به شرطی که با گذشت زمان باقی بمانند و دارای یک یا چند ویژگی زیر باشند. تکرار اصوات و هجاها، کشیدن مصوت ها و صامت ها، مکث در یک کلمه، وقفه بی صدا و یا وقفه با صدا، تنش فیزیکی بیش از حد هنگام تلفظ کلمات، تکرار کل کلمه (تک هجایی)، جایگزینی واژه های سخت، نگرانی از صحبت کردن و محدودیت در مشارکت اجتماعی، برقراری ارتباط موثر، عملکرد تحصیلی یا شغلی. به طور معمول، شروع آن زود است، در سال های رشد (تا 6 سالگی) این اختلال ناشی از نقص حسی یا حرکتی یا علل عصبی (مانند آسیب مغزی یا سکته مغزی) نیست. آسیب شناس گفتار باید نقایص حسی، اختلالات عادی گفتار، عوارض جانبی داروها، اختلالات نارسایی در بزرگسالان و سندرم تورت را در طول تشخیص قطعی، رد کند.
درمان طب نوین:
- لکنت زبان ممکن است در هر سنی رخ دهد. پاتولوژیست گفتار و زبان پس از ارزیابی های کامل می تواند در مورد بهترین روش درمان تصمیم بگیرد. برای درمان کودکان و بزرگسالانی که لکنت دارند، روش های مختلفی در دسترس هستند. از آنچا که متغیرهای مختلف و نیازهای فردی متفاوت است یک روش یا ترکیبی از روش هایی که برای یک فرد موثر است ممکن است برای فرد دیگر مفید نباشد. لکنت ممکن است با درمان به طور کامل برطرف نشود، اما می تواند مهارت های کمک کننده زیر را به فرد آموزش دهد:
- بهبود ارتباطات موثر
- پیشروی در روانی کلام
- مشارکت کامل در فعالیت های شغلی، اجتماعی و مدرسه چند مثال از از روش های درمان که اثر بخشی آن اثبات نشده، عبارتند از:
- ابزارهای الکتریکی:ابزار های الکترونیکی متعددی برای افزایش روان گفتار وجود دارد.
- تعامل کودک و والدین:مداخله والدین در تکنیک های تمرین در خانه، بخش مهمی از کمک به کودک برای مقابله با لکنت به ویژه در برخی روش ها است. برای تعیین بهترین روش برای فرزندتان، از راهنمایی های پاتولوژیست گفتار و زبان کمک بگیرید.
- گفتار درمانی:گفتار درمانی به شما یاد می دهد که سرعت گفتار خود را کم کنید و بدانید که چه موقع دچار لکنت می شوید. شما ممکن است هنگام شروع گفتار درمانی به آرامی و عمداً صحبت کنید اما با گذشت زمان می توانید یک الگوی گفتاری طبیعی تری داشته باشید.
- درمان رفتاری شناختی:این نوع روان درمانی می تواند به شما کمک کند تا بتوانید روش های تفکر را که موجب بدتر شدن لکنت شما می شود را شناسایی کرده و تغییر دهید. همچنین می تواند در حل مشکلات مربوط به لکنت زبان مانند اعتماد به نفس، اضطراب و استرس به شما کمک کند.
درمان طب سنتی:
- جوشانده عاقرقرها را در دهان غرغره کنید.
- از ایارج فیقرا و داروهای مقوی اعصاب استفاده کنید.
- خوراک زبانه گوساله در برنامه غذایی خود داشته باشید.
- هر شب قبل از خواب دمنوش عاقرقرها با عسل میل کنید.
- توصیه دوم اینکه این افراد باید از آفتاب بیشتر استفاده کنند.
- اندازه یک عدس مومیایی را در آب مرزه حل کنید و بخورید.
- اندازه یک حبه جامع امام رضا (ع) را با یک لیوان آب انار میل کنید.
- تخم گنجشک و تخم کبوتر را صبح با هم نیمرو کنید و با فلفل سبز یا پیاز بخورید.
- داروی لکنت زبان را در دو لیوان آب جوش بجوشانید تا یک لیوان بماند، سپس آن را صاف کرده و میل کنید.
- روزی سه مرتبه پودر آویشن یا پودر خردل یا پودر عاقرقرها یا آب جوشانده ریشه کبر یا پودر کندش را بر زبان بمالید.
- گل نیلوفر یا آب گشنیز یا آب تاج ریزی یا روغن بنفشه یا همه آنها را در شیر حل کنید و هر بار مقداری از آن را در دهان بگیرید.
- سنگ نشادر را در آبی که از ماست جدا می شود، قرار دهید سپس زبان را با آن بساوید و این عمل را تکرار کنید تا زبان کف کند.
- مقداری آویشن شیرازی را بجوشانید، و آب آن را با عسل مخلوط کنید. هر صبح، ظهر و شب هر بار یک فنجان از آن را بنوشید.
- اگر تکلم خیلی مشکل باشد فرفیون و کندش را با هم مخلوط کرده و بسایید و شب ها مقداری از آن را با آب خمیر کرده و بر پشت گردن ضماد کنید.
- مغز تخم زبان گنجشک، تخم خرفه و تخم گشنیز را مخلوط کرده و بجوشانید. هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک فنجان از آب صاف کرده آن را بنوشید.
- فلفل سیاه، خردل و عاقرقرها را مخلوط کرده و نرم بسایید بعد کمی گرد غوره و نمک و نشادر را با آنها مخلوط کنید و روزی چند مرتبه روی زبان بمالید.
- هر روز یک عدد جوز بویای کوچک را در دهان نگهدارید و هنگام خوردن غذا از دهان خارج ساخته، پس از تمام شدن غذا مجدداً آن را در دهان بگیرید.
- پنجاه گرم مغز تخم زبان گنجشک (لسان الاسافیر) را بسیار نرم بسایید بعد با نیم کیلو عسل مخلوط کنید و هر صبح، ظهر و شب هر بار یک قاشق شربت خوری از آن بخورید.
- روزی سه چهار عدد تخم گنجشک را با روغن حیوانی یا روغن دنبه بپزید و بخورید. بعد از آن مقداری عاقرقرها را نرم بسایید و با نبات ساییده شده مخلوط و یک قاشق شربت خوری میل کنید.
- برای درمان آن می توانید آب جوشانده گل بنفشه یا شیره مغز تخم کدو یا روغن بادام شیرین یا لعاب گل ختمی یا شیره تخم خرفه را بر زبان و سر و گردن و بیخ گوش ها مالش دهید و مقداری از آن را در دهان نگه دارید.
- مغز تخم زبان گنجشک، عاقرقرها، کندر خوراکی و اگیر ترکی را از هر کدام ۱۰ گرم مخلوط کرده و نرم بسایید. با نیم کیلو مویز بدون ساقه و هسته مجدداً در هم بکوبید و هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه به اندازه یک فندق از آن را بخورید.
- در صورت مبتلا بودن به عنوان درمان زیره سبز، زیره سیاه، آویشن شیرازی و نمک را به اندازه مساوی بجوشانید و آب صاف کرده آن را روزی چند مرتبه در دهان غرغره کنید و نگهدارید و بعد بخورید. این کار را تا رسیدن به نتیجه ی کامل تکرار نمایید.
- زنجبیل، دارفلفل، دارچین، جوزهندی و میخک از هر کدام ۱۰ گرم، مصطکی ۲۰ گرم، صبر زرد ۵ گرم همه را نرم بسایید و با ۱۵۰ گرم پودر عصاره شیرین بیان مخلوط کرده و بعد همه را با ۵۰۰ گرم عسل ترکیب کرده و صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن را میل کنید.
- توصیه سوم اینکه از سبزیجات تازه چیده شده، میوه جات، آب میوه مخصوصاً از انگور زرد و کاملاً رسیده، آب سیب درختی، فلفل سبز، لوبیا، خردل، نیمرو با تخم کبوتر، تخم کبوتر با عسل، زردهی تخم مرغ، مغز کله، مغز قلم، سوپ استخوان و خوراکی هایی که طبیعت آن گرم است نیز بیشتر استفاده کنند.
- عاقرقرها، تخم گشنیز، تخم خرفه و مغز تخم زبان گنجشک را از هر کدام ۲۵ گرم مخلوط کرده و نرم بکوبید و با نیم کیلو عسل ترکیب کنید. بعد نیم کیلو مویز را بدون ساقه و هسته هایش جداگانه بکوبید تا به صورت خمیر در آید، سپس همه را مخلوط کنید و هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن میل کنید.
- توصیه می شود در هر موردی که لکنت زبان ایجاد شده فرد نباید در برابر افراد دیگر چه هم سن و سال، چه کوچک تر و چه بزرگ تر، خود را کوچک شمارد و حتی گاهی اوقات با آن که دیگران بزرگ تر یا رشیدتر یا مسن تر یا فهمیده تر یا عالم تر از او هستند، بدون اینکه دست و پای خود را گم کند (هول شود) و کمبودی در خود احساس کند، با شجاعت کامل با آنها روبرو شود تا به لكنت نیفتد و یا از شدت آن کاسته گردد.
- هلیله سیاه، پوست هلیله کابلی، ریوند چینی، آمله مقشر، مصطکی رومی، کندر خوراکی، ریشه انجبار، ریشه اریسا، مخلصه، شاه تره، تخم نیلوفر، سنامکی، سه پستان، گل محمدی، زرآوند، مقل ازرق، مرمکی، قدومه، انیسون و صبر زرد از هر کدام ۲۰ گرم مخلوط کرده و نرم بسایید. سپس با ۵۰۰ گرم مویز بدون ساقه و هسته که قبلاً جداگانه کوبیده اید مخلوط کنید و در هم بکوبید. هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه به اندازه یک فندق از آن را بخورید.
لکنت زبان گرم:
- خوراک گس مزه ها
- در صورت برطرف نشدن زالو زیر زبان انداخته شود.
- در کسانی که لکنت زبان دارند از حجامت زیر چانه استفاده می شود.
- اگر لکنت زیاد باشد فصد زیر زبان؛ گرفتن حدود 10 الی 20 سی سی خون از زیر زبان توسط طبیب حاذق طب سنتی (یک الی 2 مرحله).
- آن است که موقع عصبانیت و تندی ایجاد می شود، آبریزش دهان ندارد، باهوش هم هست، دهانش خشک می شود، ترشی دوست دارد، اما وقتی که میخواهد تند صحبت بکند لکنت پیدا می کند.
لکنت زبان سرد:
- خوردن ارده و شیره به مدت 40 روز
- زیر گلو را با روغن کنجد، چرب بکنید.
- جویدن آدامس های گرم مثل کندر یا سقز
- مزه مزه کردن عسل، صبح و شب ناشتا (40 شب)
- اگر لکنت زیاد است یک دوره 40 روزه تخم کبوتر بخورد.
- در موقع شرم، حیاء و گریه ایجاد می شود، موقع غم و اندوه و ناراحتی لکنت دارد و در حالت عادی نمی تواند پشت سر هم صحبت کند و در موقع خواب آب دهانش جاری می شود و سردی و ترشی را دوست ندارد.
- برای تقویت عمومی بدن و رفع لکنت زبان یک قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان جوشانده یا دم کرده ولرم شده ی آویشن حل کنید و آن را پس از صبحانه بنوشید. (این تجویز برای رفع لکنت زبان و تقویت عمومی بدن مفید است.)
- روز جمعه، زرده سه عدد تخم کبوتر را از سفیده آن جدا کرده و زرده ها را درون یک ظرف شیشه ای ریخته و مخلوط کنید، از نوک چانه تا گودی پائین گلو را، به پهنای گردن، با زرده تخم کبوتر آماده شده، کاملاً ماساژ دهید تا جذب پوست شود، زودتر از شش ساعت مجاز به شستن محل تحت درمان نیستید، از باد و آب سرد پرهیز شود. بیمار در زمان اجرای دستور نباید سرماخوردگی داشته باشد، این دستور، تا درمان کامل، باید هر جمعه انجام شود.
فعالیت:
- محدودیتی وجود ندارد، روزی نیم ساعت فعالیت بدنی مناسب در حد تعریق کردن داشته باشید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات بدون مصلح پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: شربت عسل با تخم شربتی، خوراک نخود فرنگی با پنیر سویا، خوراک، نخود فرنگی با شوید، خوراک نخود فرنگی با رب انار، خوراک باقلا، خوراک عدسی با کشمش، خوراک کدو خورشتی با کرفس، خوراک کدو حلوایی، خوراک قارچ با سس، خوراک قارچ و ذرت، تاس کباب قارچ و سویا، خوراک صیفی جات، خوراک کلم قمری، خوراک گل کلم، خوراک لوبیا سبز ۱، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک لوبیا سفید با سویا، خوراک سویا با سبزیجات، خوراک سویا با رب انار، خوراک سویا با نخود، خوراک پنیر سویا، خوراک لوبیا لعاب دار، لوبیا با سویا، خوراک لوبیا ساده، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با سیب زمینی، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک لوبیا قرمز، خوراک لوبیا چشم بلبلی، خوراک لوبیای سویا، آش گندم با حبوبات، آش گندم با کرفس، آش گندم با سبزیجات، آش گندم با شلغم، آش گندم با تره، آش گندم با سویا، آش باقلا، آش لپه ۱، آش لپه ۲، آش کدو حلوایی، آش کدو خورشتی، آش شله قلمکار، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با ماش، آش کلم قمری با گندم، آش کلم قمری با عدس، آش کلم بروکلی ۱، آش کلم بروکلی ۲، آش شلغم ۱، آش شلغم ۲، آش انار، آش اسفناج ۲، آش حبوبات ۱، آش گوجه سبز، حلیم عدسی با سویا ۲، حلیم حبوبات و غلات، حلیم گندم با شیر سویا، حلیم گندم با سویا، حلیم گندم با عدس، حلیم گندم و بادمجان، حلیم گندم با مغزیجات، حلیم جو، حلیم دال عدس، مرصع پلو، صیفی پلو، آلبالو پلو، ساطری پلو، شوید باقالی پلو، شوید پلو با لوبیا چشم بلبلی، هویج پلو، سبزی پلو، ماش پلو، لپه پلو، قیمه پلو، کلم قمری پلو، کلم پلو، کلم پلو با سویا، دمی شیرازی، عدس پلو ساده، عدس پلو با سویا، عدس پلو با کدو حلوایی، لوبیا قرمز پلو، لوبیا سبز پلو ۱، لوبیا سبز پلو ۲، نخود فرنگی پلو ۱، نخود فرنگی پلو ۲، پلوی آلو اسفناج، انار پلو، گشنیز پلو با سویا، رب پلو، خورش فسنجان با کدو حلوایی، خورش فسنجان با سویا، خورش شهد فسنجان، خورش فسنجان با اسفناج، خورش قورمه سبزی با قارچ، خورش کرفس ۱، خورش کرفس ۲، خورش آلو اسفناج، خورش به و آلو، خورش به، خورش تره سویا، خورش قیمه بادمجان، خورش قیمه آلو، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با سویا ۱، خورش بامیه با قارچ، خورش دال عدس با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش قارچ و آلو، خورش لوبیا سبز، خورش کدو حلوایی، خورش کلم بروکلی با سویا، خورش کلم بروکلی با قارچ، خورش هویج و به، خورش گوجه سبز، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ شلغم، سوپ لوبیا سبز، سوپ قارچ ۲، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ کلم برگ، سوپ کلسیم، سوپ جو با شیر سویا، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، کتلت عدس ۱، کتلت عدس ۲، کتلت هویج و سیب زمینی، کتلت ذرت، کتلت سویا با گندم جوانه زده، برگر کدو خورشتی، برگر لوبیا سفید، برگر لوبیا چشم بلبلی، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، دلمه کلم، دلمه فلفل دلمه ای، دلمه سیب زمینی، کماچ ساده، کماچ گندم و جو، کماچ سویا، کماچ قارچ، کماچ مخلوط، شیر سویا، فرنی سویا، کشک سویا، خامه سویا، سس گل کلم، سس مایونز گیاهی، سس گندم جوانه زده، سس نخود جوانه زده، سس زیتون، سس جعفری، سمنو با گندم و جو، سمنو با رب انار.
نکته:
- چگونه باید به کودکان در فرا گرفتن لغات وكلمات کمک کرد: غرض از (سخن) صداها یا کلماتی است که به کار می رود تا منظور یا مفهومی را بیان دارد. تمام صداهایی که از گلوی آدمی بیرون می آید را نمی توان سخن و کلام نامید. فریاد و صداهای شبیه آن، وقتی مبدل به سخن و کلام می شود که با معنی و مفهوم خاصی همراه باشد. لذا تمام صداهایی که کودک پیش از آنکه مفهوم و معنی را با آن صداها مربوط نکند، از خود ظاهر می سازد، آن صداها را متعلق به دوران پیش از تکلم می دانیم. کودکان در شروع به تکلم هم مانند بسیاری از چیزهای دیگر با هم تفاوت دارند و اصولاً تشخیص اینکه آیا کودک واقعاً صحبت می کند و یا آنکه صرفاً صدایی را تقلید می کند بسیار دشوار است، زیرا ممکن است کودکی نداند که معنی لغتی چیست ولی ناآگاهانه صدایی را که شنیده است، تکرار کند. لذا به این نکته باید توجه کرد: کودک باید لغات را طوری تلفظ کند که برای عموم قابل فهم باشد، نه آنکه فقط والدین کسانی که با کودکان دمخور هستند منظور او را درک کنند. کودک باید معنی لغات را که به کار می برد بداند و آنها را با اصل انشاء مربوط کند، مثلأ وقتى می گوید (بابا) شخص معین را در نظر آورد و منظورش از (توپ) و واقعاً توپ باشد؛ نه اسباب بازی دیگر.
- بچه اگر سردی معده داشته باشد با شیره انگور می توان گرم کرد و این سردی معده می تواند در تکلم بچه اختلال ایجاد کند.
- چیزهایی که بلغم را زیاد می کند عبارت انداز: محیط سرد، غذای سرد، فضای شرم ناک، ترس، غم، کینه، حسد، حرص، بوی تعفن، تنهایی، بی تحرکی، دوست منفی و …
- هرجا سردی زیاد شد ایمنی کاهش پیدا می کند.