لجن کیسه صفرا (لجن صفراوی): عبارت است از کیسه صفرا بین روده ها و کبد قرار دارد. کیسه صفرا، صفرا تولید شده در کبد را ذخیره می کند و هنگام نیاز آن را به روده ها ترشح می کند تا به هضم غذا کمک کند. اگر کیسه صفرا به طور کامل تخلیه نشود، ذرات صفرا، مانند کلسترول یا نمک های کلسیم در نتیجه ماندن بیش از حد در کیسه صفرا، می توانند ضخیم شوند. سرانجام به لجن صفراوی یا اسلاج صفراوی تبدیل می شوند که معمولاً از آن به عنوان لجن کیسه صفرا یاد می شود.
علائم:
- درد شانه راست
- درد در قفسه سینه
- حالت تهوع و استفراغ
- مدفوع خاک رس مانند یا مدفوع چرب و قیری شکل
- علامت اصلی آن اغلب درد شکمی است، به خصوص در بالا و سمت راست شکم (در زیر دنده ها). این درد ممکن است کمی بعد از غذا افزایش یابد.
- برخی از افرادی که لجن کیسه صفرا دارند هیچ علائمی از خود نشان نمی دهند و هرگز نمی دانند که به آن مبتلا هستند. برخی دیگر علائم مشابه با سنگ های کیسه صفرا یا کیسه صفرا ملتهب را تجربه می کنند.
علت:
- وقتی صفرا برای مدت طولانی در کیسه صفرا باقی می ماند لجن کیسه صفرا تشکیل می شود. مخاط کیسه صفرا می تواند با کلسترول و نمک های کلسیم مخلوط شود و در تشکیل لجن صفراوی همراه شود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- سن
- ژنتیک
- بی تحرکی
- اضطراب و استرس
- سابقه بیماری های گوارشی
- مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین غذاهای چرب
عوارض احتمالی:
- التهاب مثانه یا کیسه صفرا شود. اگر کیسه صفرا درد مکرر یا مزمن داشته باشد، احتمالاً پزشک توصیه می کند کیسه صفرا را به طور کامل خارج کنید.
- در موارد بسیار شدید، کیسه صفرا ملتهب می تواند باعث ایجاد زخم در دیواره کیسه صفرا شود و منجر به سوراخ شدن محتویات کیسه صفرا به داخل حفره شکم شود. این مورد بیشتر در بزرگسالان مسن دیده می شود.
- لجن کیسه صفرا همچنین ممکن است باعث پانکراتیت حاد یا التهاب لوزالمعده شود. که می تواند باعث فعال شدن آنزیم ها در لوزالمعده به جای روده شود و منجر به التهاب شود.
- التهاب می تواند یک واکنش سیستمیک ایجاد کند و منجر به شوک یا حتی مرگ شود. اگر لجن کیسه صفرا یا سنگ های صفراوی مجرای پانکراس را مسدود کنند، این اتفاق می افتد.
تشخیص:
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار: اگر درد شکم را تجربه می کنید، احتمالاً پزشک در مورد سابقه پزشکی و علائم شما سوال می کند.معاینه بدنی، که پزشک مکان های مختلف شکم را فشار می دهد.
- سونوگرافی شکمی: اگر پزشک مشکوک به کیسه صفرا باشد، احتمالاً سونوگرافی شکمی را برای شما تجویز می کنند که می تواند سنگ های صفراوی را با دقت قابل توجهی نشان دهد. اگر پزشک بعد از سونوگرافی، سنگ صفرا یا لجن کیسه صفرا تشخیص دهد، ممکن است آزمایشاتی را برای تعیین علت لجن انجام دهد. که احتمالاً شامل:
- آزمایش خون: که می تواند سطح کلسترول و سدیم شما را بررسی کند. همچنین ممکن است آزمایش خون را برای اطمینان از عملکرد صحیح کبد انجام دهد.
- نمونه برداری از محتویات کیسه صفرا: در برخی موارد، ممکن است پزشک نیاز به برداشتن مقدار کمی مایعات از کیسه صفرا داشته باشد.در این صورت پزشک با استفاده از یک سوزن مقداری از صفرا را خارج می کند و در زیر میکروسکوپ مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.
- گاهی اوقات پزشکان هنگام بررسی نتایج سی تی اسکن یا سونوگرافی، لجن کیسه صفرا را به طور تصادفی پیدا می کنند.
درمان طب نوین:
- گاهی اوقات لجن کیسه صفرا بدون ایجاد علائم و یا نیاز به درمان برطرف می شود.
- در بیشتر موارد، لجن موجود در کیسه صفرا به هیچ درمانی نیاز ندارد. تا زمانی که هیچ علامتی وجود نداشته باشد، هیچ مداخله پزشکی لازم نیست.اما اگر بیمار از درد در اطراف کیسه صفرا شکایت می کند، پزشک می تواند سونوگرافی یا اشعه ایکس شکم را برای تعیین وجود لجن یا سنگ صفرا در کیسه صفرا تجویز کند. اگر به نظر می رسد لجن یا سنگ صفرا در کیسه صفرا علت درد باشد، پزشک احتمالاً کوله سیستکتومی، برداشتن کیسه صفرا را با جراحی پیشنهاد می کند.
درمان طب سنتی:
- شبی یک لیوان سرکه انگبین بخورید.
- حجامت عام و حجامت ساق پا انجام دهید.
- یک مشت آلو بخارا + 30 گرم زرشک + یک سوم بسته تمر هندی بدون نمک با شش لیوان حرارت دهید تا جوش بخورد و صاف میکنید از شب تا صبح بماند و در طول روز استفاده کنید احتمال دارد شخص دچار اسهال شود که موردی ندارد و چنانچه شخص دچار دل درد شد از عرق نعناع استفاده کند.
داورها:
- متناسب با شرایط و علائم بیمار دارو تجویز خواهد شد.
فعالیت های بدنی:
- روزی نیم ساعت فعالیت بدنی مناسب در حد تعریق کردن داشته باشید.
رژیم غذایی:
- اگر لجن کیسه صفرا یک مشکل تکراری است، ممکن است لازم باشد برای جلوگیری از مشکلات آینده، تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید. با خوردن رژیم کم چربی، کلسترول کم و سدیم کم می توانید احتمال بروز لجن در کیسه صفرا را کاهش دهید.