قولنج: عبارت است از بسیاری از بیماری هایی که امروز می شناسیم، در آن زمان “قولنج” نامیده می شدند. کلمه قولنج از ریشه “قولون” یا همان colon یونانی گرفته شده است. در علم پزشکی قدیم، به دردهای پیچشی و ناراحت کننده شکم و اعضای مجاورش، بدون آن که دلیل واقعی آن را بدانند، قولنج گفته می شد. با این حساب هر عضوی در کنار بیماری، یک قولنج هم داشت، مثل قولنج کلیه، قولنج کبد، قولنج روده، قولنج نوزادی و … هرچند بسیاری از این قولنج ها در دنیای جدید به عنوان یک بیماری خطرناک شناخته می شوند، اما جالب این است که برخی هم مثل قولنج های عضلانی روزگار ما، به دلیل انقباضات و گرفتگی های عضلانی رخ می دهند.
علائم:
- درد شدید که در تمان شکم پیدا می شود.
- شکم سفت می شود و نفخ کرده و بالا می آید.
- شکم به کلی بسته می شود و اجابت مزاج صورت نمی گیرد.
- هنگامی که شدت پیدا می کند حالت تهوع و استفراغ عارض می شود.
علت:
- به غیر از سرطان کولون، درد شکمی دلایل گوناگون دیگری هم می توانند داشته باشند که ممکن است بی خطر و یا خطرناک باشند. برخی از این علل عبارتند از:
- آپاندیسیت
- عادت ماهیانه
- نفخ و ورم معده
- ویروس شکمی
- اسهال یا یبوست
- حاملگی خارج رحمی
- پرخوری یا سوء هاضمه
- سنگ کلیه یا سنگ کیسه صفرا
- بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون یا کولیت زخمی
تشخیص:
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار
درمان طب سنتی:
- زیره کرمانی و افتیمون شامی از هر کدام ۲۰ گرم و کرویا ۱۰ گرم، همه را نرم بسایید و هر روز صبح، ظهر و شب، هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن را کفلمه کنید.
- مقل ارزق، شهم حنظل، جاوشیر خشک، انزروت، دانه های اسفند و اوشق از هر کدام ۱۰ گرم، تخم مورد و پوست هلیله زرد از هر کدام ۲۰ گرم، سكبينج ۳۰ گرم و عاقرقرها، سنبل الطيب و اسطوخدوس هندی از هر کدام ۵ گرم، همه را نرم بسایید، بعد با گل قند عسلی مخلوط کرده تا به صورت خمیری درآید و صبح، ظهر و شب، هر مرتبه یک قاشق چایخوری از آن را میل کنید.
- برای درمان قولنج باید دانه های اسفند، انزروت، جاوشیر، شحم حنظل، مقل ارزق و صمغ کما از هر کدام ۵ گرم، تخم مورد و پوست هلیله زرد از هر کدام ۱۰ گرم و سکبینج ۱۵ گرم، همه را بسیار نرم بسایید، بعد با گل قند عسلی مخلوط کنید و هر صبح، ظهر و شب یک قاشق چایخوری از آن را میل کنید. ضمناً مصرف کمی عاقرقرها یا اسطوخدوس و یا سنبل الطیب نیز مفيد می باشد.
- تخم گل خطمی 30 گرم + بادیان 10 گرم + پر سیاوشان 5 گرم + گل گاوزبان 5 گرم + مویز 100 گرم + گل سرخ 10 گرم + ریشه شیرین بیان 50 گرم + صندل سفید 5 گرم + همه را پس از نیم کوب کردن، ده قسمت کرده، هر قسمت را شب در 2 لیوان آب جوش خیس نموده صبح ناشتا پس از جوشانیدن یک لیوان با عسل شیرین کرده و میل نمایید و بقیه را عصر استفاده کنند (مویز ها را می توان به هر قسمت مقداری اضافه نمود، زیرا آنها را نبایستی کوبید). (بسیار مجرب).
- گل گاوزبان، صندل سفید، عودالصلیب و پرسیاوشان از هر کدام ۵ گرم، بادیان و گل محمدی از هر کدام ۱۰ گرم و تخم خطمی ۳۰ گرم، همه را نیمکوب کرده، بعد با ۵ گرم پودر شیرین بیان مخلوط و به ده قسمت مساوی تقسیم کنید، سپس ۱۰۰ گرم مویز را به وسیله قیچی قطعه قطعه و روی آن ده قسم تقسیم کنید و هر قسمت از آن را شب در یک و نیم ليوان آب جوش بخیسانید و صبح در همان آب بجوشانید و بعد آب آن را صاف و شیرین کرده، بنوشید و تفاله آن را نیز مجدداً در یک و نیم لیوان آب بخیسانید و شب باز جوشانده و آب آن را میل کنید.
درمان قولنج شکمی:
- برای درمان این بیماری باید دارچین، زنجبیل، هلیله سیاه، شیطرج، فلفل سیاه بابونه شیرازی و نخود الوند از هر کدام ۵ گرم و آمله مقشر، ثعلب و تخم های مغز میوه کاج از هر کدام ۱۰ گرم، همه را نرم بسایید، بعد با ۲۰ گرم پودر نارگیل و یک کیلو مویز بیدانه کوبیده شده و یک کیلو عسل مخلوط کرده و هر روز صبح، ظهر و شب، هر مرتبه یک قاشق شربت خوری از آن را میل کنید.
درمان قولنج روده ای:
- برای درمان این بیماری باید دارچین، زنجبیل، بسبایج، جوز هندی، فلفل سیاه، هل قرابی و تربد مجوف از هر کدام ۱ مثقال، آمله مقشر ۲ مثقال و نبات زرد ۲۵۰ گرم، همه را نرم بسایید، بعد با ۵۰۰ گرم عسل مخلوط کرده و صبح، ظهر و شب، هر مرتبه یک قاشق غذاخوری از آن را بخورید.
فعالیت:
- تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت بدنی پرهیز کنید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.