قرمزی چشم: عبارت است از قرمزی چشم ها مشکلی رایج است که می تواند یکی از چشم ها یا هر دو‌چشم را درگیر کند. قرمزی چشم ها زمانی ایجاد می شود که به دلیل عفونت یا هر نوع تحرکی عروق سطح چشم گشاد می شوند. قرمزی چشم یک علامت هشدار بوده اما در غالب موارد می تواند به دنبال مشکلات جزئی مانند التهاب ملتحمه یا آسیب جزئی به عروق چشم ایجاد شود. قرمزی چشم ها اگر همراه با درد باشد ممکن است مشکلی جدی در میان باشد.

علائم:

1. درد
2. ترشح
3. خارش
4. تاری دید
5. سوزش چشم
6. خشکی چشم
7. حساسیت به نور
8. در برخی موارد نیز قرمزی چشم به تنهایی و بدون هر کدام از علائم فوق دیده می شود.

علت:

• دیابت
• بارداری
• یائسگی
• پیرچشمی
• کم خوابی
• آب مروارید
• خستگی زیاد
• هوای خشک
• عفونت چشم
• سرماخوردگی
• بیماری کبدی
• آلرژی و حساسیت
• حساسیت و تب بالا
• سرفه شدید و مداوم
• ضربه و آسیب دیدگی.
• فساد ماهیچه های چشم
• نارسایی کلیه (سنگ کلیه)
• کمبود ویتامین B2 و B6
• قرار گرفتن در معرض دود
• شنا کردن در دریا و استخر
• رژیم های غذایی نامناسب
• داروهای رقیق کننده خون
• وجود شیء خارجی در چشم
• گلوکوم (آب سیاه) حاد چشم
• فشار بیش از حد به چشم ها
• تشعشعات ناشی از نور خورشید
• استرس و نگرانی های مضاعف
• استفاده مداوم از لنزهای تماسی
• مصرف بیش از حد مشروبات الکلی
• باز نشدن کامل مجرای اشکی نوزاد
• مواجهه با مواد سمی موجود در محیط
• خشکی چشم به دلیل سردی هوای محل
• بد خوابی و قطع تنفس در حین خواب (آپنه)
• خیره شدن طولانی مدت به تلویزیون و رایانه
• استفاده از محصولات آرایشی چشم و پاک نکردن آنها قبل از خواب
• غلبه دم: در غلبه دم میزان حجم مایعات داخل عروق افزایش چشم گیری پیدا می کند که به مویرگ ها نیز سرایت می کند؛ چشم انسان نیز چون توسط این مویرگ ها تغذیه می شود تحت تأثیر این حجم اضافه قرار گرفته و گشاد می گردد و سفیدی چشم (ملتحمه) را به رنگ قرمز مبدل و می سازد که در کنار قرمزی چشم، نوعی ورم و التهاب نیز ایجاد می شود. التهاب ملتحمه سبب می شود که عروق کره چشم در مقایسه با قبل بیشتر نمایان شوند و همین عارضه یکی دیگر از دلایل قرمزی چشم محسوب می گردد. در بعضی موارد حجم مایعات خون به دلیل غلبه دم آن قدر زیاد می شود که موجب پاره شدن مویرگ های خونی چشم می گردد که بر اثر آن لکه های خونی در زیر چشم نقش می بندد؛ این لکه می تواند قسمت یا تمام سطح چشم را در بر گیرد. از علائم این عارضه، علاوه بر ایجاد قرمزی، احساس سنگینی در چشم ها و ضعف بینایی نیز مبرز می باشد.

تشخیص:

• انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب نوین:

• درمان به علت زمینه ای آن بستگی دارد.

درمان طب سنتی:

• پرهیز از نگاه کردن به خطوط ریز و گریه زیاد.
• میوه های تازه و آبدار به خصوص انواع مرکبات.
• ممانعت از ورود گرد و خاک و دود به چشم ها.
• امتناع از قرار گرفتن در معرض هوای بسیار گرم.
• پرهیز از شب زنده داری و مصرف غذاهای ممنوعه.
• خوردن آب گوجه فرنگی روزانه چند لیوان تا بهبودی.
• قرار دادن خیارسبز رنده شده روی چشم (در حالت بسته).
• نوشیدن مایعات فراوان تا رنگ ادرار همیشه زرد روشن باشد.
• جلوگیری از برخورد باد شدید به چشم (مثل موتور سواری و …).
• سیب زمینی خام را ریز رنده کنید و پشت پلک چشم بگذارید و بخوابید.
• پوست و برگ تیول را بجوشانید و با آب صاف کرده آن چشم را بشویید.
• هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید، از عینک آفتابی استفاده کنید.
• پاکسازی بدن از خلط غالب (رعایت کلیه توصیه های غذایی هنگام غلبه دم).
• خودداری از دیدن اشیاء روشن و درخشان که بازتاب آنها موجب آزار چشم می گردد.
• کمی مرمکی را نرم بکوبید و در کمی آب جوش حل کنید و یک قطره در چشم بچکانید.
• از دست زدن به چشم ها و مالیدن آنها خودداری کنید؛ چرا که باعث عفونت چشم ها می شوند.
• پرخوری ممنوع خصوصاً قبل از خواب (علی الخصوص غذاهای نفاخ، سرخ شده، چرب و پرکالری)
• میزان دریافت ویتامین های A و B را افزایش دهید (غلات سبوس دار، میوه جات و سبزی جات تازه).
• اگر از لنزهای چشمی استفاده می کنید، به توصیه های پزشک در مورد نحوه مصرف توجه و عمل نمایید.
• برای درمان قرمزی چشم خرمای سبز و کال را خرد کرده و در آبغوره بجوشانید تا غلیظ شود و بر پلک چشم بکشید.
• دمنوش (قره قات سیاه + زرشک کوهی + چای کوهی) با کمی عسل؛ یک قاشق غذاخوری با یک لیوان آب جوش.
• استنشاق بینی با آب خنک کمپرس آب سرد کنید و یا با آب سرد صورت خود را بشویید تا مویرگ ها جمع شوند.
• وسایل آرایشی چشم ها را در صورت کهنه شدن و فساد، دور انداخته و اجازه ندهید کس دیگری از لوازم شخصی شما استفاده کند.
• در اغلب موارد، خستگی چشم باعث قرمزی آن می شود و نیاز به هیچ مداوایی نیست؛ چرا که با استراحت کردن برطرف می شود.
• ده گرم برگ خشک بارهنگ را در یک لیوان آب جوش بریزید و درب لیوان را بگذارید و پس از ۲۰ دقیقه آب آن را صاف و چشم را شستشو دهید.
• پنجاه گرم برگ گردو را پس از شستن در یک لیتر آب ۱۵ دقیقه بجوشانید، آب آن را صاف کرده و پس از سرد شدن با آن چشم را شستشو دهید.
• نصف قاشق چایخوری سرکه سیب یا لیموترش تازه را با یک قاشق غذاخوری آن جوشیده ولرم مخلوط کرده و روزانه چند مرتبه داخل چشم بچکانید.
• استفاده از غذاهایی که سرشار از ویتامین های E و C هستند؛ مثل جو جوانه زده، گندم جوانه زده، ماش جوانه زده، گشنیز، اسفناج، پرپین، کلم، کاهو و مرکبات.
• دویست گرم ریشه شیرین بیان شسته و تمیز شده را نیم کوب و در یک لیتر آب ۲۰ دقیقه بجوشانید. ۱۵ دقیقه هم دم کنید سپس با آب صاف کرده آن چشم را شستشو دهید.
• مصرف غذاهای زیر را نیز محدود کنید: مارگارین، چربی های هیدروژنه (مثل روغن نباتی و …)، محصولات لبنی پاستوریزه، چربی های اشباع شده، غذاهای پرادویه و شور، قند، شکر، شکلات و کلیه مواد غذایی که حاوی شیرین کننده های غلیظ هستند، سرخ کردنی ها و مصرف گوشت زیاد.
• سه قطره از جوشانده برگ بارهنگ (تازه جوش) در ساک چشم (داخل پلک پائین) بریزید. توجّه: در پیکِ بارِ نور خورشید (ساعت 10 صبح تا دو بعد از ظهر) نباشید، در زیر نور پرژکتور و نور لامپ نوک مدادی نباشید.
• اگر چشم از فرط خستگی، بی خوابی، سرما، سوز و باد، ضربه خوردگی، اصابت انگشت یا شیئی به چشم قرمز شود، هیچ ناراحت نشوید و به آن دست نزنید و دارویی در آن نریزید، فقط موقع خواب یک عدد زرده تخم مرغ خام را گرم کرده و روی پنبه یا گاز گذاشته و پس از بستن چشم آن را پشت پلک ضماد گذارید و بخوابید. در صورتی که بهبودی کامل حاصل نشد و آثاری باقی ماند، تا سه شب آن کار را تکرار کنید.
• مغز ناخنک، بابونه شیرازی، چای معمولی خشک و گل بنفشه از هر کدام به نسبت مساوی مخلوط کرده و هر روز صبح یک قاشق شربت خوری از آن را بجوشانید. آب آن را صاف و در طول روز چند مرتبه هر بار کمی از آن را در یک استکان تمیز بریزید و سر را بالا گرفته و استکان را روی چشم برگردانید بعد چشم را باز نگه داشته و خوب با آن چشم را شستشو دهید.

داروها:

• معمولاً دارویی نیاز نیست.

فعالیت:

• تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت شدید بدنی پرهیز کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورد های کارخانه ای و همچنین لبنیات بدون مصلح پرهیز کنید.
• خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک کدو خورشتی با سویا، خوراک کدو خورشتی با قارچ، خوراک گل کلم، آش گوجه فرنگی ۱، عدس پلو ساده، لوبیا سبز پلو ۳، نخود فرنگی پلو ۱، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، سوپ گشنیز، سس معطر.
• خوردنی های مضر: خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک نخود با شوید، خوراک لوبیا قرمز، آش گندم با کرفس، آش گندم با شلغم، آش شله قلمکار، آش حبوبات ۱، حلیم گندم با مغزیجات، خورش قورمه سبزی با سویا، خورش کرفس ۱، خورش به، خورش قیمه بادمجان، سوپ شلغم، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، کشک سویا، سس مایونز گیاهی، سس زیتون، سس جعفری.

نکته:

• راه های پیشگیری از بیماری های چشمی: اگر مایلید همیشه سلامت چشم خود را حفظ کنید به نکات زیر با دقت توجه فرمایید. ۱. به هرچه که بسیار سفید یا شفاف است نگاه نکنید. ۲. به نورهای شدید مانند نور خورشید یا نور پراژکتور و لامپ های گازی و نورهای متصاعد شده از جوشکاری ها نگاه نکنید. ۳. به برف هایی که روی آن را نور آفتاب فراگرفته است نگاه نکنید. ۴. از نگاه کردن به خطوط ریز نقشه های خیلی دقیق یا خط های بسیار ریز که احتیاج به نوردهی بیشتری دارد خودداری کنید. ۵. تلویزیون را از فاصله خیلی کم تماشا نکنید. ۶. عینک دیگران را به چشم نزنید. ۷. با دست آلوده یا دستمال و اشیاء آلوده چشم را پاک نکنید. 8. از گرد و غبار پرهیز کنید. ۹. زیاد از حد گریه نکنید. ۱۰. مقابل آتش خیلی شدید و گرم ننشینید. ۱۱. هنگام موتورسواری یا سوار شدن بر اتومبیل های بدون سقف و … مواظب باشید که سوز و باد قوی، میکروب ها و گرد و غبار با چشم برخورد نکند. ۱۲. به هیچ جسمی به مدت زیاد و به طور قائم نظر نیفکنید. ۱۳. از ورود دود به چشم دوری گزینید. ۱۴. از هوای بسیار گرم یا بسیار سرد دوری کنید. 15. از دیدن اشیاء خیلی روشن و درخشان که به چشم آزار می رساند مانند آینه ای که مقابل آفتاب گرفته شده و نور آفتاب را به چشم منتقل می کند پرهیز کنید. ۱۶. از زیاد بر پشت خوابیدن پرهیز شود. ۱۷. مواظب باشید که از خوابیدن با شکم پر یعنی فورا پس از صرف غذا و همچنین پس از خوردن غذاهای غلیظ و دیر هضم و پس از مصرف خوراکی هایی که طبیعت آن خیلی گرم است مانند سیر و پیاز و … پرهیز کنید. چون موجب زیان رساندن به چشم می گردد. ۱۸. بیش از اندازه نمک یا غذاهای شور مصرف نکنید. ۱۹. از پرخوری در شب یا هنگام بیدار شدن در نیمه شب پرهیز کنید. ۲۰. از بی خوابی های زیاد و بیدار ماندن بیش از حد بپرهیزید. ۲۱. اگر شکم هر روز کار نمی کند یا یبوست و خشکی مزاج دارید آن را برطرف سازید. ۲۲. به اشیایی که به سرعت می چرخند یا به سرعت از جلوی چشم عبور می کنند نگاه نکنید.
• اعمالی که برای سلامت چشم مفید است: ۱. هرچند روز یک بار صورت را در آب صاف و پاک فرو برید و چشم را در آن باز نگه دارید. ۲. گاهی سرمه و توتیا را با آب بادیان و آب مرزنجوش مخلوط کنید و در چشم بکشید. ۳. به علت اینکه چشم از اعضای مرطوب است و اکثراً رطوبت و سردی باعث ضعف آن مى شود، لذا بایستی گاهی از سرمه خشک و جلا دهنده چشم استفاده کرد تا چشم سالم بماند. ۴. در هر ماه دو تا سه مرتبه چشم را با آب خضض بشویید. ۵. رعایت حفظ محیط چشم، یعنی مزاج چشم را به حالت طبیعی نگهداشتن. برای این کار اگر مزاج چشم خشک باشد گاهی روغن بادام شیرین یا روغن بنفشه یا روغن بنفشه بادام یا روغن کدو در بینی بچکانید. همچنین می توانید در چشم سرمه مناسبی نیز به کار برید.