عفونت چشم (کنژکتیویت): عبارت است از عفونت چشمی چنین تعریف می‌شود: چشم قرمز شود، پلک‌ها متورم شود و چشم دارای ترشحات چرکی باشد، یا اینکه آن قدر ترشح زیاد باشد که صبح‌ها هنگام بیدار شدن، چشم‌ها به سختی باز شوند. چشم عضوی از بدن است که اگر روزی دچار اختلال شود، بخش عمده ای از زندگی ما را با مشکل مواجه می کند. یکی از شایع ترین اختلالاتی که ممکن است در چشم پدید آید، عفونت چشم است.
علائم:
- تاری دید
- درد چشم
- اشک ریختن
- حساسیت به نور
- حس خشکی در چشم ها
- خارش ادامه دار در چشم ها
- پلک های پوسته پوسته شده
- مرتب از چشم اشک می آید.
- پلک ها هنگام خواب خشک می شوند.
- در ناحیه پلک ها، ورم به چشم می خورد.
- رنگ سفید کره چشم، صورتی یا قرمز رنگ می شود.
- ترشحات سبز، زرد یا سفید رنگ در گوشه چشم جمع می شود.
- یک توده دردناک و کوچک قرمز رنگ در ریشه مژه ها احساس می شود.
- هنگام پلک زدن احساس می شود که چیزی مثل سنگ ریزه یا شن و ماسه، در چشم وجود دارد.
- در بعضی موارد به خصوص در عفونت‌های ویروسی چشم ممکن است تب، گلودرد و علایم سرماخوردگی نیز همراه این نشانه‌ها باشد.
علت:
- بیماری می تواند از طریق چشم منتقل شود: یکی از انواع رایج عفونت چشمی که ورم پرده ملتحمه چشم نام دارد، به راحتی از طریق چشم پخش می شود. بنابراین بین کودکان در مراکز نگهداری، کلاس ها، زمین بازی و مکان های مشابه خیلی مسری است معلم ها و مربی هایی که در این مکان ها کار می کنند، در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- انتقال از مادر به کودک: زمانی که شما از طریقرابطه جنسی، ویروس یا باکتری را می گیرید، جنین نیز می تواند آلوده شود در نتیجه کودکان نیز می توانند از مادر خود عفونت چشمی بگیرند.
- ویروس تبخال: متأسفانه بعضی بیماری های روده ای می تواند باعث عفونت های چشمی شوند. وقتی به ویروستبخال مبتلا می شوید، که معمولاً علائمی، مانند؛ تاول بر روی لب ها و اطراف دهان، سوزش، و خارش دارد، خیلی احتمال دارد که به عفونت های چشمی نیز مبتلا شوید.
- لنزهای تماسی: استفاده نادرست از لنز های تماسی می تواند شما را در معرض عفونت های چشمی قرار دهند این، به این دلیل است که تمیز کردن لنز های چشمی قبل و بعد از استفاده خیلی مهم است. اگر از لنز های چشمی استفاده می کنید، که به طور مرتب تمیز نشده اند چشم های شما مستعد بیماری می شود. سپس عفونت چشم ها اجتناب ناپذیر می گردد افرادی که از لنز های چشمی استفاده می کنند، در خطر ابتلا به انگل قرار دارند که می تواند به چشم حمله کند و عفونت جدی به نام درماتیت آکانتاموبا ایجاد کند. به همین دلیل است، افرادی که از لنز های چشمی استفاده می کنند، باید به قوانین خاصی مانند خودداری کردن از شنا در زمان استفاده از لنز، پایبند بمانند. اگر در هنگام شنا یا استراحت در سونا از لنز استفاده می کنید، حتماً آن را خارج کنید و در کوتاه ترین زمان ممکن ضد عفونی کنید.
- قارچ فوساریوم: عفونت های چشمی که به قارچ فوساریوم وابسته هستند، اغلب در مواد ارگانیک یافت می شوند این قارچ از راه های مختلفی، مانند؛ نفوذ از طریق زخمی که توسط شاخه درخت ایجاد شده است، وارد چشم می شود.
- آلرژی: آلرژی، می تواند باعث حساسیت شدید چشم ها شود، سپس آن ها آسیب پذیر می شوند و یک عامل کوچک مانند گرد و غبار و دود می تواند باعث عفونت چشمی شود.
- تماس با مواد شیمیایی: اگر شما در محیط شیمیایی کار می کنید، باید از وسیله محافظ چشم استفاده کنید. مواد شیمیایی تأثیرات زیادی بر روی چشم دارند و درمان آن ها خیلی زمان بر است.
- قرار گرفتن در معرض جسم خارجی: بعضی اوقات زمانی که در خیابان هستید، احساس می کنید ناگهان چیزی داخل چشمتان افتاد یا پرواز کرد. بنابراین باید در کوتاه ترین زمان ممکن چشم هایتان را تمیز کنید، زیرا در غیر این صورت خیلی مستعد عفونت چشم هستید.
- جراحات چشم: جراحات چشمی، شرایط مورد دلخواه ویروس و باکتری را فراهم می کند تا بتواند وارد چشم شوند و موجب عفونت چشم گردد.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- هم کودکان و هم بزرگسالان می توانند به عفونت چشمی مبتلا گردند با این حال، افرادی که به طور مرتب از لنز های چشمی استفاده می کنند یا از جراحات چشمی رنج می برند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
- عفونت قارچی خونی
- تماس چشم با محصولات دارویی آلوده.
- بیماری های چشمی مزمن وابسته به سطح چشم.
- جراحت چشم، به خصوص به وسیله اجزاء گیاه مانند چوب و تیغ.
- در کنار این ها افرادی که سیستم ایمنی ضعیف یادیابت دارند یا از کورتیکواستروئید استفاده می کنند، بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به عفونت چشم هستند.
پیشگیری:
- شستشوی چشم با شامپوی بچه در پیشگیری از بروز عفونت های چشمی موثر است، زیرا بسیاری از عفونت های چشمی از زیر مژه ها شروع می شود.
- افراد بایستی به هنگام استفاده از استخرهای عمومی از عینک های چشمی مخصوص شنا استفاده کنند، چرا که ممکن است دچار عفونت های ویروسی شوند.
- رعایت بهداشت هنگام ابتلا به عفونت چشمی بسیار مهم است، چون این عفونت‌ها واگیر داشته و به راحتی از فرد مبتلا قابل سرایت به افراد سالم می‌باشند؛ از جمله راه‌های سرایت، دست دادن و روبوسی با افراد مبتلا و استفاده از حوله مشترک است.
عوارض احتمالی:
- عفونت می‌تواند بر بخش‌های داخلی پلک‌های بالا و پایین اثر بگذارد و باعثگل مژه یا برآمدگی پلک شود. هنگامی که عفونت به غده‌های اشکی چشم حمله می‌کند، بیماری‌های التهابی مانند داﮐﺮﯾﻮﺳﯿﺴﺘﯿﺖ و یووئیت می‌توانند ایجاد شوند. عفونت همچنین می‌تواند منجر به التهاب و انسداد مجرای اشکی چشم شده و باعث داکريوسيستيت گردد. عفونت ممکن است یک دلیل زمینه‌ای زخم قرنیه باشد که شبیه به آبسه چشم است. زخم قرنیه در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به کاهش شدید بینایی شود. عفونت‌های جدی‌تر چشم می‌توانند به نواحی عمیق‌تر نفوذ کرده و با رسیدن به بخش‌های داخلی چشم، بیماری‌های تهدید کننده‌ی بینایی مانند آندوفتالمیت ایجاد کنند. در اثر سلولیت اوربیت، عفونت موجود در داخل و اطراف بافت نرم پلک‌ها یک وضعیت اضطراری را نشان می‌دهد، زیرا این عفونت در صورت عدم درمان می‌تواند پخش شود.
تشخیص:
- کشت میکروب
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار.
درمان طب نوین:
- بسیاری از عفونت‌های ویروسی شایع چشم خود به خود برطرف می‌شوند. اما برای اطمینان از درمان سریع عفونت چشم ممکن است نیاز به داروهای نسخه‌ای داشته باشید.
- هنگام عفونت چشم، در کنار استفاده از داروهای تجویز شده و رعایت شدید نکات بهداشت شخصی، به علت مسری بودن بیماری از بستن چشم خودداری شود.
- عفونت های چشمی در اثر باکتری ها و ویروس ها بروز می کند که باید درمان شود و معمولاً بعد از چند هفته درمان، این عفونت برطرف می شود. درمان عفونت‌های چشم معمولاً با قطره یا پماد آنتی‌بیوتیک موضعی انجام می گیرد. لازم به یادآوری است که نباید انتظار داشت که با شروع درمان با قطره یا پماد آنتی‌بیوتیک، بلافاصله عفونت بهبود یابد و معمولاً این بیماری باید سیر خود را طی کرده و به تدریج بهبود یابد. در بعضی موارد مانند عفونت‌های چشمی کودکان زیر ۵ سال با بعضی باکتری‌ها مثل هموفیلوس یا میکروب سوزاک، علاوه بر درمان موضعی، باید درمان با آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی نیز انجام شود.
درمان طب سنتی:
- ماساژ چشم
- در صورت شدید بودن عفونت، حجامت سر و عام شود.
- شبی یک قطره عسل داخل چشم بچکانید. (7 الی 14 شب)
- بعد از دو هفته چشم را با عرق رازیانه شستشو دهید. (7 الی 14 شب)
- سیاهدانه را بسوزانید و با خاکستر سیاهدانه سرمه بکشید داخل چشمی که عفونت کرده.
- دود گل ماهور و عنبر نصارا عفونت کش قوی هستند. دود عنبر نسارا اگر یک بار استفاده شود خوب است.
- برای میکروب زدایی و ضدعفونی کردن چشم گه گاه پیاز را رنده کنید و بپزید و هنگام پختن بخار آن را به چشم بدهید.
- برای درمان ورم چرکی پلک چشم، برگ مو را بجوشانید و با آب صاف کرده آن چشم را بشویید.
- برگ تازه جعفری را نرم بکوبید و روی آن ضماد نمایید.
- مرو تلخ را آتش بزنید و یک قیف روی آن قرار دهید سپس دود آن را به چشم بدهید تا شک چشم جاری شود در هفته یک تا سه بار میتوانید این کار را انجام دهید.
- هنگام داشتن عفونت از مصرف فرآورده های حیوانی (لبنیات، انواع گوشت، تخم مرغ و مرغ)، قند و شکر و هرچیزی که از این فرآورده داخل آن باشد، سوسیس و کالباس، فست فود، آب یخ، نوشابه، انواع کنسرو، شکلات، کاکائو، پرتقال، نارنگی، خیار، نسکافه، قهوه، شیرینی های قنادی، غذاهای سرخ کرده، غذاهای گوشتی و لبنی (چون این مواد در آزمایشگاه برای کشت میکروب استفاده می شود) پرهیز کنید.
- درمان خانگی عفونت چشم: دو عدد چای سبز کیسه‌ای را به مدت چند ثانیه در آب گرم خیس کنید، کیسه‌ها را از آب خارج کنید و آب اضافی را بگیرید، سپس هم لیوان چای و هم کیسه‌های چای را در یخچال قرار بدهید تا سرد شوند، ابتدا با استفاده از چای سرد چشمان‌تان را شست و شو بدهید، سپس کیسه‌های چای سرد و مرطوب را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی چشم‌های بسته‌ی خود قرار بدهید. این کار را سه بار در روز تکرار کنید تا زمانی که علائم عفونت از بین بروند.
داروها:
- ناتامایسین
- پنی سیلین
- پردنیزولون
- کلرامفنیکل
- تتراسایکلین
- آمپی سیلین
- آموکسی سیلین
فعالیت:
- محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات بدون مصلح پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک باقلا، خوراک عدسی با صیفی جات، خوراک کدو خورشتی با سویا، خوراک قارچ و لوبیا سبز، خوراک گل کلم، خوراک لوبیا سبز ۱، خوراک لوبیا سبز ۲، خوراک سویا با سبزیجات، خوراک دال عدس، خوراک بورانی، خوراک مخلوط، آش گوجه فرنگی ۲، آش مرزه، عدس پلو ساده، نخود فرنگی پلو ۱، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ دال عدس، سوپ شلغم، سوپ لوبیا سبز، سوپ قارچ ۲، سوپ بامیه، سوپ کلم قمری، سوپ کلم بروکلی ۱، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ جو با شیر سویا، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، سوپ کاهو سبز، سوپ جو و اسفناج، سس معطر،