انعطاف پذیری روان شناختی: عبارت است از انعطاف پذیری به میزان تجربه پذیری فرد در مقابل محرکات گفته می شود. یک ویژگی شخصیتی که در افراد مختلف درجات آن متفاوت است و نوع واکنش افراد در مقابل تجارب جدید را نشان می دهد. از دیدگاه روان شناسان افراد انعطاف پذیر، افراد سالم تر و رشدیافته تری هستند. آنها در مورد تغییرات اجباری واکنش مناسب تری از خود نشان میدهند و راحت تر با آن کنار می آیند.

ویژگیهای افراد انعطاف پذیر:

1. کنجکاو هستند.
2. علاقه مند هستند و همیشه سؤال می کنند.
3. درک و علاقه عمیقی به هنر و زیبایی های آن دارند.
4. مایل به پذیرش عقاید جدید هستند (البته نه همه عقیده ای).
5. آمادگی برای امتحان مجدد ارزش های مذهبی، سیاسی و اجتماعی دارند.
6. در حوزه احساسات، غم و شادی را عمیق تر از دیگران احساس می کنند.
7. زندگی تخیلی فعالی دارند و تلاش می کنند تخیلات خود را به مرحله اجرا در بیاورند.
8. سرشار از تجربه هستند. (چون تجارب جدید را می پسندد و می خواهند آنها را لمس کنند).
9. از محرکات ذهنی لذت می برند و گرایش بیشتری به بحث های فلسفی، اجتماعی و سیاسی دارند.

ویژگی های افراد انعطاف ناپذیر:  

1. بیشتر تمایل دارند دیدگاه خود را حفظ کنند.
2. تمایل به حفظ وضعیت اجتماعی و سیاسی خود دارند.
3. متمایل به حفظ اقتدار و افتخارات قدیمی خود هستند.
4. اکثر اطلاعات آنها محدود به حوزه کاری خودشان است.
5. تجارب جدید چندان برای آنها جذاب نیست و احساس راحتی بیشتری با تجارب قدیمی خود دارند (در برخورد با تجارب، تازه های آشناتر را ترجیح می دهند. تغییرات جدید در این افراد کمی تنش و ناراحتی ایجاد می کند تا زمانی که به این تغییرات جدید عادت کنند).

تشخیص:

1. انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال.

درمان طب سنتی:

• رعایت کلیه توصیه های مربوط به مواد غذایی طبق نشانه های خود.
• مصرف دمنوش هایی مانند: (اکلیل کوهی، مرزنجوش، زنجبیل، آویشن) با عسل.
• مصرف مواد غذایی مانند: (انگور، خربزه، آناناس، انبه، به، گیلاس، انجیر، زعفران و…).
• ورزش سبک روزانه: فعالیت بدنی باعث کاهش اسیدوز خون، تقویت و بهبود بافت ها و عضلات و افزایش صبوری می گردد.
• رعایت آداب غذا خوردن: این مسئله باعث تقویت دستگاه گوارش می شود، رطوبت بدن را به حالت اعتدال در می آورد و آستانه تحمل سختی ها را در انسان زیاد می کند.
• اگر بپذیریم که انسان ها با هم متفاوت اند، دیگر انتظار نخواهیم داشت، همه مطابق میل و سلیقه ما عمل کنند. از این که دیگران افکار و رفتارهایی دارند که چندان مورد پسند ما نیست، ناراحت و دلگیر و عصبی نمی شویم. بهتر می توانیم با دیگران روابط مسالمت آمیز برقرار کنیم و این فرصت را می یابیم که به افراد بیشتری عشق بورزیم.
• وقتی دیگران مطابق میل ما رفتار نمی کنند، هیچ تأثیر بدی بر ما نمی گذارند، مگر آن که خودمان این طور بخواهیم. خداوند در قرآن به پیامبر می فرماید: از رفتار و گفتار بد مردم نارحت نشو که ما از درون و بیرون آنها باخبریم. در این آیه خداوند انسان ها را به انعطاف پذیری دعوت می کند.
• وقتی همسر، فرزندان، اقوام یا دوستان به شما نامهربانی می کنند رفتار آزاردهنده ای انجام داده اند که از جهل و نادانی آنها می باشد که نیازمند رفتار سالم شما با آنها است تا آنها نیز از شما الگوبرداری کنند. خداوند در قرآن می فرماید: زمانی که با افراد نادان روبه رو شدید به آنها سلام کنید (یعنی به صورت مسالمت آمیز رفتار کنید تا تنشی ایجاد نشود و این نوع رفتار نیاز به تحمل و انعطاف پذیری بالایی دارد).
• رفتارهای بد دیگران زمانی ناخوش آیند می شوند که به خود بگویید: نباید این طور میشد. من تحمل این همه اهانت و بدرفتاری را ندارم. حدیث از رسول اکرم صلى الله علیه و آله: هر کس پرگذشت باشد، عمرش طولانی می شود. این حدیث نشان دهنده این است که انعطاف پذیری یکی از راه های سلامت و عمر طولانی است.
• تحریک و عصبانی نشوید و خود را به خاطر مسائلی که تحت کنترل شما نیست ناراحت نکنید. خدواند در قرآن می فرماید: و بسا چیزی را خوش نمی دارید و آن برای شما خوب است، و بسا چیزی را دوست میدارید و آن برای شما بد است، در حالی که خدا می داند و شما نمی دانید. در این مواقع انسان باید با رضایت الهی، با مشکلات کنار آمده و انعطاف پذیری به خرج دهد.
• اگر با تمرین و ممارست، بر رفتار خود کنترل داشته باشید، بدترین اتفاقات هم شما را ناراحت نمی کنند. در چنین حالاتی حتی می توانید رفتارهای دیگران را به نفع خودتان تغییر دهید. خداوند در قرآن می فرماید: هرگز نیکی و بدی یکسان نیست، بدی را با نیکی دفع کن که دشمنی ها را به دوستی خیلی گرم تبدیل می کند. در آیه بعد می فرماید: این کار صورت نمی پذیرد مگر با صبر و انعطاف پذیری.
• اگر به خاطر هر اتفاق ساده ای بی جهت خود را ناراحت کنید وقت و انرژی ای که می توانید صرف تربیت هیجانی خود کنید، به هدر داده اید. انعطاف پذیری به هیچ وجه به معنای تسلیم شدن در برابر شرایط ناگوار نیست، بلکه منظور این است که یاد بگیریم شرایط جدید را به خوبی درک کنیم و در مقابل آنها دچار خودباختگی و سرگردانی نشویم.

فعالیت:

• روزی نیم ساعت فعالیت مناسب بدنی داشته باشید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.