ضعف بینایی: عبارت است از ضعیفی چشم یا ضعف بینایی اصطلاحی است که به قدرت بینایی ۷۰/۲۰ یا بدتر از آن بر می‌گردد و با استفاده از عینک یا لنز تماسی نمی‌توان آن را به طور کامل اصلاح کرد. کسانی که مشکل ضعف دید چشم دارند عموماً به دو گروه تقسیم می‌شوند: تقریباً بینا (یعنی با کمک لنزهای اصلاحی حدت بینایی بین ۷۰/۲۰ و ۲۰۰/۲۰ دارند)، و اساساً نابینا (یعنی با کمک ابزار اصلاحی هم دید آن‌ها بهتر از ۲۰۰/۲۰ نیست). بیماری‌های چشمی علت شایعی برای ضعیفی چشم هستند و بسیاری از بیماری‌های چشمی هیچ علامتی ندارند. انجام آزمایش‌های منظم چشم برای بررسی علائم هشدار دهنده‌ی اولیه‌ی ناراحتی‌های چشمی جدی و سایر بیماری‌ها مهم است. در فاصله‌ی بین آزمایش‌ها، اگر متوجه تغییراتی در دید چشم‌تان شدید یا اگر به هر طریقی چشم‌تان آسیب دید باید فرد متخصص چشم را از این مسئله آگاه کنید.

علائم:

1. سردرد
2. تاری دید
3. دید مبهم
4. شب کوری
5. آب مروارید
6. خستگی چشم
7. تومورهای چشمی
8. نقص در بینایی محیطی
9. پیدایش حالت مگس پران
10. نقص در سیستم بینایی مرکزی
11. مشاهده لکه هایی در جلوی چشم.
12. مشاهده تار مو یا تار عنکبوت به هنگام مشاهده اجسام.
13. مشاهده ناگهانی حالتی شبیه به برق گرفتگی یا صاعقه.
14. بروز درد حین خیره شدن به اجسام و محیط اطراف یا بعد از آن.

علت:

• MS
• دیابت
• ناخنک
• یبوست
• آب سیاه
• خشکی چشم
• سیگار کشیدن
• جراحت چشمی
• بیماری‌های ارثی
• بیماری های معده
• چشم پوشی از علائم
• بیماری های تیروئیدی
• ضربه به ساختمان چشم
• به کار بردن طولانی مدت لنز
• خیره شدن به مانیتور کامپیوتر
• بی توجهی و عدم رسیدگی به لنز
• استفاده بیش از حد از قطره چشم
• استفاده نکردن از عینک های ایمنی
• استفاده از لوازم آرایشی تاریخ گذشته یا خوابیدن با آرایش
• مصرف آنتی هیستامین، داروهای فشار خون یا ضد افسردگی
• بلغم داخل چشم بلور یا جمودیت پیدا کند، کم بینایی پدید می آید.
• چنانچه بلغم داخل چشم بلور یا جمودیت پیدا کند، کم بینایی پدید می آید.
• صفرای زیاد، عروق ریز چشم را می سوزاند و در نتیجه نارسایی بینایی پدید می آید.
• رتینوپاتی نوزادان زودرس (ROP): رتینوپاتی نوزادان زودرس در نوزادانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می‌آیند اتفاق می‌افتد. این مشکل به خاطر سطوح بالای اکسیژن در انکوباتورها در طول دوره‌ی حیاتی نوزادان به وجود می‌آید.
• تنبلی چشم: در تنبلی چشم، سیستم بینایی نمی‌تواند در دوران کودکی به صورت عادی رشد کند. تاری دید که در یکی از چشم‌ها یا هر دو چشم به وجود می‌آید را نمی‌توان به سادگی فقط به کمک عینک‌های معمولی یا لنزهای تماسی اصلاح کرد.
• ورم رنگیزه ای شبکیه: ورم رنگیزه‌ای شبکیهکم کم دید در شب را از بین می‌برد، شدیداً بینایی محیطی را کاهش می‌دهد و به نقص کامل بینایی منتج می‌شود. اولین نشانه‌ی ساده‌ی این بیماری ارثی که شب کوری است معمولاً در کودکی یا نوجوانی اتفاق می‌افتد.
• جداشدگی شبکیه: در جدا شدگی شبکیه، شبکیه از لایه‌ی زیرین خود جدا می‌شود. این امر می‌تواند موجب نقص کامل بینایی در چشم آسیب دیده بشود. علل آن شامل سوراخ شدن شبکیه، ترومای چشم، عفونت، مشکل در رگ‌های خونی یا تومو می‌شوند. اگر جداشدگی شبکیه زود تشخیص داده شود اکثرشان را می‌توان با عمل جراحی دوباره به حالت عادی برگردانند که دید می‌تواند جزیی یا کامل باشد.
• آب مروارید: آب مرواریدیا کاتاراکت نوعی بیماری چشم با دلایل مختلف است که با تار شدن عدسی چشم آغاز شده و با افزایش تیرگی و کدر شدن عدسی، بینایی چشم مختل می‌شود. خوشبختانه بیماری چشمی آب مروارید در بیشتر موارد در زمانی که باعث اختلال در بینایی شده باشد با جراحی ظریفی برطرف می‌شود.
• یبوست: مهم ترین توصیه برای محافظت از چشم، کارکرد مناسب معده واجابت مزاج راحت است. بر اساس تحقیقات انجام شده، معمولاً کودکانی عینکی می شوند که اکثراً از یبوست مزاج رنج می برند، مگر کودکانی که بیماری های چشمی ارثی دارند که بهترین درمان برای چنین کودکانی کارکرد راحت و به موقع مزاج است. در مجموع، ناراحتی های گوارشی بیشترین صدمه را به چشم وارد می کند، خصوصاً روده بزرگ انسان. بنابراین، یبوست و اسهال عامل مهمی هستند برای بیماری های چشم.
• دیابت: افرادی که دیابت دارند ممکن است تغییرات روز به روز در بینایی‌شان تجربه کنند و یا تغییراتی در عملکرد بینایی‌شان در اثر بیماری را شاهد باشند. دیابت می‌تواند باعث شود رگ‌های خونی که شبکیه را تغذیه می‌کنند شاخه‌های ریز غیر عادی پیدا کنند که خون از آنها نشت می کند. این می‌تواند در بینایی اختلال ایجاد کند و، در گذر زمان، ممکن است به شبکیه‌ی چشم آسیب جدی وارد کند. روش‌های لیزری و درمان‌های جراحی می‌توانند پیشرفت آن را کاهش دهند، اما تنظیم قند خون مهمترین اقدام برای درمان رتینوپاتی ناشی از دیابت است.
• آب سیاه: آب‌سیاه یا گلوکوم اصطلاحی برای توصیف گروهی از اختلالات چشمی با علت‌های متفاوت ولی اثری بالینی و مشترک بر روی چشم و عصب بینایی و وابسته به فشار داخل چشمی است. این مشکل می‌تواند به بینایی چشم آسیب برساند که غیرقابل برگشت است و در صورت عدم معالجه سبب کوری می‌شود. بزبانی ساده علت آن افزایش شدید فشار زلالیه یا همان ماده درون چشم است. به‌ طور کلی اشکال در خروج این مایع از منافذ بسیار کوچکی در پیرامون عنبیه (دایره رنگی چشم) است. در برخی موارد بطور مادرزادی منافذ تنگ هستند. در موارد دیگر جلو آمدن عنبیه یا مسدود شدن این منافذ با رنگدانه‌های عنبیه یا یاخته‌های خون پس از خونریزی داخل چشم مسیر تخلیه مایع داخل چشم تقریباً مسدود می‌شود.
• دژنراسیون ماکولا: دژنراسیون ماکولا که با عنوان دژنراسیون وابسته به سن ماکولا شناخته می‌شود اختلالی است که بر شبکیه‌ی چشم، پرده‌ی حساس به نور در پشت شبکیه که تصاویر در آن متمرکز می‌شوند تأثیر می‌گذارد. این می‌تواند باعث دشواری در مطالعه شود و در بعضی‌ها نقطه‌ای کور در ناحیه‌ی مرکزی بینایی‌شان به وجود می‌آورد. رایج‌ ترین شکل دژنراسیون ماکولای وابسته به سن با عنوان شکل غیر اگزوداتیو یا «خشک» شناخته می‌شود که در آن ضعف دید چشم معمولاً روند افزایشی آرامی دارد. ضعف دید چشم سریع تر و شدید تر از شکل اگزوداتیو «تر» دژنراسیون ماکولا به وجود می‌آید. در شکل «تر»، رگ‌های خونی غیر عادی زیر ماکولا رشد می‌کنند و مایع و خون از چشم تراوش می‌کند. هر دو شکل اگزوداتیو و غیر اگزوداتیو دژنراسیون ماکولا به سن مربوط می‌شوند. آن‌ها عامل اصلی نابینایی در افراد بالای ۵۰ سال هستند. مطالعات اخیر به این برآورد درست یافته است که بیش از ۱.۶ میلیون نفر آمریکایی مسن دچار دژنراسیون ماکولای وابسته به سن هستند.

تشخیص:

1. انجام معاینات بالینی گرفتن شرح حال از بیمار.
2. علائم بسیاری برای تشخیص ضعف دید چشم وجود دارد که دشواری یا عدم امکان خواندن، نوشتن، خرید کردن، تماشای تلویزیون، رانندگی، تشخیص چهره‌ها از آن جمله‌ اند. هنگام ضعف دید چشم، ممکن است در انتخاب و هماهنگ کردن رنگ لباس های‌تان دچار مشکل بشوید. رنگ‌های روشن ممکن است از آنچه واقعاً هستند تیره‌تر به نظر برسند، که این امر انجام کار یا وظایف سخت منزل را دشوار می‌سازد.

درمان طب نوین:

• ضعف دید چشم را نمی‌توان به صورت کامل اصلاح کرد. با وجود این، طیف وسیعی از ابزارها برای کمک به آدم‌هایی که ضعف دید چشم دارند وجود دارد که شامل این موارد می‌شوند: عینک‌های شیشه رنگی برای کمک به رفع حساسیت به نور آفتاب و کنتراست، ذره‌بین‌ها (دستی و دیجیتالی یا استفاده‌ی کامپیوتری)، و مطالب خواندن بزرگ‌چاپ شده یا فایل‌های صوتی. متخصصان چشم خاصی وجود دارند که در زمینه‌ی توانبخشی ضعف دید چشم تخصص دارند و می‌توانند به شما کمک کنند بسیاری از فعالیت‌های ترمال روزانه‌تان را با اندکی تأخیر پی بگیرید. از چشم پزشک‌تان بپرسید که آیا این کار برای شما هم جواب می‌دهد.

درمان طب سنتی:

• بادام درختی روزی 7 عدد
• حجامت ماستوئید و تمپورال.
• سورمه بادام تلخ به چشم بکشید.
• شستن چشم با عرق رازیانه غلیظ
• خوردن آب هویج روزی یک لیوان
• ماساژ دور چشم با روغن های گرم.
• ماساژ اطراف چشم با روغن های گرم.
• سالی چند مرتبه روی سر حنا بگذارید.
• مصرف دم کرده آویشن روزی یک لیوان
• آب صاف کرده شاه تره را به چشم بکشید.
• حجامت عام (پس از روغن مالی ملاج سر)
• شب ها یک قطره آب لیمو در چشم بچکانید.
• روغن مالی ملاج سر با روغن سیاهدانه (40 شب)
• گاهی گیلاس را له کنید و پشت چشم ضماد کنید.
• شستشوی چشم با عرق رازیانه شبانگاه (120 شب)
• عناب را بجوشانید بعد آب آن را صاف کرده و در چشم بچکانید.
• از برگ های شاه تره سورمه بسازید و آن سورمه را به چشم بکشید.
• سرمه کشیدن مداوم در حال خواب با سرمه سنگ، سرمه بادام و …
• چهل شب موقع خواب هر شب سه مثقال هلیله سیاه کوبیده بخورید.
• پودر هسته خرما + روغن فندق ترکیب و به چشم ها به حالت سرمه بکشید.
• آب ساقه های رازیانه را بگیرید و خشک کنید و مانند سورمه در چشم بکشید.
• روغن بنفشه بر سر بمالید و زیره و گل نیلوفر را بسایید و با آب جگر میل کنید.
• گاهی صورت را در آب زلال و صاف و پاک فرو برده و چشم ها را باز نگه دارید.
• شیر زن یا روغن بنفشه بادام یا روغن بادام شیرین یا روغن کدو در بینی بچکانید.
• چهل روز، همه روزه چهار مثقال مغز تخم گل آفتاب گردان را به طور خام بخورید.
• گه گاهی آش حلیم، گوشت گاو، پاچه گوسفند، زیره، گشنیز، کاهو و هویج بخورید.
• رب انار شیرین و کهنه را با میل در چشم بکشید ولی قبلا باید معده پاک شده باشد.
• برای افزایش بینایی از بادکش اطراف چشم، زیر گونه و بالای چشم استفاده می کنیم.
• برای درخشندگی و جلای چشم آب ساقه های تازه رازیانه را بگیرید و در چشم بکشید.
• آب انار شیرین را با لعاب اسپرزه و قند یا شربت بنفشه یا سکنجبین مخلوط و میل کنید.
• در صورت ضعف شدید بینایی 2 هفته بعد از رعایت موارد بالا، حجامت سر پیشنهاد می گردد.
• خوراک بادام درختی روزی 7 الی 14 عدد مانند آدامس جویده شود تا جذب بذاقی صورت بگیرد.
• گاهی برگ ترب سیاه یا برگ تربچه تازه را آب بگیرید و پس از صاف کردن در چشم بچکانید.
• نوشیدن روزانه حدود 6 لیوان آب جوشیده شده ولرم (نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا).
• آب انار را در ظرف مسی سفید نکرده ریخته و بجوشانید تا قوام آید و گاهی یک قطره در چشم بچکانید.
• در صورت ضعف شدید بینایی 2 هفته بعد حجامت سر، حجامت ناحیه گیجگاهی توصیه می شود.
• هر شب یک قطره عسل طبیعی داخل چشم بچکانید بهتر است بعد از شستشو با رازیانه باشد. (40 شب)
• کشیدن سرمه سنگ یا بادام (بادام را بسوزانید و دودش را جمع بکنید) و … قبل از خواب به صورت مداوم.
• صبح ناشتا یک لیوان آب هویج زرد را به همراه یک قاشق غذا خوری مغز خام تخنه آفتاب گردان بخورد (۴۰روز)
• چکاندن روغن بادام تلخ باعث افزایش بینایی و کاهش آستیکما، پیرچشمی، دوربینی و نزدیک بینی چشم می شود (14 شب)
• استفاده از سبزی جات و میوه جات رنگی که دارای مواد بتاکاروتن هستند، مانند: هویج فرنگی، کدو حلوایی، گوجه فرنگی، خرمالو، انبه (به صورت شربت).
• پانزده تا سی گرم دانه های بادیان را نرم بکوبید و به مدت یک دقیقه بجوشانید، سپس ده دقیقه هم دم کنید بعد آب آن را صاف کرده و به طور نیم گرم چشم را با آن آب بشویید.
• به عنوان درمان به مدت ده شب هر شب 20 گرم هلیله سیاه کوبیده را در دهان ریخته و با کمی آب بخورید و سوخته آهن را بسیار نرم بسایید و مانند سورمه در چشم بکشید.
• پوست هلیله زرد، هلیله سیاه، آمله مقشر، ریوند چینی، مصطکی رومی، جنطیانای رومی، انیسون، مرمکی، کندر، سنامکی، گل محمدی، فوفل، پوست هلیله کابلی، قرص کمر، مقل ازرق، سازج هندی، ریشه اریسا، ریشه انجبار و زنیان از هر کدام ده گرم مخلوط کرده و بسیار نرم بسایید. بعد با ۲۵۰ گرم مویز بدون هسته مخلوط و باز هم بکوبید تا به صورت خمیر درآید و هر صبح، ظهر و شب هر مرتبه به اندازه یک پسته از آن میل شود.
• لوبیا سفید + نخود + دانه سویا + ماش + تخم شنبلیله + جوانه گندم + لوبیا چشم بلبلی + رزماری + مازو + ناخنک + تخم کاسنی + آمله + هلیله سیاه + گلنار فارسی + جو دوسر + گل خطمی + برگ مورد + رازیانه + عدس + کتیرا + مغز قرص کمر + تخم کرفس به یک نسبت همه را کاملا پودر و الک کنید هفته ای دوبار با تخم مرغ محلی (سفیده و زرده) اگر سفت بود گلاب یا آب اضافه کنید و روی سر بمالید توجه داشته باشید حتماً باید به پوست سر محلول برسد و دو الی چهار ساعت بماند و سپس بشویید.
• استفاده از طوطیا (گیاهی است به ارتفاع تقریباً 20 سانتی متر و باریکی میله خودکار که زیر کاسبرگ گل ریز آن یک پودر گچی به طول 4 سانتی متر پدید می آید که در هنگام سحرگاه وقتی که آفتاب تابید ذوب می شود و به طرف پایین می آید). (طرز استفاده از طوطیا: پورد گچی طوطیا را که ذکر شدیا باید به صورت سرمه به زیر چشم کشید؛ که حدود 10 الی 20 دقیقه چشم می سوزد. حدود یک تا دو عدد طوطیا برای هر چشم کافی است در حدی که چشم بسوزد، کفایت می کند و علامت اثر بخشی آن می باشد. یا این پودر را در قوطی حدود 60 سی سی آب مقطر بتکانید تا حل شود و بعد با قطره چکان داخل چشم بچکانید.)

داروها:

• معمولاً دارویی نیاز نیست.

فعالیت:

• محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

• خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با پنیر سویا، خوراک نخود فرنگی با شوید، خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک نخود فرنگی با رب انار، خوراک نخود فرنگی و ذرت، خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک عدسی با کشمش، خوراک عدسی ساده، خوراک عدسی با صیفی جات، خوراک کدو خورشتی با سویا، خوراک کدو بادمجان، خوراک کدو حلوایی، خوراک قارچ و لوبیا سبز، خوراک قارچ با سس، تاس کباب قارچ و سویا، خوراک صیفی جات، خوراک کلم قمری، خوراک گل کلم، خوراک کلم بروکلی، خوراک لوبیا سبز ۱، خوراک لوبیا سبز ۲، یتیمچه، خوراک بادمجان و عدس، بورانی گوجه بادمجان، خوراک بادمجان و غوره، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک لوبیا سفید با جعفری، خوراک لوبیا سفید با سویا، خوراک لوبیا سفید با قارچ، خوراک سویا با سبزیجات، خوراک سویا و عدس، خوراک سویا با نخود، تاس کباب سویا، خوراک پنیر سویا، خوراک لوبیا با قارچ، خوراک لوبیا لعاب دار، لوبیا با سویا، خوراک لوبیا ساده، خوراک بامیه با سویا، خوراک بامیه و لوبیا چشم بلبلی، خوراک تند بامیه، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با سیب زمینی، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک دال عدس، خوراک بورانی، خوراک کشمشی، خوراک لوبیا قرمز، خوراک لوبیا چشم بلبلی، خوراک لوبیای سویا، خوراک مخلوط، آش گندم با تره، آش گندم با سویا، آش ماش، آش لپه ۱، آش لپه ۲، آش کدو حلوایی، آش سماق، آش عدس ۱، آش حبوبات و غله ۲، آش کلم برگ، آش گل کلم ۱، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با گندم، آش کلم بروکلی ۲، آش شلغم ۲، آش انار، آش اسفناج ۱، آش اسفناج ۲، آش حبوبات ۱، آش گوجه سبز، آش گوجه فرنگی ۱، آش گوجه فرنگی ۲، آش شولی ۱، آش رب، آش زرشک، حلیم عدسی با سویا ۱، حلیم دال عدس، مرصع پلو، صیفی پلو، دم پخت گوجه ۲، هویج پلو، پلو مخلوط، قیمه پلو، کلم قمری پلو، کلم پلو با قارچ، عدس پلو ساده، عدس پلو با قارچ، لوبیا سبز پلو ۱، لوبیا سبز پلو ۲، لوبیا سبز پلو ۳، نخود فرنگی پلو ۱، نخود فرنگی پلو ۲، پلوی آلو اسفناج، لبو پلو، بادمجان پلو ۱، بادمجان پلو ۲، رب پلو، بلغور پلو، خورش فسنجان با کدو حلوایی، خورش فسنجان با سویا، خورش شهد فسنجان، خورش فسنجان با اسفناج، خورش قیمه، خورش قورمه سبزی با سویا، خورش آلو اسفناج، خورش به، خورش آلو و قیسی، خورش تره سویا، خورش قیمه بادمجان، خورش قیمه آلو، خورش بادمجان، خورش کدو بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با سویا ۱، خورش بامیه با سویا ۲، خورش بامیه با دال عدس، خورش بامیه با قارچ، خورش بامیه بادمجان، خورش دال عدس با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش قارچ و لوبیا سفید، خورش کدو حلوایی، خورش کدو خورشتی، خورش کلم بروکلی با سویا، خورش هویج و به، خورشت قیمه قارچ، خورش قیمه بادمجان، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو خورشتی، سوپ کدو حلوایی، سوپ دال عدس، سوپ اسفناج، سوپ شلغم، سوپ لوبیا سبز، سوپ قارچ ۱، سوپ قارچ ۲، سوپ بامیه، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ کلم برگ، سوپ کدو قلیانی، سوپ کلسیم، سوپ جو با شیر سویا، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، سوپ کاهو سبز، سوپ جو و اسفناج، کتلت اسفناج، کتلت هویج و سیب زمینی، دلمه کلم، دلمه کدو خورشتی، دلمه سیب زمینی، دلمه برگ انگور، کوفته سبزیجات، کماچ سویا، کماچ مخلوط، کشک سویا.
• نوشیدن روزانه حدود 6 لیوان آب خنک بدین روش: نیم ساعت قبل و دو ساعت و نیم بعد از غذا به ویژه، استفاده از سبزیجات و میوه جات رنگی که دارای مواد بتاکاروتن هستند، مانند: هویج فرنگی، کدو حلوایی، گوجه فرنگی، خرمالو، انبه (به صورت شربت) و سایر محصولات غذایی رنگی دیگر. توجه: مهم ترین توصیه برای محافظت از چشم، کارکرد مناسب معده و اجابت مزاج راحت است، بر اساس تحقیقات انجام شده، معمولاً کودکانی عینکی می شوند که اکثراً از یبوست مزاج رنج می برند (مگر کودکانی که بیماری های چشمی ارثی دارند). بهترین درمان برای چنین کودکانی کارکرد راحت و به موقع مزاج است. در مجموع، ناراحتی های گوارشی بیشترین صدمه را به چشم وارد می کند، خصوصاً روده بزرگ انسان.
• خوردنی های مضر: غذاهایی که یبوست مزاج ایجاد می کند، مانند ماست، چای، آب یخ، نوشیدن مایعات همراه غذا یا بلافاصله بعد از غذا، پرخوری، خوردن غذاهای خمیر مانند: ماکارونی و آش رشته، تخم مرغ زیاد، سرخ کردنی، غذاهای چرب و پرحجم، دوغ، نوشابه، نان زیاد، تمام فست فودها، شیرین جات قنادی و مصنوعی، خوردن پنیر در صبحانه، تنقلات مصنوعی از قبیل پفک، شکلات، کاکائو، یخمک، بیسکویت، چیپس، غذاهای شور، مانند: کلم شور، خیارشور، نمک زیاد، استفاده نکردن از، آب نوشیدنی به طور منظم؛ یعنی نیم ساعت قبل از غذا و دو ساعت و نیم بعد از آن، خیره شدن به نور زیاد، مطالعه در محیطی که دارای نور کافی نیست، کم خوابی، شب بیداری، مطالعه در حال حرکت یا در اتوبوس، عمده ترین عامل است که چشم را بسیار ضعیف می کند و دیگری فشارهای عصبی است.

نکته:

• جهت انجام حجامت حتماً به پزشک حاذق طب سنتی مراجعه کنید.
• زالو درمانی و فصد گیجگاهی هم می تواند بخشی از درمان باشد که با تشخیص پزشک طب سنتی قابل اجرا است.
• مرغوب ترین سرمه ها، سرمه سنگ است که معدنش در سیستان و بلوچستان است.
• یکی دیگر از ساده ترین سرمه ها، اسانس رازیانه است.
• راه های پیشگیری از بیماری های چشمی: اگر مایلید همیشه سلامت چشم خود را حفظ کنید به نکات زیر با دقت توجه فرمایید. ۱. به هرچه که بسیار سفید یا شفاف است نگاه نکنید. ۲. به نورهای شدید مانند نور خورشید یا نور پراژکتور و لامپ های گازی و نورهای متصاعد شده از جوشکاری ها نگاه نکنید. ۳. به برف هایی که روی آن را نور آفتاب فراگرفته است نگاه نکنید. ۴. از نگاه کردن به خطوط ریز نقشه های خیلی دقیق یا خط های بسیار ریز که احتیاج به نوردهی بیشتری دارد خودداری کنید. ۵. تلویزیون را از فاصله خیلی کم تماشا نکنید. ۶. عینک دیگران را به چشم نزنید. ۷. با دست آلوده یا دستمال و اشیاء آلوده چشم را پاک نکنید. 8. از گرد و غبار پرهیز کنید. ۹. زیاد از حد گریه نکنید. ۱۰. مقابل آتش خیلی شدید و گرم ننشینید. ۱۱. هنگام موتورسواری یا سوار شدن بر اتومبیل های بدون سقف و … مواظب باشید که سوز و باد قوی، میکروب ها و گرد و غبار با چشم برخورد نکند. ۱۲. به هیچ جسمی به مدت زیاد و به طور قائم نظر نیفکنید. ۱۳. از ورود دود به چشم دوری گزینید. ۱۴. از هوای بسیار گرم یا بسیار سرد دوری کنید. 15. از دیدن اشیاء خیلی روشن و درخشان که به چشم آزار می رساند مانند آینه ای که مقابل آفتاب گرفته شده و نور آفتاب را به چشم منتقل می کند پرهیز کنید. ۱۶. از زیاد بر پشت خوابیدن پرهیز شود. ۱۷. مواظب باشید که از خوابیدن با شکم پر یعنی فورا پس از صرف غذا و همچنین پس از خوردن غذاهای غلیظ و دیر هضم و پس از مصرف خوراکی هایی که طبیعت آن خیلی گرم است مانند سیر و پیاز و … پرهیز کنید. چون موجب زیان رساندن به چشم می گردد. ۱۸. بیش از اندازه نمک یا غذاهای شور مصرف نکنید. ۱۹. از پرخوری در شب یا هنگام بیدار شدن در نیمه شب پرهیز کنید. ۲۰. از بی خوابی های زیاد و بیدار ماندن بیش از حد بپرهیزید. ۲۱. اگر شکم هر روز کار نمی کند یا یبوست و خشکی مزاج دارید آن را برطرف سازید. ۲۲. به اشیایی که به سرعت می چرخند یا به سرعت از جلوی چشم عبور می کنند نگاه نکنید.
• اعمالی که برای سلامت چشم مفید است: ۱. هرچند روز یک بار صورت را در آب صاف و پاک فرو برید و چشم را در آن باز نگه دارید. ۲. گاهی سرمه و توتیا را با آب بادیان و آب مرزنجوش مخلوط کنید و در چشم بکشید. ۳. به علت اینکه چشم از اعضای مرطوب است و اکثراً رطوبت و سردی باعث ضعف آن مى شود، لذا بایستی گاهی از سرمه خشک و جلا دهنده چشم استفاده کرد تا چشم سالم بماند. ۴. در هر ماه دو تا سه مرتبه چشم را با آب خضض بشویید. ۵. رعایت حفظ محیط چشم، یعنی مزاج چشم را به حالت طبیعی نگهداشتن. برای این کار اگر مزاج چشم خشک باشد گاهی روغن بادام شیرین یا روغن بنفشه یا روغن بنفشه بادام یا روغن کدو در بینی بچکانید. همچنین می توانید در چشم سرمه مناسبی نیز به کار برید.