شکستگی استخوان: عبارت است از شکستگی استخوان به شکسته شدن کامل یا جزئی یک بافت استخوانی اشاره دارد. این وضعیت می تواند برای هر استخوان از بدن رخ دهد. استخوان ها به چندین روش می توانند دچار شکستگی شوند. برای نمونه، شکستگی بسته به معنی عدم آسیب به بافت اطراف یا بیرون نزدن استخوان از پوست است. در مقابل، در شکستگی ترکیبی بافت آسیب دیده و استخوان به پوست نفوذ می کند. به طور کلی، شکستگی های ترکیبی به دلیل خطر ایجاد عفونت نسبت به شکستگی های ساده جدی تر هستند.

انواع شکستگی ها:

1. مویی (Hairline): این وضعیت به شکستگی نازک و جزئی استخوان اشاره دارد.
2. در رفتگی (Dislocation) : در این وضعیت در رفتگی مفصل باعث شکسته شدن استخوان متصل به آن می شود.
3. ترکه تری (Greenstick) : در این وضعیت استخوان تا حدی از یک طرف شکسته اما به دلیل خم شدن بقیه استخوان به طور کامل نمی شکند.
4. کنده شده (Avulsion) : این وضعیت ناشی از کشیده شدن یک عضله یا رباط بر روی استخوان ایجاد می شود.
5. چند تکه ای (Comminuted) : در این وضعیت یک ضربه باعث خرد شدن استخوان به قطعات زیادی می شود.
6. خرد و له شده (Compression or crush) : به طور کلی این وضعیت استخوان اسفنجی ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می دهد. برای نمونه، قسمت جلویی مهره در ستون فقرات به دلیل پوکی استخوان دچار این نوع شکستگی می شود.
7. درهم فرو رفته (Impacted) : در این وضعیت استخوان شکسته شده به استخوان دیگری آسیب می رساند.
8. سطح مفصلی (Intra-articular) : در این وضعیت شکستگی به سطح مفصل ها گسترش می یابد.
9. شکستگی طولی (Longitudinal) : این شکستگی در طول استخوان امتداد می یابد.
10. شکستگی عرضی (Transverse) : این شکستگی در عرض استخوان رخ می دهد.
11. شکستگی مورب (Oblique) : این شکستگی در خلاف جهت طولی استخوان رخ می دهد.
12. شکستگی مارپیچ (Spiral) : در این وضعیت بخشی از استخوان به دلیل شکستگی پیچ می خورد.
13. شکستگی فشاری (Stress) : فشار مکرر باعث ایجاد شکستگی می شود. این وضعیت در بین ورزشکاران متداول است.
14. شکستگی پاتولوژیک (Pathological) : این وضعیت زمانی رخ می دهد که یک بیماری زمینه ای باعث تضعیف استخوان و شکسته شدن آن شود.

علائم:

1. شکستگی استخوان وابسته به نوع، محل رخ داده، سن، سلامت عمومی فرد و شدت آسیب علائم متفاوتی بروز می دهد، با این وجود انواع شکستگی استخوان باعث بروز علائم زیر می شوند:
2. درد
3. تورم
4. کبودی
5. ایجاد شکستگی باز و خونریزی
6. ناتوانی در جابجایی ناحیه آسیب دیده
7. تغییر رنگ پوست در ناحیه آسیب دیده
8. احساس سایش در استخوان یا مفصل آسیب دیده
9. ناتوانی بر قرار دادن وزن بر روی ناحیه آسیب دیده
10. بیرون زدگی از ناحیه آسیب دیده در زاویه ای غیر معمول

در موارد شدیدتر شکستگی استخوان باعث ایجاد علائم زیر می شود:

1. سرگیجه
2. حالت تهوع
3. ضعف یا سبکی سر

علت:

• ضربه، کمبود کلسیم و ویتامین دی، بیماری پوکی استخوان: ضربه های فیزیکی، استفاده بیش از حد و بیماری های تضعیف کننده استخوان ها از جمله پوکی استخوان از علل اصلی شکسته شدن استخوان محسوب می شوند. عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد که در افزایش احتمال شکستگی موثر هستند. استخوان ها با افزایش سن ضعیف شده وهمین امر باعث افزایش احتمال شکسته شدن آنها می شود.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. بی تحرکی
2. پوکی استخوان
3. انجام کارهای خطرناک
4. مصرف زیاد لبنیات بدون مصلح
5. تومور استخوان یا مغز استخوان
6. فعالیت های که خطر شکستگی را به همراه دارند.
7. مصرف فرآورده های کارخانه ای نظیر سوسیس و کالباس.
8. سن بالا؛ افراد مسن بیشتر زمین می خورند و استخوان های آنها شکننده است.

پیشگیری:

• خطر شکستگی ها را می توان از طریق درمان ها و تغییرات سبک زندگی کاهش داد.
• در نتیجه باید در خصوص تراکم و استحکام استخوان ها طی دوران یائسگی و پس از آن تدابیر کافی را در نظر گرفت.
• بر اساس یک مطالعه، ورزش منظم و رعایت رژیم غذایی متعادل باعث کاهش خطر ایجاد شکستگی در افراد مبتلا به پوکی استخوان می شود.
• رژیم غذایی نیز بر خطر بروز شکستگی تأثیرگذار است. بدن برای تأمین سلامتی استخوان ها به منابع کافی کلسیم نیاز دارد. شیر، پنیر، ماست و سبزیجات برگ سبز تیره از جمله منابع خوب برای کلسیم هستند.
• به علاوه، سطح استروژن که در سلامت استخوان نقش دارد، در دوران یائسگی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. این امر تنظیم کلسیم را دشوارتر کرده و خطر بروز پوکی استخوان و شکسته شدن را افزایش می دهد.
• همچنین بدن برای جذب کلسیم به ویتامین  D نیاز دارد. قرارگیری در معرض نور خورشید و مصرف تخم مرغ و ماهی های چرب از جمله روش های مناسب تأمین ویتامین D هستند.
• به علاوه، با انجام تمرینات قدرتی (با تحمل وزن) می توان به بهبود توده عضلانی و تراکم استخوان کمک کرد. هر دو مورد در کاهش خطر شکستگی موثر هستند.

عواقب مورد انتظار:

• با انجام مراقبت های اولیه و بعدی مناسب، معمولاً خوب می شود، شکستگی را باید ابتدا جا انداخت و سپس در اسرع وقت اندام مربوطه را بی حرکت کرد (معمولاً با گچ).
• جا انداختن شگستگی بعد از 6 ساعت بسیار مشکل است. زمان التیام شکستگی متغیر است، بهبودی وقتی کامل است که استخوان در محل شکستگی حرکت نداشته باشد، و عکس نیز نشان دهنده التیام کامل باشد.

عوارض احتمالی:

1. عفونت مغز استخوان:باکتری ها می توانند در شکسته شدن های ترکیبی از طریق پوست باز، وارد استخوان یا مغز استخوان شوند. این وضعیت باعث ایجاد عفونتی مداوم می شود.
2. بهبود استخوان در موقعیت نادرست:گاهی اوقات شکستگی در موقعیت نامناسب بهبود یافته یا استخوان طی دوران بهبودی تغییر مکان می دهد.
3. مرگ استخوان (نکروز آواسکولار):در صورتی که استخوان منبع اصلی خون خود را از دست بدهد، عمر او به پایان می رسد.
4. اختلال در رشد استخوان:در صورتی که بهبود شکستگی در دوران کودکی مختل شود، رشد معمول آن تحت تأثیر قرار می گیرد. این امر باعث افزایش خطر تغییر شکل استخوان در آینده می شود.

تشخیص:

1. تصویر برداری با اشعه ایکس: تصویربرداری بااشعه ایکس نوعی تصویربرداری دو بعدی است که معمولاً به عنوان گزینه اول شکستگی استخوان مورد کاربرد قرار می‌گیرد. زمانی که اشعه ایکس قادر به تشخیص شکستگی نشود از اسکن استخوان استفاده می‌کنند که معمولاً در دو مرحله انجام می‌گیرد و زمان بر است.
2. سی تی اسکن: سی تی اسکنروشی است که در آن از رایانه‌ها و اشعه ایکس برای ایجاد برش‌های تصویری دقیق در مقطع استخوان استفاده می‌شود تا مشکلات استخوان شناخته شود.
3. MRI:MRI با استفاده از میدان‌های مغناطیسی قوی تصاویر بسیار دقیق ایجاد می‌کند. از MRI  اغلب برای تشخیص شکستگی‌های استرسی استفاده می‌شود.

درمان طب نوین:

• جا انداختن استخوان شکسته و آتل یا گچ گرفتن: ترمیم استخوان یک روند طبیعی است که در بیشتر موارد، به طور خود به خودی اتفاق می‌افتد. اما درمان پزشکی شکستگی معمولاً با هدف اطمینان از وجود بهترین عملکرد ممکن در قسمت آسیب دیده پس از بهبود انجام می‌شود. در درمان سعی بر این است که بهترین شرایط برای بهبودی (بی حرکتی استخوان) فراهم شود. برای شروع روند درمان ابتدا باید انتهای استخوان‌های شکسته شده سر جای خودشان قرار گیرد. گاهی برای این کار به جراحی نیاز است. بعد از قرارگیری استخوان در محل درست، لازم است استخوان تا مدتی بی حرکت باقی بماند. برای این کار از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. قالب‌های گچ یا آتل پلاستیکی استخوان‌ها را تا زمان بهبودی ثابت نگه می‌دارند. استخوان‌های کوچکتر مانند انگشتان دست و پا را گچ نمی‌گیرید و معمولاً تنها با آتل‌های مخصوص آنها را بی حرکت نگه می‌دارند. گاهی لازم می‌شود از قرقره و وزنه برای کشش عضلات و تاندون اطراف استخوان شکسته استفاده شود تا استخوان‌ها تراز شوند و بهبود یابند.
• جراحی: در مواردی که به جراحی نیاز است برای درمان از صفحات و قاب‌های استیل و پیچ‌های فلزی، میله‌های فلزی داخلی که در پایین استخوان‌های بلند قرار می‌گیرند استفاده می‌شود. گاهی سیم‌های انعطاف پذیر برای کودکان به کار می‌روند و فیکساتورهای خارجی که از جنس فلز یا کربن ساخته می‌شوند استفاده می‌شود. فیکساتورها دارای پین‌های فولادی هستند که مستقیماً از طریق پوست وارد استخوان می‌شوند و نوعی داربست در خارج از بدن محسوب می‌شوند. شاید این سوال مطرح شود که چطور وارد شدن این پین‌های فولادی به استخوان صدمه نمی‌زند ولی شکستگی باعث آسیب به آن خواهد شد؟ این تفاوت در واقع مثل تفاوت برش چاقوی جراحی و برش ناشی از چاقو خوردن است. درست است که هیچ کدام از این مواد خوب نیستند ولی استفاده از پین برای استخوان کاملاً کنترل شده انجام می‌گیرد و خطرات آن بسیار کمتر از مزایای آن است. در حقیقت بدون وجود این پین‌ها امکان بهبود کامل استخوان فراهم نخواهد بود. علاوه بر این سوراخ کردن استخوان یکپارچگی بافت آن را بهم نمی‌زند.
• دارو درمانی: کلسیم و فسفر: مهمترین مواد معدنی استخوان کلسیم و فسفر هستند. این دو نقش عمده ای در ایجاد استحکام استخوان ایفا می کنند. جوش خوردن استخوان نیازمند مقادیر کافی از این دو ماده معدنی هستند. بدن یک فرد بالغ در حالت عادی به روزی 1000 تا 1200 میلی گرم کلسیم نیاز دارد. ولی در زمان شکستگی نیاز بدن شما به کلسیم بیشتر شده و به روزی 1500 میلی ‌گرم می رسد. همچنین یک فرد بالغ روزانه به 700 میلی گرم فسفر نیاز دارد. روی: روی به تشکیل کال (جوشگاه شکستگی)، تولید پروتئین های استخوانی مانند کلاژن و در نهایت به جوش خوردن استخوان کمک می کند. آقایان روزانه حداقل به 11 میلی گرم و خانم ها 8 میلی گرم روی نیاز دارند. منیزیم: منیزیم یک ماده معدنی ضروری برای بسیاری از آنزیم هایی است که در متابولیسم استخوان نقش دارند. جهت متابولیسم و حمل کلسیم در بدن وجود آن لازم است. آقایان روزانه به میزان 420 و خانم ها 320 میلی گرم منیزیم نیاز دارند. ویتامین D: دریافت مقدار کافی ویتامین D کمک می کند که کلسیم و فسفر مورد نیاز برای جوش خوردن استخوان را جذب کنید. بالغین روزانه حداقل به 600 واحد ویتامین D نیاز دارند و در سنین بالای 70 سال این نیاز به حداقل 800 واحد در روز می رسد. ویتامین C: ویتامین C یک آنتی اکسیدان است که خاصیت ضد التهابی دارد و باعث کاهش ورم اطراف محل آسیب دیده می شود. همچنین وجود این ویتامین برای تولید کلاژن (نوعی پروتئین که نقش مهمی در ساختار استخوان دارد ضروری است، همچنین ویتامین C بهبودی زخم را تسریع می کند. آقایان روزانه حداقل به 90 میلی گرم و خانم ها به 75 میلی گرم ویتامین C نیاز دارند. ویتامین K: ویتامین K سلول های استئوکلاست (استخوان خوار) را مهار و سلول های استئوبلاست (استخوان ساز) را تحریک به استخوان سازی می کند. همچنین تولید پروتئین استئوکلسین (نوعی پروتئین در استخوان) وابسته به وجود این ویتامین می باشد. آقایان روزانه حداقل به 120 میکروگرم و خانم ها به 90 میکروگرم ویتامین K نیاز دارند. پروتئین: استخوان از یک داربست پروتئینی تشکیل شده که روی آن مواد معدنی حاوی کلسیم رسوب کرده است. پس پروتئین‌ ها یکی از مواد مهم تشکیل ‌دهنده استخوان ‌ها هستند و بدن شما برای تسریع در جوش خوردن شکستگی به پروتئین بیشتر نیاز دارد. علت اصلی نیاز شما به پروتئین این است که پروتئین، آمینواسیدهای ضروری (آمینواسیدهایی که بدن انسان به تنهایی نمی تواند بسازد) را به بدن می رساند. بهترین منابع پروتئین عبارتند از: گوشت قرمز، گوشت مرغ، ماهی، لبنیات، غلات و حبوبات.
• جوش نخوردن یا دیر جوش خوردن شکستگی: جوش نخوردن به معنی بهبود نیافتن شکستگی و دیر جوش خوردن به معنی زمان بر شدن روند بهبود استخوان شکسته است. درمان های این دو وضعیت عبارتند از: پیوند استخوان:در صورتی که شکستگی بهبود نیابد، یک استخوان طبیعی یا مصنوعی برای تحریک بهبود مورد استفاده قرار می گیرد. درمان با اولتراسوند: یک متخصص در این روش از اولتراسوند با شدت کم بر روی ناحیه آسیب دیده استفاده می کند. این امر در بهبود شکستگی موثر است. درمان با سلول های بنیادی: این درمان ها برای بهبود شکستگی های استخوانی مفید هستند.

درمان طب سنتی:

• محیط نگهداری بیمار باید گرم باشد.
• در طول روز کشک محلی زیاد بخورید.
• خوردن سویق سنجد یا پودر سنجد در روز.
• روغن کوهان شتر روی موضع شکستگی بمالید.
• حذف روغن نباتی و مصرف روغن زیتون یا دنبه.
• پای مرغ بخورید بهترین درمان برای شکستگی استخوان است.
• مومیایی خوراکی را با شیر یا با روغن حیوانی مخلوط کرده و میل کنید.
• مصرف دوسین، هر 12 ساعت یک قاشق مرباخوری میل کنید. (صبح و شام)
• برای از بین بردن ورم و درد شکستگی، حجامت موضعی و یا زالوی موضعی و یا روغن مالی موضعی سریع ورم تسکین پیدا می کند.
• مومیایی را در روغن زیتون آب کنید و با روغن های گرم نظیر بادام تلخ، سیاهدانه، اسفند ترکیب کنید و به صورت موضعی روزی سه تا 5 بار ماساژ دهید.
• انجیر خشک + برگ چغندر + هسته سنجد را آسیاب کنید و با سویق کامل یا سویق سنجد مخلوط کنید و روزی یک تا سه قاشق غذاخوری از این ترکیب استفاده کنید.
• ضماد دوسین (ترکیب سیاهدانه و عسل)، کار گچ شکستگی را می کند. در صورت نبود سیاهدانه، می توانید از آرد نرم گندم با سفیده تخم مرغ به صورت ضماد استفاده کنید.
• مالیدن شیره پوست درخت نارون، پوست درخت را آنقدر می جوشانید که مثل شیره غلیظ و این شیره را به استخوان شکسته بمالید که سریع جوش می دهد و از روغن سیاهدانه هم قوی تر است.
• بعد از فیکس کردن اندام، بهترین دارو برای جوش خوردن استخوان، روغن سیاهدانه چه به صورت خوراکی و چه به صورت مالشی است (توجه داشته باشید افرادی که دچار افت فشار خون هستند روغن سیاهدانه را به صورت خوراکی استفاده نکنند).
• ضمادی مرکب از نمک 2 واحد + زردچوبه 2 واحد + نخود 7 واحد + روغن زیتون 4 واحد + زرده تخم مرغ به اندازه لازم (حدود 10 الی 12 عدد). اگر تخم مرغ محلی باشد قوتش بیشتر است. درست می کنیم و روی شکستگی ها و دردها می گذاریم، به مدت 3 روز درمان می شود. و ابتدا روغن زیتون و زرده تخم مرغ را با هم مخلوط می کنید و سپس نمک را کاملاً در این محلول، حل می کنید. بعد آنقدر زردچوبه مخلوط به آرد نخود را در محلول می ریزد تا خمیر شود.
• اگر یکی از اعضای بدن بشکند، باید به پزشک ارتوپد و یا اشخاصی که در این رشته تجربیات فراوانی دارند و در عمل شکسته بندی ماهرند مراجعه کنید و اگر میسر نبود باید فوری عضو را در محلول اسیدبوریک ۱۰% که آب آن گرم باشد بگذارید و در همان آب گرم مالش و ماساژ دهید و به آسانی و با ملایمت موضع در رفته یا شکسته را در جای خودش قرار دهید و محکم با دستمال یا باند ببندید، بعد به متخصص مراجع کنید. پس از آنکه شکسته بند ماهر آن را باز کرد و با علم استادی آن را جا انداخت و بست یا آتل کرد یا گچ گرفت، علامت صحت عمل و درست جا افتادن عضو آن است که ۸ ساعت بعد از عمل باد کرده و ورم کند، بعد از سه روز اطراف عضو شروع به خارش می کند که این علامت بهبودی و جریان خون در آن عضو است. در غیر این صورت استخوان جوش نخورده و باید عمل تجدید شود که در مرحله دوم حتماً باید گچ گرفته شود که کاملاً در داخل گچ استخوان ها جوش بخورند. که البته باید به پزشکان متخصص جراح رجوع کرد و در بیمارستان بستری شد که آن عضو را حرکت ندهید و به کار نگیرید تا روز معین که گچ باز شود و پس از بهبودی و باز شدن گچ تا مدتی به آن عضو مورد نظر فشار وارد نسازید تا به مرور به حال اولیه بازگردد.

داروها:

• کلسیم
• مورفین
• ویتامین D
• مولتی ویتامین فارماتون

فعالیت های بدنی برای شکستگی دست:

• تمرینات ورزشی پس از شکستگی دست (ورزش های شکستگی متاکارپ ۵ ام، شکستگی بوکسر) بلافاصله بعد از برداشتن گچ می توان تمرین های کششی را شروع کرد و وقتی کششی ها تقریباً بدون درد بود، ورزش های قدرتی را می توان انجام داد.
• خم کردن مچ دست: با دقت مچ دست خود را به جلو خم کنید و 5 ثانیه نگه دارید. 2 ست 15 تایی تمرین کنید.
• اکستانسیون مچ دست: به آرامی مچ دست را به عقب خم کنید و 5 ثانیه نگه دارید. این حرکت را در 2 سری 15 تایی انجام دهید.
• حرکت دادن مچ به طرفین: خیلی ملایم مچ را از یک سمت به سمت دیگر حرکت دهید (حرکت دست دادن)، در هر جهت 5 ثانیه نگه دارید، این حرکت را در دو ست 15 تایی تکرار کنید.
• کشش با رساندن انگشت شست به انگشت کوچک: دست را طوری روی میز قرار دهید که پشت آن روی میز قرار بگیرد و کف دست به سمت بالا باشد. نوک انگشت شست را به نوک انشگت کوچک رسانده 6 ثانیه در این حالت نگه دارید سپس رها کنید، 10 بار این حرکت را تکرار کنید.
• فلکشن مچ دست: یک قوطی کنسرو استوان های یا دسته چکش را در دست خود نگه دارید در حالی که کف دست رو به بالا باشد، مچ دست را به سمت بالا خم کنید، به آهستگی مچ دست را به حالت قبلی برگردانید. این حرکت را برای دو نوبت 15 تایی تکرار کنید. به آرامی می توانید وزن قوطی و یا وزن های را که در دست دارید افزایش دهید.
• اکستنشن مچ دست: یک قوطی کنسرو یا دسته چکش را در دست خود گرفته و در حالی که کف دست شما رو به پایین باشد، به آهستگی مچ دست را به سمت بالا خم کنید، سپس به آهستگی مچ دست را به وضعیت قبلی برگردانید، این تمرین را برای دو نوبت 15 تایی تکرار کنید. به تدریج وزنه انتخابی را سنگین تر کنید.
• تقویت گریپ: یک توپ پلاستیکی نرم را به مدت 5 ثانیه در مشت خود نگه داشته و فشار دهید. این حرکت را در 2 ست 15 تایی انجام دهید.
• حرکات ارتجاعی انگشت: یک نوار لاستیکی خارج شصت و سایر انگشتان خود قرار دهید، انگشتان خود را باز کنید تا نوار لاستیکی کشیده شود، 2 ست 15 تایی تمرین کنید.

فعالیت های بدنی برای شکستگی پا:

• تمرینات ورزشی پس از شکستگی پا (متاتارس پنجم) زمانی که با فشار، درد زیادی در کف پا احساس نشود می توان ورزش های کششی پا را با استفاده از حوله شروع نمود. هنگامی که انجام کشش به راحتی امکان پذیر بود، سایر ورزش ها را انجام دهید.
• کشش با حوله: در حالی که پای آسیب دیده به صورت کشیده در مقابل شما قرار گرفته روی یک سطح سفت بنشینید. در این حالت حوله را به صورت حلقه دور انگشتان پا قراردهید و به سمت خود کشیده، به مدت 30 الی 15 ثانیه نگه داشته و سپس رها کنید. این حرکت را سه نوبت تکرار کنید.
• کشش عضلات پشت ساق در حالت ایستاده: روبروی دیوار بایستید و دستانتان را به موازات چشم بر روی دیوار قرار دهید. پای آسیب دیده خود را عقب ببرید در حالیکه پاشنه روی کف زمین قرار گرفته است. پای سالم که جلوتر قرار گرفته است را از زانو خم کنید. پایی که عقب قرار گرفته را کمی به سمت داخل بچرخانید. به آرامی به سمت دیوار متمایل شوید تا زمانی که در پشت ساق پا احساس کشش کنید. این کشش را برای 15 تا 30 ثانیه نگه دارید. به موقعیت اولیه بازگردید. 3 بار این تمرین را تکرار کنید. این تمرین را چندین بار در روز انجام دهید.
• تمرین برای افزایش دامنه حرکت مچ پا: در حالت نشسته یا دراز کشیده زانوها را صاف روی زمین قرار دهید. انگشتان پا را تا جایی که می توانید به سمت صورت بکشید سپس در جهت مخالف حرکت داده و تا جایی که می توانید از صورت دور کنید. آنگاه انگشتان یک پا را به سمت پای دیگر حرکت دهید. همین کار را در جهت مخالف انجام دهید. در نهایت قسمت جلوی پا را به صورت دورانی بچرخانید. توجه کنید که فقط مچ پا و بخش جلوی پا حرکت کند. در هر جهت 10 بار تمرین را تکرار کنید.
• دورسی فلکسیون مچ پا در برابر مقاومت: انتهای یک باند کشی را گره بزنید و آن را به درب وصل کنید. سمت دیگر باند را به صورت یک لوپ گره بزنید و پای سمت آسیب دیده را داخل لوپ بگذارید. بنابراین باند دور تا دور نوک پا را در بر می گیرد. رو به سمت درب بنشینید در حالی که ساق پای آسیب دیده به صورت مستقیم در مقابل شماست. از درب دور شوید در حالی که کشش را در باند احساس می‌کنید. ساق پای خود را مستقیم نگه دارید و نوک پای خود را به سمت بدنتان بکشید تا باند کشیده شود. به آرامی به موقعیت اولیه برگردید، 2 سری 15 تایی این حرکت را انجام دهید.
• اورژن مچ پا در برابر مقاومت: از پهلو در کنار یک درب بنشینید و سمت سالم در مجار درب باشد. زانوی سمت سالم را خم کرده و کف پا را روی زمین بگذارید. در انتهای یک باند کشی گره ایی به صورت یک لوپ بزنید. پای سمت آسیب دیده را در لوپ بگذارید در حالی که باند دور تا دور قوس پا را گرفته و انتهای گره زده دیگر باند را به درب در نزدیکی سطح زمین وصل کنید. از درب فاصله بگیرید تا کشش را در باند احساس کنید. پای سمت آسیب دیده را به سمت بالا و خارج بیاورید. به موقعیت اولیه برگردید، 2 سری 15 تایی این حرکت را تکرار کنید.
• بلند کردن پاشنه پا: پشت یک سکو یا صندلی بایستید به طوری که کف هر دو پا روی زمین باشد. با کمک سکو یا صندلی، به مدت 5 ثانیه بر روی پنجه بایستید. سپس به آرامی و بدون کمک خود را به پایین بکشید. در صورتی که نیاز به تکیه و یا کمک گرفتن باشد منعی ندارد، زمانی که با انجام این ورزش درد کمتری احساس شود، تلاش کنید که در حالی که تنها روی پای آسیب دیده ایستاده اید، این حرکت را انجام دهید، این حرکت را 15 بار تکرار نمایید.
  دو ست 15 تایی که بین هر ست 30 ثانیه استراحت وجود دارد انجام دهید.
• بالا بردن انگشتان پا در حالت ایستاده: روی زمین صاف بایستید، با تکیه بر پاشنه پا،
  نوک انگشتان را از زمین بلند کنید، 5 ثانیه صبر کنید و سپس انگشتان خود را روی زمین بگذارید، دو ست 15 تایی این حرکت انجام دهید.
• بلند کردن حوله: در حالی که پاشنه پا روی زمین است با انگشتان پا یک حوله را بلند کرده و رها کنید، این حرکت را 20 الی 10 نوبت تکرار کنید، با آسان شدن حرکت با قراردادن یک کتاب یا وزنه کوچک روی حوله مقاومت را بیشتر کنید.
• حفظ تعادل: برای این تمرین در کنار دیوار یا صندلی بیاستید تا اگر تعادلتان به هم خورد بتوانید از تکیه گاه استفاده کنید. روی پای آسیب دیده بیاستید و زانو را کمی خم کنید. سعی کنید در حالی که قوس کف پا را بیشتر می‌کنید تماس شست پا با زمین را حفظ کنید. در همین حالت به آرامی از کمر خم شده و دست همان سمت آسیب دیده را به جلو بکشید. مراقب باشید که زانو بیشتر از مقدار اولیه خم نشود. این حرکت را 15 بار تکرار کنید. هرچه قدر بیشتر به جلو خم شوید تمرین دشوار تر می‌شود. می توانید دست خود را به سمت صندلی یا دیوار هم بکشید، این تمرین را در دو ست و در هر ست 15 بار تکرار کنید.
• بالانس یک پا: بدون حمایت بایستید و سعی کنید بر روی یک پا (پای آسیب دیده) به مدت 30 ثانیه تعادل خود را حفظ کنید، حرکت را سه بار تکرار کنید، ابتدا با چشم باز و سپس با چشم بسته تمرین را تکرار کنید، وقتی بر این تمرین تسلط پیدا کردید، حرکت را روی بالشت انجام دهید.
• تمرین با تخته تعادل: درحالی که پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کرده اید بر روی تخته تعادل بایستید. 30 مرتبه تخته را به سمت جلو و عقب بلغزانید و 30 مرتبه این کار را با لغزاندن تخته به طرفین تکرار کنید. اگر نیاز به حمایت دارید با دست خود یک صندلی را بگیرید. 30 مرتبه تخته تعادل را در جهت و 30 مرتبه در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید، تلاش کنید که این حرکات را برای دو دقیقه به صورت مداوم انجام دهید به گونه ای که لبه تخته تعادل با زمین تماس نداشته باشد. وقتی در انجام حرکات فوق با هر دو پا مهارت پیدا کردید تلاش کنید که این حرکات را در حالی که تنها بر روی پای آسیب دیده ایستاده اید انجام دهید، پس از موفقیت در این امر حرکات را با چشمان بسته تکرار کنید، اطمینان حاصل نمایید که در صورت از دست دادن تعادل از حمایت کافی برخوردار باشید.

رژیم غذایی:

• خوردنی های مفید: خوراک نخود فرنگی با شوید، خوراک باقلا، خوراک عدسی با صیفی جات، خوراک کدو حلوایی، خوراک قارچ با سس، خوراک قارچ و ذرت، خوراک صیفی جات، خوراک کلم قمری، خوراک گل کلم، خوراک بادمجان و عدس، بورانی گوجه بادمجان، بورانی بادمجان و ماست سویا، خوراک بادمجان و غوره، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک لوبیا سفید با جعفری، خوراک لوبیا سفید با سویا، خوراک سویا با سبزیجات، خوراک سویا با رب انار، خوراک سویا با نخود، خوراک پنیر سویا، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با سیب زمینی، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک لوبیا قرمز، خوراک لوبیا چشم بلبلی، خوراک مطبل، آش گندم با کرفس، آش گندم با سبزیجات، آش گندم با شلغم، آش گندم با تره، آش ماش، آش کدو حلوایی، آش شله قلمکار، آش صیفی، آش غلات، آش عدس ۱، آش جو با حبوبات ۲، آش کلم برگ، آش گل کلم ۱، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با ماش، آش کلم بروکلی ۱، آش کلم بروکلی ۲، آش شلغم ۱، آش شلغم ۲، آش حبوبات ۱، حلیم عدسی با سویا ۱، حلیم گندم با شیر سویا، حلیم گندم با سویا، حلیم گندم با عدس، حلیم گندم و بادمجان، حلیم گندم با مغزیجات، حلیم دال عدس، صیفی پلو، آلبالو پلو، هویج پلو، کلم پلو با سویا، نخود فرنگی پلو ۱، خورش فسنجان با کدو حلوایی، خورش فسنجان با سویا، خورش شهد فسنجان، خورش فسنجان با اسفناج، خورش کرفس ۱، خورش آلو اسفناج، خورش به و آلو، خورش به، خورش قیمه بادمجان، خورش بادمجان، خورش کدو بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش لوبیا سبز، خورش کدو حلوایی، خورش کلم بروکلی با سویا، خورش کلم بروکلی با قارچ، خورش هویج و به، سوپ صیفی جات ۱، سوپ صیفی جات ۲، سوپ کدو حلوایی، سوپ جو ۱، سوپ جو ۲، سوپ دال عدس، سوپ شلغم، سوپ لوبیا سبز، سوپ بامیه، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ کلم برگ، سوپ کلسیم، سوپ جو با شیر سویا، کتلت اسفناج، کتلت هویج و سیب زمینی، کتلت ذرت، کتلت سویا با گندم جوانه زده، برگر کدو خورشتی، برگر لوبیا سفید، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، دلمه کلم، کماچ ساده، کماچ گندم و جو، کماچ سویا، کماچ قارچ، شیر سویا، پنیر سویا، فرنی سویا، کشک سویا، خامه سویا، سس گل کلم، سس مایونز گیاهی، سس گندم جوانه زده، سس نخود جوانه زده، سس زیتون، سس جعفری.
• خوردنی های مضر: عدس پلو ساده.

نکته:

• بهبود شکستگی چقدر زمان لازم دارد: معمولاً لازم است تا ناحیه شکسته به مدت دو تا هشت هفته بی حرکت باقی بماند. این بازه زمانی بستگی به این دارد که کدام استخوان شکسته شده باشد و آیا عوارضی مثل مشکل خونرسانی یا عفونت وجود دارد یا خیر، سن بیمار، تحرک و سیگار نکشیدن در طول دوره درمان در سرعت درمان موثر است. پزشکان همیشه توصیه می‌کنند پس از جوش خوردن استخوان‌ها فیزیوتراپی انجام شود تا عضلات ناحیه آسیب دیده به حالت عادی خود برگردند. در صورت انجام فیزیوتراپی بین سه تا پنج هفته بعد از جوش خوردن استخوان، عضلات قدرت عادی خود را به دست خواهند آورد.
• آیا شکستگی استخوان عارضه ای دارد: همانند بسیاری از آسیب‌ها، شکستگی استخوان می‌تواند منجر به عوارضی شود. این موارد می‌تواند شامل موارد زیر باشد: لخته شدن خون: گاهی بر اثر شکستگی لخته‌های خون ایجاد می شوند که در رگ‌های خونی آزاد شده و در بدن حرکت می‌کنند که بعضی مواقع این لخته به نقاط حیاتی بدن وارد شده و باعث مرگ می‌شوند. عوارض استفاده از گچ شامل زخم‌های پوست و سفتی مفصل است،Compartment syndrome که نتیجه آن خونریزی یا تورم در عضلات اطراف شکستگی است، Hemarthrosis هم سبب خونریزی در مفصل و باعث تورم آن خواهد شد.
• چگونه مانع از شکستگی استخوان شوید: با جلوگیری از زمین خوردن، حفظ فرم بدن و دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی مناسب می‌توانید از بسیاری از شکستگی‌ها جلوگیری کنید. بدن انسان برای داشتن استخوان‌های سالم به به مقدار کافی کلسیم نیاز دارد. شیر، پنیر، ماست و سبزیجات با برگ سبزی‌های تیره منابع خوبی از کلسیم هستند. ویتامین D هم به جذب کلسیم کمک می‌کند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید و همچنین خوردن تخم مرغ و ماهی‌های روغنی روش‌های خوبی برای دریافت ویتامین D است. تمرینات ورزشی که وزن بدن را روی استخوان‌ها منتقل می‌کنند هم استخوان‌های شما قویتر و ضخیم‌تر خواهند بود. پیاده‌روی، دویدن و رقص و مانند آنها. انجام تمرینات تعادلی در منزل، استفاده از واکر و عصا برای سالخوردگان، جمع کردن موانع مثل سیم و فرش از زیر پا در منزل، نور مناسب، کفش مناسب، بررسی بینایی به صورت دوره‌ای هم باعث کاهش خطر افتادن می‌شود.
• حتی اگر استخوان‌ها قوی باشند باز هم می‌توانند بشکنند. شکستگی استخوان دردناک است و درمان آن طولانی مدت است. لازم است صبر و تحمل داشته باشید تا به شرایط طبیعی خود باز گردید. کافی است حواستان باشد تا به این بیماری مبتلا نشوید و برای کنترلپوکی استخوان هم حتماً از پزشک مشاوره بگیرد.
• شکستگی به معنی تکه شدن استخوان بوده و انواع مختلفی دارد. شکستگی ها می توانند به صورت ترک های جزئی تا شکسته شدن های کامل باشند. هر استخوانی می تواند این وضعیت را تجربه کند. ضربه فیزیکی، استفاده بیش از حد و بیماری هایی از جمله پوکی استخوان از شایع ترین علل شکسته شدن استخوان هستند. به علاوه، اغلب استخوان ها با افزایش سن ضعیف تر شده و خطر شکستگی افزایش می یابد.
• بدن قادر به ترمیم بیشتر شکستگی ها بوده اما گاهی اوقات مداخله پزشکی برای ثابت ماندن استخوان های شکسته ضروری است. این مداخلات شامل گچ گرفتن، استفاده از آتل و یا پیچ و صفحه های فلزی جراحی هستند.