سنگ لوزه: عبارت است از حالا که در مورد بیماری سنگ لوزه (Tonsil stones) می‌خواهیم صحبت کنیم، در مرحله اول باید توضیح بدهیم که آن چیست؟ در حقیقت این نوع از بیماری نیز به دهان و دندان مربوط می شود که استفاده از دهانشویه برای درمان آن کمک زیادی به آن می کند. همان طور که از نام این بیماری پیدا است، سنگ لوزه از بافت درون لوزه به وجود می آید. حتماً شما هم در کتب درسی خود خوانده اید که سطح و اطراف لوزه از رنگ طبیعی صورتی کم رنگ تشکیل شده است. درمان سنگ لوزه با دهانشویه زمانی واجب و ضروری به شمار می آید که سنگ لوزه اندازه و رنگ طبیعی خود را از دست بدهد. در صورتی که دانه هایی به اندازه و همانند رنگ برنج روی سطوح و یا اطراف لوزه را بپوشاند، استفاده از دهانشویه برای درمان سنگ لوزه حتماً به کار می آید. لازم به ذکر است که  این دانه ها به قدری ریز هستند که با چشم قابل مشاهده و تشخیص نمی باشند و تنها با علائمی که در بیمار ظاهر می شود، این بیماری نشان داده می شود.

علائم:

1. از علائمی که در مقایسه با علائم دیگر خود را بسیار بارز و نهان نشان می دهد، بوی بد و تعفن دهان است که خود بیمار نیز احساس بسیار بدی دارد.
2. در صورتی که غذا و یا آب به سختی از گلو پایین رود و یا گلو به خارش شدید دچار شود، علامت این بیماری ظاهر شده است. گوش یکی از اجزا مهم صورت می باشد که با بروز این نوع بیماری دچار بر افروختگی شدید می شود.
3. یکی دیگر از علائمی که نشانه این بیماری است، پیوندهایی است که در قسمت گردن به وجود می آید و باعث می شود تا گردن دچار ورم و بسیار دردناک شود. اما در برخی از مواقع این علائم وجود ندارد و یک علامت ساده نشانگر سنگ لوزه است، زمانی که رنگ زبان از حالت عادی خود خارج و به قرمز تیره و یا روشن تبدیل می شود نیز نشانه ی سنگ لوزه است.
4. استفاده از دهانشویه برای درمان، زمانی باید انجام شود که در برخی از مواقع لوزه بزرگ تر از اندازه طبیعی می شود و یا رنگ طبیعی خود را از دست می دهد و بیمار دچار سرفه های زیاد و بی وقفه شده است، در این حالت دچار سنگ لوزه شده است.

علت:

• عدم رعایت بهداشت و دندان
• تند تند غذاخوردن موجب مسدود شدن حفره های لوزه می شود که منجر به ایجاد سنگ لوزه می شود.
• یکی دیگر از دلایل تشکیل سنگ لوزه پایین آمدن سطح دفاعی و سیستم ایمنی بدن می باشد، به طوری که گلبول های بدن رنگ طبیعی خود را از دست داده و گلبول های سفید جایگزین آن می شوند.این کار باعث می شود تا ماده ای به نام کلسیفیکاسیون در بدن باقی بماند و تشکیل سنگ لوزه دهد.
• در طول روز غذا و یا نوشیدنی های زیادی مصرف می شود. در صورتی که این غذا و یا نوشیدنی ها باکتری و یا ویروس های گوناگونی را به همراه داشته باشند، با خوردن و یا نوشیدن آن به لوزه وارد و چسبیده می شوند. همین مورد باعث می شود تا این باکتری و ویروس ها رفته رفته در لوزه جمع شوند و به مرور زمان بسیار سفت و تبدیل به سنگ لوزه شوند که در این مورد استفاده از دهانشویه برای درمان، کارایی زیادی پیدا می کند. به دلیل آن که فلوراید درون دهانشویه، مینای دندان، لثه و لوزه را تقویت و باکتری را از بین می برد.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. آزمایشات اخیر نشان داده است که به هیچ عنوان بیماری سرماخوردگی را سطحی و گذرا نبینید. به دلیل آن که همین سرماخوردگی منجر به سنگ لوزه می شود.
2. برخی از داروها مانند داروهای فشار خون، منجر به خشک شدن گلو بیمار می شود. در صورتی که بیماران این خشکی گلو را از بین نبرند، به سنگ لوزه مبتلا می شوند.
3. در دنیایی زندگی می کنیم که هر روز شاهد تولید انواع خوراکی های چرب و یا رنگی با مواد افزودنی غیره طبیعی هستیم که با مصرف زیاد آن به سنگ لوزه دچار می شویم.
4. طی تحقیقاتی که اخیراً انجام شده است، باید گفت که لوزه برخی از افراد، چاک و ترک هایی عمیق تر از اندازه طبیعی دارد. همین موضوع باعث می شود تا مواد غذایی که مصرف می شوند، در بین این ترک ها گیر کنند که به این نوع بیماری دچار می شوند. یا افرادی هستند که مدام دچار آلرژی و یا حساسیت های فصلی هستند که اگر درمان نکنند، به مرور زمان مبتلا به سنگ لوزه می شوند.

پیشگیری:

• یکی از این اقدامات، نوشیدن آب به میزان نیاز بدن می باشد.
• یکی دیگر از اقدامات پیشگیرانه در تشکیل سنگ لوزه، زدن مسواک به موقع و به دفعات می باشد.
• برخی از لبنیات ها با درصد زیادی از مواد نگهدارنده، تولید می شوند که مصرف کم آن از مبتلا شدن به این بیماری نادر جلوگیری می کند.
• نکشیدن سیگار چه به طور تفریحی و یا دائم نیز یکی از راه های پیشگیری می باشد. ضمن آن که مصرف نوشابه و یا آب میوه های گازدار را نباید دست کم گرفت.
• علاوه بر آن که استفاده از دهانشویه برای درمان سنگ لوزه نیز راه حل موثری می باشد، به دلیل آنکه در دهانشویه، ماده ای وجود دارد که از عفونت و باکتری در دهان جلوگیری می کند.

تشخیص:

• انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب نوین:

• اگر سنگ لوزه را با چشم میبینید می توانید خودتان با راه های زیر آن را از بین ببرید ولی اگر بسیار ریز است و در لوزه مخفی شده باید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا با راه های تخصصی آن را درمان کند.
• استفاده از سرکه سیب:سرکه سیب باعث تجزیه ذرات سنگ می شود. می توانید در یک فنجان آب گرم، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را حل کنید و سه مرتبه در روز قرقره کنید.
• استفاده از مسواک:می توانید علاوه بر گوش پاک کن از مسواک نیز استفاده نمایید. اگر مسواک برقی دارید این کار بهتر انجام می شود زیرا لرزش مسواک برقی باعث دفع بهتر سنگ های انتهای گلو می شود.
• استفاده از آب نمک:در یک فنجان آب گرم نصف قاشق چایخوری نمک را حل کنید و در دهان و انتهای گلو به مدت ۱۰ ثانیه قرقره کنید. خاصیت ضد باکتریال آن نمک باعث از بین رفتن سنگ لوزه می شود.
• استفاده از گوش پاک کن:زمانی که محل تشکیل سنگ لوزه را پیدا کردید می توانید از یک گوش پاک کن استریل شده، آن را تکان دهید تا از محل جدا شود. مراقب باشید که فشاری به سنگ لوزه وارد نکنید، زیرا منجربه تحریک و درد می شود.
• استفاده از دهانشویه:همان طور که در قسمت های قبلی این مطلب گفته شده است استفاده از دهانشویه غیر الکلی نیز یکی از روش های درمان است، زیرا در دهانشویه ماده ای به نام ستیل پیریدینیوم کلراید و کلرهگزین وجود دارد تا بوی بد دهان را از بین ببرد و به دفع سنگ در انتهای لوزه کمک کند.

درمان طب سنتی:

• اطرف سنگ لوزه را ماساژ دهید تا سنگ لوزه خارج شود.
• یک بینی را گرفته و از از بینی دیگر محکم فوت کنید تا سنگ لوزه خارج شود.
• روغن سیاهدانه را به ناحیه گلو خوب چرب کنید و با استفاده از یک گوش پاک کن آروم روی لوزه فشار دهید تا سنگ لوزه خارج شود سپس موضع حفره ای که سنگ از آن خارج شده است را با جوشانده گلنار فارسی به صورت غرغره روزی سه بار غرغره کنید.

فعالیت های بدنی:

• محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح پرهیز کنید.

نکته:

• چه بیماری هایی شبیه به سنگ لوزه هستند: برخی از بیماری ها وجود دارد که علامتی شبیه به سنگ لوزه را به همراه دارند. یکی از این بیماری ها، استرپتوکوکی است که به گلو درد شباهت بسیاری دارد. با این تفاوت که بیمار در آخر دهان، گلو درد را احساس می کند و دچار تب بالا نیز می شود. یکی دیگر از بیماری هایی که شبیه سنگ لوزه است عفونت و یا مشکلات مربوط به دهان و یا لثه است که با التهاب زیادی همراه می شود. اما در برخی از مواقع بیماری دیگری به نام سرطان لوزه وجود دارد. این نوع سرطان نشانه، علائم و دردی شبیه به سنگ لوزه دارد. با این تفاوت که در دهان، خون به وجود می آید و یا گوش و گلو درد به طور مرتب و بدون وقفه ادامه دارد.