سندرم زجر تنفسی حاد: عبارت است از سندرم زجر تنفسی پاسخ التهابی در ریه ها به یک بیماری شدید یا جراحت می باشد. سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) یک نارسایی ریوی خطرناک است که به دلیل یک صدمه شدید یا به ریه ها و یا به جای دیگری از بدن بروز می نماید. در ARDS رگ های کوچک خونی (مویرگ ها) در ریه ها مایعاتشان را وارد کیسه های هوایی می کنند و باعث کاهش اکسیژن رسیده به خون و عدم باز شدن کافی ریه ها برای تنفس می گردند و این می تواند باعث مشکل در سایر اعضای بدن مانند کلیه ها و کبد شود. ARDS یک بیماری کشنده است و احتیاج به درمان پزشکی فوری دارد.

علائم:

• سندرم زجر تنفسی حاد، نفس‌کشیدن را دشوار می‌کند و فشار زیادی بر ریه‌ها تحمیل می‌کند.  علائم این بیماری مانند تنگی‌نفس، اغلب شدید است. همچنین سندروم زجر تنفسی با علائم دیگری مانند فشارخون پایین، تنفس فوق العاده سریع، گیجی و خستگی، آبی شدن لب‌ها یا ناخن‌ها به علت کمبود اکسیژن در خون، سرگیجه و تعریق فراوان همراه است. اگر سندرم زجر تنفسی ناشی از عفونت باشد، نشانه های عفونت نظیر تب نیز همراه بیماری خواهد بود.

علت:

• علت اصلی بروز سندرم زجر تنفسی حاد مایعاتی است که از رگ‌های خونی بسیار کوچک موجود در ریه‌ها نشت کرده و وارد کیسه‌های هوایی ریزی که خون از آنجا اکسیژن خود را دریافت می‌کند، می‌شود. به طور معمول یک غشای محافظ این مایع را در داخل رگ‌ها نگه خواهد داشت. علاوه بر مورد گفته شده، آسیب‌دیدگی یا بیماری نیز می‌تواند باعث آسیب به این غشا و نشت مایع سندرم زجر تنفسی حاد شود. شایع‌ترین علت اصلی بروز سندرم زجر تنفسی حاد، عبارتند از:
• انتقال خون
• پنومونی یا ذات الریه
• استنشاق مواد زیان آور
• سوختگی های گسترده
• پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)
• تنفس زیاد دود یا گاز های شیمیایی
• آسپیراسیون محتویات معده (فرو رفتن محتویات معده در ریه)
• حوادث: جراحات ناشی از تصادفات ماشین یا سقوط، ممکن است به ریه‌ها و یا بخشی از مغز که تنفس را کنترل می‌کند، آسیب برساند.
• سپسیس یا عفونت خون: این بیماری زمانی رخ می‌دهد که عفونتی در جریان خون به وجود می‌آید و سیستم ایمنی بدن بیش از حد، فعالیت می‌کند؛ همین امر باعث التهاب، لخته‌شدن خون و خونریزی می‌شود.
• تنفس در هوای آلوده: دود غلیظ و یا گازهای شیمیایی ممکن است باعث ARDS شوند. علاوه بر این مواردی نظیر ذات الریه، خونریزی در حدی که نیاز به انتقال خون باشد، التهاب لوزالمعده، مصرف بیش از حد کوکائین و داروهای دیگر، غرق شدن در آب و سوختگی‌هااز علل دیگر سندرم زجر تنفسی حاد است.

عوامل افزایش دهنده خطر:

• بیشتر افرادی که به سندرم زجر تنفسی حاد مبتلا می‌شوند، معمولاً به خاطر بیماری‌های دیگر خود یا شرایط حاد قبلی خود در بیمارستان بستری هستند. خصوصاً اگر فرد به عفونت‌های گسترده خونی (سپسیس) مبتلا باشد، احتمال ابتلا به این سندرم افزایش خواهد یافت.افرادی که سابقه مصرف الکل دارند نیز بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سندرم زجر تنفسی حاد قرار دارند. علاوه بر این احتمال مرگ این افراد بعد از ابتلا به سندرم زجر تنفسی حاد بسیار بیشتر از دیگران خواهد بود.

عوارض احتمالی:

1. عوارض مغزي
2. عفونت هاي ثانویه ریه
3. سوراخ شدن ریه، پنوموتوراکس
4. آسیب به اعضاي دیگر بدن مانند کلیه، قلب، کبد، مغز استخوان

تشخیص:

1. کشت میکروب: در صورتی که پزشک به ابتلای شما به عفونت ریه مشکوک باشد، ممکن است ترشحات موجود در مجاری تنفسی شما را برای تعیین علت این عفونت مورد آزمایش قرار دهد.
2. بررسی آزمایشگاهی: آزمایش خون می‌تواند به تشخیص سطح اکسیژن خون فرد کمک کند. علاوه بر این می‌تواند آزمایش‌های دیگری برای بررسی وضعیت عفونت یا کم خونی مورد استفاده قرار گیرد.
3. آزمایش های قلب: از آن جا که علائم و نشانه‌های سندرم زجر تنفسی حاد شبیه برخی از مشکلات قلبی خاص است، پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق از الکتروکاردیوگرام استفاده می‌شود.
4. هیچ آزمایش خاصی برای شناسایی سندرم زجر تنفسی حاد وجود ندارد. این تشخیص بر اساس معاینه فیزیکی، اشعه ایکس قفسه سینه و کنترل سطح اکسیژن است. همچنین رد احتمال ابتلا به سایر بیماری‌ها و مشکلات به عنوان مثال، برخی مشکلات قلبی، که می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، مهم است.
5. تصویربرداری با اشعه ایکس: عکس گرفتن از قفسه سینه که در آن ریه‌ها مشخص باشند، می‌تواند به بررسی میزان مایع موجود در ریه‌ها و تشخیص احتمال بزرگ شدن قلب کمک کند.
6. تصویربرداری سی‌تی‌اسکن:سی‌تی‌اسکن می‌تواند اطلاعات دقیقی در مورد ساختار قلب و ریه‌ها را در اختیار پزشک معالج قرار دهد.

درمان طب نوین:

• هیچگونه درمان اختصاصی وجود ندارد اقدامات درمانی 2 هدف را پوشش می دهد. 1. درمان بیماري زمینه اي که باعث زجر تنفسی شده است. 2. حمایت تنفسی که بایستی لوله در ناي بیمار گذاشته شود و به دستگاه مکانیکی تنفسی وصل شود و از داروهاي استفاده شود که بیمار راحت بتواند دستگاه را تحمل کند. ضمناً داروهایی که باعث بهبودي بیماري زمینه اي می شود بایستی تجویز گردد مانند: آنتی بیوتیک ها، داروها بالا برنده فشارخون، تزریق خون و … تا زمانی که بیمار به دستگاه وصل می باشد لوله داخل ناي باقی می ماند و بیمار نمی تواند از راه دهان غذا بخورد به همین دلیل از طریق بینی یک لوله داخل معده گذاشته می شود و تغذیه از این طریق انجام می شود.

درمان طب سنتی:

• در صورتی که میل دارید ریه را تقویت کنید از خوراکی های زیر بیشتر استفاده کنید. مانند آب انار شیرین، خرمای خشک، توت سرخ، فندق، بادام، کتیرا بادام، صمغ عربی، مویز، شیر گاو، کاهو، ترب سیاه، نخود سبز، کرفس، نشاسته، نوشابه کومبوچا.

داروها:

• آرام بخش
• تسکین درد و ناراحتی‌ها
• پیشگیری و درمان عفونت‌ها
• به حداقل رساندن رفلاکس معده
• جلوگیری از لخته شدن خون در پاها و ریه‌ها
• افراد مبتلا به سندرم زجر تنفسی حاد معمولاً با اهداف زیر دارو مصرف می‌کنند:

فعالیت:

• تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت بدنی پرهیز کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات و غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
• در صورتی که میل دارید ریه را تقویت کنید از خوراکی های زیر بیشتر استفاده کنید. مانند آب انار شیرین، خرمای خشک، توت سرخ، فندق، بادام، کتیرا بادام، صمغ عربی، مویز، شیر گاو، کاهو، ترب سیاه، نخود سبز، کرفس، نشاسته، نوشابه کومبوچا.

نکته:

• آیا سندرم زجر تنفسی حاد کشنده است: سندروم زجر تنفسی بسیار کشنده است و پیش آگهی آن را نمی توان مشخص نمود بعضی از بیماران ظرف چند روز بهبودي پیدا می کنند. درمان گروهی ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد. بعضی از بیماران زجر تنفسی سریعاً فوت می کنند و تعدادي بعد از مدت طولانی فوت می کنند.
• دستگاه مکانیکی چیست و چگونه به بیمار کمک می کند: تنفس با دستگاه مکانیکی یک راه حمایت تنفسی براي زنده نگه داشتن بیماران است. دستگاه مکانیکی وسیله اي است که وقتی بیمار قادر به تنفس نمی باشد به او کمک می کند که بتواند احتیاجات بدن که شامل جذب اکسیژن و دفع گاز کربنیک است را برطرف کند.
• چه عواملی باعث سندروم زجر تنفسی حاد می شود: ذات الریه، عفونت هاي خون، تصادفات، ضربه هاي مغزي، شکستگی استخوان ها، ضربه به قفسه صدري، تزریق خون و فرآورده هاي آن، استنشاق گازها، خونریزي شدید، کاهش فشارخون، شیمی درمانی، پرتودرمانی، پانکراتیت، عفونت هاي داخل حفره شکم.