سردردهای تنشی (عصبی): عبارت است از سردرد تنشی شایعترین نوع سردرد است. این نوع سردرد میتواند باعث درد خفیف، متوسط یا شدید در ناحیه سر، گردن یا پشت چشمها شود. برخی افراد سردرد تنشی را مانند حس طنابی توصیف میکنند که محکم دور پیشانیشان حلقه شده است. در اکثر افراد مبتلا به سردردهای تنشی سردردها دورهای بوده و به طور متوسط دو تا سه بار در ماه رخ میدهند. البته، سردردهای تنشی میتوانند مزمن نیز باشند. سردردهای مزمن، که حدود سه درصد از افراد از آنها رنج میبرند، به آن دسته از سردردهای دورهای گفته میشود که بیش از ۱۵ روز در ماه طول میکشند. احتمال ابتلای مردان به سردردهای تنشی دو برابر زنان است. برخی از مبتلایان به سردردهای تنشی، به جای مراجعه به پزشک، اقدام به خوددرمانی میکنند. متأسفانه، استفاده مکرر از مسکنهای بدون نسخه، خود باعث نوع دیگری از سردرد میشود، که سردردهای ناشی از استفاده بیش از حد دارو نام دارند. بنابراین، برای تشخیص علت زمینهای سردرد تنشی و درمان آن، میبایست به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
انواع سردرد تنشی:
- سردرد تنشى مزمن: (این نوع سردرد تنشى طولانی مدت است و ممکن است مداوم باشد. اگر سردردها پانزده روز در ماه یا بیشتر به مدت سه ماه طول بکشد، مزمن شناخته مى شوند).
- سردرد تنشى اپیزودیک: (سردرد تنشى اپیزودیک می تواند از ۳۰ دقیقه تا یک هفته طول بکشد. سردردهای تنشى تکرار شونده حداقل به مدت سه ماه کمتر از ۱۵ روز در ماه ایجاد مى شود، سردردهای تنشى اغلب ممکن است مزمن شوند).
علائم:
- احساس سفتی دور سر.
- سفت شدن عضلات گردن.
- سردردهای خفیف، ناگهانی و مبهم
- احساس وجود فشار در پشت چشم ها.
- حساسیت به تماس در جمجمه، گردن و عضلات شانه
- درد ناشی از این عارضه معمولاً خفیف یا متوسط است.
- احساس تنگی یا فشار در پیشانی و یا در اطراف و پشت سر
- سردردهای تنشی اغلب در ساعات نزدیک به ظهر و یا اوایل بعدازظهر ایجاد می شود و ممکن است چندین ساعت باقی بماند.
- دردی که معمولاً به صورت ثابت بوده یا ممکن است به صورت ضربانی باشد. این درد در بالای چشم ها و یا عموماً در بالای سر احساس می شود.
- افرادی که به سردردهای تنشی مداوم مبتلا هستند اغلب دچار بدخوابی می شوند. این افراد ممکن است به خاطر این مشكل دچار افسردگی شوند و احساس نمایند که انرژیشان از دست رفته است.
علت:
- کافئین
- عفونت سینوسی
- استعمال دخانیات
- خستگی و خشکی چشم
- سرماخوردگی یا آنفولانزا
- فشارهای عاطفی و روانی
- مصرف الکل و مواد مخدر
- وضعیت بد قرارگیری بدن
- سرما نیز میتواند یک عامل محرک سردردهای تنشی باشد.
- سردردهای تنشی ناشی از انقباضات عضلات سر و گردن هستند.
- انواع مختلفی از خوراکیها، فعالیتها و عوامل استرسزا میتوانند باعث بروز چنین سردردهایی شوند.
- برخی افراد بعد از نگاه کردن طولانی مدت به صفحه مانیتور رایانه یا یک رانندگی طولانی دچار این سردردها میشوند.
تشخیص:
- در موارد شدید، پزشک تستهایی را انجام میدهد تا مطمئن شود این سردردها ناشی از مشکلاتی مانند تومور مغزی یا آنوریسم مغزی نیستند. آزمایشهای مورد استفاده برای سایر عارضهها عبارتند از سی تی اسکن، که در آن از اشعه ایکس برای گرفتن عکسهای رادیولوژی از اندامهای داخلی بدن استفاده میشود و ام آر آی، که به پزشک در بررسی بافتهای نرم کمک میکند.
درمان طب نوین:
- درمان و مدیریت سردردهای تنشی در کوتاه مدت بر درمان حملههای حاد و در بلند مدت بر پیشگیری از سردردهای دورهای تمرکز دارد. عموماً، درمان کوتاه مدت این سردردها شامل تجویز دارو (عمدتاً مسکنها) بوده و در درمانهای بلند مدت آنها، که جنبه پیشگیری دارند، هم از دارو و هم از روشهای غیردارویی استفاده میشود. در کل، با تجویز دارو، آموزش ریلکسیشن، تغییر سبک زندگی و سایر درمانهای مشابه، تقریباً میتوان به تمامی مبتلایان به این سردردها کمک کرد.
درمان طب سنتی:
- شربت سرکنگبین میل شود.
- از هرگونه استرس و اضطراب دوری کنید.
- برای درمان تکمیلی سردرد عصبی بادکش پیشانی انجام دهید.
- ضمناً ماساژ سر و کف پا درمان اورژانسی همه نوع سردرد است.
- سردردهای تاج سر، مربوط به کبد است بازتاب کبد را باید ماساژ داد.
- حجامت عام انجام شود و حجامت سر بعد از حجامت عام انجام شود.
- سردردهای بالا و پشت سر مربوط به مثانه است، بازتاب مثانه را باید ماساژ داد.
- سردردهای پیشانی مربوط به معده است، بازتاب معده به طرف انگشتان دست ماساژ دهید.
- سردردهای ناحیه گیجگاهی مربوط به کیسه صفرا است، بازتاب کیسه صفرا را دورانی ماساژ دهید.
- تنفس عمیق: بیوفیدبک و درمان رفتارى، انواع درمان های آرام بخش در مقابله با سردرد تنشى مفید هستند.
- برای سردردهای ناشی از سینوزیت قسمت نوک انگشتان را ماساژ دهید این عمل برای تمامی انگشتان قابل اجرا است.
- عرق بیدمشک را با گلاب ترکیب کرده و سپس به آن شربت آبلیمو اضافه کنید این ترکیب سردرد شما را تسکین می دهد.
- سردردهای ناشی از فشارخون بالا را با خونگیری از نوک انگشتان (یکی دو قطره)، انداختن یک کش آبی در نوک شست درمان می کنیم.
- ماساژ: ماساژ می تواند به کاهش استرس و تنش کمک کند. به خصوص برای کاهش درد عضلات پشت سر، گردن و شانه مفید است.
- ترکیب عرقیات بابونه و بادرنجبویه و اسطوخودوس هندی اگر شب ها قبل از خواب یک لیوان خورده شود، سردرد چند ساله را به راحتی درمان می کند.
- در همه سردردهای ناگهانی می توانید یک کش آبی در نوک شست بیاندازید تا به مغز پیغام جمع کردن درد را بدهد و آرام شود، کش نباید زیاد سفت و نه زیاد شل باشد.
- طب سوزنی: طب سوزنی ممکن است موجب تسکین موقت سردرد مزمن شود. متخصصان طب سوزنی با استفاده از سوزن های بسیار نازک و یکبار مصرف شما را درمان می کنند که معمولاً کمى باعث درد و یا ناراحتی می شود.
- شست دست ها و پاها ناحیه بازتاب سر است، برای درمان سردرد می توانید سر خود را جای شست تصور کنید و با وسیله ای مثل پروپ یا نوک مداد نقطه ای که در سر، درد می کند را در شست دست پیدا کنید و دقایقی محکم فشار و ماساژ دهید.
- ترکیب (2 قاشق مرباخوری چای سیاه + یک قاشق مرباخوری زردچوبه) را 10 الی 15 دقیقه می گذارید دم بکشد سپس یک لیوان از آن را همراه با مقداری عسل یا نبات میل کنید. سردرد و هر دردی دیگری در بدن کمتر از 15 دقیقه آرام می شود.
- تخم گل خطمی 30 گرم + بادیان 10 گرم + پر سیاوشان 5 گرم + گل گاوزبان 5 گرم + مویز 100 گرم + گل سرخ 10 گرم + ریشه شیرین بیان 50 گرم + صندل سفید 5 گرم + همه را پس از نیم کوب کردن، ده قسمت کرده، هر قسمت را شب در 2 لیوان آب جوش خیس نموده صبح ناشتا پس از جوشانیدن یک لیوان با عسل شیرین کرده و میل نمایید و بقیه را عصر استفاده کنند (مویز ها را می توان به هر قسمت مقداری اضافه نمود، زیرا آنها را نبایستی کوبید). (بسیار مجرب)
داروها:
- وراپامیل
- داروهای تجویزی شامل ناپروکسن، اندومتاسین و کترولاک هستند.
- مسکن ها، داروهای ضد درد ساده بدون نسخه معمولاً اولین خط درمان برای کاهش سردرد هستند. این داروها عبارتند از: آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن
- داروهای ترکیبی آسپرین یا استامینوفن یا هر دو آنها اغلب با کافئین یا یک دارو آرام بخش در یک داروى واحد ترکیب می شوند. داروهای ترکیبی می توانند موثرتر از داروهای ضد درد باشند. بسیاری از داروهای ترکیبی بدون نسخه نیز موجود هستند.
فعالیت:
- در زمان سردرد از انجام هرگونه فعالیت بدنی زیاد پرهیز کنید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین لبنیات بدون مصلح و مواد محرک نظیر قهوه و محصولات کافئینی پرهیز کنید.