زخم روی زبان: عبارت است از زخم روی زبان کیفیت زندگی بیماران را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. درد در زبان می تواند نشانه بیماری های دیگری نیز باشد. معمولاً علائم زخم زبان شامل، حساسیت به تماس، درد و احساس سوزش در زبان بعد از غذا خوردن می باشد. زخم زبان به دلیل گزش ناگهانی زبان، آفت و عفونت ویروسی ایجاد می شود. برخی از روش های درمانی برای زخم زبان مفید می باشد.

انواع زخم زبان:

1. اریتروپلاکیا: این ضایعه قرمز رنگی می باشد که در لکوپلاکی به وجود می آید.
2. زخم آفتی: زخم های دردناکی می باشد که سطح آنها سفید و اطراف آنها قرمز می باشد.
3. لکوپلاکیا: ضایعه ای صاف یا خشن می باشد که از پس زمینه سفید رنگ برخوردار می باشد.
4. Lichen Planus: آنها ضایعاتی به رنگ بنفش می باشد که بر روی زبان برجسته می شوند.

علائم:

1. حساسیت زبان
2. زخم روی زبان
3. درد و احساس سوزش در زبان
4. عفونت های زیر، بالا و نوک زبان
5. درد و سوزش در تماس زبان با غذاهای اسیدی

علت:

• برفک دهان
• سوختگی در زبان
• عفونت های مسری
• عفونت های ویروسی
• سرطان زبان (بسیار نادر)
• گاز گرفتن تصادفی زبان
• عفونت هرپس سیمپلکس
• تمیز کردن نا مناسب دهان
• گلوسیت مولر (نوعی التهاب زبان)
• التهاب لثه (عفونت ویروسی یا باکتریایی دهان)
• نورالژی گلوسوفارنجئال: بیماری که باعث زخم زبان و درد شدید زبان ناشی از تحریک عصب می شود.
• لیکن پلان دهانی (بیماری سیستم ایمنی بدن که می تواند خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش دهد).
• استفاده از دارو: برخی از داروها مانند می توانند علت زخم شدن زبان باشند. برخی از دهانشویه ها می توانند باعث زخم های زبانی شوند.
• گلوسودینیا (سندرم سوزش زبان): این بیماری که باعث زخم شدن زبان در نوک زبان می شود، معمولاً در افراد مبتلا به افسردگی دیده می شود.
• پمفیگوس ولگاریس: این یک بیماری نادر است که باعث ایجاد زخم زبان دردناک روی پوست، داخل دهان، بینی، گلو، مقعد و اندام تناسلی می شود.
• کمبود ویتامین و کم خونی: کم خونی ناشی از کمبود آهن، کمبود ویتامین B12 در بدن یا کمبود فولات در بدن. در چنین مواردی علت زخم شدن زبان می تواند یک علامت باشد.
• لیکن پلان: یک بیماری پوستی طولانی‌ مدت که باعث ایجاد بثورات خارش‌دار روی زبان می‌شود و همچنین می‌تواند دهان را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد طرح توری سفید و لکه‌های دردناک روی زبان شود.

تشخیص:

• انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار.

درمان طب نوین:

• درد ناشی از آفت دهان معمولاً ظرف چند روز کمتر می‌شود و زخم‌ها معمولاً بدون درمان طی حدود یک یا دو هفته بهبود پیدا می‌کنند. در صورتی که زخم‌ها بزرگ، دردناک یا ماندگار باشند، ممکن است نیاز به کمک یک متخصص باشد.
• لیزر درمانی: یکراه درمان آفت دهان، بهره گیری از لیزر است، درمان آفت دهان با لیزر دارای مزایای زیر است: انرژی لیزر ویروسی که باعث آفت شده است را از بین می‌برد، تسکین آفت فوری و بصورت عمقی است، مانع از پیشروی ضایعه پس از درمان می‌گردد، بهبودی سریع بدون ناراحتی بیشتر، درمان تنها چند دقیقه و بدون بی‌حسی طول می‌کشد.
• تجویز مسکن: در صورتی که زخم دهان دردناک باشد، ممکن است پزشک داروی مسکنی را تجویز کند که می‌توان بطور مستقیم بر روی زخم استفاده کرد. پزشک معمولاً داروی بنزیدامین را تجویز می‌کند که می‌توان بصورت دهان‌شویه یا اسپری مورد استفاده قرار داد. نوع دهان‌شویه‌ی بنزیدامین ممکن است برای اولین بار باعث سوزش شود، اما با استفاده‌ی مداوم برطرف خواهد شد. هرچند اگر این سوزش ادامه یابد، با مسئول داروخانه یا پزشک خود مشورت کنید.
• دارو درمانی: اگر زخم باعث درد و ناراحتی قابل توجه شده باشد، پزشک دارویی را برای کمک به تسکین علائم تجویز خواهد کرد. در صورتی که ترجیح بدهید، داروهای متعددی که برای درمان‌های زخم‌ها استفاده می‌شوند را می‌توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد. در مورد اینکه کدام دارو برای شما مناسب‌تر است، با مسئول داروخانه مشورت کنید. برخی ژل‌های زخم دهان برای کودکان زیر ۱۶ سال مناسب نیستند. برخی از داروهای مورد استفاده برای آفت‌ دهان شامل موارد زیر می‌باشند.
• تجویز کورتیکواستروئید: کورتیکواستروئید دارویی است که باعث کاهش التهاب (تورم) می‌شود. داروهای زخم دهان حاوی دوز کمی از کورتیکواستروئید هستند که معمولاً برای کم کردن التهاب کافی است. کاهش التهاب زخم‌ها باعث می‌شود که کمتر دردناک باشند. بهتر است به محض تشکیل زخم‌های دهان استفاده از داروی کورتیکواستروئید را آغاز کرد. با اینکه این درمان‌ها بطور موثری تورم و ناراحتی آفت‌های موجود در دهان را کاهش می‌دهند، اما احتمال بروز آفت‌ های جدید در دهان را در هر زمانی پس از در مان کاهش نخواهند داد.

درمان طب سنتی:

• برای درمان زخم زبان باید پیه آب کرده را روزی سه بار روی آن بمالید و شیر مادر دختردار یا شیر گاو را هم، دائم در دهان غرغره کنید و بعد بخورید.

درمان شقاق زبان:

• غذاهای ملین بخورید و دایم ماءالشعیر یا آب جوشانده جو را بنوشید.
• روزی چند مرتبه هر بار مقداری سه پستان و یا دانه های اسپرزه را در دهان بگیرید و مزمزه کنید.
• گاه گاهی خیار بزرگی را دو نیم کرده و وسط آن را بر هم بمالید تا کف کند و آن کف را روی زبان بمالید.
• برای درمان شقاق لسان و یا دریدگی زبان مقداری توت کال را بکوبید و با سرکه مخلوط کنید و بر آن ضماد نمایید.

داروها:

• معمولاً دارویی نیاز نیست.

فعالیت:

• محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات، غذاهای داغ و سرد پرهیز کنید.