درماتیت آتوپیک: عبارت است از یک بیماری التهابی مزمن پوست که غالباً با سایر بیماری های آلرژیک مثل آسم یا تب یونجه که دستگاه تنفسی را درگیر می کنند همراه است. به عبارت دیگر اگزمای آتوپیک (درماتیت آتوپیک)، که گاه اگزمای سرشتی هم نامیده می‌‌شود، یک بیماری شایع خارش دار پوستی است که معمولاً زمینه ارثی دارد. شیوع این نوع اگزما طی سه دهه گذشته به خصوص در کشور‌های پیشرفته افزایش قابل توجهی داشته است. به نظر می‌‌رسد زندگی ماشینی و شهر نشینی باعث افزایش شیوع آن می‌‌گردد طوری که در اروپای شمالی میزان شیوع اگزمای اتوپیک در کودکان تا بیست درصد هم گزارش شده است. درماتیت آتوپیک ممکن است تحت شرایط استرس زا، به علت تغییر فصل و یا گاه بدون هیچ دلیل واضحی شعله ور شود. بیماری معمولاً به تدریج تخفیف پیدا می‌‌کند، اما گاهی اوقات در سنین بالاتر عود کرده و در مواردی هم تا پایان عمر باقی می‌‌ماند.

علائم:

1. خارش بدون کنترل (غالباً نا آگاهانه)
2. خستگی مزمن بعلت کمبود خواب ناشی از خارش شدید
3. در نواحی متأثر از بیماری، پوست خشک و ضخیم می شود.
4. بثورات خارش دار در قسمتی از پوست که گرما و رطوبت را در خود نگاه می دارند مثل چین های آرنج، زانو، گردن، صورت، دست ها، پاها، کشاله ران، ناحیه تناسلی و اطراف مقعد.

علت:

• ناشی از غلبه صفرا
• علت این بیماری در نظر طب نوین ناشناخته هستند، اما این بیماری احتمالاً ارثی و مرتبط با فعال شدن بیش از اندازه دستگاه ایمنی است.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. آلرژی غذایی
2. تب یونجه یا آسم
3. مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی
4. سابقه خانوادگی درماتیت آتوپیک یا سایر بیماری های آلرژیک
5. استرس، بثورات و خارش در زمانی که استرس وجود دارد، زیاد می شوند.
6. پوشیدن لباس های تحریک کننده پوست و قرار گرفتن در معرض مواد تحریک کننده پوست.

پیشگیری:

1. حتی الامکان استرس را کم کنید.
2. سعی کنید تعریق هر چه کمتر باشد.
3. حمام با آب ولرم بگیرید نه با آب داغ
4. روی پوست مرتباً کرم های نرم کننده بمالید.
5. از برخورد با موادی که باعث تحریک پوست می شوند خودداری کنید (پشم، عطریات، نرم کننده های لباس، صابون های تند و …)

عواقب مورد انتظار:

• غیر قابل پیش بینی است، بیماری ممکن است در تمام طول زندگی دوره هایی از شعله ور شدن و فروکش کردن را داشته باشد.

عوارض احتمالی:

1. ماندن جای ضایعه در اثر خارش
2. عفونت باکتریایی ثانویه در نواحی متأثر از بیماری
3. افزایش حساسیت به واکنش های نامطلوب دارویی
4. کاهش مقاومت به عفونت های قارچی و ویروسی
5. احتمال بروز آب مروارید در کسانی که درماتیت آتوپیک دارند بیشتر است.
6. عفونت های هرپس سیمپلکس (ویروس تب خال) در کسانی که درماتیت آتوپیک دارند شدیدتر است.

تشخیص:

1. آزمایش خون
2. انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب نوین:

• حتی الامکان استرس زندگی را کم کنید.
• از مواد نرم کننده پارچه و آنتی استاتیک به هنگام شستشوی لباس استفاده نکنید.
• پس از حمام گرفتن، از وازلین یا پمادهای با پایه لانولین که حاوی آلفا هیدروکسی هستند استفاده کنید.
• لباس نخی غیر چسبان بپوشید (از پوشیدن لباس های پشمی و دوخته شده از پارچه های مصنوعی خودداری کنید).
• در صورتی که وان را از آب پر می کنید و حمام می گیرید، از آب ولرم همراه با مواد پاک کننده غیر از صابون استفاده کنید.
• درمان موثر مشتمل است بر حذف آلرژن ها از محیط، اجتناب از مواد تحریک کننده و سایر عوامل مساعد کننده بیماری، و رفع خارش و التهاب
• در صورت وجود ضایعات کروت بسته و تراوش کننده مایع، روی ضایعات حوله یا پارچه آب سرد بگذارید، این کار باعث کاهش خارش و پاک شدن کروت ها می شود.
• استیرویید‌های موضعی: درمان اصلی اگزمای آتوپیک استیرویید‌های موضعی هستند. این دارو‌ها اگر بجا مصرف شوند عارضه ای در پی نخواهند داشت، از همین رو می‌بایست تنها برای دوره ای کوتاه و حتی الامکان تنها به هنگام فعال بودن بیماری (برای مثال به هنگام خارش و قرمزی) مصرف شوند. این دارو‌ها یک یا دو بار در روز استفاده می‌شوند و در مورد برخی نواحی همانند پلک‌ها، زیر بغل و نواحی تناسلی می‌بایست با احتیاط بیشتری مصرف شوند. با بهبود یافتن بیماری مصرف استیرویید‌های موضعی می‌‌بایست قطع شود و نباید از این دارو‌ها به عنوان وسیله ای برای پیشگیری از بروز بیماری استفاده شود.
• درمان‌های موضعی غیر استیروییدی: در برخی حالات خاص ممکن است دارو‌های ایمی‌ونومدولاتور مثل تاکرولیموس و پایمکرولیموس، که فاقد استیرویید هستند، تجویز شوند.
• سایر روش‌های درمانی: آنتی هیستامین‌های خوراکی همانند هیدروکسی زین یا دیفن هیدرامین و کلرفنیرامین اگرچه ممکن است تأثیر چندانی در خارش نداشته باشند، اما می‌توانند باعث خواب آرامتری برای بیمار شوند. استفاده از حمام کلر تحت شریط معینی با کم کردن میزان عفونت‌های باکتریال می‌تواند در بهبودی بیماری کمک کند. در برخی شرایط خاص ممکن است استیرویید‌ها یا آنتی بیوتیک‌های خوراکی نیز در درمان بیماری بکار روند.

درمان طب سنتی:

• شبی یک لیوان سرکه انگبین زرشکی یا کاسنی بخورید.
• درمان این بیماری انجام حجامت آلرژی به صورت مکرر و حذف فرآورده های کارخانه ای می باشد.

داروها:

• دوپیلومب
• آزاتیوپرین
• پیمکرولیموس
• برای رفع خارش خفیف، از استروئیدهای مالیدنی یا محصولات قطران استفاده کنید، در صورت وجود خارش شدید ممکن است داروهای زیر برای شما تجویز شوند: استروئیدهای مالیدنی قوی تر، داروهای کورتیزونی به صورت خوراکی (ندرتاً و تنها برای دوره ای کوتاه)، آنتی هیستامین ها یا آرامبخش های خفیف، پماد نرم کننده پوست دست، گاهی آنتی بیوتیک برای مبارزه با عفونت های ثانویه.

فعالیت:

• محدودیت غیر از این که بدن باید خنک نگه داشته شود وجود ندارد، از بودن طولانی مدت در محیط گرم خودداری کنید.

رژیم غذایی:

• اگر شک به آلرژی غذایی وجود دارد، گرفتن رژیم آلرژی ممکن است ضروری باشد.