درد دندان: عبارت است از دندان‌درد انگلیسی (Toothache) که با نام درد دندان نیز شناخته می‌شود، نوعی درد است که در دندان یا ساختارهای نگهدارنده آن ایجاد می‌گردد که ناشی از بیماری‌های دندان یا درد ارجاعی از بیمارهای غیر دندانی است. تشدید دندان‌ درد می‌تواند خواب، تغذیه و فعالیت‌های روزانه فرد را تحت تأثیر خود قرار دهد. درد پالپیت دندان، دردی ضرباندار می‌باشد. درد های سوزشی و یکنواخت منشأ دندانی ندارند. دردهایی که یک ناحیه وسیع از استخوان فک را درگیر می‌کنند، غالباً منشأ پالپیت دندانی ندارند.

انواع درد دندان:

1. حساسیت دندان
2. درد مداوم دندان
3. درد به صورت سوزش
4. درد ضربانی در دندان یا ناحیه اطراف آن
5. درد به شکل تیر کشیدن در زمان جویدن غذا یا مصرف نوشیدنی های سرد و گرم

علائم:

1. درد ثابت و شدید همراه احساس فشار و تورم لثه: احتمال آبسه‌ دندان و عفونت بافت اطراف و استخوان فک، راه حل این نوع دندان درد: مراجعه به دندان ‌پزشک و کنترل موقتی درد با داروهای مسکن.
2. درد تیز و تیرکشنده دندان هنگام جویدن: علت این درد، پوسیدگی، شکستگی و ترک در دندان یا لق شدن پرشدگی قبلی است. همچنین ممکن است به دلیل آسیب بافت داخل هسته‌ دندان نیز درد ایجاد شود. راه حل این نوع دندان درد: برای بررسی به دندان‌ پزشک خود مراجعه کنید.
3. دردی که بیش از ۳۰ ثانیه پس از خوردن غذای داغ یا سرد طول بکشد: احتمالاً به علت آسیب برگشت ناپذیر پالپ دندان بوده و به ‌دنبال پوسیدگی شدید یا شکستگی ایجاد می‌شود. راه حل این نوع دندان درد: مراجعه به دندان ‌پزشک جهت روت کانال (درمان ریشه دندان) و حفظ دندان.
4. درد گنگ و احساس فشار در دندان‌های فوقانی و فک بالا: بیشتر به علت سردرد ناشی از سینوزیت است که درد به نواحی صورت، فک و دندان‌های فوقانی انتشار می‌یابد. راه حل این نوع دندان درد: مراجعه به پزشک یا دندان ‌پزشک جهت بررسی بیشتر و تسکین موقت درد با داروهای مسکن.
5. دندان حساس به غذای داغ یا سرد پس از ترمیم دندان: پس از پر کردن، به علت التهاب پالپ (هسته دندان) ممکن است دندان به غذای سرد یا گرم حساس باشد. راه حل این نوع دندان درد: ۲ تا ۴ هفته صبر کنید و در طول این مدت از مسواک نرم و خمیر دندان مخصوص دندان حساس استفاده کنید. در صورت ادامه‌ درد یا بدتر شدن آن به دندان ‌پزشک مراجعه کنید.
6. دندان حساس به غذای داغ یا سرد: معمولاً نشانه‌ی مشکلی جدی نیست مگر اینکه طول کشیده باشد. این حساسیت به‌ علت پوسیدگی جزئی، مشکل در پُر‌شدگی قبلی یا پس‌ رفتن اندک لثه ایجاد می‌شود. راه حل این نوع دندان درد: می‌توانید از خمیر دندان مخصوص دندان حساس و مسواک نرم یا خیلی نرم استفاده کنید. هنگام مسواک زدن به‌ جای حرکت جلو عقب مسواک که باعث سایش ریشه بیرون زده دندان می‌شود فقط از حرکت بالا پایین استفاده کنید. اگر مشکل برطرف نشد، به دندان ‌پزشک مراجعه کنید.

علت:

• التهاب لثه
• عفونت لثه
• سکته قلبی
• آبسه دندان
• ضربه به دندان
• درد قفسه سینه
• پوسیدگی دندان
• شکستگی دندان
• التهاب مغز دندان
• فرسودگی مینای دندان
• درگیری اعصاب صورت
• نشانگان مفصل گیجگاهی فکی
• جمع شدن باقیمانده غذا بین دندان‌ها
• التهاب یا عفونت در ریشه دندان یا لثه
• ترک افتادن تدریجی دندان در طول زمان
• ترک برداشتن ناگهانی دندان یا ریشه دندان
• نمایان ‌شدن ریشه‌ی دندان به‌ دلیل تحلیل لثه
• دندان قروچه (فشردن یا ساییدن دندان ها بر هم)
• سینوزیت عفونی (ممکن است به صورت درد دندان احساس شود)
• دندان در آوردن مانند در آمدن دندان‌های شیری یا دندان عقل (در صورتی که فضای کافی برای بیرون آمدن نداشته باشد).

پیشگیری:

• تاجریزی قرمز را در میله ای سیخ کرده و روی شعله شمع حرارت دهید و دود حاصله را در دهان نگه دارید چنانچه تاجریزی تازه نبود میتوانید تاجریزی خشک را پودر کرده و درون سیگار قرار داده و دود آن را در دهان نگه دارید با این کار بزاق دهان بیش از اندازه ترشح خواهد شد که آن بزاق را باید بیرون بریزید.
• برای پیشگیری از دندان درد در صورتی که دندان پوسیدگی نداشته باشد، اگر روزی یک قاشق شربت خوری تخم ریحان کوهی را در دهان بریزید و نگهدارید و دایم آن را بمکید بعد آنها را خوب بجوید و کم کم بخورید تا حدود یک سال به درد دندان مبتلا نخواهید شد.

تشخیص:

1. بررسی سابقه پزشکی و معاینه دهان و دندان معمولاً منجر به تشخیص دقیق می شود.
2. برخی اوقات نوع خاصی از عکس رادیولوژی موسوم به پری آپیکال و پانورکس periapical and Panorex views تصاویر اشعه ایکس به صورت پانوراما از دهان و فک گرفته می‌شود. در موارد نادر هم ارزیابی آزمایشگاهی و یا نوار قلب گرفته خواهد شد. اگر دلیل درد دندان فراتر از مشکلات دهان و دندان باشد، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که به صورت مستقیم به آن مشکل مرتبط باشد. اگر مشکل شدیدتر باشد، پزشک بیمار را در بیمارستان بررسی خواهد کرد تا اقدامات درمانی بیش‌تری روی آن انجام شود. همچنین فرد برای درمان‌های بیش‌تر و مناسب‌تر به دندانپزشک ارجاع خواهد شد.

درمان طب نوین:

• شستن دهان و دندان با محلول آب نمک: شستن دهان با اب نمک گرم باعث کاهش درد دندان به صورت موقتی می گردد.
• استفاده از کمپرس آب سرد: استفاده از یک کیسه حاوی یخ به مدت 20دقیقه در کنار صورت و ناحیه متورم شده به میزان زیادی به کاهش التهاب ناشی از درد دندان کمک می کند، با کاهش التهاب درد دندان نیز به مرورکاهش می یابد.
• استفاده از مسکن قوی برای درد دندان:داروهایی نظیر ژلوفن، استامینوفن، نوافن، مفنامیک اسید و ایبوپروفن دارای خاصیت تسکین درد هستند که به وفور برای درد دندان استفاده می شوند. استفاده از این مسکن ها برای کاهش درد دندان در شب بسیار موثر می باشد.
• استفاده از کیسه آب گرم یا یک بسته گرم:اگر کیسه آب گرم در دسترس ندارید می تواند یک بسته گرم تهیه کنید. به این صورت که مقداری نمک یا برنج را درون یک کیسه یا جوراب تمیز بریزید و آن را گره بزنید سپس این بسته را در مجاورت گرما مثلاً درون ماکرویو قرار داده تا گرم شود و بعد از ان به عنوان بسته گرم در ناحیه درد و التهاب روی صورت استفاده کنید. این کار به قطع شدن سیگنال های درد از دهان به مغز کمک می کند.
• درمان درد دندان عقل: درد دندان عقل دلایل مختلف می تواند داشته باشد، مثلاً ممکن است دندان عقل سر جای خود رشد نکرده و کج شده باشد که این امر موجب می شود دندان عقل به درستی در دهان قرار نگیرد و باعث ایجاد عفونت در اطراف دندان گردد. شروعدرد دندان عقل ممکن است تدریجی و یا ناگهانی باشد. رویش دندان عقل همچنین باعث بروز مشکلات دیگری نیز می گردد مثل نبودن فضای کافی در فک و نامنظم شدن و فشردگی دندان ها در قسمت های جلویی، عفونت لثه وآسیب به ریشه های دیگر دندان ها و … اولین و بهترین راه برای جلوگیری از درد دندان عقل خارج کردن آن قبل از بروز مشکلات حاد و در سنین پایین است. برای تسکین درد دندان عقل نیز روش های متفاوتی وجود دارد از جمله استفاده از کمپرس آب یخ که باعث کم شدن التهاب در ناحیه متورم شده می شود و همچنین استفاده از محلول آب نمک که باعث کاهش میزان درد می گردد. استفاده از مسکن هایی نظیر ژلوفن و ایپو بروفن نیز در کاهش درد دندان عقل کارساز می باشد. با این حال رشد دندان عقل اگر باعث بروز درد دندان و ناراحتی شود بهترین و موثرترین روش برای کاهش درد مراجعه و مشورت با پزشک متخصص می باشد.
• درمان دندان درد عفونی: آبسه دندان در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود که این عفونت نیز در اثر پوسیدگی و حفره دندانی رخ می دهد و موجب درد دندان و ورم کردن لثه می گردد. برای درمان درد دندان عفونتی باید ابتدا عفونت از بین رود که این کار معمولاً توسط پزشک و با تجویز آنتی بیوتیک مناسب انجام می شود. گاهی ممکن است که ریشه دندان در اثر عفونت از بین برود که در این مواقع لازم است که عفونت توسط جراحی ریشه و شکستن دندان خارج گردد، در این حالت دندان دیگر قابل ترمیم نیست. برای درمان درد دندان عفونتی در خانه در مواقعی که دسترسی به پزشک متخصص امکان پذیر نیست، استفاده از محلول آب نمک توصیه می گردد. بدین صورت که مقداری نمک را در یک فنجان آب حل کرده و آن را در دهان خود بچرخانید و غرغره کرده و بعد از دهان خارج کنید. دم نوش های گیاهی نظیر آویشن که دارای خواص ضد میکروبی فراوانی است نیز گاهی برای درمان درد دندان عفونتی پیشنهاد می شود، اما هنوز خبر علمی مبنی بر اینکه که دمنوش آویشن می تواند در کاهش عفونت دندان نقش داشته باشد، منتشر نشده است. اما محلول آب نمک تا حدودی و برای زمان کوتاه ممکن باعث کاهش درد، تورم و التهاب گردد، پس این نکته را به خاطر داشته باشید که درمان قطعی درد دندان عفونتی حتماً باید توسط پزشک متخصص و به صورت کامل انجام شود تا از عود و بازگشت مجدد عفونت جلوگیری شود.

درمان طب سنتی:

• جویدن نعناع تازه.
• زالو درمانی روی موضع درد.
• سرکه را در دهان غرغره کنید.
• جویدن سعد به اندازه یک نخود.
• آب برنج را پای دندان نگه دارید.
• مقداری نعنای تازه را در دهان بجوید.
• سوخته های تنباکو را روی آن بگذارید.
• کمی فلفل سیاه ساییده را بر آن بپاشید.
• ساکشن از رو روی موضع درد قرار دهید.
• روغن حنضل داخل سوراخ دندان بریزید.
• جوشانده روزماری را پای دندان نگه دارید.
• مقداری پودر کتیرا در سوراخ دندان بریزید.
• قطره میخک را داخل سوراخ دندان بریزید.
• گشنیز تازه را در دهان بجوید و مزمزه کنید.
• آب ریشه آفتاب گردان را در دهان مزه مزه کنید.
• مقدار کمی الکل سفید داخل سوراخ دندان بریزید.
• پرهای گل محمدی را در دهان بجوید و مزمزه کنید.
• به وسیله یک قطعه پنبه، کمی الکل روی آن بگذارید.
• نمک دریا را در آب حل کنید و روی موضع قرار دهید.
• زردچوبه قلم را بو دهید و نیم گرم آن را در دهان بجوید.
• از شافیه یک ماهه، اندازه نصف گردو، ناشتا مصرف کنید.
• آب دم کرده ی ریشه ی درخت انار را در دهان غرغره کنید.
• با جوشانده مخلوط تخم تره، موم و قطران بر آن بخور دهید.
• سوخته کاغذ آبی رنگ را با کمی روغن مخلوط و روی آن بگذارید.
• مقداری روغن نخود روی آن بمالید و یا کمی ادکلن روی آن بزنید.
• مقداری نخود سبز را خیس کرده و آب آن را در دهان غرغره کنید.
• زیره سیاه و مرزه را بکوبید و با کمی سرکه مخلوط کرده و روی آن بمالید.
• برگ چنار را در سرکه بجوشانید، سپس صاف کرده و آن را بر موضع بمالید.
• شلغم پخته را له کنید و پشت گوش ها ضماد کنید تا درد دندان ساکت شود.
• دود عنبرنسارا، دندان درد را به خصوص اگر ناشی از عفونت باشد کم می کند.
• مقدار کمی کافور روی آن بگذارید، چه درد ساکت شود و چه ساکت نشود زود بردارید.
• ریشه درخت توت را چاک بزنید تا کمی آب از آن خارج شود و آن آب را روی دندان بگذارید.
• نمک را داغ کنید و روی دندان بگذارید. اگر عفونت شدید هم باشد، دردش را خوب می کند.
• سیر را آب پز کنید و روی دندان بگذارید. اگر با کندر مخلوط شود برای درد دندان بسیار مفید است.
• قند را روی قاشق قرار داده و روی حرارت، حرارت دهید تا آب شود و با مقداری فلفل ترکیب کنید و روی موضع قرار دهید.
• مقداری تخم مرزه را با مقداری تخم ریحان کوهی در دهان بریزید و بجوید، جویده شده آن را در دهان بمکید و مزمزه کنید.
• پنج گرم انیسون و ۵ گرم زردچوبه را در نیم لیتر شراب خیس کنید و هنگام دندان درد مقداری از آن را در دهان غرغره کنید.
• 15 گرم میخک را به مدت 15 دقیقه بجوشانید سپس با مقداری گلاب، نمک دریا، سرکه مخلوط کنید و پای دندان نگه دارید.
• از زردچوبه یا سیر پخته یا تخم گشنیز یا روغن نخود یا آب دم کرده ی برگ بوته گوجه فرنگی یا از اسانس میخک و یا پودر دارچین می توانید استفاده کنید.
• در ضمن جویدن برگ اکثر گیاهان باعث تسکین درد دندان می شود. همچنین برای تسکین درد هنگام دندان درآوردن کودکان عرق بابونه یا عرق مرزه مفید است.
• در درد دندان از بادکش موضعی و بادکش سرشانه (اخدعین) استفاده می کنیم، البته درمان کننده نیست بلکه مسکن است، اما زالو در عفونت ها کمک کننده است.
• برای رفع فوری درد دندان یک قاشق چایخوری آویشن و یک قاشق چایخوری زیره با سرکه مخلوط کنید، این ترکیب را در دهان مزمزه کنید تا درد دندان تسکین یابد.
• مخلوطی از یک قاشق چایخوری پودر دارچین و 5 قاشق چایخوری عسل تهیه کنید و روی دندان خراب بمالید. این عمل را 3 بار در روز تکرار کنید تا دردتان تسکین یابد.
• آسپیرین ۳۰% سانتی، پیرآمیدین ۱۵% سانتی، وانالژبین ۲۰ سانتی و کافئین ۵% سانتی را مخلوط و دو قسمت کنید. آن دو را به فاصله ۸ ساعت میل کنید و کمی از آن را هم در حفره دندان بریزید.
• در صورت وجود دندان درد هنگام بارداری برای مهار آن، می‌توان ضمن مشورت با دکتر داروساز، «استامینوفن»  مصرف کرد که نسبت به «داروهای ضد التهابی غیرکورتونی» مثل آسپرین گزینه بهتری هستند.
• سیر + نمک: یک بوته سیر را له کنید و آن را با یک سر انگشت نمک مخلوط کنید. این مخلوط را روی ناحیه آسیب دیده دندان‌های خود قرار دهید و شاهد کاهش درد دندان‌هایتان در مدت زمانی کوتاه باشید. این کار را به طور منظم انجام دهید تا پس از مدتی کوتاه پوسیدگی‌های دندان‌هایتان کاهش یابد.
• میخک: اولین درمان برای پوسیدگی دندان‌ها یک گیاه بسیار مفید است که در بیشتر آشپزخانه‌ها یافت می‌شود. این گیاه علاوه بر این که با بی حس کردن ناحیه مورد نظر در دهان‌تان درد را از شما دور می‌کند، بلکه به دلیل خواص ضدباکتریایی خود به رهایی از شر پوسیدگی‌های دندان نیز منجر می‌شود. مواد مورد نیاز: سه قطره روغن میخک، نصف قاشق چای‌خوری عسل طبیعی، دو یا سه قطره روغن کنجد. طرز استفاده: مخلوط تهیه شده را روی تکه‌ای پنبه مالیده و روی ناحیه آسیب دیده دندانتان فشار دهید. این کار را چند بار تکرار کنید. پس از چند روز ناحیه مورد نظر التیام خواهد یافت.
• تسکین درد دندان با سیر، میخک، پیاز، آبغوزه، آب نمک گرم، برگ گیاه گواوا، عصاره وانیل، آب سبزه گندم، قطعه یخ، مخلوط نمک + فلفل + آب مستقیم بر روی دندان خراب قرار دهید.
• مقداری کاغذ کاهی را بسوزانید و بعد از اینکه کامل سوخت فوت کنید تا زغال ها کنار برود یک لایه روغنی شکل از ترکیب باقی می ماند این روغن را روی موضع درد دندان بمالید بلافاصله درد ساکت خواهد شد.
• دو یا سه قطره روغن حنظل را در برای چند شب در گوش بچکانید. اگر دندان در سمت راست دهان قرار دارد، بایستی روغن را به مدت چند شب، در گوش سمت راست بریزید و اگر دندان در سمت چپ دهان قرار دارد، بایستی روغن را به مدت چند شب، در گوش سمت چپ بریزید.
• اگر به دندان درد مبتلا شده اید باید از خوردن تخم مرغ، ماهی، پیاز، کشمش، خرما و نوشیدنی یا خوراک های بسیار سرد یا بسیار گرم اجتناب ورزید و نیز باید حجامت کنید. مرزه و آب چغندر یا آب برگ چغندر بخورید. خوب است برای تسکین درد دندان زیر چانه خود چند عدد زالو بیندازید.

درمان درد خفیف دندان:

• اگر دچار دندان درد خفیف شده اید، دود توتون یا تنباکو را به آن دهید تا ساکت شود.

درمان درد دندان آسیاب:

• اگر به درد دندان آسیاب مبتلا شده اید، تخم و برگ کاسنی را مخلوط و بجوشانید. دائم آن را در دهان بگردانید تا ساکت شود.

درمان درد دندان در اثر پوسیدگی:

• کمی صمغ درخت گردو را در چال دندان قرار دهید.
• صمغ درخت بادام کوهی (صمغ شیرازی) را پای دندان نگه دارید.
• یک قطعه پنبه کوچک را به آب پیاز آغشته و در حفره دندان بگذارید.
• یک قطعه پنبه کوچک را به الكل طبی آغشته و در حفره دندان بگذارید.
• یک قطعه پنبه کوچک را به جوهر میخک آغشته و در حفره دندان قرار دهید.
• یک گلوله بسیار کوچک از جعفری تازه و کوبیده شده و نمک زده را با کمی روغن زیتون آغشته و در حفره دندان قرار دهید.
• اگر دندان شما پوسیده شده است برای تسکین درد آن سیر رنده شده را با کمی کره بی نمک مخلوط و در حفره دندان قرار دهید.
• یک حبه قند را در یک قاشق فلزی گذاشته و روی حرارت آتش آب کنید، بعد کمی فلفل سیاه نرم را با آن مخلوط و تا گرم است در چال دندان قرار دهید.
• انجیر تازه را از درخت بکنید، همان موقع شیری از ته انجیر تراوش می کند. آن شیر را به یک قطعه کوچکی از پنبه بزنید و در چال دندان قرار دهید و یا همان شیر را در حفره دندان بچکانید.

درمان درد دندان در اثر سوز و باد:

• اگر در اثر سوز و باد دچار درد دندان شدید، قطعه ای کوچک از پنبه را با گرد آسپرین آغشته و روی آن بگذارید.

درمان درد دندان از سردی و رطوبت:

• کمی سرکه در پای دندان نگه دارید.
• مقداری آب نمک را پای دندان نگه دارید.
• یک قطره جوهر میخک در چال دندان بچکانید.
• دنبه گوسفند را نرم بکوبید و داخل حفره دندان قرار دهید.
• به وسیله یک قطعه پنبه، الکل سفید هشتاد درجه را روی آن بگذارید.
• سیاهدانه را در سرکه بپزید و آن سرکه را در دهان گرفته و مزمزه کنید.
• کره ازت را به پنبه آغشته و به دندان گذارید و بسیار دقت کنید که به لثه های تان نخورد.
• چند دانه قرنفل همراه داشته باشید و هنگام درد دندان، سر یک عدد از آن را در چال دندان قرار دهید.
• در صورتی که درد دندان در اثر خوردن خوراکی های رطوبتی و از سردی مزاج یا غلبه رطوبت باشد، اول باید رفع رطوبت کنید. بعد مرزه را در دهان خوب بجوید و بخورید و از خوراک هایی که طبیعت آنها گرم است استفاده کنید.
• مختصری زاج را داخل چال دندان قرار دهید و کمی صبر کنید، بعد دهان را با آب نمک یا سرکه بشویید که آثار زاج در دهان نماند. (توجه؛ ماندن زاج در دهان به مرور تمام دندان ها را سست نموده و به خودی خود مینای دندان ریزش می کند و در اصل باعث خرابی همه دندان ها خواهد شد).

درمان دندان درد شدید:

• قطعه ای پنبه را به کره ازت آغشته و درحفره دندان قرار دهید و مواظب باشید به لثه نمالد.
• کلرهیدرات دو کوکائین ۵% سانتی گرم، تنتور بنژوان ۴% گرم، تنتورا پیرم ۲% گرم و کلروفرم ۴% گرم را مخلوط کنید و پنبه ای را به آن آغشته کرده و در سوراخ دندان قرار دهید.
• اگر درد دندان بسیار شدید است، ۶۰ گرم برگ درخت شاه توت را در یک لیتر آب بجوشانید و آب آن را به طور نیم گرم، کم کم در دهان نگه دارید و بعد از دهان خارج و مجدداً تکرار کنید، چند بار این عمل را تکرار کنید تا درد ساکت گردد.

درمان درد دندان از گرمی و حرارت:

• چند عدد زالو بر آرواره هایتان زیر چانه بیندازید.
• یک فنجان تا نصف لیوان آب انار ترش بنوشید.
• پنبه ای را به نفت آغشته و در چال دندان قرار دهید.
• چند عدد کشمش کولی را بکوبید و در حفره دندان قرار دهید.
• آسپیرین ۲۰ سانتی و پیرامیدین ۵ سانتی و کافئین ۵ سانتی مخلوط و میل کنید.
• کمی گرد آسپیرین را در حفره دندان بریزید یا آسپیرین را در کمی آب ملایم حل کنید و پای دندان نگه دارید.
• تعدادی تاج ریزی را سر چپق یا سر قلیان یا داخل کاغذ سیگار بریزید و آتش بزنید و بکشید و دود آن را پای دندان نگه دارید.
• کمی جوهر ليمو (اسید طرطریک) بر روی پوسیدگی دندان بگذارید (اما احتیاط کنید به دندان های دیگر سرایت نکند چون برای دندان ها مضر است).
• اگر درد دندان در اثر گرمی و حرارت بدن باشد باید اول خلط غالب را برطرف ساخت. و برای تسکین آن عناب کوهپایه ای را بسایید و در حفره دندان قرار دهید.

درمان درد دندان از نزله:

• کمی فلفل سیاه را در کمی گلاب بجوشانید و روی آن بگذارید.
• کمی فلفل سیاه را با کمی پوست خشخاش در مقداری آب بجوشانید و در دهان نگه دارید.
• اگر در اثر نزله، دندان درد گرفت باید کلاهک های انار را در کمی آب زیاد بجوشانید بعد آب غلیظ آن را در دهان گرفته و مزمزه کنید.

درمان زخم دندان کشیده شده:

• جهت درمان زخم جای دندان کشیده شده، با کرفس، پیاز و سیر، سالاد درست کنید و بخورید و چند بار اینکار را تکرار کنید.

جلوگیری از خون ریزی جای دندان کنده شده:

• سرکه را نمک بزنید و در دهان بگیرید.
• پوست انار را بجوشانید و در دهان بگیرید.
• گلنار فارسی را نرم بسایید و روی آن بپاشید.
• رب پوست گردو را با عسل مخلوط و بر آن بمالید.
• مرکورکروم قوی را به پنبه آغشته و روى آن بگذارید.
• یک قطعه پنبه را به تنتور ید آغشته و روی آن قرار دهید.
• کمی زاج سفید را در سرکه مخلوط کنید و روی آن بگذارید.
• برای جلوگیری از خون ریزی جای دندان کنده شده یا کشیده شده شاخ گاو خشک شده را بسایید و نرم شده آن را جای دندان بپاشید.
• یک قطعه پنبه را به همان خون آغشته و آن را در اسید تانیک بزنید و روی آن بگذارید.
• مقداری نشاسته را در کمی آب مخلوط و گه گاه پای دندان بگذارید.
• یک گلوله گوشت چرخ کرده گوسفند را نیمه کباب کنید و پس از سرد شدن روی آن قرار دهید.
• مدت زیادی یک قطعه پنبه استریل را روی آن بگیرید تا خون بند بیاید.

کشتن عصب دندان:

• برای کشتن عصب دندان باید شیره انجیر را پای دندان تزریق کرد.

داروها:

• نفوپام
• پرسیکا
• آسپیرین
• دگزامتازون
• مفنامیک اسید
• استامینوفن کدئینه

فعالیت:

• تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت بدنی پرهیز کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای داغ و خیلی سرد پرهیز کنید.

نکته:

• پایین بودن سطح بهداشت دهان و دندان و رژیم غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات عوامل خطر درد دندان محسوب می شوند. معمولاً نشانه ای از وجود مشکل زمینه ای در دندان ها یا لثه وجود دارد که بستگی به محدوده و نوع درد دارد. از دردی مبهم تا احساس ضربان شدید متغیر است. دندان درد ممکن است تنها چند دقیقه طول بکشد و یا ممکن است مداوم باشد.
• درد شدیدی که گاهی با گاز زدن یا مصرف غذاها و نوشیدنی های داغ، سرد یا شیرین شروع می شود علامت مراحل اولیه فساد دندان است. دندان های شکسته، لثه های پس رفته یا بیماری پیشرفته لئه نیز ممکن است منجر به دندان درد شوند. درد مبهم دندان هنگام جویدن ممکن است به خاطر التهاب لثه ها در اثر تشکیل پلاک (رسوبی از خرده های غذایی، بزاق و باکتری ها) باشد. همچنین ممکن است درد به علت غذای گیر کرده در لابلای دندان ها ایجاد شود.
• درد ضربان دار، مداوم و شدید معمولاً نتيجه فساد پیشرفته دندان است که در آن پولپ بخش مرکزی دندان و محتوی عروق و اعصاب دچار التهاب می شود. اگر درد تغییر کند به طوری که دندان هنگام لمس شدن حساس و دردناک شود، ممکن است علائم گسترش پیدا کند و تبدیل التهاب پولپ به آبسه ریشه دندان با عفونت و مرگ بافت های پولپ شود. ممکن است عفونت به بافت های اطراف انتشار یافته و با تورم صورت و گاهاً تب همراه شود. غدد لنفاوی گردن نیز ممکن است بزرگ شده و در لمس دردناک باشند. درد و حساسیت در لمس عقب دهان ممکن است به خاطر بیرون آمدن دندان عقل باشد. اگر دندان عقل به طور نسبی بیرون آمده و یا در جهت اشتباه رشد کند ممکن است لثه دردناک شود. در برخی موارد دندان درد در نتیجه اختلال در جای دیگری از بدن از قبیل سینوزیت (التهاب مخاط سینوس ها)، عفونت گوش یا مشکل مفصل گیجگاهی فکی ایجاد می شود.
• اگر شما دندان درد دارید به خصوص اگر همراه با تب و یا تورم صورت است بایستی فوراً و حتماً به دندان پزشک مراجعه کنید. مسكن ها می توانند تا زمانی که به پزشک مراجعه کنید به تخفیف درد کمک کنند. شستشوی دهان با آب نیم گرم نیز می تواند کمک کننده باشد (اگرچه تنها علاج قطعی و دایمی درد دندان توسط دندان پزشک است).
• چرا درد دندان شب هنگام و وقت خواب زیاد می شود؟ شب ها باتوجه به حالت دراز کشی که هستیم فشار کل قسمت سر افزایش می یابد و این امر باعث می شود عروقی هم که در داخل دندان ها هستند فشار داخلی شان افزایش پیدا کند، بنابراین با فزایش فشار عروق فشار بیشتری روی اعصاب بوجود می آید و در دندان احساس درد بوجود می آید. برای همین برای بیماری که هنگام خواب این مشکل بوجود می آید بلند می شود و قدم میزندهمین امر از درد دندان او میکاهد، زیرا قدم زدن موجب کاهش فشار عروق می گردد. همچنین بیمارانی که با درد دندان هنگام خواب رنج می برند ممکن است به این نتیجه برسند که خوردن آب خنک هم می تواند به تسکین درد شان کمک کند، زیرا آب خنک از فشار عروق دندان می کاهد و اعصاب مجاور دندان نیز آرام می گردد همچنین شستشوی دندان ها با  آب نمک می تواند منجر به درمان درد دندان شود، زیرا آب نمک یک محلول ضد باکتری است و و در برابر عفونت بطور موقت دندان شما را تسکین می دهد.