داء الفیل (فیل پا): عبارت است از پافیلی همچنین به عنوان فیلاریازیس لنفاوی شناخته می شود. این بیماری ناشی از کرم های انگلی است و می تواند از طریق پشه ها از شخص به شخص منتقل شود. پل فیلی باعث ورم پاها یا سینه ها می شود. پا فیلی یک بیماری گرمسیری مغفول (NTD) محسوب می شود. این بیماری در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان از جمله آفریقا و آسیای جنوب شرقی شایع تر است. تخمین زده می شود که 120 میلیون نفر مبتلا به بیماری پا فیلی هستند.
علائم:
- شایعترین علامت بیماری پا فیلی تورم قسمت های بدن است. تورم در موارد زیر اتفاق می افتد: پاها، دستگاه تناسلی، سینه ها، بازوها، پاها بیشترین ناحیه را درگیر می کند. تورم و بزرگ شدن قسمت های بدن می تواند منجر به درد و تحرک شود. پوست نیز تحت تأثیر قرار میگیرد: خشک؛ ضخیم؛ زخم خورده، تاریک تر از حالت عادی، حفره دار، برخی از افراد علائم دیگری مانند تب و لرز را تجربه می کنند. همچنین عفونت بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به این بیماری در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت ثانویه نیز هستند.
علت:
- نشستن بیش از اندازه در دستشویی از علل ورم کردن پا و زانوهاست.
- در کنار رگ های خونی، رگ های سفید رنگی وجود دارد که به آنها «رگ های لنفاوی» گفته می شود. حال اگر این رگ ها بسته شود، پاها ورم می کند و آب زیر پوست جمع می شود که در این حالت، چون پای انسان شبیه پای فیل می شود، به این بیماری، «داءالفیل» می گویند.
- عفونت ناشی از کرم های انگلی است که توسط پشه ها پخش می شوند. سه نوع کرم درگیر هستند: Wuchereria bancrofti، بروگیا مالایی، تیموری بروگیا، کرم ها روی سیستم لنفاوی بدن تأثیر می گذارند. سیستم لنفاوی مسئول از بین بردن زباله ها و سموم است. اگر مسدود شود، پسماند به درستی حذف نمی شود. این منجر به پشتیبان گیری از مایعات لنفاوی می شود که باعث تورم می شود.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- پا فیلی می تواند در هر سنی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. در زنان و مردان ظاهر می شود. در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان از جمله: آفریقا، جنوب شرقی آسیا، هند، آمریکای جنوبی، عوامل خطرناک شایع در ابتلا به این عفونت عبارتند از: زندگی طولانی مدت در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، قرار گرفتن در معرض زیاد در برابر پشه ها، زندگی در شرایط غیر بهداشتی.
پیشگیری:
- پا فیلی یک بیماری است که توسط پشه ها پخش می شود. پیشگیری ممکن است توسط:
- با استفاده از پشه گیر
- پوشیدن لباس ضد حشرات
- رهایی از مناطق پرورش پشه
- اجتناب از پشه و یا اقدامات احتیاطی برای کاهش خطر ابتلا به گزش پشه
- پیراهن و شلوار آستین بلند را در مناطقی که دارای پشه های زیادی هستند، پوشید.
- قبل از مسافرت به مناطقی که مستعد عفونت هستند، مصرف دی اتیل کربامازین (DEC)، آلبندازول و ایورمکتین به عنوان یک درمان پیشگیرانه میتواند استفاده شود.
- اگر به طور کوتاه مدت به مناطق گرمسیری یا نیمه گرمسیری سفر می کنید، خطر ابتلا به بیماری پا فیلی کم است. زندگی برای مدت طولانی در این مناطق می تواند خطر ابتلای شما را افزایش دهد.
عوارض احتمالی:
- شایعترین عارضه پا فیلی ناتوانی ناشی از تورم شدید و بزرگ شدن قسمت های بدن است. درد و تورم می تواند انجام کارهای روزمره را دشوار کند. علاوه بر این، عفونت های ثانویه یک نگرانی شایع در مورد بیماری پا فیلی است.
تشخیص:
- پزشک در مورد تاریخچه و علائم پزشکی شما سؤال خواهد کرد و معاینه جسمی را انجام می دهد. همچنین ممکن است شما به آزمایش خون نیاز داشته باشید تا به پزشکتان کمک کند بیماری شما را تشخیص دهد. بعد از گرفتن نمونه خون، به آزمایشگاهی فرستاده می شود که برای حضور انگل معاینه می شود. ممکن است از پرتونگاری و سونوگرافی استفاده شود تا احتمال ابتلا به سایر گزینه ها با همین علائم رد شوند.
درمان طب نوین:
- بالا بردن مناطق آسیب دیده
- ورزش بر اساس دستورالعمل پزشک
- مراقبت از زخم ها در مناطق آسیب دیده
- درمان ممکن است شامل پشتیبانی عاطفی و روانی نیز باشد.
- استفاده از بهداشت خوب برای تمیز کردن مناطق آسیب دیده
- داروهای ضد انگل، مانند دی اتیل کربامازین (DEC) ، مکتیزان و آلبندازول (البنز)
- جراحی در موارد شدید، که ممکن است شامل جراحی بازسازی برای مناطق آسیب دیده یا جراحی برای برداشتن بافت لنفاوی مبتلا باشد.
درمان طب سنتی:
- سرکه طبیعی به پا بمالید.
- پا را در سرکه طبیعی قرار دهید.
- تخم ریحان را نرم بسایید و با آب برگ ریحان تازه مخلوط کرده و به پاها بمالید.
- برای درمان ورم ساق پا ضمن پرهیز از خوردن سیر و پیاز باید گزنه تازه سفید را بکوبید و روی پا ضماد کنید.
- اگر ورم در یک طرف زانو باشد، سرکه زیاد با صبرزرد بمالید ولی اگر ورم در دو طرف زانوها باشد، معلول کلیه است که در این صورت باید مشکل کلیه را برطرف کرد.
فعالیت:
- تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت شدید بدنی پرهیز کنید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.