خونریزی و هماتوم زیر سخت شامه: عبارت است از خونریزی که باعث تجمع خونریزی و لخته (هماتوم) در زیر خارجی ترین غشاء از سه غشاء پوشاننده مغز می گردد، دو نوع هماتوم زیر سخت شامه وجود دارد، هماتوم حاد زیر سخت شامه در فاصله کمی پس از آسیب شدید به سر ایجاد می گردد. هماتوم مزمن زیر سخت شامه، عارضه است که ممکن است هفته ها تا ماه ها پس از آسیب به سر ایجاد شود، آسیب ممکن است چنان ضعیف بوده باشد که بیمار آن را به خاطر نیاورد.

علائم:

1. اختالالات بینایی
2. استفراغ بدون تهوع
3. ضعف یا کرختی یک طرف بدن
4. سردردهای راجعه که هر روز بدتر می شوند.
5. مردمک هایی به اندازه متفاوت (گاهی اوقات)
6. خواب آلودگی، گیجی، تغییرات ذهنی یا منگی متغیر

علت:

• آسیب به سر

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. سوء مصرف الکل
2. استفاده از داروهای روانگردان
3. استفاده از داروهای ضد انعقاد از جمله آسپرین

پیشگیری:

1. در اتومبیل از کمربند ایمنی استفاده کنید.
2. پس از استفاده از داروهای روان گردان و خواب آور، رانندگی نکنید.
3. در ورزش های تماسی یا هنگام راندن دوچرخه یا موتور، از کلاه ایمنی محافظ سر استفاده کنید.

عواقب مورد انتظار:

• میزان بهبود به سلامت عمومی، سن، شدت آسیب، سرعت درمان و وسعت خونریزی یا لخته بستگی دارد، پس از از برداشتن لخته، بافت مغز که تحت فشار قرار گرفته است، معمولاً به آهستگی گسترش می یابد تا به فضای اولیه خود برگردد، در بهترین شرایط، دورنمای خوبی دارد.

عوارض احتمالی:

• مرگ یا آسیب مغزی پایدار شامل فلج نسبی یا کامل، تغییرات رفتاری و شخصیتی و مشکلات گفتاری.

تشخیص:

• آزمون های تشخیصی می توانند شامل بررسی های آزمایشگاهی خون و مایع مغزی، نخاعی، رایدوگرافی، اسکن رادیوسکوپیک و سی تی اسکن باشند

درمان طب نوین:

• بستری شدن در بیمارستان برای درمان اورژانسی است، جست و جوی جراحی و برداشتن لخته.

درمان طب سنتی:

• باید بلافاصله بیمار را به بیمارستان ارجاع دهید.
• در هنگام ضربه به سر روغن بنفشه داخل بینی بچکانید.

داروها:

• سیتی کولین
• داروهای کاهنده تورم داخل جمجمه

فعالیت:

• استراحت در بستر هنگام بستری در بیمارستان، پس از درمان، بیمار باید درحد توان خود، فعالیت کنند، فوراً کار و ورزش را آغاز کنید، در هنگام خستگی استراحت کنید، در صورتی که تکلم، کنترل عضلات دچار آسیب شده باشد، بیماران ممکن است به فیزیوتراپی یا گفتار درمانی نیاز پیدا کنند.
• شیر بادام،

رژیم غذایی:

• بیشتر بیماران غالباً در طول مرحله حاد به تغذیه داخل وریدی یا به تغذیه با لوله معده ای نیاز خواهند داشت و سپس می توانند در حد تحمل از غذای معمولی استفاده کنند.