خونریزی بینی: در اثر آسیب عروق خونی (شریان ها وریدها) در بینی، خونریزی بینی ممکن است از نواحی نزدیک سوراخ بینی و یا نواحی عمقی تر داخل بینی منشاء بگیرد. این عارضه در همه سنین دیده می شود ولی شیوع آن در بزرگسالان دو برابر کودکان است.

انواع خون دماغ شدن:

1. خون دماغ خلفی: این نوع از خونریزی بینی چندان شایع نیست و از قسمت عقبی بینی آغاز خواهد شد. خون دماغ خلفی معمولاً در افراد مسن‌تر، افرادی دارای فشارخون بالا و افرادی که به صورت آن‌ها ضربه وارد شده دیده می‌شود.
2. خون دماغ قدامی: دیواره‎ای که دو قسمت بینی را از هم جدا می‌کند سپتوم (septum) نام دارد. این قسمت دارای رگ‌های خونی زیادی است و این رگ‌ها می‌توانند بر اثر ضربه به صورت و یا حتی خراش ایجاد شده توسط انگشت پاره شوند. بیش‌تر انواع خون دماغ از قسمت پایینی سپتوم و در نزدیکی سوراخ بینی آغاز می‌شوند.

علائم:

1. سیاه رنگ شدن مدفوع در اثر خون بلعیده شده
2. احساس سبکی سر در اثر خونریزی زیاد از بینی
3. تندی ضربان قلب، کوتاهی نفس و رنگ پریدگی (تنها در موارد خونریزی زیاد)
4. نشت خون از سوراخ بینی، اگر رگ آسیب دیده در نزدیک سوراخ بینی باشد، خون دفعی قرمز روشن است، اگر رگ آسیب دیده مربوط به مناطق عمقی تر داخل حفره بینی باشد خون دفعی ممکن است قرمز روشن یا تیره باشد.

علت:

• سرطان
• ضربه دیدن بینی
• کمبود ویتامین K
• عطسه های مکرر
• دوز بالای آسپرین
• غلبه دم یا غلبه صفرا.
• عفونت بینی یا سینوس ها
• وجود جسم خارجی در بینی
• آترواسکلروز؛ پر فشاری خون
• کافی نبودن مواد انعقادی در بدن.
• تب مالت، مالاریا یا حصبه (تیفویید)
• خشکی مخاط بینی به هر علت مثلاً در اثر رطوبت پایین هوا
• آسیب به بینی یا پولیپ های بینی (حتی آسیب ساده بینی ناشی از پاک کردن بینی)
• مصرف داروهای ضد التهاب بینی در بیماری سینوزیت نیز از عوامل دیگر خون دماغ است.
• استفاده از ترشیجات کارخانه ای و مواد غذایی مضر که موجب خون دماغ شدن در فصل تابستان می شود.
• خشکی بینی ناشی از مصرف داروهای ضدحساسیت (آنتی هیستامین) باعث خشکی عروق بینی و خون دماغ می گردد.
• خشکی مخاط بینی: استفاده از داروها مثل اسپری آلرژی که در بینی می زنند نیز مخاط را خشک و مستعد خون ریزی می کند.
• وجود تومور در حفره بینی، چه خوش خیم (غیر سرطانی) و چه بدخیم (سرطانی) باشد باعث ترشحات خونی مداوم از بینی می شود.
• ضربه به سر و صورت: اگر با سر، زمین بخورید و یا هر گونه ضربه و آسیبی به سر و صورت شما وارد شود. این مسئله می تواند باعث خون دماغ گردد.
• مصرف مواد مخدر از طریق بینی: مصرف مواد مخدر از طریق بینی نیز عروق بینی را شکننده میکند، طوری که با کوچکترین دستکاری، فرد خون دماغ می شود.
• سخت شدن سرخرگ ها: تجمع و رسوب چربی ها و کلسترول در سرخرگ ها باعث سفت و سخت شدن دیواره سرخ رگ ها در بینی شده و خون ریزی را ایجاد می کند.
• مواد محرک شیمیایی: مواد شیمیایی موجود در دود سیگار، محلول یا بخار آمونیاک، اسید سولفوریک، بنزین و سایر مواد می تواند باعث تحریک بینی و خون ریزی آن شوند.
• هر نوع اختلال آناتومیک بینی مانند انحراف تیغه بینی باعث خون دماغ می شود، زیرا یک طرف بینی بیشتر در معرض هوای خشک قرار می گیرد و مخاط آن بسیار خشک می شود.
• سرماخوردگی یا آنفلوآنزا: ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا باعث افزایش حرارت بدن و تب می گردد که این عارضه عاملی است برای خون دماغ یا ایجاد لکه های خونی در بینی.
• برخی داروها: داروهای رقیق کننده خون (وارفارین، هپارین، آسپرین)، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضدالتهاب، ایبوپروفن و اسپری های کورتونی مخصوص بینی، زمینه را برای خون ریزی بینی مساعد می کنند.
• آسیب به بینی: صدماتی که باعث خونریزی بینی می‌­شود عبارتند از: افتادن، تصادف یا مشت خوردن به صورت. دراین­ حالت، خونریزی بینی می‌تواند ناشی از شکستگی بینی، ترک برداشتن جمجمه یا خونریزی داخلی باشد.
• قرار گرفتن در معرض آفتاب: قرار گرفتن در معرض آفتاب و گرمای شدید هم ممکن است احتمال خون دماغ شدن را افزایش دهد، زیرا در این حالت درجه حرارت بینی افزایش پیدا می کند و مخاط آن خشک می شود.
• رینیت: افراد مبتلا به بیماری های التهابی مثل رینیت (تحریک و التهاب مجاری بینی گفته می شود که با علائمی مانند عطسه، خارش، آبریزش بینی و ترشح از سینوس ها به پشت گلو همراه است) مستعد خون دماغ می باشند.
• دست کردن داخل بینی: اگر عادت کرده باشید که مرتب دستتان را داخل بینی کنید و یا اگر خیلی محکم داخل بینی را با دست، خالی کنید، به خصوص اگر ناخن های شما بلند باشند، این کار باعث آسیب داخل بینی و خون دماغ می شود.
• عفونت بینی یا سینوس ها: در مورد سینوزیت نیز باید بدانید این بیماری باعث خون دماغ نمی شود، اما افرادی که سینوزیت دارند ممکن است خلط خونی داشته باشند. خلط خونی نیز همیشه نشانه خون دماغ نیست و می تواند از علائم سینوزیت باشد.
• مصرف الکل و مواد مخدر: مصرف مواد مخدر، خصوصاً موادی که باعث خروپف می شوند مثل کوکائین، منجر به خون دماغ می شود؛ مصرف الکل نیز می تواند باعث خون دماغ شود، زیرا الکل از انعقاد خون جلوگیری کرده و رگ های خونی را گشاد می کند.
• کمبود کلسیم در بدن: اگر به تازگی خیلی خون دماغ می شوید، می تواند نشان دهنده کمبود کلسیم در بدن شما باشد؛ اگر دچار کمبود کلسیم بودید، می توان از (لبنیات خانگی، انواع کلم ها، شلغم، بادام، کنجد با پوست، پونه، برگ انگور، برگ تربچه و…) استفاده کرد.
• علت این موضوع به کار کرد بینی باز می گردد. یکی از وظایف بینی گرم و مرطوب کردن هوای تنفسی است. به همین دلیل است که عروق خونی داخل بینی به مخاط بسیار نزدیک هستند. بنابراین هرگونه خشکی یا دستکاری بینی می تواند منجر به خونریزی از این عضو شود.
• غلبه دم: افزایش میزان مایعات خون ناشی از غلبه دم به گونه ای باعث پرفشاری خون و شکننده تر شدن رگ ها می شود و در اثر تحریک یا یک ضربه کوچک، خون دماغ اتفاق می افتد که در چنین موقعیتی فشار خون باید چک شود چرا که فشار خون بالا می تواند عوارض خطرناکی را به دنبال داشته باشد.
• تظاهر یک بیماری: اختلال های انعقادی مثل هموفیلی، لوسمی (سرطان خون)، کمبود پلاکت، فشارخون بالا و در بچه ها بیماری های تنفسی ویروسی یا بیماری های زمینه ای و خونی از عوامل خون دماغ هستند. (اگر خون ریزی مدام تکرار شود، ممکن است نشانه ی بیماری عمومی مثل اختلالات انعقادی یا خونی و لوسمی (سرطان خون) باشد).
• بیماری کبدی: اگر بیماری کبدی داشته باشید و در اثر این بیماری، خون شما به راحتی منعقد نشود، این مشکل باعث خون ریزی بینی خواهد شد؛ افرادی که بیش از اندازه از غذاهای گرمی بخش و شرادار استفاده می کنند به دلیل اختلال در عملکرد کند و غلبه صفرا دچار خون دماغ می شوند؛ غذاهایی مانند: (ادویه جات، گردو، خرما، کنجد و ارده، خریزه، انگور و…).
• انحراف تیغه وسط بینی: وقتی تیغه بین دو مجرای بینی کج شود و یا از محل خودش خارج شود، این انحراف رخ می دهد که باعث بسته شدن کانال بینی می گردد؛ این عارضه عاملی است برای ورود مواد خارجی به بینی که منجر به عفونت یا آسیب بینی می گردد؛ عفونت یا آسیب بینی موجب خون ریزی شدید بینی می شود؛ اگر بینی شما از زمان تولد، کج بوده و یا در اثر شکستگی کج شده است و تیغه آن را با عمل جراحی صاف نکرده اید، بیشتر مستعد ابتلای به خون دماغ خواهید بود.
• علت خونریزی از بینی کم شدن قدرت انعقاد خون است و گاهی در اثر دستکاری کردن جدار داخلی بینی و یا در اثر ضربه یا به دنبال تب و گاهی اوقات به علت بالا رفتن فشارخون می باشد. شایع ترین علت خون ریزی از بینی، خشکی بیش از حد مخاط یا نقص داخلی عروق خونی خواهد بود. بیماران دریافت کننده شیمی درمانی یا بیماران مبتلا به لوسمی ممکن است دچار خونریزی از بینی شوند و در بسیاری از موارد علت خونریزی از بینی مبهم است. گاهی دمای خشک مخاط بینی می شود و با برداشته شدن دلمه یا دستکاری کردن یا فین کردن بینی، مخاط می شکند و سبب دلمه بستن بر روی عروق کوچک باز می شود و خون جاری می شود.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. همه علل فهرست شده در بالا
2. تماس با محرک های شیمیایی
3. زندگی در ارتفاعات یا آب و هوای خشک
4. بیماری هوچکین؛ اسکوروی؛ تب روماتیسمی
5. اختلالات خونی، از جمله لوسمی و هموفیلی
6. مصرف برخی داروها نظیر داروهای ضد انعقاد، آسپرین یا مصرف بلند مدت قطره های بینی

پیشگیری:

1. برای درمان علت زمینه ای اقدام نمایید
2. از وارد آمدن آسیب به بینی تا حد امکان جلوگیری نمایید.
3. در صورت خونریزی مکرر بینی، از مصرف آسپرین خودداری کنید.
4. از پاک کردن بینی با گوش پاک کن یا فین کردن با شدت خودداری کنید.
5. در صورت زندگی در ارتفاعات با آب و هوای خشک، مرطوب کردن هوای محل سکونت کمک کننده است.

عواقب مورد انتظار:

• علائم با درمان قابل کنترل است، خونریزی شدید مستلزم بستری شدن در بیمارستان بوده و معمولاً از یک اختلال زمینه ای نظیر بیماری های کبدی، بیماری های خونی یا پر فشاری خون ناشی می گردد، در این موارد اختلالات زمینه ای بیمار نیز باید درمان شوند.

عوارض احتمالی:

• خونریزی شدید نیازمند تزریق خون

تشخیص:

1. اگر به­‌دلیل خون دماغ شدن تحت مراقبت قرار بگیرید، پزشک از طریق معاینه­ فیزیکی علت را تشخیص می­‌دهد. او آثار شی خارجی را در بینی بررسی می‌­کند و در مورد سابقه پزشکی و داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌­کنید از شما سوال می‌­پرسد. سایر علائم و صدماتی را که اخیراً به شما وارد شده با پزشک در میان بگذارید. با یک تست مشخص نمی­‌توان دلیل خون دماغ را تشخیص داد. با این حال، ممکن است پزشک برای پیدا کردن علت از تست تشخیصی استفاده کند. از جمله­ این تست­‌ها می­‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
2. آندوسکوپی بینی
3. سی­ تی‌ ­اسکن بینی
4. عکس­‌ برداری با اشعه­ ایکس از صورت و بینی
5. شمارش کامل خون (CBC) که نوعی آزمایش خون برای تشخیص اختلالات خونی است.
6. تست انعقاد خون (PTT) که نوعی آزمایش خون برای تعیین مدت زمان تشکیل لخته خون است.

درمان طب نوین:

• اگر جسم خارجی باعث بروز خونریزی شده،پزشک متخصص گوش و حلق و بینی می­‌تواند آن را بیرون بیاورد.
• ممکن است پزشک در بینی شما پنبه، گاز یا فوم بگذارد. همچنین می‌­تواند برای فشار آوردن به مویرگ­‌ها و جلوگیری از خونریزی از کاتر استفاده کند.
• نباید خونریزی خلفی را در خانه درمان کرد. اگر فکر می­‌کنید دچار این نوع خونریزی شده‌­اید، فوراً با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
• در خونریزی خلفی، بخش انتهایی بینی دچار خونریزی می­‌شود. معمولاً خون از انتهای بینی به سمت حلق می­‌رود. خونریزی خلفی خیلی شایع نیست و اغلب جدی‌­تر از خونریزی قدامی است.
• نوعی تکنیک پزشکی به نام سوزاندن مویرگ نیز باعث متوقف شدن خونریزی مداوم و متناوب می­‌شود. پزشک در این روش مویرگ­‌های بینی را با استفاده از دستگاه گرمایشی یا نیترات نقره (ترکیب مخصوص برداشتن بافت) می­‌سوزاند.
• اگر دچار این نوع خونریزی شده باشید، از جلوی بینی (معمولاً سوراخ بینی) خون دماغ می­‌شوید. می‌­توان این نوع خونریزی را در خانه درمان کرد. درحالی­‌که نشسته‌­اید، قسمت نرم بینی را فشار دهید. مطمئن شوید کاملا جلوی سوراخ بینی گرفته شود. به ‌­مدت ده دقیقه سوراخ بینی را بسته نگه دارید، کمی به جلو خم شوید و با دهان نفس بکشید. برای بند آمدن خون دماغ دراز نکشید. دراز کشیدن منجر به قورت دادن خون می­‌شود و معده را اذیت می­‌کند. بعد از ده دقیقه بینی را ول کنید و بررسی کنید ببینید خونریزی بند آمده یا خیر. اگر خونریزی ادامه دارد، این مراحل را تکرار کنید. همچنین می‌­توانید روی بینی یخ بگذارید یا برای بسته شدن مویرگ­‌های کوچک بینی از اسپری بینی ضد احتقان استفاده کنید. اگر به ­تنهایی کاری از دستتان ساخته نیست، فوراً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است دچار خونریزی خلفی شده باشید که به درمان جدی­‌تری نیاز دارد.

درمان طب سنتی:

• خون دماغ حرکت روان خون از بینی به بیرون است که به هر دلیلی می تواند اتفاق افتد و با توجه به علت، باید درمان شود:
• آب تره در بینی بچکانید.
• مالیدن رب انار داخل بینی.
• مالیدن روغن بنفشه داخل بینی.
• عصاره غوره را در بینی بچکانید.
• چکاندن چند قطره سرکه داخل بینی.
• ضماد آب سماق به پیشانی و روی بینی.
• یونجه تازه را بکوبید و به ملاج سر ضماد کنید.
• بنشینید در حالی که سرتان به جلو خم شده باشد.
• از خوردن شاهی، به خصوص در شب پرهیز کنید.
• خون خشک خروس را نرم بسایید و در بینی بکشید.
• پنبه ای را به آب لیمو آغشته و داخل بینی قرار دهید.
• با کمپرس آب سرد ملاج و پشت گردن را ماساژ دهید.
• در همین حال می توانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
• نوشیدن شربت (آبغوره یا لیموترش + بالنگو + اسفرزه).
• یخ و سرکه را بر پیشانی بمالید و یا روی آن قرار دهید.
• قطع داروهای ضد انعقادی مانند آسپرین، وارفارین و …
• برای جلوگیری از عق زدن از صحبت کردن اجتناب کنید.
• گذاشتن کمپرس سرد پشت گردن و همچنین پشت بینی.
• بالا کشیدن گرد «برنج» در بینی، خون دماغ را بند می‌آورد.
• کندر را نرم بسایید بعد با آب تره تازه مخلوط و در بینی بچکانید.
• چکاندن چند قطره «زیره» کوبیده و «سرکه» در بینی مفید است.
• کمی کافور را با کمی شیره گرز خشخاش مخلوط و در بینی بمالید.
• کمک های اولیه و فردی معمولاً برای توقف خونریزی کافی است.
• آب تره تازه را با سرکه به نسبت مساوی مخلوط و روی پیشانی بمالید.
• به اندازه یک دانه باقلا خون خشک جوجه کبوتر را داخل بینی بمالید.
• گذاشتن برگ کوبیده «گزنه» در سوراخ بینی، خون دماغ را بند می‌آورد.
• ریختن پودر گیاه بومادران در بینی خونریزی بینی را کامل برطرف می کند.
• حجامت: حجامت عام یک مرحله و یک مرحله حجامت ساقین یک مرتبه.
• گزنه: گذاشتن برگ کوبیده «گزنه» در سوراخ بینی، خون دماغ را بند می‌آورد.
• چکاندن چند قطره آبغوره هنگام خون ریزی بینی، خون ریزی را بند می آورد.
• زیره + سرکه: چکاندن چند قطره «زیره» کوبیده و «سرکه» در بینی مفید است.
• به بینی کشیدن پودر و گردی که در موقع برنج کوبی به دست می‌آید مؤثر است.
• لعاب تخم شنبلیله را با کمی سرکه و کمی آب جوش مخلوط و در بینی بچکانید.
• شکوفه زردآلو را بجوشانید بعد پنبه ای را به آب آن آغشته و داخل بینی قرار دهید.
• نوشیدن جوشانده برگ و پوست «صنوبر کوچک» برای خون دماغ تجویز شده است.
• اگر ترشح بینی در بچه بدبو باشد، می تواند به دلیل وجود جسم خارجی در بینی باشد.
• اگر خونریزی برای مدت نیم ساعت یا بیشتر ادامه پیدا کرد باید به پزشک مراجعه کنید.
• آب پیاز را بگیرید و با آب لیمو به نسبت مساوی مخلوط و چند قطره داخل بینی بچکانید.
• یک گرم آدرنالین را با ۲۰ گرم آب مقطر مخلوط و چندین مرتبه آن را استنشاق کنید.
• چند قطره مخلوطی از «آب سبزی» و «کندر» را در بینی بچکانید، خونریزی قطع می‌شود.
• گلاب + سرکه: چکاندن 2 الی 3 قطره از ترکیب: (گلاب 5 واحد + سرکه 2 واحد) به بینی.
• گرد برنج: به بینی کشیدن پودر و گردی که در موقع برنج کوبی به دست می‌آید مؤثر است.
• قطع مواد غذایی مانند (فلفل، سیاهدانه، زنجبیل، گردو، کنجد، ارده، زعفران، سیر، پیاز و…).
• پنجاه گرم تره را تمیز شسته، آب آن را بگیرید و با قطره چکان در بینی بچکانید. (بسیار مجرب)
• بینی خود را 5 دقیقه بدون وقفه با انگشتان فشار دهید، در طی این مدت با دهان نفس بکشید.
• پوست سخت بیرون «تخم‌مرغ» را اگر کوبیده در سوراخ بینی بریزید، خون دماغ را بند می‌آورد.
• یک گرم زاج سفید را با ۵ گرم نشاسته مخلوط بسایید و گاه به گاه کمی از آن را در بینی بکشید.
• جراحی (تنها برای موارد خونریی شدید) برای بستن شریان مشروب کننده ناحیه خونریزی دهنده.
• شقایق را بسیار نرم بسایید و در بینی بکشید بعد گل ارمنی و نشاسته را با سرکه مخلوط و در بینی بمالید.
• عنبرنسارا + سرکه: ضماد کردن مخلوط عنبر نسارا و سرکه روی پیشانی در درمان خون دماغ مفید است.
• یخ: قرار دادن مقداری یخ بر روی سر موجب خشک شدن مجرای پشت حلق و قطع شدن خونریزی می شود.
• پوست تخم مرغ: پوست سخت بیرون «تخم‌مرغ» را اگر کوبیده در سوراخ بینی بریزید، خون دماغ را بند می‌آورد.
• یک تکه پنبه را آغشته به آب غوره یا آب لیمو کرده و در سوراخ بینی بگذارید؛ خون دماغ را برطرف خواهد کرد.
• پنج گرم تخم ریحان کوهی یا تخم شربتی را در کمی آب بجوشانید بعد پنبهی آغشته به آن را داخل بینی قرار دهید.
• آب سبزی تره + کندر: چند قطره مخلوطی از «آب سبزی تره» و «کندر» را در بینی بچکانید، خونریزی قطع می‌شود.
• کمی «پیاز» را رنده کنید و چند قطره «سرکه» بر روی آن بچکانید و چند قطره از آب این محلول را در بینی بچکانید.
• در صورتی که مو ندارید یا بسیار کوتاه است، مقداری گچ را با سرکه خمیر کنید و بر سر بمالید. پس از مالیدن خون بند می آید.
• به ترتیب اولویت خوردن (کاهو، پرپین، زرشک، هلو، آلو، پرتقال، سیب درختی، ازگیل، زردآلو) برای خون دماغ مفید می باشد.
• از بلعیدن خون اجتناب کنید زیرا این کار ممکن باعث دل آشوبه و عق زدن شده و این باعث ورود خون به داخل ریه ها گردد.
• کندر + روغن زیتون: اگر خونریزی زیاد بود، کندر با روغن زیتون مخلوط کنید به نسبت 5 به 2 فتیله کنید و داخل بینی بگذارید.
• پنبه یا دستمال را به مدت طولانی در بینی خود جا نگذارید، زیرا ممکن است هنگام در آوردن، مخاط بینی مجدداً دچار آسیب شود.
• بایستید و قدری پنبه یا پارچه یا کاغذ یا مقوا زیر لب بالا بین دندان ها و لب قرار دهید و دست ها را بالا بگیرید تا خون بند بیاید.
• پیاز + سرکه: کمی «پیاز» را رنده کنید و چند قطره «سرکه» بر روی آن بچکانید و چند قطره از آب این محلول را در بینی بچکانید.
• برای جلوگیری از خون دماغ، پنبه را با آب «لیمو ترش» یا «نارنج» آغشته کرده و در سوراخ‌های دماغ بگذارید تا خون بند آید.
• انزورت، مردار سنگ و پرسیاوشان را به نسبت مساوی نرم بسایید بعد با مقداری گلاب و سرکه مخلوط و روزی ۳ مرتبه در بینی بچکانید.
• کندر + عسل: اگر شدت خونریزی خیلی زیاد بود 5 واحد کندر را پودر کنید و با 2 واحد عسل مخلوط و فتیله کنید و داخل بینی بگذارید.
• از تخلیه بینی تا 12 ساعت پس از توقف خونریزی خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث کنده شدن لخته خون شده، خونریزی عود نماید.
• اگر جداره بینی خشک و ترک خورده باشد مالیدن پمادهای مرطوب کننده و یا استفاده از سرم نمکی ممکن است مانع تکرار این خونریزی شود.
• لیموترش یا نارنج: برای جلوگیری از خون دماغ، پنبه را با آب «لیمو ترش» یا «نارنج» آغشته کرده و در سوراخ‌های دماغ بگذارید تا خون بند آید.
• اگر خون ریزی بینی شما در اثر صدمه ای است که به سرتان وارد شده باید با مراجعه به پزشک از عدم ضربه مغزی یا شکستگی در سر اطمینان حاصل کنید.
• مرطوب نگه داشتن هوای منزل و استفاده از روغن نرم کننده مخاط بینی مثل روغن بنفشه، مانع از خشک شدن مخاط بینی و بروز خونریزی بینی می شود.
• اگر تجربه خونریزی های مکرر از بینی دارید با پزشک تان مشورت کنید (شاید داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، وارفارین و… عامل خون دماغ باشند).
• قدری کارتنک (تارهای خانه عنکبوت) که در سقف ها یا کناره های منزل یا مکان های کهنه ساز بیشتر یافت می شود را جمع و داخل بینی بگذارید تا خون بند بیاید.
• یک عدد آمپول آدرنالین را روی قطعه ای پنبه بشکنید تا کاملاً پنبه به دارو آغشته شود و آن را داخل بینی قرار دهید و جلوی بینی را با چسب بچسبانید. خون بند خواهد آمد.
• درست بعد از خون دماغ از فین کردن اجتناب کنید، زیرا باعث می شود عروق خونی دوباره پاره شوند؛ تا ۲۴ ساعت پس از خون دماغ، فین نکنید و انگشت خود را داخل بینی نبرید.
• دمنوش ترکیب (گل گاوزبان + تخم خرفه + تخم بارهنگ + سماق) با ترنجبین؛ ۱ قاشق داخل یک لیوان آب جوش دم کرده خنک که شد با ترنجبین شیرین کنید و میل نمایید.
• مقداری مازو را بسیار نرم بسایید بعد به وسیله شیء لوله ای باریکی شخص دیگری داخل بینی تان آب ریحان تازه را بگیرید و با سرکه و مقداری کمی کافور مخلوط و در بینی بچکانید.
• برخی معتقدند کسی که دچار خون دماغ شده باید سرش را کاملاً به عقب متمایل کند، اما این کار اشتباه است و باعث می شود خون به حلق و ریه ها وارد شود مخصوصاً اگر شدید باشد.
• حدود ۲ مثقال اسفند را در ۱ لیوان آب آنقدر بجوشانید تا چند قطره آب باقی بماند. بعد آب آن را صاف و بگذارید تا سرد شود. سپس به وسیله قطره چکان در بینی بچکانید، خون بند می آید.
• ب
• در صورتی که خونریزی شدید بود به نحوی که بند آمدن آن به طول انجامید، قدری محلول آنتی پرین 1% را در بینی استنشاق کنید. اگر این کار چندین مرتبه تکرار شود خون بند خواهد آمد.
• نیم مثقال کافور را با یک عدد پوست تخم مرغ نرم بسایید بعد با یک عدد تخم مرغ کامل (زرده و سفیده) خام مخلوط و بر روی ملاج ضماد گذاريد و مدتی بعد بردارید. دیگر خون دماغ تکرار نمی شود.
• براده آهن ۱ گرم و پوست خشک انار ۲ گرم، هر دو را بکوبید و در نصف فنجان سرکه بریزید بعد پنبه ای را به آن آغشته و داخل بینی قرار دهید. برای شستن بینی هم از مخلوط سرکه و گلاب استفاده کنید.
• سی گرم برگ و شاخه خشک گزنه را در نیم لیتر آب ۵ دقیقه بجوشانید و ۱۰ دقیقه هم آن را دم کنید. آب آن را صاف و با نبات شیرین و هر صبح، ظهر و فوت کند. شب هر مرتبه یک فنجان از آن را بنوشید.
• بعد از بند آمدن خون دماغ، سرتان را بالاتر از سطح قلب نگه دارید و برای چند ساعت از خم شدن و زور زدن اجتناب کنید؛ این کار، فشار عروق بینی را کاهش داده و شانس بیشتری برای درمان به آنها می دهد.
• مصرف ویتامین C موجب سلامتی بافت بدن می شود و از خون دماغ جلوگیری می کند منابع غذایی مفید (آبغوره، آب زرشک، لیموترش، نارنج، گریپ فروت، پرتقال، نارنگی، لیموشیرین، کیوی، هندوانه، خیار، گوجه و…).
• خیلی از افراد هنگام خون دماغ، دست پاچه می شوند و نمیدانند چه کنند؛ تنها اگر به مدت ۵ دقیقه قسمت جلویی بینی را در سمت خون ریزی به روی تیغه بینی با انگشت دست بفشارید بسیاری از خون ریزی های بینی مهار می شوند.
• در صورتی که خون ریزی بینی مداوم باشد بایستی از غذاهای سرشار از آهن استفاده کنید تا دچار مشکل کم خونی نشوید (عدس، زردآلو، هلو، زرشک، آلبالو خشک، عناب، توت فرنگی، گیلاس، تمشک، غوره، زردآلو) سرشار از این ماده حیاتی می باشند.
• ریشه اریسا و مازو را بسیار نرم بسایید بعد با کندر ساییده، چدروا و زاج سبز با هم بپزید. آب آن را صاف کنید، سپس خون سیاوش را نرم بسایید و روی آن بپاشید. آنگاه مقداری آب گشنیز تازه با آن مخلوط و در بینی بمالید یا پنبه ای را بر آن آغشته و داخل بینی قرار دهید.
• اگر شما دچار خونریزی بینی شده اید باید با فشار دادن دو طرف آن و تنفس از دهان از خونریزی جلوگیری کنید و باید از تنفس شدید از بینی و یا خالی کردن آن با فشار زیاد خودداری کنید چون ممکن است لخته به وجود آمده را جدا کنید و خونریزی مجدداً تکرار شود.
• ب
• اگر خونریزی پس از توقف شدن دوباره عود کرد، این اقدام را تکرار کنید و این بار بینی را از هر دو طرف محکم به مدت 10 الی 8 دقیقه فشار دهید، بینی را محکم فشار دهید تا سوراخ های آن مسدود گردد و این فرصت فراهم گردد که خون لخته شده و محل آسیب دیدگی رگ مبتلا را مسدود سازد.
• پانزده گرم پوست خشک ساقه های درخت بلوط را در یک و نیم لیتر آب سرد خیس کنید، ۲ گرم زاج سفید به آن اضافه و آنقدر بجوشانید که آب آن به نیم لیتر برسد. در جای خنک نگه دارید و موقع خون دماغ به وسیله پنبه ای بینی را با آن بشویید و یا داخل بینی بکشید و پنبه آغشته به آن را داخل بینی قرار دهید.
• بادکش: اگر خون از طرف راست بیاید بادکش را در طرف چپ صورت گذاشته و اگر از طرف چپ بیاید بادکش را در طرف راست می گذاریم و اگر از هر دو طرف بیاید بادکش را در هر دو طرف قرار می دهیم. باید توجه داشت که در صورت، بادکش را نباید ممتد گذاشت چون کبود می شود. بادکش زیر سینه.
• کسانی که خون دماغ می شوند، روزانه 2 تا 3 لیوان آب هویج، که در هر لیوان 1 قاشق غذاخوری عسل حل شده، را در طول روز میل نمایند، برای برطرف کردن خونریزی از بینی بهتر است روزانه 2 پیش دستی یونجه تازه استفاده کنند، در غیر این صورت، از جوانه بذر یونجه یا شبدر همراه سالاد میل کنند.
• درمان فوری طبی در صورت ناموفق بودن اقدامات مراقبتی شخصی لازم خواد بود، قرار دادن گاز در داخل بینی به طور فشرده جهت جذب خون های دفعی، متوقف شدن دفع قطره قطره خون از بینی و اعمال فشار بر روی رگ آسیب دیده، در موارد خونریزی مداوم یا عود کننده ممکن است سوزاندن رگ درگیر لازم باشد.

داروها:

• درمان دارویی برای هرگونه اختلال زمینه ای وخیم.

فعالیت:

• به محض بهبود فعالیت های طبیعی خود را از سر بگیرید.

رژیم غذایی:

• رژیم خاصی نیاز نیست.
• خوردنی های مفید: سویق سیب، خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک عدسی ساده، خوراک گل کلم، خوراک مخلوط، آش شولی ۱، عدس پلو ساده، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، سوپ کاهو سبز.
• خوردنی های مضر: خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک سویا با رب انار، خوراک نخود با شوید، آش گندم با کرفس، آش گندم با سبزیجات، آش گندم با شلغم، آش شله قلمکار، آش غلات، آش حبوبات و غله ۲، آش جو با حبوبات ۲، آش کلم قمری با ماش، آش شلغم ۱، آش حبوبات ۱، حلیم گندم با سویا، حلیم دال عدس، آلبالو پلو، کلم پلو با سویا، نخود فرنگی پلو ۱، خورش کرفس ۱، خورش کرفس ۲، خورش لوبیا سبز، خورش گوجه سبز، سوپ زرشک با جعفری، برگر کدو خورشتی، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، دلمه فلفل دلمه ای، کماچ قارچ، کشک سویا، سس گل کلم، سس مایونز گیاهی، سس گندم جوانه زده، سس نخود جوانه زده، سس مخصوص ۱، سس زیتون، سس جعفری، لبنیات، ترشیجات سرکه، سیر، پیاز، جعفری، زعفران، آب نوشیدنی به مقدار زیاد، کنجد، ارده و کلیه مشتقات کنجد.

نکته:

• پاره شدن مویرگ های سطح داخلی بینی بر اثر فشار، ناشی از خشکی و تحریک غشای بینی موجب خونریزی از بینی می شود که اغلب آنها بی خطر هستند و هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد؛ اما خون دماغی که بیش از ۲۰ دقیقه به طول می انجامد یا چند روز پشت سر هم باشد نشانه یک مشکل جدی است که عواملی مختلفی در بروز آن دخیل هستند..
• به خونریزی از بینی رعاف نیز می گویند. خونریزی بینی اکثراً در کودکان مرسوم است. اما خون ریزی معمولاً خود به خود ایجاد می شود و خفیف است. خون ریزی ها معمولاً عادی هستند اما گاهی اوقات در افراد بالای ۵۰ سال خطرناک است. در این گروه سنی، خونریزی ممکن است از قسمت پشتی بینی صورت گیرد و به سختی قابل نگه داشتن و توقف باشد، اما اگر خون فرو داده شود ممکن است خون ریزی مشاهده نشود.