خشکی بینی: عبارت است از ترشحاتی که از مخاط بینی و سینوس تولید و به ناحیه حلق ریخته       می شود برای اعمال فیزیولوژیک بدن از قبیل بلع غذا و صحبت کردن بسیار ضروری می باشند؛ البته ضرورتی ندارد که آب بینی سرازیر باشد، زیرا هرچه ترشح از بینی وجود دارد به داخل حلق می رود و ما ناخودآگاه آن را قورت می دهیم. به هر حال، گاهی اوقات بینی دچار خشکی شده و این علائم می تواند برای فرد ناراحت کننده باشد؛ معمولاً این علائم نشانه ای از مشکلات تهدیدکننده نیست، اما با تشدید عارضه، به تدریج در فعالیت بینی اختلال ایجاد می شود؛ بنابراین مهم است که درک مناسبی از علت خشکی بینی و درمان های قابل استفاده برای این مشکل وجود داشته باشد. گرمی و خشکی ایجاد شده ناشی از غلبه صفرا منجر به کاهش ترشحات مخاط سینوس ها شده و خشکی بینی را در پی خواهد داشت که یکی از عوارض آن دست کاری مدام سوراخ بینی با انگشتان دست است؛ که هم شرم آور بوده و هم در صورت زیاده روی منجر به خون دماغ می گردد. خشکی بینی اگر در مراحل اولیه برطرف نشود می تواند به مشکلاتی از جمله حملات و و سردردهای شدید منجر شود و در شرایط حادتر، وقتی مخاط بینی دچار خشکی زیاد و یا آبریزش شود. در نهایت می تواند مشکلاتی در دید و تنفس نیز به وجود آورد. به طور کلی، بینی خط مقدم دفاع در مقابله با آلودگی ها و انواع بیماری هاست؛ بنابراین، باید از آن به خوبی محافظت کرد تا سلامت عمومی بدن نیز تصمین گردد؛ زیرا عضوهای مخاطی که در سیستم تنفسی بدن وجود دارند برای عملکرد صحیح به رطوبت نیاز داشته و مانند بزاق دهان که باعث تمیز شدن دهان می شود عمل می کنند.

علائم:

1. سوزش بینی
2. خونریزی و تورم
3. خارش شدید درون بینی
4. خشکی دهان، گلو و چشم ها
5. قسمت داخلی بینی تمایل به ترک یا خونریزی دارد

علت:

• زمانی که میکروب ها و اشیاء خارجی، تلاش می کنند تا از طریق بینی به بدن حمله کنند. رطوبت و یا مخاط درون بینی، میکروارگانیسم های نفوذی را جذب و یا به دام می اندازد و از ورود آنها به بدن جلوگیری می کند؛ متأسفانه، عوامل متعددی وجود دارند که می توانند منجر به خشکی سوراخ های بینی گردند که عبارت اند از:
• عوامل محیطی: اگر شما در یک منطقه گرم و خشک زندگی می کنید، ممکن است با علائم خشکی بینی با تبخیر و از بین رفتن رطوبت بینی خود مواجه شوید.
• شرایط آب و هوایی نامناسب: زندگی در مناطق گرم و خشک ممکن است باعث ایجاد خشکی بینی شود، زیرا رطوبت موجود در بینی، به سرعت تبخیر می‌شود.
• استفاده از اسپری های بینی: این مسئله به طور خاص زمانی ایجاد می شود که از این اسپری ها برای بیش از چند روز استفاده شود.
• تغییرات هورمونی: کاهش سطح استروژن با بالا رفتن سن در بانوان و رسیدن به سن یائسگی، عامل کم شدن سطح کلاژن و خشکی تمام غشای مخاطی بدن مانند بینی، چشم ها، دهان، و واژن می شود.
• ورم غشای مخاطی بینی: این مشکل در حقیقت عفونت بینی است که می تواند باعث ریزش آب بینی به دلیل تولید بیش از حد مایع مخاطی یا در برخی موارد با احتمال کمتر، در نتیجه خشکی بینی ایجاد شود.
• جراحی بینی: عمل جراحی اصلاح تیغه بینی باعث کاهش عملکرد صحیح توربینت بینی می گردد؛ توربینت در واقع مخاط بینی و رطوبت مورد نیاز برای آن را تأمین می کند؛ این عضو نقش فیلتر، مرطوب کننده و گرم کننده را در بینی بر عهده دارد.
• سندرم شوگرن: سندرم شوگرن اختلالی خود ایمنی است که به غدد تولید کننده رطوبت و مخاط بدن حمله می کند؛ ویژگی اصلی این بیماری خشکی دهان و چشم است، البته برخی بیماران مبتلا به این سندرم از خشکی بینی نیز رنج می برند.
• عوارض جانبی داروها: مصرف داروهای ضد گرفتگی و ضد حساسیت و شربت های خوراکی استفاده شده برای قطع آبریزش بینی می توانند باعث خشکی بینی شوند؛ به همین خاطر هنگام استفاده از این داروها آگاه باشید که مصرف آنها معمولاً می تواند خشکی بینی را به همراه داشته باشد.
• فشار خون بالا: اگر شما با یک دوره درمان خون ریزی بینی به همراه خشکی آن مواجه شدید، از مناسب بودن سطح فشار خون خود مطمئن گردید؛ هر چند خشکی بینی می تواند در نتیجه خونریزی گاه و بی گاه بینی ایجاد شود. اما فشارخون نیز می تواند یکی از دلایل خون دماغ شدن باشد.

تشخیص:

• انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب نوین:

• رژیم غذایی با تخمیر کم
• افشانه آب ‌نمک مخصوص بینی
• ماسک خواب CPAP و مرطوب‌کننده
• در پیش گرفتن سبک زندگی فعال و سالم
• شستشوی روزانه بینی و استنشاق نمک دریا
• مصرف داروهای موکولیتیک یا خلط‌آور مانند گلومیترول
• استفاده از دستگاه‌های بخور به‌ ویژه در اتاق‌ خواب یا محیط کار
• نوشیدن مایعات فراوان و حذف کردن نوشیدنی‌های حاوی کافئین
• استفاده نکردن از دستگاه‌های تهویه هوای خشک‌کننده مخاط بینی
• بهبود وضعیت باکتری‌های نرمال فلورا با مصرف روزانه قطره‌های بینی سیمبیو فلورا رفتن به محیط‌هایی با اثر مطلوب بر مخاط بینی، برای مثال شهرهایی با آب ‌و هوای مدیترانه‌ای و اقیانوسی
• جراحی: عمل جراحی با هدف متعادل ساختن جریان هوای درون‌بینی، انجام می‌شود تا تنفس از راه بینی تا حد امکان به حالت طبیعی بازگردد. شاخک‌های از دست‌رفته بینی با استفاده از ایمپلنت و بهره‌گیری از فن‌آوری‌های پیشرفته ترمیم می‌شود.
• چنانچه خشکی بینی پس از یک هفته درمان خانگی برطرف نشد یا خشکی چشم و دهان نیز به آن اضافه شد، باید به پزشک مراجعه کرد. چنانچه فکر می‌کنید یکی از داروهای مصرفی باعث خشکی بینی است، موضوع را با پزشک در میان بگذارید. داروهای قلب، ضد اضطراب، مدر، فشارخون، مسکن‌ها و قطره‌های چشم از جمله داروهایی هستند که باعث خشکی بینی می‌شوند. به خاطر بسپارید که هیچ‌گاه نباید مصرف داروی تجویزی را بدون مشورت با پزشک متوقف کرد.

درمان طب سنتی:

• رعایت سایر توصیه ها هنگام غلبه صفرا.
• شستشوی منظم بینی به وسیله سرم های نمکی.
• مالیدن روغن بنفشه داخل ناف باعث رفع خشکی بینی می شود.
• اگر چه خشکی بینی به خودی خود مشکل بسیار جدی نیست، اما بسیاری از افراد ترجیح می دهند برای از بین بردن علائم متعددی که دارد، آن را درمان کنند؛ با این حال، به منظور افزایش سطح مخاط بینی خشک، مراحل زیر پیشنهاد می گردد:
• اگر با مصرف داروهای شیمیایی دچار این عارضه شده اید این موضوع را با پزشک خود در میان بگزارید.
• قطع کافئین: چای، قهوه، نسکافه، شکلات و نوشابه مملو از کافئین بوده و مصرف آن باعث دفع هر چه بیشتر مایعات بدن و تشدید خشکی می گردد.
• روغن نارگیل: روغن نارگیل از خشک شدن سوراخ های بینی جلوگیری کرده و با پر کردن شکاف بین سلول های بینی، منجر به تسکین درد ناشی از خشکی بینی نیز می شود.
• از مرطوب کننده های هوا استفاده کنید: خشکی آب و هوای محیط یکی از علل عمده خشک شدن بینی است؛ استفاده از مرطوب کننده های هوا تأثیر عمده ای در پیشگیری از این عارضه دارد؛ استفاده از دستگاه بخور، می تواند محیط خانه را مرطوب نگه دارد.
• روغن بنفشه: ابتدا یک قطره چکان برداشته و در هر حفره بینی خود، چند قطره از این روغن را بریزید؛ این کار را دوبار در روز تکرار نمایید؛ روغن بنفشه، مخاط درون بینی را مرطوب کرده و خشکی را رفع می کند، در ضمن، این روغن، تورم، حساسیت های پوستی و یا خراش های درون مخاط را نیز برطرف می سازد.
• روغن ویتامین E: چکاندن چند قطره از این روغن داخل بینی، باعث تأمین رطوبت مخاط داخل بینی شده و خشکی را برطرف می سازد؛ هم چنین ویتامین E حاوی خواص ضد عفونی کننده بوده و یک آنتی اکسیدان بسیار قوی است؛ بنابراین، روند بهبود خشکی مخاط بینی را سرعت می بخشد.
• دمنوش ترکیب (۱ واحد گاوزبان + ۲ واحد خبازی + ۳ واحد عناب): مواد را با هم ترکیب کرده و هر بار یک قاشق غذاخوری سرپر را با یک لیوان آب جوش دم کنید و میل نمایید؛ این دمنوش برای درمان پلاکت خون پایین نیز مفید است؛ لذا در صورت غلظت خون حتماً نیم واحد لیموعمانی زرد را به ترکیب اضافه نمایید.
• مقادیر زیادی مایعات بنوشید: بافت های بدن شما به دلیل کاهش مایعات خشک خواهند شد بنابراین بهتر است به جای آن که به صورت موضعی به بافتهای بدن، آب برسانید؛ اجازه دهید نیاز آن از داخل تأمین شود و مطمئن شوید که مقادیر کافی مایعات را برای عملکرد درست بافت های بینی دریافت می کنید؛ از آب ساده گرفته تا آب میوه، هر چه می توانید بیشتر بنوشید؛ شما باید اندازه ای از مایعات استفاده کنید که رنگ ادرارتان همیشه زرد روشن باشد.
• حذف تمام موارد ممنوعه: چای (سیاه و سبز) – قهوه – نسکافه – سوسیس – کالباس – پیتزا – تمام غذاهای ساندویجی – غداهای سرخ شده – انواع کنسروی جات – انواع کمپوتها – مرغ و تخم مرغ بازاری – گوشت تمام حیوانات پرورشی – برنج خارجی – انواع سس های بازاری – سایر نوشیدنیهای گازدار – غذای رستوران ها – شیرینی جات بازاری – هله هولههای بازاری – چیپس – پفک – شکلات (على الخصوص شکلاتهای نرم) – کیک – بیسکوئیت – آدامس – یخمک – ماکارونی – لازانیا – لبنیات پاستوریزه – غذاهای زودپز شده – هر روز گوشت(قرمز یا سفید) خوردن – ترشی جات سرکه (لیته) – ریزه خواری(مدام چیزی خوردن) – با استرس غذا خوردن – عداهای مانده و بیات – غذاهای نمک سود(مانند: خیارشور – ماهی دودی – ماهی شور و…) – نمک زیاد – فلفل زیاد – آب تگری و یخ – تمام فست فودها و غذاهای آمادهی بازاری- غذاهای فریز شده(بیش از ده روز) – غذاهای پخته شده در ماکروفر (MICRO WAVE) – کلیهی مواد غذایی بسته بندی شدهی بازاری که دارای نگه دارنده هستند – میوه جات کال و نارس – شیر گاو به مقدار زیاد – کشک و پنیر کهنه – قره قوروت – ماءالجبن(آب پنیر) – استفادهی چند نوع غذا با هم – قند و شکر به مقدار زیاد – مصرف ماست به مقدار زیاد و هر روز خصوصاً همراه غذاهای دیگر – رنگ های مجاز اضافه شده به مواد غذایی – جوش شیرین – استفاده از سموم حشره کش(اسپری، بودر و..) – استفادهی زیاد از موبایل – پرخوری – پرخوابی – کم خوابی – نداشتن نظم در خواب و خوراک – عدم رعایت بهداشت فردی – گرم و سرد شدن – استفاده از رنگ مو – زیاده روی در مصرف مواد آرایشی – استعمال دخانیات(سیگار، قلیان، تریاک و…) – زیاده روی در مصرف داروهای شیمیایی – مصرف میوه جات بعد از غذاهای گوشتی – مصرف غذاهای با هم ناسازگار(مثل شیرموز، فرآوردههای کنجدی با لبنیات و…) – مصرف همزمان لبنیات و غذاهای گیاهی سرشار از آهن مانند:(زرشک، آلو، عدس، پسته، اسفناج، آلوبخارا، آلبالو و…) – دیروقت غذا خوردن(خصوصاً غذاهای پخته، چرب و پرحجم) – دیروقت خوابیدن – زندگی در مکانهای با آلودگی صوتی زیاد – زندگی در شهرهای شلوغ با هوای آلوده – هر روز برنج خوردن(حتی ایرانی) – نان بدون سبوس – نان فتیر و ور نیامده – خوردن یک نوع غذا در دو وعده ی متوالی مثلاً خوردن غذای مانده از ظهر در شب.

داروها:

• سدیم کلراید بینی

فعالیت:

• از انجام هرگونه فعالیت شدید بدنی پرهیز کنید.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای و همچنین غذاهای گرم بدون مصلح پرهیز کنید.
• خوردنی های مفید: خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک عدسی ساده، خوراک گل کلم، آش شولی ۱، آش رب، عدس پلو ساده، عدس پلو با قارچ، لوبیا سبز پلو ۳، خورش شوید باقالی، سس معطر برنج، سیب زمینی، عدس، باقلای تازه، نخودسبز، گشنیز، اسفناج، کاهو، خیارسبز بوته ای، کدوخورشتی، چغندر، گوجه فرنگی، هندوانه، پرتقال، لیموشیرین، نارنگی شیرین، هلو انجیری، سیرابی، فقط پاچه گوسفند، برای این عارضه بسیار مفید می باشد.
• خوردنی های مضر: خوراک نخود فرنگی با پنیر سویا، خوراک قارچ و ذرت، خوراک کلم قمری، خوراک لوبیا سبز ۱، بورانی گوجه بادمجان، بورانی بادمجان و ماست سویا، خوراک بادمجان و غوره، خوراک لوبیا سفید ساده، خوراک لوبیا سفید با سویا، خوراک سویا با سبزیجات، خوراک سویا با رب انار، تاس کباب سویا، خوراک پنیر سویا، خوراک لوبیا لعاب دار، لوبیا با سویا، خوراک لوبیا ساده، خوراک نخود با شوید، خوراک نخود با قارچ، خوراک نخود با سویا، خوراک نخود با سیب زمینی، خوراک نخود با کدو بادمجان، خوراک لوبیا قرمز، خوراک مطبل، آش گندم با کرفس، آش گندم با سبزیجات، آش گندم با شلغم، آش گندم با سویا، آش شله قلمکار، آش غلات، آش حبوبات و غله ۲، آش جو با حبوبات ۱، آش جو با حبوبات ۲، آش گل کلم ۲، آش کلم قمری با ماش، آش شلغم ۱، آش حبوبات ۱، حلیم گندم با سویا، حلیم گندم و بادمجان، حلیم گندم با مغزیجات، حلیم جو، آلبالو پلو، کلم پلو با سویا، نخود فرنگی پلو ۱، خورش قورمه سبزی با قارچ، خورش کرفس ۱، خورش کرفس ۲، خورش به، خورش قیمه بادمجان، خورش بادمجان، خورش کدو بادمجان، خورش بامیه با قارچ، خورش دال عدس با قارچ، خورش دال عدس با تمر هندی، خورش لوبیا سبز، خورش هویج و به، خورش گوجه سبز، کتلت ذرت، کتلت سویا با گندم جوانه زده، برگر کدو خورشتی، برگر لوبیا سفید، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، دلمه فلفل دلمه ای، کماچ قارچ، شیر سویا، کشک سویا، خامه سویا، سس گل کلم، سس مایونز گیاهی، سس نخود جوانه زده، سس زیتون، سس جعفری.