خالی کردن و ناپایداری زانو: عبارت است از خالی کردن زانو به این معنا است که به طور ناگهانی و غیر منتظره زانو نمی تواند وزن شخص را تحمل کند و زانو یک باره خم می شود و شاید شما هم گاهی به هنگام راه رفتن احساس کرده اید که زانوی پایتان جلوتر از شما می رود یا به یک باره چیزی زیر پای تان خالی می شود. زانوی انسان ممکن است از بیرون به شکل یک ساختار بسیار ساده به نظر برسد، اما از درون به صورت یک مفصل بسیار پیچیده است که از تعداد زیادی اجزای مختلف تشکیل شده است؛ زانو در برابر عوامل مختلف به شدت آسیب پذیر می باشد و اگر برای هر یک از اجزاء ریز داخل آن مشکلی ایجاد شود، تمامی ساز و کار عملکرد زانو دچار اختلال و ناهماهنگی می شود؛ در این صورت ممکن است هنگامی که در حال انجام فعالیت های عادی خود مانند خم کردن و کشیدن زانو هستید، زانوی شما خالی شود.

انواع خالی کردن وناپایداری زانو:

1. ناپایداری اولیه: در این وضعیت مفصل عملاً خالی کرده یا در می‌رود. دلیل این امر وجود نقص در یکی از رباط‌ها است، مانند پارگی رباط صلیبی قدامی. عموماً خود احساس خالی کردن دردناک نیست و زانو بعداً دچار درد می‌شود و حتی ممکن است ورم کند. ورم به وجود آمده حاصل خونریزی داخلی زانو است که خود ناشی از آسیب‌دیدگی یکی از ساختارهای داخلی می‌باشد. خالی کردن مکرر، مینیسک‌ها و سطوح غضروفی مفصل زانو را تخریب کرده و منجر به بروز آرتریت می‌شود. از آنجا که این عارضه یک مشکل مکانیکی است تقریباً در تمام موارد برای رفع آن به عمل جراحی نیاز است. این عمل در قالب بازسازی و درمان پارگی رباط صلیبی قدامی انجام می‌شود؛ البته خالی کردن و ناپایداری زانو می‌تواند ناشی از آسیب رباط صلیبی خلفی، آسیب رباط جانبی، ناپایداری پاتلوفمورال یا آسیب ناحیه پوسترولترال نیز باشد.
2. ناپایداری ثانویه: این حالت زمانی رخ می‌دهد که چیزی در درون زانو باعث ایجاد درد می‌شود، که در نتیجه بدون اینکه فرد بخواهد، عضلات چهار سر ران برای کاهش نیروی فشاری وارده بر مفصل دردناک شل می‌شوند. این باعث می‌شود که پا خم شده و احساس خالی کردن زانو به فرد دست دهد. در این حالت، خالی شدن زانو دلیل ساختاری ندارد و اگر دلیل درد رفع شود زانو دیگر خالی نخواهد کرد. بروز درد می‌تواند به علت پارگی مینیسک، وجود جسم آزاد در زانو، آرتریت یا سینوویت باشد. گاهی اوقات خارج شدن کشکک زانو از جای خود به شکل خالی کردن زانو احساس می‌شود، که این در حقیقت ناپایداری مفصل پاتلوفمورال است. هر چند که مهمترین ساختارهای نگهدارنده کشکک زانو استخوان‌ها هستند، اما عضلات ران نیز نقش مهمی در نگهداشتن آن در جای خود ایفا می‌کنند. کسب تاریخچه پزشکی و معاینه دقیق بیمار به تشخیص اولیه یا ثانویه بودن نوع ناپایداری و در نتیجه انجام درمان مناسب برای خالی کردن و ناپایداری زانو کمک می‌کند.

علائم:

1. درد زانو
2. کبودی زانو
3. سفتی مفصل
4. صدا دادن زانو
5. گیر کردن زانو
6. تق تق کردن زانو
7. کاهش دامنه حرکات زانو
8. شنیدن صدای خرد شدگی در زانو
9. قفل شدن زانو و احساس گیر کردن
10. در بعضی از مواقع ممکن است زانوی شما به طور ناگهانی خالی کند. این عارضه ممکن است در طول زمان تکرار شود، در اکثر اوقات خالی کردن زانو یکی از علائم آسیب دیدگی زانو می باشد.

علت:

• پارگی رباط: هنگامی که زانو خالی می کند، ممکن است که چهار رباط زانو به صورت کامل یا جزئی دچار آسیب دیدگی شده باشند. بعضی از مواقع ممکن است این مشکلات به صورت ناگهانی در زانو رخ دهد. یعنی زانو به طور کامل خالی کند که این مورد به پارگی رباط صلیبی زانو مربوط می شود. گاهی امکان دارد این پارگی ها در رباط خلفی زانو به وجود بیایند که بیمار این پارگی و یا خالی شدن زانو را احساس می کند.
• پارگی رباط صلیبی: پارگی صلیب زمانی رخ می دهد که ورزشکار در حال انجام تمرینات ورزشی خود می باشد. امکان دارد ورزشکار حرکت های ورزشی را به طور صحیح انجام ندهد و به زانوی خود آسیب وارد کند. در این مواقع هنگامی که شما می خواهید از زمین بلند شوید، صدای خراشیدن استخوان های خود را می شنوید. یکی دیگر از علت های پارگی رباط صلیبی تصادف یا زمین خوردن می باشد. پارگی های رباط همیشه با درد، تورم و کبودی همراه است. این پارگی رباط صلیبی در میان زنان ورزشکار شایع تر است.
• پارگی رباط خلفی: پارگی های خلفی بیشتر هنگامی رخ می دهند که فرد زمین می خورد و یا از جایی سقوط می کند و جلوی زانوی او دچار آسیب می شود. گاهی اتفاق می افتد که ضربه به استخوان درشت نی وارد شود. در اغلب مواقع آسیب دیدگی پارگی رباط خلفی با آسیب مینیسک همراه می شود.
• پارگی رباط جانبی داخلی: این مشکل زمانی به وجود می آید که زانو از قسمت بیرون دچار حادثه و یا ضرب دیدگی می شود. این پارگی رباط در هنگام انجام تمرین های فوتبال به وجود می آیند. کسانی که دچار خالی کردن زانو می ‌شوند به احتمال زیاد رباط جانبی داخلی آنها پاره شده است. که این پارگی با کبودی، درد و تورم همراه است.
• پارگی رباط جانبی خارجی: این پارگی ها بیشتر در مواقعی اتفاق می‌ افتد که فشاری به قسمت خارجی زانو وارد می شود و یا افراد بیش از حد زانوی خود را به سمت داخل خم کرده اند. این آسیب دیدگی ها بیشتر در هنگام فعالیت های ورزشی چون فوتبال، هاکی و یا اسکی رخ می دهد. در این نوع پارگی ها نیز فرد احساس خالی کردن زانو را دارد و این آسیب دیدگی ها با تورم، کبودی و درد شدیدی همراه است.
• پارگی مینیسک: پارگی مینیسک زمانی اتفاق می افتد که فرد یک حرکت چرخشی و یا چرخیدن را انجام می دهد. بعد از این حاثه ممکن است فرد در زانوی خود احساس درد یا سفتی داشته باشد و در بعضی از مواقع ممکن است زانوی بیمار صدا بدهد. در بیشتر مواقع پارگی های مینیسک نشان دهنده آسیب رسیدن به رباط صلیبی زانو می باشد که این اتفاق بیشتر در ورزشکاران دیده می شود. این پارگی ها ممکن است در افرادی که بالای ۴۰ سال سن دارند اتفاق بیفتد. به این صورت که مینیسک پا تحلیل می رود و بیمار دیگر آن انعطاف پذیری جوانی را ندارد. هنگامی که فردی دچار پارگی مینیسک می شود، درد بسیار فراوانی را در زانو های خود احساس می کند. معمولاً این پارگی های مینیسک دارای درجات مختلفی می باشند. وقتی که بیمار به پزشک مراجعه می ‌کند، پزشک بعد از معاینه می‌ تواند درجه بیماری را تشخیص دهد و اقدام به درمان بیمار کند.
• جابجایی کشکک زانو: کشکک زانو باعث پایدار ماندن تاندون ها و رباط های پا می‌ شود. کشکک به تاندون ها و رباط ها متصل است همانطور که می دانید، کشکک بین تاندون و عضله چهار سر ران قرار دارد که این اعضا به استخوان درشت متصل می شوند. کشکک از لحاظ فیزیکی درون یک شیار قرار دارد که این شیار پاتلوفمورال نام دارد. هنگامی که فرد به طور شدید و با یک ضربه مستقیم دچار حادثه می ‌شود ممکن است در رفتگی در این شیار به وجود آید که باعث خالی کردن زانو می شود. در بعضی از مواقع ممکن است فرد چرخش ناگهانی و غیر طبیعی با زانوی خود انجام دهد که این نیز باعث خالی شدن زانو می شود. این دررفتگی ها ممکن است به صورت جزئیات کامل رخ دهد و منجر شود زانو پایداری خود را از دست بدهد.
• سندروم پلیکا: هنگامی که بافت سینوویال دچار التهاب می شود، سندروم پلیکا به وجود می آید. این بیماری ممکن است هنگامی که فرد یک حرکت اشتباه انجام می دهد و یا اینکه خیلی به سمت جلو خم می شود و بیش از حد از زانوی خود استفاده می کند، به وجود آید. هنگامی که شخص به سندروم پلیکا مبتلا می شود دچار خالی شدن زانو و یا احساس سفتی و درد در پای خود می کند.
• آرتریت: در بیماری آرتریت غضروف ها تحلیل می روند و زانو دچار آسیب دیدگی می شود که اصطلاح آن خالی کردن زانو می باشد. این خالی شدن زانوها علت های مختلفی دارد که بیشترین مشکلات از جانب استئوآرتریت می باشد. به طور مثال ممکن است هنگامی که غضروف ها لق شده و به صورت ناپایدار در می آید که به این ساختار کلسیفیته می ‌گویند. این عارضه بین استخوان های زانو در فضای مفصل گیر می کند و باعث می شود زانو ناگهان خالی کند. این ساختارها به غیر از این که باعث می ‌شوند زانو خالی شود، در بعضی از مواقع نیز ممکن است زانوها قفل کنند و یا این که فرد بیمار نتواند پای خود را صاف نگه دارد. افرادی که دچار آرتریت زانو می شوند، وقتی در حال راه رفتن هستند، دچار درد شدیدی می ‌شوند و یا گاهی مفاصل آن ها بسیار سفت می شود و دیگر قادر به حرکت دادن زانوهای خود نمی باشند.
• آسیب دیدگی عصب: هنگامی که نوروپاتی در عصب فمورال ایجاد می شود، این اختلال باعث می‌ شود که زانوهای شما خالی کند. مشکلات متعددی با آسیب دیدگی عصب در ارتباط است که برخی از آنها عبارتند از: مصرف بیش از حد و طولانی مدت مشروبات الکلی، دیابت، مبتلا شدن به بیماری ام اس و یا نوروپاتی عصب فمورال، از عواملی هستند که سبب ایجاد بی حسی و یا سوزن سوزن شدن در ناحیه زانوی فرد می شوند.
• ضعف عضله چهار سر ران: یکی دیگر از اندام هایی که از خالی شدن پا جلوگیری کرده و آن را در وضع مستقیم قرار می دهد، عضله چهار سر جلوی ران پا است که اگر به دلایل مذکور ضعیف شود یا آسیب ببیند انسان را با مشکل خالی شدن پا روبه رو می کند (کاهش قدرت عضلانی منجر به احساس ناراحتی در پاها می شود، این موضوع منجر به ضعف بیشتر عضلانی و در نتیجه احساس درد و ناراحتی بیشتر و ضعیف شدن هر چه بیشتر ماهیچه می شود).
• تورم کشکک: بدن هوشمندانه هنگام غلبه دم و افزایش مایعات داخل عروق، کلیه ها را ملزم به دفع مایعات اضافه می کند در حالی که این عملیات نیاز به مدت زمان خاصی دارد در این مدت زمان خاص، برای این که مایعات اضافه داخل عروق به اندام های حیاتی بدن آسیب وارد نکنند، مواد زائد آن به سمت مفاصل خصوصاً مفاصل زانو هدایت می شوند که این مسئله عاملی است برای تورم کشکک زانو و خالی شدن زیر پا.
• کهن سالی: افراد مسن هم به علت فرسایش و آرتروز که سطح مفصل زانو را خراب می کنند با مشکل خالی شدن زیر پا مواجه می گردند.
• کیست مینیسک زانو: خالی شدن زانو از علائم کیست مینیسک زانو می باشد، در این شرایط بیمار با یک برآمدگی محکم در ناحیه داخل زانوی خود مواجه می شود؛ علاوه بر این ممکن است فرد با علائم آسیب دیدگی مینیسک همچون قفل شدن یا خالی شدن زانو نیز مواجه گردد؛ کیست مینیسک می تواند بدون درد بوده یا برای بیمار درد و ناراحتی به همراه داشته باشد؛ در اکثر موارد درد و ناراحتی در هنگام ایستادن احساس می شود. انحراف زانو، التهاب در سمت داخلی و کناره های مفصل زانو و مشکلات مزمن مفصل زانو مانند آب آوردن مکرر زانو نیز از علائم دیگر این عارضه محسوب می گردند.
• استفاده نادرست از عضلات پا، عدم تقویت این عضلات و پشت میز نشینی موجب تحلیل عضلات چهارسر ران و خالی شدن زیر پا می گردد. (این مسئله باعث می شود کم کم بافت عضله چهارسر ران به بافت چربی تبدیل شود؛ در این حالت حجم ران پا یکی بوده، اما در اصل، چربی، جای عضله را گرفته و از آن جا که فقط عضله، قدرت حرکت مفصل را دارد، با بافت چربی، وزن روی با زیادتر و نیروی آن کمتر می شود).

علت خالی شدن زانو در کودکان:

• آسیب در قسمت رباط های صلیبی قدامی: در صورتی که رباط های صلیبی دچار آسیب هایی از جمله کشیدگی و پارگی شده باشند، زانو تورم کرده و ممکن است دچار خمیدگی ناگهانی در حین حرکت یا همان خالی شدن شود.
• بیماری های خود ایمنی: گاهی بیماری های خود ایمنی از جمله ام اس موجب حمله سیستم ایمنی به پوشش عصب ها شده و در نهایت موجب خم شدن و خالی شدن ناگهانی زانوی کودک می شوند.
• نرمی کشکک زانو: نرمی کشکک از عارضه ها و مشکلات مادرزادی بوده که با ورود ضربه و فشار به زانو اتفاق می افتد و موجب ساییدگی غضروف زانو می شود. در نهایت ممکن است، این ساییدگی منجر به نرمی غضروف، شل شدن آن، ناپایداری زانو و خالی شدن ناگهانی زانوی کودک شود.
• در رفتگی کشکک زانو: در رفتگی زانو چه از نوع خفیف و چه از نوع شدید باشد، می تواند موجب ناپایداری زانو و خالی شدن و خم شدن ناگهانی زانوی کودک به هنگام راه رفتن شود.
• عارضه اسگود اشلاتر: این عارضه به دلیل استخوان سازی بیش از حد درشت نی در سنین کودکی ایجاد شده و می تواند منجر به ناپایداری زانو و خالی شدن ناگهانی آن در هنگام راه رفتن کودک شود.
• عفونت های حاد: این عفونت معمولاً در نوزادان ۳ تا ۶ ماه اتفاق افتاده و می تواند در سنین کودکی با بیماری های مختلف نمایان شود. در این وضعیت میکروب ها به داخل مفصل زانو نفوذ پیدا کرده و در آن جا باقی می مانند. در نهایت موجب آسیب زانو شده و در سنین کودکی به هنگام راه رفتن کودک منجر به خم شدن و خالی شدن ناگهانی زانوی کودک می شوند.
• آسیب های عصبی: آسیب های عصبی مختلفی که به دلیل بیماری های دیابتی، عصبی و یا ضربه در ناحیه زانو ایجاد می شوند، می توانند موجب تضعیف عضلات نگهدارنده زانو و در نهایت ناپایداری و بی ثباتی زانو شوند. به دنبال این اتفاق نیز زانوی کودک به هنگام راه رفتن به صورت ناگهانی خالی شده و خم می شود.
• کلسیفه شدن غضروف های زانو: کلسیفه شدن یا همان تجمع بیش از حد کلسیم در غضروف ها، موجب سفتی و سخت شدن غضروف زانو شده و زانو دیگر از جانب غضروف ها حمایت نخواهد شد. در نتیجه مفصل زانو به راحتی نمی تواند حرکت کند و دچار گیر افتادگی می شود. در این وضعیت پایداری زانو نیز کاهش یافته و ممکن است، کودک به هنگام راه رفتن حس خالی شدن در زانو و یا قفل شدگی زانو را داشته باشد.

عوامل افزایش دهنده خطر:

1. آرتریت تحلیل برنده
2. انجام دادن تمرینات ورزشی
3. سابقه آسیب دیدگی خفیف در ورزش
4. آرتریت التهابی از قبیل آرتریت روماتوئید
5. توجه نکردن به خالی کردن زانو و عدم درمان آن
6. سابقه عمل جراحی برای درمان پارگی رباط در گذشته

پیشگیری:

• تقویت عضلات پا
• از مصرف زیاد غذاهای سرد و تر مانند لبنیات پرهیز کنید
• از وارد کردن فشار زیاد به مفاصل و عضلات پا پرهیز کنید

عوارض احتمالی:

1. هنگامی که کسی به این بیماری مبتلا می شود ممکن است گرفتار عوارض متعددی شود که یکی از این عوارض ها زمین خوردن فرد می باشد و یا اینکه ممکن است بیمار به عمل جراحی برای درمان پارگی های رباط احتیاج پیدا کند. ممکن است برخی از مردم به این بیماری مبتلا شوند ولی با مشکل حادی مواجه نشوند، و نیازی به درمان قطعی نداشته باشند. یک سری از افراد میانسال که به بیماری آرتروز مبتلا هستند، بیشتر در معرض زمین خوردن قرار می گیرند که همین آسیب های پی در پی باعث بروز این بیماری می شود.

تشخیص:

1. ارزیابی شیوه راه رفتن بیمار: هنگامی که شما به پزشک مراجعه می کنید، جراح طریق ایستادن شما، راه رفتن و حتی نشستن شما بر روی مبل یا راحتی را با دقت بررسی می کند، برای اینکه معاینه کامل و دقیق صورت گیرد هر دو زانو را با هم مقایسه می نماید. پزشک کاملاً بیمار را نگاه می کند و به معاینه مفاصل زانوی بیمار می‌ پردازد و همچنین نحوه حرکت عضلات را با دقت بررسی می کند.
2. معاینه برای تشخیص آب آوردن زانو: هنگامی که فردی نزد پزشک مراجعه می ‌کند اگر زانوی فرد دچار ورم شدیدی باشد پزشک آن را معاینه نخواهد کرد، ولی در صورت معمول با ماساژ دادن، زانو را تست می کند و به دنبال مایع متحرک در داخل مفصل می گردد و بعد از آن با ضربه زدن بر کشکک زانو، زانوی بیمار را بررسی می کند.
3. معاینه حساسیت زانو: پزشک با لمس مفاصل زانو قسمت های خط میانی و جانبی مفصل بیمار را معاینه می کند و همچنین رباط جانبی داخلی و رباط جانبی خارجی زانو را با زاویه ۳۰ درجه ای که یک پا خم شده باشد لمس کرده و بررسی می‌ کند.
4. بررسی دامنه حرکتی مفصل: پزشک زانوی فرد بیمار را خم و راست می کند، از بیمار هم می ‌خواهد خود به تنهایی پا را خم و راست کند و بعد از آن دامنه حرکتی زانو را که از 3 درجه در حالت جمع و 140 درجه در حالت باز بررسی می کند.
5. بررسی پایداری مفصل زانو: معاینه رباط های جانبی داخلی و خارجی، تشخیص آسیب دیدگی در رباط صلیبی قدامی، تست کشویی جلویی و تست تغییر چرخشی محوری، تشخیص آسیب دیدگی رباط صلیبی خلفی با انجام تست کشویی پشتی و تست خم کردن پشتی، سایر تست هایی که برای این منظور انجام می ‌شود تست مک مورای برای تشخیص آسیب مینیسک و تست دستگیری کشکک برای ارزیابی پایداری استخوان کشکک زانو می باشد.
6. سایر معاینات: پزشک برای تشخیص ساییدگی استخوان ها، شکستگی استخوان ها و همچنین وجود کریستال های کلسیم به بیمار توصیه می کند عکس برداری را انجام دهد. این عکس برداری ها بستگی به مشکلات بیمار دارد. به طور مثال با کمک اشعه ایکس پزشک می‌ تواند زائده های کلسیمی را تشخیص دهد و با استفاده از اسکن ام آر آی می تواند آسیب دیدگی بافت ها و غضروف ها و همچنین رباط ها را بررسی کند.

درمان طب نوین:

• درمان خالی کردن زانوو ناپایداری زانو به درجه (یا مقدار) کلی ناپایداری و همچنین حاد یا مزمن بودن آسیب بستگی دارد. معمولاً اکثر آسیب‌دیدگی‌های درجه 1 و 2 (یعنی کمتر از پارگی کامل) بدون جراحی قابل درمان هستند، در حالی که عموماً در اکثر آسیب‌های درجه سومِ رباط‌های زانو (یعنی پارگی کامل آن‌ها؛ البته به غیر از آسیب‌دیدگی‌های درجه سومِ رباط جانبی داخلی که به تنهایی رخ می‌دهند) برای درمان خالی شدن زانو و برگرداندن پایداری طبیعی زانو به ترمیم یا بازسازی از طریق عمل جراحی نیاز است. اگر زانویتان به طور مرتب خالی می‌کند، باید پیش از آنکه آسیب‌دیدگی آن بدتر شده و نیاز به جراحی پیدا کند این عارضه را درمان کنید. چه درد داشته باشید و چه نداشته باشید، حتماً باید مشخص شود که چرا زانویتان مرتباً خالی می‌کند.
• تغییر سبک زندگی: تغییر در سبک زندگی نقش با اهمیت در فرآیند درمان خالی کردن زانو دارد. برای مثال، افرادی که دچار اضافه وزن هستند، در مقایسه با سایر افراد در معرض خطر بیشتر خالی کردن زانو قرار دارند. به همین خاطر به این افراد توصیه می‌شود از کاهش وزن و نیز مصرف مکمل‌ها برای بهبود مشکلات زانوی خود استفاده کنند. با توجه به اینکه تحلیل مفصل با افزایش سن به صورت طبیعی ایجاد می‌شود، مصرف منظم مکمل‌ها همچون ویتامین C و D معمولاً به افراد مسن توصیه می‌شود. علاوه بر این معمولاً به افراد توصیه می‌شود از گلوکزامین (یک نوع آمینواسید که در پوسته‌های سخت مثل ناخن وجود دارد) به منظور کمک به کاهش درد مفصل و بهبود شرایط آن استفاده کنند.
• افزایش مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C: از آنجایی که با بالا رفتن سن مفاصل فرسایش می یابند، استفاده از مواد غذایی حاوی این ویتامین در بهبودی مفاصل زانو مفید می باشند (اکثر میوه جات خصوصاً مركبات سبزیجات تازه و صیفی جات مملو از ویتامین C می باشند).
• استراحت کردن: کسانی که دچار آسیب دیدگی زانو می‌ شوند بهتر است، برای مدتی استراحت کنند. برای اینکه به تدریج التهاب زانوی آنها کم شود و همچنین دردها تسکین پیدا کنند، بهتر است افراد هر روز در منزل تمرین های ورزشی برای تقویت عضلات زانوانجام دهند.
• قرار دادن یخ روی زانو: یکی از راهکارهای تسکین درد و از بین بردن التهاب زانو قرار دادن یخ بر روی نقاط آسیب دیده زانو می باشد. به این صورت که شما یک پد یخ و یا چند تکه یخ را داخل پلاستیک ریخته و با یک حوله یا یک دستمال بپوشانید و بعد آن یخ را بر روی زانوی آسیب دیده خود قرار دهید، لازم به ذکر است هیچ وقت یخ را مستقیماً بر روی نقطه آسیب دیده قرار ندهید.
• کاهش وزن: افرادی که وزن بالایی دارند به احتمال بیشتری به خالی شدن زانو، دچار می شوند، بنابراین اگر اضافه وزن دارید، برای تقویت مفاصل به شما توصیه می کنیم تا وزن خود را کم کنید.
• تزریق: وقتی که بیماران دچار آرتروز زانو می شوند، پزشک متخصص برای این افراد تزریق استروئید یا هیالورونان را تجویز می کند. داروی دیگری هم وجود دارد که باعث کاهش دردهای روماتیسمی می شود که به آنها داروهای تعدیل کننده می گویند.
• زانوبند طبی: کسانی که به این بیماری مبتلا شده اند برای این که بتوانند از بی ثباتی حرکت پا جلوگیری کنند، پزشک برای آنها زانو بند طبی را تجویز می کند. برای اینکه زانو در حین راه رفتن پایدار باقی بماند و قسمت آسیب دیده زانو به کمک این زانوبندهای طبی محافظت می شود. در اکثر اوقات کسانی که جراحی می کنند برای اینکه بتوانند بافت های آسیب دیده خود را ترمیم کنند، همیشه از زانوبند استفاده می کنند.
• فیزیوتراپی: همانطور که می دانید فیزیوتراپی یکی از بهترین روش های درمان خالی کردن زانو می باشد. فیزیوتراپی کمک می کند عضلات دوباره تقویت شوند و جریان خون در پا دوباره افزایش یابد و با کمک انجام تمرین های کششی بیماران می توانند دامنه حرکتی خود را دوباره بدست آورند. در کلینیک فیزیوتراپی از روش های درمانی مختلفی استفاده می کنند مانند:
• ماساژ درمانی: ماساژ درمانی از تکنیک های دستی فیزیوتراپی بوده که در شاخه منوال تراپی قرار می گیرد. در این روش فیزیوتراپیست به کمک دست خود ناحیه آسیب دیده زانو را ماساژ داده و به انعطاف پذیری بیشتر زانو و همچنین کاهش تورم، درد و التهاب آن کمک کرده و در نهایت موجب بهبود گردش خون در بافت های آسیب دیده زانو شده و از خالی شدن زانو جلوگیری می کند.
• الکتروتراپی: این بخش از روش های درمانی با استفاده از جریان برق انجام شده و فیزیوتراپیست با اعمال جریان برق به زانوی بیمار موجب افزایش جریان خون در بافت ها، تقویت عضلات و ماهیچه ها، کاهش درد و تورم و تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده شده و به بهبود وضعیت کلی زانو نیز کمک می کند.
• التراسوند تراپی: اولتراسوند تراپی از روش های موثر توانبخشی بوده که به بهبود زانوی خالی شده و دیگر آسیب های مربوط به زانو کمک می کند. فیزیوتراپیست در این روش با اعمال و انتقال امواج فراصوت به ناحیه آسیب دیده زانو و با استفاده از دستگاه اولتراسوند به تحریک و ترمیم بافت های آسیب دیده زانو پرداخته و به بهبود جریان خون و تقویت عضلات زانو کمک می کند.
• شاک ویوتراپی: شاک ویو تراپی از روش های موثر فیزیوتراپی بوده که توسط فیزیوتراپیست و دستگه شاک ویو انجام می گیرد. در این تکنیک فیزیویتراپیست با اعمال جریان صوتی در ناحیه آسیب دیده زانو، شوکی به بافت ها و عصب های آسیب دیده زانو وارد کرده و موجب تحریک و ترمیم بافت ها و همچنین کاهش تورم و درد زانو می شود. همچنین به بهبود گردش خون در بافت ها، انعطاف پذیری بیشتر و جلوگیری از خالی شدن زانو کمک نیز می کند.
• لیزر درمانی: این روش درمانی با تاباندن اشعه لیزر و نور آن به ناحیه آسیب دیده زانو صورت گرفته و موجب بهبود وضعیت کلی زانو شده و به تحریک و ترمیم غضروف، عصب، بافت های آسیب دیده زانو پرداخته و در نهایت موجب بهبود و تسکین درد و بر طرف شدن خشکی و اسپاسم عضلانی زانو شده و از بروز خالی شدن زانو جلوگیری می کند.
• اوزون تراپی: اوزون گازیست بی رنگ با خاصیت التهاب زدایی که می تواند به کاهش التهاب، افزایش جریان خون و بهبود آسیب دیدگی زانو کمک ند. این تکنیک درمانی در شکل های مختلف و توسط پزشک متخصص ارتوپدی و یا فیزیوتراپیست انجام گرفته و به بهبود وضعیت زانوی فرد کمک می کند. یکی از انواع روش های اوزون تراپی، تزریق اوزون در مفصل آسیب دیده می باشد، که موجب تحریک و در نهایت ترمیم و بهبود سریع بافت های آسیب دیده زانو شده و از خالی شدن زانو جلوگیری می کند.
• عمل جراحی: زمانی پیش می آید که هیچ کدام از راه حل های بالا به بهبود بیمار کمک نمی کند، پس بنابراین پزشک به او توصیه می کند، برای بهبود کامل باید جراحی شود. در جراحی پزشک می تواند بیماری های زیر را درمان کند: ضایعات داخل مفصلی، ضایعات خارج مفصلی، ایلیوتیبیال، تاندون های نیم وتری، گراسیلیس، تاندون کشکک، بافت های آلوگرافت یا پیوندی، پروتزها، جراحی بافت پیوندی، نیاز به جایگزینی دقیق و درست بافت آسیب دیده با بافت پیوندی را دارد. همچنین باید این بافت های‌ پیوندی از کشش مناسبی برخوردار باشند و تا جایی که امکان دارد باید از وارد شدن ضربه و فشار آمدن بر روی این بافت های‌ پیوندی جلوگیری کنیم و برای در امان ماندن این بافت ها باید یک حمایت ساختاری خوبی را تدارک ببینیم. در حال حاضر این نوع پیوند ها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند، که آن ها به سه گروه تقسیم شده اند. اتوگرافت، آلوگرافت و گراف های مصنوعی.

درمان طب سنتی:

• کاهش مصرف فرآورده های حیوانی (خصوصاً لبنیات، گوشت قرمز و تخم مرغ) تا زمان بهبودی.
• عصاره مغز قلم گاو را در برنامه غذایی خود داشته باشید و همچنین روغن مغز قلم گاو روی مفاصل خود ماساژ دهید.
• روغن مالی: روزی سه مرتبه شب موضع را با روغن (زنجبیل + گل محمدی + زنیان + سیاهدانه + بادام تلخ + زیتون) خوب ماساژ دهید و با حوله و اتو موضع را گرم نگه دارید. و سه هفته بعد از روغن مالی زالو درمانی موضعی انجام دهید.
• استفاده از مواد تقویت کننده: انواع کلم ها، شلغم، بادام، کنجد با پوست، ارده قهوه ای با خرما، ذرت و سماق، تقویت کننده عضلات و تاندون های زانو می باشند.
• دمنوش (پونه + اکلیل کوهی + لیموعمانی زرد) با کمی عسل روزانه ۲ تا ۳ لیوان؛ یک قاشق چایخوری از ترکیب را با یک لیوان آب جوش دم کرده ولرم که شد با عسل میل نمایید.
• حذف تمام موارد ممنوعه: چای (سیاه و سبز) – قهوه – نسکافه – سوسیس – کالباس – پیتزا – تمام غذاهای ساندویجی – غداهای سرخ شده – انواع کنسروی جات – انواع کمپوتها – مرغ و تخم مرغ بازاری – گوشت تمام حیوانات پرورشی – برنج خارجی – انواع سس های بازاری – سایر نوشیدنیهای گازدار – غذای رستوران ها – شیرینی جات بازاری – هله هولههای بازاری – چیپس – پفک – شکلات (على الخصوص شکلاتهای نرم) – کیک – بیسکوئیت – آدامس – یخمک – ماکارونی – لازانیا – لبنیات پاستوریزه – غذاهای زودپز شده – هر روز گوشت(قرمز یا سفید) خوردن – ترشی جات سرکه (لیته) – ریزه خواری(مدام چیزی خوردن) – با استرس غذا خوردن – عداهای مانده و بیات – غذاهای نمک سود(مانند: خیارشور – ماهی دودی – ماهی شور و…) – نمک زیاد – فلفل زیاد – آب تگری و یخ – تمام فست فودها و غذاهای آمادهی بازاری- غذاهای فریز شده(بیش از ده روز) – غذاهای پخته شده در ماکروفر (MICRO WAVE) – کلیهی مواد غذایی بسته بندی شدهی بازاری که دارای نگه دارنده هستند – میوه جات کال و نارس – شیر گاو به مقدار زیاد – کشک و پنیر کهنه – قره قوروت – ماءالجبن(آب پنیر) – استفادهی چند نوع غذا با هم – قند و شکر به مقدار زیاد – مصرف ماست به مقدار زیاد و هر روز خصوصاً همراه غذاهای دیگر – رنگ های مجاز اضافه شده به مواد غذایی – جوش شیرین – استفاده از سموم حشره کش(اسپری، بودر و..) – استفادهی زیاد از موبایل – پرخوری – پرخوابی – کم خوابی – نداشتن نظم در خواب و خوراک – عدم رعایت بهداشت فردی – گرم و سرد شدن – استفاده از رنگ مو – زیاده روی در مصرف مواد آرایشی – استعمال دخانیات(سیگار، قلیان، تریاک و…) – زیاده روی در مصرف داروهای شیمیایی – مصرف میوه جات بعد از غذاهای گوشتی – مصرف غذاهای با هم ناسازگار(مثل شیرموز، فرآوردههای کنجدی با لبنیات و…) – مصرف همزمان لبنیات و غذاهای گیاهی سرشار از آهن مانند:(زرشک، آلو، عدس، پسته، اسفناج، آلوبخارا، آلبالو و…) – دیروقت غذا خوردن(خصوصاً غذاهای پخته، چرب و پرحجم) – دیروقت خوابیدن – زندگی در مکانهای با آلودگی صوتی زیاد – زندگی در شهرهای شلوغ با هوای آلوده – هر روز برنج خوردن(حتی ایرانی) – نان بدون سبوس – نان فتیر و ور نیامده – خوردن یک نوع غذا در دو وعده ی متوالی مثلاً خوردن غذای مانده از ظهر در شب.

داروها:

• پس از این که پزشک شما را معاینه کرد، امکان دارد داروهایی برای شما تجویز کند. داروهایی که برای درد تجویز می شوند مثل استامینوفن و یا قرص های ضد التهابی غیر استروئیدی هستند و در بعضی از مواقع برای کاهش پیدا کردن درد پزشک کرم های موضعی را نیز پیشنهاد می کند.

فعالیت های بدنی:

• ورزش برای اصلاح دامنه حرکتی مفصل: پزشک به شما توصیه می کند حتماً ورزش هایی مثل یوگا و تای چی را انجام دهید، این ورزش ها که شامل ورزش های کششی می باشند و برای انعطاف پذیری ماهیچه ها و مفاصل بسیار مناسب هستند.
• ورزش هوازی: شما برای اینکه بتوانید عضلات خود را تقویت کنید و زانوی شما سریع بهبود پیدا کند پزشک به شما پیشنهاد، ورزش های هوازی سبک مثل شنا، دوچرخه سواری و پیاده روی را انجام دهید. ولی باید سعی کنید فشار زیادی بر مفصل های خود وارد نکنید.
• ورزش های تعادلی و چابکی: پزشک به شما ورزش هایی را ارائه می دهد که بتوانید بعد از انجام دادن آن ها تعادل و چابکی خود را حفظ کنید و از خطر زمین خوردن جلوگیری کنید.
• ورزش های تقویتی: شما برای اینکه بتوانید قدرت عضلات خود را به باز یابید، فیزیوتراپیست ورزش هایی برای تقویت عضله چهار سر ران به شما ارائه می دهد مانند:
• کشش عضله چهارسر: در این حرکت شما باید کاملاً صاف بایستید و برای این که بتوانید تعادل خود را حفظ کنید، دست خود را به یک صندلی یا یک دیوار تکیه بدهید. هنگامی که تعادل بدن حفظ شد، پای خود را از پشت به سمت بالا بیاورید و سعی کنید قوزک پای خود را با دست بگیرید و بعد از آن پاشنه پا را به باسن نزدیک کنید. در این حالت شما می‌ توانید به مدت ۳۰ ثانیه توقف کنید و دوباره به حالت اولیه خود بازگردید. هنگامی که این حرکت را انجام می‌ دهید حتماً باید احساس کشش در عضله چهارسر ران خود را حس کنید.
• اسکات به دیوار: در این حرکت شما باید پشت به دیوار بایستید و کمر خود را به دیوار تکیه دهید، بعد از آن پاهای خود را به اندازه عرض شانه ها باز نگه دارید، در این حالت که هستید، زانوها را به آرامی خم کنید و سعی کنید به سمت پایین بنشینید، به حالتی که می خواهید بر روی یک صندلی قرار بگیرید، وقتی که زانوهایتان حدوداً ۳۰ درجه خم شد، در همان جا توقف کنید و در این حالت ۵ تا ۱۰ ثانیه بمانید و بعد دوباره به حالت اولیه باز گردید. اگر شما این ورزش را انجام دادید و احساس درد شدیدی در زانو های خود کردید، به هیچ عنوان این ورزش را انجام دوباره تکرار نکنید.
• کشش عضله همسترینگ: برای انجام این حرکت شما باید ابتدا بر روی زمین صاف بنشینید، بعد از آن پاها را در جلوی بدن خود دراز کنید و سعی کنید تمام عضلات پا، آرام و ریلکس شوند. بعد از آن کف دست های خود را بر روی زمین قرار دهید و در این حالت به آرامی به سمت جلو حرکت کنید. در این وضعیت ورزشی ۳۰ ثانیه توقف کنید. هنگامی که این کشش را انجام می دهید باید عضلات همسترینگ خود را به راحتی احساس کنید. لازم به ذکر است هنگامی که این کشش را انجام می ‌دهید، به هیچ عنوان نباید کمر شما خم شود و یا اینکه زانوهایتان قفل شود.

رژیم غذایی:

• از غذاهایی با طبع گرم و تر استفاده کنید.

نکته:

• در بعضی از مواقع پیش می‌ آید که ناگهان فرد دچار پیچش زانو می شود. در این حالت پا نمی تواند وزن بدن را تحمل کند و این عدم توانایی در برابر بدن باعث می شود که به اصطلاح پای فرد خالی کند. در میان کسانی که زانو هایشان خالی می کند، افرادی که به بیماری آرتروز زانو مبتلا هستند در بیشتر مواقع این خالی شدگی های زانو را تجربه می کنند. اغلب افراد جامعه که ۲۵ درصد آنان را بزرگسالان دربر می گیرند، از زانو درد رنج می برند ولی در بیشتر مواقع این ضعف زانوها و یا خالی کردن زانو ها با گذر زمان و به تدریج با کارهایی که در طول روز به طور مکرر انجام می پذیرد، شروع می شود. خالی شدگی زانو یکی از علامت ها و یا مشکلات زانو درد است. در بعضی از مواقع پیش می ‌آید که با خالی کردن زانو و درد گاهی نیز صدایی شنیده می ‌شود و یا زانو دچار تورم و کبودی می شود که این ها از علائم دیگری از مشکلات زانو می باشند.
• خالی شدن زانو و خمیدگی ناگهانی آن به هنگام راه رفتن، می تواند در سنین کودکی، جوانی و بزرگسالی و سالمندی اتفاق بیفتد و موجب ناراحتی های مختلف و اختلالات عملکردی زانو و پا شود. اما بعضی از افراد به دلیل استفاده مکرر از زانو و انجام فعالیت های پرفشار و مداوم، موجب آسیب زانو شده و بیش از دیگر افراد دچار این عارضه می شوند. این افراد شامل رقاص ها، ورزشکاران و همچنین کارگران می شوند. علاوه بر این، این عارضه در کسانی که به آرتروز زانو مبتلا هستند و یا دچار آسیب های رباط های صلیبی قدامی شده اند و یا حتی کسانی که به طور مادرزاد و ارثی به نرمی کشکک مبتلا هستند، بیشتر از دیگر افراد اتفاق می افتد.