خارش واژن (رحم): عبارت است از خارش واژن عارضه ناراحت‌کننده‌ای است که زندگی روزمره هر فرد را مختل می‌کند. این اتفاق حداقل یا بار برای تمام خانم‌ها اتفاق افتاده است. بدن با نشانه‌های مختلف با ما می‌گوید که مشکلی وجود دارد. اگر در ناحیه واژینال دچار خارش شده‌اید، یعنی اتفاقی افتاده است که نباید آن را نادیده گرفت. خارش واژن عمدتاً به دلیل استفاده از مواد تحریک کننده، عفونت واژن یا یائسگی رخ می‌دهد، اما در موارد نادری ممکن است خارش به دلیل اختلالات پوستی، بیماری‌های مقاربتی، استرس یا سرطان ایجاد شود. به هر حال این عوارض در بیشتر اوقات دلیلی برای نگرانی نیستند و معمولاً به خودی خود درمان می‌شوند، اما طولانی شدن خارش واژن یا خارش شدید واژن علائمی هستند که شما برای بررسی آن باید به سرعت به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
علت:
- استفاده از البسه یا مواد بهداشتی و شیمیایی تحریک کننده: واکنش آلرژیک یکی از عوارض شایع است که به دلیل تماس با مواد شیمیایی تحریک کننده، در نقاط مختلف بدن ایجاد می‌شود. در برخی مواقع این مواد باعث ایجاد بثورات خارشی در ناحیه واژن می‌شوند. به طور کلی مواد شیمیایی که باعث تحریک ناحیه تناسلی می‌شوند عبارت‌اند از: صابون، اسپری‌های زنانه، داروهای ضد بارداری موضعی، کرم‌ها، پمادها، مواد شوینده، نرم کننده‌های پارچه، دستمال توالت معطرش، دوش حمام، شاید از خودتان بپرسید که دوش حمام چگونه باعث خارش در ناحیه واژن می‌شود؟ دوش حمام باعث می‌شود بخار در تمام فضای حمام پخش شود و در نتیجه بدن و واژن در یک محیط گرم و مرطوب قرار بگیرند. موجودات زنده موجود در بدن همچون باکتری‌ها و قارچ‌ها در محیط گرم و مرطوب رشد می‌کنند که رشد آنها ممکن است باعث خارش واژن شوند. گاهی برخی کرم‌ها و پمادهای بهداشتی یا محصولات بهداشتی معطر می‌توانند علت مشکل باشند. اگر بعد از استفاده از این مواد یا استفاده از لباس خاصی دچار خارش شده‌اید، احتمالاً خودتان متوجه علت ماجرا خواهید شد. نهایتاً چند روزی بعد از استفاده نکردن از آنها، خارش هم برطرف می‌شود.
- برخی بیماری های پوستی: بیماری‌هایی همچون اگزما و پسوریازیس، گاهی اوقات عامل ایجاد خارش و قرمزی در ناحیه تناسلی بانوان هستند. اگزما: این بیماری که با نام درماتیت آتوپیک هم شناخته می‌شود، به دلیل آلرژی ایجاد می‌شود. اگزما در واقع جوشی قرمز رنگ همراه با خارش است که در برخی زنان در ناحیه تناسلی ایجاد می‌شود و باعث خارش واژن می‌شود. پسوریازیس: این بیماری بیشتر عوارض خود را در ناحیه پوست سر و مفاصل بروز می‌دهد، اما ممکن است در ناحیه تناسلی هم عوارضی را بروز دهد. عارضه پسوریازیس به شکل لکه‌های پوسته پوسته، قرمز و خارش‌دار است.
- عفونت قارچی: مخمر یک قارچ طبیعی است که در واژن وجود دارد. این قارچ در حالت نرمال مشکلی را به وجود نمی‌آورد، اما اگر رشد مخمر کنترل نشود باعث عفونت و خارش واژن می‌شود. عفونت قارچی واژن به دلیل استفاده مداوم از آنتی‌بیوتیک‌ها به وجود می‌آید، چرا که آنتی‌بیوتیک‌ها قارچ‌های مفید را همراه با قارچ‌های مضر از بین می‌برد و شرایط را برای رشد بیش از حد مخمر ایجاد می‌کند. رشد مخمر باعث بروز علائمی همچون سوزش، خارش و ترشح واژن می‌شود.
- واژینوز باکتریال: این بیماری هم دلایلی مشابه عفونت قارچی دارد. واژینوز باکتریال به دلیل از بین رفتن باکتری‌های مفید و رشد باکتری‌های مضر بروز می‌کند. خارش واژن به همراه بوی بد واژن نشانه‌ی چیست؟ اگر این سؤال در ذهن شما شکل گرفته‌است در جواب باید بگویم که بوی بد واژن همراه با خارش نشانه واژینوز باکتریال است. ترشحات این بیماری نازک، خاکستری یا سفید رنگ است و گاهی اوقات به شکل کف ترشح می‌شود. البته این بیماری تنها علت بوی بد واژن نیست.
- بیماری های مقاربتی: اگر شما بدون رعایت نکات بهداشتی و محافظتی، رابطه جنسی داشته باشید ممکن است برخی بیماری‌های مقاربتی از طرف مقابل به شما منتقل شود. این بیماری‌ها عبارت اند از: کلامیدیا، زگیل ناحیه تناسلی، سوزاک، تب خال ناحیه تناسلی، تریکومونیازیس. این بیماری‌ها باعث علائمی همچون سوزش واژن، ترشحات سبز یا زرد، درد و خارش در ناحیه واژن می‌شوند.
- یائسگی: با افزایش سن هورمون استروژن کمتری در بدن زنان ترشح می‌شود که نتیجه آن یائسگی است. با کاهش ترشح استروژن، مخاط واژن نازک می‌شود و باعث خشکی واژن می‌شود. اگرخشکی واژن درمان نشود باعث سوزش و خارش می‌شود.
- استرس: استرس فیزیکی و عاطفی از علل دیگر خارش واژن هستند. البته احتمال کمی دارد که خارش واژن به دلیل استرس باشد، اما غیر ممکن نیست. استرس باعث تضعیف سیستم ایمنی می‌شود در نتیجه ممکن است بیماری‌هایی همچون عفونت واژن و واژینوز باکتریال بروز کنند.
- سرطان فرج: سرطان فرج یک نوع سرطان است که در قسمت خارجی اندام تناسلی زن ایجاد می‌شود. ممکن است سرطان فرج باعث خارش در لُب‌های داخلی و خارجی واژن، کلیتوریس و دهانه واژن شود. احتمال بسیار کمی دارد که دلیل خارش واژن، سرطان فرج باشد، اما این سرطان ممکن است علائمی همچون خارش، خونریزی غیرطبیعی یا درد در ناحیه واژن را داشته باشد.
- لیکن اسکلروزوس: لیکن اسلروزوس یک بیماری غیر معمول است که باعث خارش واژن و ایجاد لکه‌های سفید رنگ در ناحیه واژن می‌شود. زخم واژن، تاول، رابطه جنسی دردناک و سرطان فرج از عوارض لیکن اسکلروز هستند. برای درمان این بیماری از کورتیکواستروئیدها استفاده می‌کنند، اگر این درمان جوابگو نبود در مرحله بعد از داروهای تعدیل‌کننده‌ی سیستم ایمنی استفاده می‌کنند.
- شپش ناحیه تناسلی: شپش‌ها موجودات خرچنگ‌مانند و ریزی هستند که به مو‌های درشت در نواحی مخلتف بدن می‌چسبند و باعثخارش شدید می‌شوند. اگر شما نظافت شخصی را به خوبی رعایت نکنید و مو‌های ناحیه تناسلی را در زمان‌های مشخص کوتاه نکنید ممکن است به شپش ناحیه تناسلی دچار شوید.
- دراماتیت تماسی: دراماتیت تماسی یکی از بیماری‌های است که به دلیل حساسیت بدن به یک ماده خارجی ایجاد می‌شود. بثورات خارشی و قرمزی ناحیه تناسلی از عوارض دراماتیت هستند. علت‌های بروز این بیماری عبارت‌اند از: لوبرکانت‌های واژن و اسپرم‌کش‌ها، کاندوم لاتکس، پودر لباسشویی، لباس تنگ، دستمال توالت معطر و محصولات بهداشتی، شامپو بدن، نرم کننده‌های پارچه، تامپون و نوار بهداشتی. گاهی اوقات دراماتیت تماسی در اثر فعالیت زیاد با لباس‌های تنگ و اصطکاک طولانی‌مدت در فعالیت‌های همچون دوچرخه‌سواری و سوارکاری هم ایجاد می‌شود.
پیشگیری:
- یکی از مهم‌ترین کارها برای پیشگیری از این مشکل، رعایت بهداشت فردی است. موارد زیر به کاهش احتمال خارش واژن کمک می‌کنند:
- در یک حمام گرم (نه داغ) استحمام کنید.
- ناحیه تناسلی خود را تمیز و خشک نگه دارید.
- اگر دیابت دارید، گلوکز خون خود را کنترل کنید.
- اگر عفونت دارید به جای تامپون از پد استفاده کنید.
- از مصرف صابون در ناحیه واژن خودداری کنید و آن را با آب بشویید.
- از اسپری‌های بهداشتی، عطرها یا پودرها در نزدیکی واژن استفاده نکنید.
- از دوش واژینال اجتناب کنید، زیرا باکتری‌های سالمی را که به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند، از بین می‌برند.
- در طول روز از لباس‌های گشاد و لباس‌های زیر نخی استفاده کنید و هنگام خواب از لباس‌های زیر استفاده نکنید تا واژنتان نفس بکشد.
تشخیص:
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار
درمان طب نوین:
- بسته به دلیل ایجاد خارش، درمان‌های مختلفی وجود دارد که پزشکان در پیش می‌گیرند، با حذف علت خارش شما هم درمان خواهید شد.
- درمان خارش ناشی از بیماری‌های مقاربتی: بیماری‌های مقاربتی عموماً با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدویروسی یا ضدانگل‌ها از بین می‌روند. برای تأثیرگذاری بهتر داروها باید آنها را به طور منظم و در ساعات مشخص مصرف کنید. همچنین در طول درمان نباید رابطه جنسی برقرار کنید.
- درمان خارش ناشی از عفونت قارچی واژن: این بیماری عموماً با استفاده از داروهای ضد قارچ درمان می‌شود. داروهای ضد قارچ به شکل قرص، کرم و پماد قابل مصرف هستند. کنترل کمیت موجودات زنده فعال در بدن یک مسئله مهم و حیاتی است، پیشنهاد می‌کنیم که خود سرانه دارویی مصرف نکنید و از یک پزشک زنان برای رفع این مشکل مشاوره بگیرید.
- درمان خارش ناشی از یائسگی: خارش ناشی از یائسگی را می‌توان با کرم استروژن، قرص یا حلقه واژن درمان کرد.
- درمان خارش ناشی از علت‌های دیگر: بیشتر خارش‌های که در اثر عوامل دیگر ایجاد می‌شوند به خودی خود درمان می‌شوند. اگر می‌خواهید سرعت درمان را افزایش دهید می‌توانید از کرم‌ها یا لوسیون‌های استروئیدی برای کاهش التهاب و ناراحتی استفاده کنید، اما باید در نظر داشته باشید که از افراط در مصرف خودداری کنید، چراکه مصرف بیش‌از‌حد این داروها باعث التهاب مزمن و خارش می‌شوند.
- قرص های مورد استفاده برای درمان خارش واژن: قبل از استفاده از هر قرص یا پمادی برای درمان خارش بهتر است با پزشک زنان مشورت کنید. قرص‌هایی که برای درمان خارش واژینال از آنها استفاده می‌شود عبارت‌اند از:
- بهترین کرم: کرم ضدخارش حداکثر استحکام Vagisil
- برای تسکین سریع خارش، بسته ترکیبیMonistat 1 مناسب است.
- بهترین دارو در دوران بارداری برای رفع خارش واژن Monistat 7 است.
- بهترین دارو برای پیشگیری از خارش ناحیه تناسلی Uqora Promote است.
درمان طب سنتی:
- دود عنبرنساء به موضع رحم بدهید.
- ناحیه ساکرال و ناحیه شرمگاهی را حجامت کنید.
- در محلول آب و سرکه به مدت 20 دقیقه بنشینید.
- تزریق واژینال عسل هر شب 20 سی سی (14 شب)
- خوردن ارده با شیره انگور (هفته ای 5 وعده صبحانه)
- بادکش کمر و زیر شکم (یک شب در میان 21 مرحله).
- روغن مالی زیر شکم و کمر هر شب با روغن سیاهدانه (120 شب)
- هر شب یک لیوان عرق رازیانه همراه با عسل میل شود. (120 شب)
- هر بار ۱ گرم کات کبود را در ۲۰۰ گرم آب حل کنید و خود را با آن بشویید.
- با آب کاهوی تازه و یا آب گشنیز تازه خام خود را بشویید و مدتی صبر کنید بعد دوش بگیرید.
- گل نیلوفر، گل بنفشه و آویشن شیرازی را به نسبت مساوی بجوشانید و با آب صاف کرده آن شستشو کنید.
- محتویات ظرف (داروی سنبل الطیب) را در آب زیاد به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید و پس از سرد شدن، نیم ساعت در آن بنشینید.
- آب عناب را با لعاب اسپرزه مخلوط کنید و صبح ها، در حالت ناشتا مقداری از آب آن را بنوشید و با مقداری دیگر از آب صاف کرده اش شستشو کنید.
- برای رفع خارش واژن یا واژینال (قسمت های زنانه)، از سبزیجات تازه، کاهوی تازه و مغز گردو زیاد استفاده کنید و با آب برگ خرفه تازه خود را بشویید.
- گل سرشویی (گل شیراز) را نرم بسایید و با لعاب تخم خطمی، ماست ترش و شیره تاجریزی یا آب کاسنی مخلوط کرده و بمالید و یا زیاد درست کنید و در آب آن بنشینید و خود را شستشو دهید.
درمان خارش رحم زن حامله:
- یک روز در میان، هر بار یک مرتبه نصف فنجان آب غوره بنوشید.
- هر روز صبح ناشتا ۱۰ گرم قدومه شیرازی را با کمی شکر در آب بریزید و بخورید.
- خیار بزرگی را دو نیم کنید و مغز آن را بتراشید و بخورید و پوست آن را مانند در پوش درب موضع بگذارید.
- برگ های کاسنی تازه را پس از شستن بکوبید و آب آن را بگیرید و بنوشید، سپس تفاله آن را درب موضع بگذارید.
- شاه تره تازه را بکوبید و آبش را با فشار بگیرید و بنوشید، بعد تفاله آن را با گل خطمی پخته شده مخلوط کنید و درب موضع بگذارید.
- مقداری اسپرزه را بکوبید و با شیر گاو خمیر کنید. بعد لای تنظیف یا پارچه ای تمیز بگذارید و شب، هنگام خواب در موضع قرار دهید.
- هر روز شاه تره، تخم کاسنی و گل بابونه شیرازی از هر کدام ۵ گرم را بجوشانید و آب صاف کرده آن را با شکر شیرین کنید و صبح و عصر بنوشید.
- هر شب عناب نیم کوب یا زخمی شده را در آب گرم بخیسانید، صبح با فشار آب آن را صاف کرده، بنوشید و یا صبح عناب ها را بخورید و آب آن را نیز روی آن بنوشید.
- در صورتی که در دوران بارداری دچار خارش رحم شدید، ضمن پرهیز از خوردن: پیاز، تره، بادنجان، نمک، انواع فلفل و ادویه جات، باید از مرکبات زیاد استفاده کنید و در مواقع خارش از مالیدن دست کثیف یا اشیاء میکروبی، لباس کثیف و زبر و استعمال بعضی خوراکی ها یا داروهای خودسرانه پرهیز کنید، همچنین به عنوان درمان بهتر است هر بار ۵۰ گرم اسپرزه را در دو لیتر آب سرد بریزید و مدتی بماند و دائم آب آن را به جای آب خوردن بنوشید، ولی دانه های آن مصرف نشود.
- به طور کلی خارشی که در اطراف رحم و در اطراف لبه های فرج ایجاد می شود دارای علل مختلفی است، مانند: عفونت ها، حساسیت ها، بیماری های پوستی، کرمک، بیماری قند، مصرف کرم های پیشگیری از حاملگی، دستگاه پیشگیری از حاملگی، مورد داشتن یا کثیف بودن لباس زیر، وجود شپش، زدن اسپری یا رنگ ها، استفاده از لوازم آرایشی و شیمیایی و … ولی در مواقع حاملگی اکثراً قسمت داخلی بانوان در اثر آلبومین قدری متورم می شود و خارش ایجاد می کند و در اثر بی مبالاتی و نداشتن رژیم غذایـی مناسب، خارش شدت می یابد.
داروها:
- دینسترول
فعالیت:
- تا زمان بهبودی کامل از انجام هرگونه فعالیت بدنی پرهیز کنید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای و لبنیات پرهیز کنید.
- خوردنی های مفید: خوراک باقلا، خوراک گل کلم، عدس پلو ساده، خورش شوید باقالی، سوپ جو ۲، سوپ شلغم، سوپ کلم قمری، سوپ کلم بروکلی ۱، سوپ کلم بروکلی ۲، سوپ گل کلم، سوپ شهد نما، سس معطر، سمنو با گندم و جو.
- خوردنی های مضر: خوراک لوبیا سفید ساده، تاس کباب سویا، خوراک نخود با سویا، حلیم عدسی با سویا ۱، حلیم عدسی با سویا ۲، آلبالو پلو، نخود فرنگی پلو ۱، خورش قیمه بادمجان، خورش بادمجان، خورش لوبیا سبز، کتلت سویا با گندم جوانه زده، فلافل ساده، فلافل تنوری، فلافل با جعفری، سوسیس فانتزی، کشک سویا، سس مایونز گیاهی، سس جعفری.
نکته:
- خارش واژن بعد از سکس به چه علت است؟ خارش ناحیه تناسلی بعد از رابطه جنسی می‌تواند به دلیل خشکی پوست یا عدم استفاده از لوبریکانت در اطراف ناحیه تناسلی باشد. در مواردی که خارش ادامه دارد، این علامت نشانه عفونت، واکنش آلرژیک یا عفونت مقاربتی است. اگر شما سلامت و نکات بهداشتیسکس با فرد دیگر را رعایت نمایید، از بیشتر بیماری‌هایی که در ناحیه واژن اتفاق می‌افتد در امان خواهید بود.
- خارش واژن بعد از پریودی به چه علت است؟ خارش ناحیه تناسلی زنان بعد ازپریودی عموماً به دلیل تغییرات هورمونی است که در بدن شما اتفاق می‌افتد. افزایش و کاهش ترشح استروژن باعث نازک شدن مخاط واژن می‌شود که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم. اما این تنها دلیل نیست، خارش بعد از دوران پریودی ممکن است به دلیل حساسیت پوست شما به نوار بهداشتی یا تامپون باشد.
- آیا با خارش واژن می‌توان رابطه جنسی داشت؟ اگر شما در ناحیه تناسلی خارشی داشته باشید، که علل عفونی یا باکتریایی دارد ممکن است سکس برایتان دردناک و ناراحت‌کننده باشد. همچنین ممکن است این علائم به خاطر بیماری‌های مقاربتی باشد که در صورت داشتن سکس این بیماری‌ها به فرد مقابل منتقل شود.
- آیا خارش واژن نشانه بارداری است؟ خارش خفیف واژن در بارداری بسیار شایع است و حدود ۲۰ درصد از زنان آن را تجربه می کنند. دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است در بارداری احساس خارش کنید. خارش ناحیه تناسلی فقط یکی از علائم بارداری است، شما می‌توانید با بررسی دیگرعلائم بارداری از مثبت بودن تست بارداری مطمئین شوید.
- برای درمان خارش واژن می توانم آنتی بیوتیک بخورم؟ همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم آنتی‌بیوتیک در برخی مواقع کارساز است و می‌تواند خارش واژن شما را تسکین دهد، اما افراط در مصرف این دسته داروها نه تنها کمکی به شما نمی‌کند بلکه باعث تشدید خارش و درد در ناحیه تناسلی می‌شود. آنتی بیوتیک‌ها باعث از بین رفتن باکتری و قارچ‌های مفید بدن می‌شود. در نتیجه تعادل موجودات زنده حاضر در واژن یعنی فلور طبیعی واژن بهم می‌خورد. این اتفاق منجر به رشد مخمر و واژینوز باکتریال می‌شود.