حسادت: عبارت است از حسادت واکنشی هیجانی است و زمانی به وجود میآید که شخص احساس کند آنچه دارد کمتر از چیزی است که باید داشته باشد. حسادت با طیف وسیعی از احساسات (رنج، خشم، اندوه…)، افکار (عیب جویی، مقایسه و ترحم به خود و …) و رفتارها (رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت آمیز) همراه است. در واقع حسادت از عزت نفس پایین فرد ناشی میشود که باعث میشود خود را با دیگران مقایسه میکند. حسادت احساسی است که بیش از همه خود شخص را آزار میدهد.
علائم:
- احساس غم، اندوه و ناراحتی شدید
- کنجکاوی زیاد در مورد زندگی دیگران
- عقب ماندگی در سطح اجتماعی یا سیاسی
- نابسامانیهای اجتماعی، قتلها و جنایتها
- عدم تمرکز روی اهداف و مسیر زندگی خود
- غیبت و عیب جویی از دیگران و پرخاشگری
- دشمنی، عداوت و کارشکنی در کارهای دیگران
علت:
- ناشی از غلبه سودا.
- حسادت ژنتیکی نیست و هیچ دلیل بیولوژیکی ندارد. بلکه به مرور زمان و در اثر یادگیری و تجاربی که فرد حسود در زندگی به دست میآورد شکل میگیرد. ممکن است این افراد در محیطی بزرگ شده باشند که انجام خواستههای والدین و دیگران مهمتر از خواستهها و علایق خودشان بوده است در واقع هیچ فرصتی نداشتند که به دنبال علایق و خواستههای خودشان بروند. همچنین خانوادهای که مدام در حال مقایسه کردن خود، زندگی و فرزندانشان با دیگران هستند، به احتمال زیاد کودکانی تربیت میکنند که همواره خود را با دیگران مقایسه میکنند.
تشخیص:
- انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار.
درمان طب سنتی:
- تقویت اعتماد به نفس: یک قدم مهم برای دور شدن از حسادت یافتن راهی برای افزایش اعتماد به نفس است. روی نقاط قوت خود تمرکز کنید. به موفقتهایی که تاکنون به دست آوردید توجه کنید و سعی کنید با انگیزه بیشتر آنها را تکرار کنید. در حقیقت وقتی اعتماد به نفستان پایین است به تواناییهای خود باور ندارید و توانایی و امکانات خود را دست کم میگیرید و این باعث میشود به دیگران حسادت کنید. اگر خودتان را فردی توانا بدانید، به موقعیت و دستاوردهای دیگران حسادت نمیكنید.
- رسیدن به خودشناسی: سعی کنید ابتدا به خودشناسی برسید. نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید. اولویتها و ارزشهای خود را مشخص کنید و مطابق با آن چهارچوب زندگی خود را تعیین کنید. به خودتان ایمان داشته باشید و بدانید با سعی و کوشش میتوانید به خواستههای خود برسید پس دلیلی ندارد به دیگران حسادت کنید. در راه رسیدن به خواستههای معقول خود تلاش کنید. به جای تمرکز روی نتایج زندگی بقیه سعی کنید روی مسیر و هدف زندگی خود تمرکز کنید. فرد حسود آگاهی کمی از خود و تواناییهایش دارد به همین دلیل ممکن است خود را با گروهی مقایسه کند که به طبقه اجتماعی دیگری تعلق دارند و با ارزشهای متفاوتی زندگی میکنند.
- خود را با دیگران مقایسه نکنید: خوشبختی واژهای است كه خیلی از ما برای داشتن آن به دیگران حسادت میكنیم اما باید توجه داشته باشیم که همین حسادت مانع از خوشبحتی ماست. خوشبختی یعنی پذیرش خود همان گونه ای که هستیم و از تواناییها و موقعیتهایی که در زندگی به دست میآوریم راضی باشیم. معمولاً وقتی فرد احساس میکند که کفایت لازم را ندارد، نسبت به دیگران حسادت میکند. در واقع شما با مقایسه دیگران با خود روی زندگی آنها تمرکز کرده اید و خواهان چیزی هستید که کمبود آن را در زندگی خود احساس میکنید. با کنار گذاشتن قضاوت شدید در مورد خود، دیگر تمایل زیادی برای مقایسۀ شرایط خود با شرایط دیگران نخواهید داشت.
- پذیرش عدم وجود کمال مطلق: توجه داشته باشید که زندگی کامل و بی نقص وجود ندارد. اگر کسی دارای امکانات یا موقعیتی است که شما ندارید در عوض شما نیز ممکن است امتیازاتی داشته باشید که دیگران ندارند. همه ما نقاط قوت و ضعفی داریم که باید به آنها توجه داشته باشیم. هر یک از ما موقعیت خانوادگی، مالی، شغلی و تحصیلی ویژه ای داریم که در مقایسه با دیگران در موقعیتی بالاتر یا پایینتر قرار میگیرد که باید به این عوامل نگرش کلی داشته باشیم.
- نگاه واقع بینانه به موقعیت دیگران: ممکن است تصور کنید که دیگران بدون زحمت و بدون هیج دغدغه ای به موقعیت فعلی خود رسیدهاند ولی به این نکته توجه داشته باشید که افراد در ازای به دست آوردن موقعیت خود ممکن است چیزهایی را از دست داده یاشند. به عنوان مثال فرد ثروتمندی که بیشتر زمان خود را به کسب درآمد مشغول است از گذراندن زمان با خانواده و آرامشی که به دنبال آن میآید محروم میباشد. در واقع هر فرد براساس اولویتهای خود بهایی برای رسیدن به این اهداف میپردازد.
- به نیازهای واقعی خودتان متعهد شوید نه نیازهای دیگران: هر انسانی منحصر به فرد است و خواستهها و آرزوهای متعلق به خود را دارد. سعی کنید تعریف خاص خودتان را از موفقیت داشته باشید. حسادت افراد را به انجام کارهایی وادار میکند که شاید نیاز و خواسته واقعی خودشان نباشد. به عنوان مثال؛ برای انتخاب رشته تحصیلی و شغل خود به دنبال علایق خود باشید نه اینکه خودتان را با افراد فامیل مقایسه کنید و بخواهید راهی را بروید که آنها رفتهاند. موقعیت خود را با همه جزئیات خوب و بدش در نظر بگیرید؛ پس از ارزیابی، هدفی دست یافتنی که به آن علاقه دارید را انتخاب کنید و برای رسیدن به آن برنامه ریزی کنید.
- شکر گذار باشید: قدر نعمتهای خود را بدانید. اگر در زندگی چیزی را به دست نیاورده اید شاید به اندازه کافی تلاش نکرده اید. تمام چیزهای خوبی را که در زندگی دارید در ذهن خود مرور کنید و به خاطر تمام این نعمتها شاکر باشید. شاید خیلی از چیزهایی که برای شما پیش پا افتاده باشد همان چیزهایی باشند که دیگران در حسرت آن هستند. به آن چه در زندگی دارید توجه کنید و برای آنها اهمیت و ارزش قائل شوید. چیزهایی نظیر سلامتی، ایمان، خانواده خوب و سالم، تحصیلات مناسب، دوستان خوب، شغل مناسب، همکار خوب و حداقل امکانات زندگی هر کدام عاملی برای رضایت از زندگی میتوانند باشند.
- بازنگری در آرمان ها: ریشه حسادت میتواند در نارضایتی از شرایط یا وضعیت موجود باشد. ممکن است ایدهآلهایی در ذهن خود داشته باشید که چون به آنها نمیرسید به افراد دیگر حسادت میکنید. ولی آن چه اهمیت دارد این است که این ایده آلها چقدر با واقعیت زندگی شما مطابقت دارند. آرمانهای خود را دوباره بررسی کنید و براساس خودشناسی و آگاهی از شرایط خود، اهداف تازهای برای خود انتخاب کنید که با توجه به شرایط شما دور از دسترس نباشند. سعی کنید نقطه ای بین ایده آل و واقعیت پیدا کنید و در زندگی خود توازن ایجاد کنید یا اهداف خود را به اهداف کوچکتر و سادهتر تقسیم کنید و مرحله به مرحله این روند را طی کنید.
- توجه به تاثیرات منفی حسادت: به تأثیراتی که حسادت میتواند بر روی زندگی شما و دیگران بگذارد توجه کنید؛ آیا نتیجه مثبت یا اثر خوبی به همراه خواهد داشت؟ حسادت احساس بدی در شما ایجاد خواهد کرد و باعث هدر رفتن وقت و انرژی شما میشود در نتیجه شما را از مسیر اهدافتان دور میکند علاوه بر این بر روابط شخصی و حرفه ای شما تأثیر منفی میگذارد.
- دلیل حسادت را بشناسید: شناختن دلیل حسادت میتواند به شما در راه رسیدن به خودشناسی کمک کند. ما معمولاً به چیزهایی حسادت میکنیم که کمبود آن را در زندگی خود احساس میکنیم یا به داشتن آنها علاقه داریم. پس میتواند انگیزه ای در ما ایجاد کند که روی هدفهای خود متمرکز شویم و برای رسیدن به آنها تلاش کنیم. مسلماً حسادت کردن به تنهایی هیج ثمره ای نخواهد داشت ولی وقتی دلیل حسادت خود را بدانید میتوانید به شکلی سازنده با آن برخورد کنید. در حقیقت از حس حسادت، برای تعیین اهدافی واقعگرایانه و دست یافتنی کمک میگیرید تا احساسات منفی خود را رها کنید.
- قدرت پذیرش: باید بدانید در زندگی خود چه چیزهایی را میتوانید تغییر دهید و چه عواملی از کنترل شما خارج است. پذیرش شرایطی که تغییر آن ممکن نیست به شما کمک میکند که در انرژی و زمان خود صرفه جویی کنید. در واقع شما در زندگی زمان محدودی دارید و نباید آن را برای امور غیرقابل تغییر هدر دهید.
- نوشتن احساسات به شما در مقابله با حسادت کمک می کند: نوشتن یکی از راههای بیان احساست و مقابله با احساسات و افکار منفی است. نوشتن در مورد حسادت و منشأ حسادت به شما کمک میکند با احساس خود رو به رو شوید و آسیبزا بودن آن را درک کنید. دلیل حسادت خود را بنویسید؛ بنویسید که چه چیزهایی آزارتان میدهد. سعی کنید جزئیات را نیز در نوشتههای خود وارد کنید. مثلا بنویسید از این که دوستتان ماشین گران قیمتی خریده چه احساسی دارید. دوست داشتید در آن لحظه به او چه بگویید. زمانی که دوباره در مورد این موضوع فکر میکنید، احساستان چه تغییری کرده. نوشتن به شما کمک میکند با احساسات خود مواجه شوید و برای مقابله با آنها راه حل بهتری پیدا کنید.
- در مورد احساسات خود با دیگران صحبت کنید: صحبت کردن با یک فرد مورد اعتماد و صمیمی یکی از راههای تخلیه احساسات است. میتوانید در این مورد این احساس از او راهنمایی بگیرید. با فردی صحبت کنید که به شما اهمیت میدهد و شما را دوست دارد. البته توجه داشته باشید فردی که با او صحبت میکنید رابطه نزدیکی با فردی که نسبت به او حسودی میکنید نداشته باشد. حسادت در زندگی روزانه افراد اختلال ایجاد میکند و مانع رشد و پیشرفت و شادی در زندگی میشود. گاه افراد در مورد خصلت حسود بودن خود به پذیرش میرسند اما نمیتوانید با آن مقابله کنند. درک حسادت و ریشههای آن بدون دریافت کمک از افراد متخصص میتواند بسیار دشوار باشد. مشاوره روانشناسی به شما کمک میکند به مرور زمان و با راهکارهای عملی، اعتماد به نفس خود را افزایش داده و حسادت را کنار بگذارید.
- اگر شما در وجود خود حسادت را احساس کردید و به طور عادی نتوانستید بر آن غالب شوید و خود را راضی نگهدارید، خوب است که روزی یک بار، هر بار یک قاشق غذاخوری مرزنجوش را مثل چای حدود ۲۰ دقیقه دم کرده سپس آب آن را صاف و شیرین کنید و بنوشید. مصرف این دارو به طور مداوم در حل مشکل مؤثر خواهد بود.
فعالیت:
- روزی نیم ساعت فعالیت مناسب بدنی داشته باشید.
رژیم غذایی:
- از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات پاستوریزه، غذاهای سودازا و همچنین غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.