حالت تهوع و استفراغ در بارداری (ویار): ویار در دوران بارداری به شکل‌های مختلفی رخ می‌دهد. ممکن است دلتان بخواهد نیمه‌های شب خورشی مثل قرمه‌سبزی بخورید یا ناگهان از طعم مرغ متنفر شوید، حتی ممکن است بوی بهترین عطرتان حال شما را بد کند. گاهی ممکن است هوس خوردن مواد غیرخوردنی مثل گچ یا رنگ دیوار داشته باشید. سه ‌ماهه اول بارداری زمان بروز ویار است. ویار شدید ممکن است باعث شود زن باردار هیچ چیزی نخورد و تهوع و استفراغ شدیدی داشته باشد که این موضوع می‌تواند منجر به سوءتغذیه و کاهش وزن شود. ویار به مواد غیرخوراکی نیز ممکن است باعث خطرهایی برای سلامت مادر شود.

انواع ویار:

1. ویار از صفرا
2. ویار از بلغم (نوعاً ویار زنان از بلغم می باشد).

علائم:

1. ویار در دوران بارداری گاهی به شکل بیزاری از غذاها، طعم‌ها و بوها بروز می‌کند و باعث می‌شود که هنگام تماس با آنها حالت تهوع شدید پیدا کنید. بی‌میلی به خوردن غذاهای مفید برای مادر و جنین می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود.بیزاری از غذا ممکن است باعث شود که زن باردار هیچ علاقه‌ای به خوردن غذاها و نوشیدنی‌ها نداشته باشد یا با خوردن آنها حالت تهوع پیدا کند و استفراغ کند.
2. در دوران بارداری ممکن است ویار را در هر زمانی تجربه کنید. شاید هنگام تماشای تلویزیون، غذایی را ببینید و تمایل شدیدی به خوردن آن داشته باشید یا دقیقاً بعد از خوردن نهار، میل خوردن یک بستنی بزرگ داشته باشید یا شاید با دیدن یک خوردنی در دست کسی، شما هم هوس خوردن آن را داشته باشید.

علت:

• از نظر مردم عادی، دلیل منطقی آن کمبود غذایی یا افزایش نیاز به برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی است، اما هنوز هیچ شواهد علمی در مورد ارتباط بین ویار در بارداری و کمبود مواد مغذی وجود ندارد. از طرفی در طی بارداری فقط مسئله ویار نیست و برعکس بسیاری از خانم‌های باردار نسبت به برخی از غذاها بیزار و به محض مواجه با طعم و مزه آن‌‎ها دچار تهوع بارداری می‌شوند. بنابراین به احتمال زیاد این هوس‌ها و انزجارهای ناگهانی به انواع غذا یک عامل اساسی‌تری مانند تغییرات هورمونی بدن دارد که می‌تواند روی حس چشایی و بویایی اثر گذاشته و باعث تغییر طبع غذایی خانم باردار شود. به‌طورکلی چند نظریه در مورد علل ویار در بارداری وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
• ویار و هوس خوردن، به دلیل تغییرات هورومونی اتفاق می‌افتد و یک اتفاق رایج در دوران بارداری است. شدت این نوع ویار در هر فرد متفاوت است و مدت‌زمانی که ممکن است آن را تجربه کند نیز با توجه به عوامل مختلف تغییر پیدا می‌کند.
• علت ایجاد بیماری صبحگاهی در طب رایج مشخص نیست ولی در طب سنتی ایرانی ‌اسلامی در بیشتر موارد علت آن را غلبه صفرا که ناشی از گرمای نطفه است می‌داند و همین غلبه صفراست که باعث می‌شود که فرد باردار نسبت به بو و مزه تند و شوری و غذای چرب تحریک شود.
• زنان باردار ممکن است در دوران بارداری علاقه به خوردن مواد غیرخوراکی مانند خاک، گِل، یخ، گچ و رنگ دیوار پیدا کنند. به این مشکل هرزه‌خواری یا پیکا؛ Pica، می‌گویند. دلیل این اختلال ممکن است به علت کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی مثل آهن باشد. کمبود این مواد لزوماً به معنی آن نیست که شما میزان کافی از آن را مصرف نمی‌کنید، بلکه ممکن است بدن شما در جذب آنها مشکلی داشته باشد.
• تغییرات هورمونی: اصولاً بارداری (به ‌خصوص سه‌ ماهه اول بارداری) زمان تغییرات اساسی هورمون‌های بدن است، شرایطی شبیه به سندرم پیش از قاعدگی (PMS) اما با شدتی چند برابر. هورمون‌های بارداری ممکن است نوع ولع به غذاهای مختلف را با اعمال تغییراتی در حس بویایی و روحیه شما تغییر دهند. همه این‌ها تعیین می‌کنند که چه نوع غذاهایی را بیشتر بخورید یا از چه نوع غذایی‌هایی دوری کنید. جالب است بدانید که بسیاری از خانم‌ها گفته‌اند که در دوران بارداری قدرت این را داشتند که از فاصله دور بوهای مختلف را حس کنند و همین مسئله بر تمایل آ‌ن‌ها به انتخاب غذاهای مختلف اثر می‌گذاشت.
• تغییر نیازهای تغذیه‌ای: اصولاً نیاز خانم‌های باردار به مواد مغذی مانند کلسیم و آهن بیشتر است. به ‌همین ‌دلیل ممکن است احساس ولع خوردن به غذاهایی کنند که سرشار از این مواد مغذی هستند. مشکل اصلی اینجاست که بدن شما ممکن است نیاز خود را به دریافت کلسیم اعلام کند و شما به ‌جای خوردن غذاهای سالم و ایمن به سراغ انواع لبنیات پاستوریزه نشده، یک بستنی وانیلی پرکالری یا حتی گچ و خاک رس بروید. در حالی ‌که می‌توانید این نیاز خود را به کمک سبزیجات دارای برگ تیره، بادام و ماهی کاملاً پخته شده نیز تأمین کنید. اگر قبل از بارداری گیاه خوار بوده‌اید و با شروع آن تمایل شما به خوردن گوشت زیاد شده است، مطمئن باشید علت آن همین تغییر نیازهای تغذیه‌ای است که می‌تواند نشانه‌ای از کم ‌خونی و کمبود آهن بدن شما نیز باشد.
• تغییر باور ذهنی برای حفظ سلامت جنین: بعضی از ویارها و انزجارهای ما مربوط به تمایل به محافظت از خود و جنین درحال‌رشد در برابر آسیب‌های غذایی است. به ‌عنوان ‌مثال، بسیاری از خانم‌های باردار بعد از اینکه با لیست غذاهای ناسالم در دوران بارداری (مانند استیک نیمه ‌‌پخته، قهوه و الکل) مواجه می‌شوند، با این تفکر که مصرف گوشت نیمه‌پخته می‌تواند احتمال آلودگی باکتریایی جنین را افزایش دهد، از نظر ذهنی نسبت به آن منزجر می‌شوند. در مورد غذاهای سالم و ویار در بارداری نیز ممکن است برعکس این مورد رخ دهد یعنی مادر از نظر ذهنی تمایل بیشتری به خوردن غذاهای سالم پیدا کند. با این ‌حال، این تجربیات در مورد هر خانم بارداری صحت ندارد.

تشخیص:

• انجام معاینات بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار

درمان طب نوین:

• از نظر پزشکان، به ‌استثنای برخی موارد و با در نظر گرفتن نیازهای تغذیه‌ای، تن ‌دادن شما به ویار در بارداری ایرادی ندارد؛ بنابراین با توجه ‌به این نکته، نیازی به درمان ویار در بارداری نیست مگر اینکه منجر به شروع یک تغذیه ناسالم (مثل خوردن شیرینی زیاد که با خطر پوسیدگی دندان‌ها،دیابت بارداری و اضافه ‌وزن همراه است) یا خوردن مواد غذایی غیرخوراکی مثل خاک یا صابون شود. ویار به انواع فست‌فود، چیپس، پروتئین‌های حیوانی پخته نشده یا نیمه‌پخته، مواد لبنی غیر استریل، شیرینی زیاد، قهوه و الکل نه‌ تنها برای جنین بلکه برای مادر نیز خطرناک است. به ‌همین ‌دلیل توصیه می‌کنیم برای شروع یک دوره درمان مناسب به نکات زیر توجه کنید:
• هنگام گرسنگی برای خرید مواد غذایی اقدام نکنید چرا که ممکن است در این حین مواد غذایی ناسالم هوس کنید.
• به اندازه کافی بخوابید زیرا تحقیقات نشان داده‌اند، افرادی که کم‌خواب هستند بیشتر از غذاهای سالم میل به غذاهای بدون ارزش غذایی مثل فست‌فود دارند.
• در صورتی ‌که با وجود نکات ذکر شده باز هم ویار شما به مواد غذایی ناسالم و غیرخوراکی کاهش پیدا نکرد، در نهایت اینپزشک متخصص زنان و روان‌شناس است که با تجویز دارو یا روان‌درمانی می‌توانند به شما کمک کنند.
• همیشه غذاهای سالم و با شاخص گلیسمی (GI) پایین را انتخاب کنید که برای مدت بیشتری شما را سیر نگه می‌دارند و باعث اضافه ‌وزن نمی‌شوند. غذاهایی مثل جو دوسر پخته، نان‌های سبوس‌دار، لوبیای پخته و میوه‌های تازه عالی هستند و جایگزین مناسبی برای قطع ویار بارداری به غذاهای ناسالم هستند.
• برای پیشگیری از احساس گرسنگی ناگهانی و ویار لحظه‌ای به غذاهای ناسالم، سعی کنید همیشه وعده‌های غذایی سالم خود را منظم مصرف کنید. کنترل کالری مصرفی روزانه بهترین راه برای کاهش ویار در بارداری است. سعی کنید برنامه غذایی خود را از سه وعده غذایی بزرگ در روز به شش وعده غذایی کوچک‌تر و سیرکننده تغییر دهید.
• ذهن خودتان را گول بزنید. به ‌عنوان‌ مثال، اگر اشتیاق به خوردن یک چیز برگر در رستوران دارید، سعی کنید با استفاده از گوشت بدون چربی و پنیر کم ‌چرب خودتان آن را در خانه درست کنید. وقتی متوجه شدید که برای خوردن یک تخته شکلات کاکائویی در آشپزخانه سرگردان هستید، سریع آشپزخانه را ترک کنید و به سراغ دیدن به برنامه تلویزیونی جالب بروید.

درمان طب سنتی:

• از خوردن سردی ها بپرهیزید.
• مرکب ۱ و مرکب ۲ استفاده کنید.
• اگر ویار از صفرا باشد، حجامت کنند.
• دمنوش “به” ویار را برطرف می کند.
• سویق دانه انار، رب انار و سیرابی مصرف کنید.
• سیب قرمز رنده شده را با عسل شیرین کنید و بخورید.
• اندازه یک حبه از جامع امام رضا (ع) را با آب عسل مصرف کنید.
• أشنه (خزه روی درخت بلوط) را آسیاب کنید و یک قاشق چایخوری بخورید.
• روزانه دو نوبت و هر نوبت یک قاشق مرباخوری پودر جوانه گندم با کمی ماست میل کنید.
• مقل ازرق، مصطکی رومی، جنطیانای رومی، صمغ عربی، کندر خوراکی و مرمکی، از هر کدام ۵ گرم را نرم بسایید، سپس با یک فنجان عسل مخلوط کرده و هر صبح و عصر، هر مرتبه اندازه یک عدد نخود از آن را میل فرمایید.
• اگر دچار ویار شده اید، ضمن پرهیز از خوردن: کلم برگ، گل کلم، اسفناج، کره و آب گوشت، می توانید همه روز، صبح ناشتا سه قطره آب آهک کاملاً صاف شده و بدون لیرد را در یک لیوان شیر مخلوط کنید و آن شیر را بنوشید.
• سرکه و “به” را با هم بجوشانید به سین می شود که در دمان دیابت فوق العاده است و اگر عسل را به این اضافه کنید (سرکنگبین به) می شود که بهترین داروی ضد ویار و حالت تهوع خانم های باردار است و برای افزایش اشتها نیز مفید است.
• مصطکی رومی، کندر خوراکی، مقل ازرق، صمغ عربی، مرمکی، زردآوند و حب القار از هر کدام ۵ گرم را نرم بسایید و با کمی عسل به صورت خمیر سفتی درآورده و قرص هایی به اندازه یک عدد نخود درست کنید. صبح و عصر و هر مرتبه یک عدد از آن قرص ها را میل فرمایید.
• اگر ویار از بلغم باشد،گرمی ها را بخورند، اما زیاده روی نکنند و از ترکیب: زنجبیل (5 واحد)؛ نمک + آب لیمو (1 واحد) با هم مخلوط کرده و در زمان تهوع و بعد از هر غذا به اندازه یک قاشق چای خوری مصرف شود و باید توجه داشت که این دارو نباید به مدت طولانی و زیاد از حد مصرف شود.
• پاسخی مناسب برای هوس خوردن:اگر هوس میوه و سبزیجات داشتید، حتماً از آنها استفاده کنید. سعی کنید میوه‌ها و سبزیجات تمیز، سالم و متنوع را انتخاب کنید. مثلاً اگر انبه از میوه‌هایی است که به ندرت می‌خورید، با اضافه کردن آن به توت‌فرنگی و موز، ترکیب خوش‌طعم جدیدی از آن بسازید.
• بیزاری از انواع گوشت:گوشت قرمز، گوشت سفید و تخم‌مرغ از منابع پروتئین هستند. آجیل و حبوبات جایگزین مناسبی برای کسانی است که نمی‌توانند این مواد را در این دوره مصرف کنند. استفاده از گوشت و مرغ چرخ‌کرده و اضافه کردن ادویه‌های مجاز و طعم‌دهنده‌ها، راه دیگری است که می‌تواند بوی این مواد غذایی را برای شما کمتر کند.
• پرت کردن حواس خود از هوس‌های نامناسب:اگر دلتان یک بشقاب سیب‌زمینی سرخ‌کرده یا یک تکه شکلات خواست، کار دیگری انجام دهید که به همان اندازه پاسخگوی میل شما باشد؛ مثلاً برای خودتان آب‌میوۀ طبیعی بگیرید یا به موسیقی دلخواه خود گوش دهید تا حواستان پرت شود. همچنین می‌توانید به یکی از دوستانتان زنگ بزنید و در مورد خاطرات مشترکی با او صحبت کنید یا می‌توانید به یک پیاده‌روی سبک در اطراف خانه بروید.
• بیزاری از لبنیات:کلسیم در دوران بارداری برای سالم ماندن استخوان‌ها و دندان‌ها ضروری است. شیر، ماست و پنیر دارای کلسیم فراوانی هستند. اگر به دلیل ویار دوران بارداری نمی‌توانید شیر بخورید، ماست و پنیر را جایگزین آن کنید یا از میوه هایی مثل موز، هویج و خرما برای تغییر دادن مزۀ شیر کمک بگیرید. استفاده از منابع تأمین کلسیم مثل غلات، سبزیجاتی مثل بروکلی و کلم‌پیچ می‌تواند بخشی از نیاز شما به کلسیم را تأمین کند.
• تهیۀ خوراکی‌های خانگی و جایگزین کردن آنها:اگر در تصورتان یک کیک خامه‌ای با تکه‌های شکلات دیده‌اید، می‌توانید در کنار کیک خانگی کم‌شکر، کمی میوه هم بگذارید و میل کنید. اگر دوست دارید چیپس بخورید، سعی کنید خودتان آن را درست کنید. سیب‌‌زمینی را شبیه چیپس ببرید و با کمی روغن زیتون و نمک در فر قرار دهید. اگر هوس نان کرده‌اید، نان بربری و سنگک یا نان‌های غنی‌شده را جایگزین نان لواش یا نان‌های سفید دیگر کنید.
• نوعی دیگر از ویار است که به علت سوء مزاج یعنی؛ سردی و گرمی می باشد، یعنی اگر همزمان مزاج بچه گرم و مادر نیز غلبه گرمی داشته باشد، نسبت به خرما و گوشت و گرمی ها، احساس تهوع دارد، و از خوردن خیار و … لذت می برد و بالعکس اگر طبع نوزاد سرد و مادر نیز غلبه بلغم و سردی داشته باشد، نسبت به خیار ویار دارد ولی خرما و کشمش و زنجبیل و … را با لذت می خورد. خوب است بدانید که سالمترین فرزندان، از مادرانی هستند که ویار داشته اند.
• حالت تهوع و استفراغ در بارداری بیشتر از هفته چهارم تا ششم شروع می شود و در بیشتر خانم ها تا هفته چهاردهم ادامه خواهد داشت به طور کلی اگر در حاملگی دچار استفراغ شدید، باید از ویتامین B1 و B2، سیراب و شیردان، دل و قلوه، جگر سیاه و خوش گوشت استفاده کنید. همچنین یکی از راه های موثر برای درمان استفراغ شدید در بارداری استفاده از گیاه دارفلفل است. به این منظور پنج تا هفت عدد دارفلفل را نرم بکوبید و در یک لیوان آب بجوشانید، سپس آب صاف کرده آن را هر مقدار که مانده است، با یک لیوان آب جوش مخلوط و شیرین کنید و صبح، ظهر و شب هر مرتبه یک سوم از آن را بنوشید.
• بیزاری از سبزیجات:میوه‌ها و سبزیجات سرشار از مواد مغذی برای شما و کودکتان است. تغییر در شیوۀ مصرف این موارد می‌تواند راه‌حل مناسبی برای رفع بیزاری شما از آنها باشد. درست کردن ترکیبی خوش‌طعم از سالاد سبزیجات و میوه، رنده کردن هویج و اضافه کردن آن به سوپ و مصرف میوه‌های جایگزین که حس خوبی به آنها دارید، کمک می‌کند تا بدن، بتاکاروتن، ویتامین C، پتاسیم، فولیک اسید و سایر موارد مورد نیاز را دریافت کند. میوه و سبزیجات منابع غنی فیبر هستند که در پیشگیری از یبوست و هموروئید تأثیر بسزایی دارند، بنابراین لازم است که با استفاده از روش‌های جدید، این مواد را در سبد غذایی خود داشته باشید.
• در این چند ماه اوایل شرایط ذیل را کاملاً رعایت کرده و به کار ببندد: از دیدن مردان غیر (نامحرم) و اشخاص مختلف و جورواجور به کلی دوری کند، زیرا موقع صورت بندی و تشکیل اعضاء و جوارح طفل می باشد، باید هر چه بیشتر از حد معمول به صورت همسر خود نگاه کند که اول شبیه پدر و مادر صرت بندی او تشکیل شود و سعی کند با شکم باردار کمتر از منزل خارج شود که چشم دیگران به حجم شکم او نیافتد. و از ماه چهارم که گذشت بسیار مراقبت و مواظبت کند که از هم خوابی و دفع غریزه جنسی اجتناب نماید، مخصوصاً ماه های آخر که هم ناراحتی برای طفل داخل شکم بوجود می آید و هم برای مادر طفل، این نکته را خود مردان بیشتر باید ملاحظه کنند. ضمناً خوردن انار، رب انار، پیاز، به، مربا، سمنو، جوانه گندم، نان برشته، بیسکویت، ماست تازه و شیرین، پنیر تازه، سیراب و شیردان، جگر سیاه گوسفند، دل و قلوه و خوش گوشت ویار را برطرف می سازد.
• تا این حالات شدید نباشد نباید جلوی آن را گرفت خصوصا اگر چهار ماه نگذشته باشد، اما هرگاه که ترس ضعف پدید آید و از شدت تهوع و استفراغ ترس سقط جنین باشد یا اینکه از ماه چهارم گذشته باشد، درمان آن لازم و واجب است. و بعضی از زنان حامله اصلا مبتلا به این اختلال نمی‌شوند در حالی که سایر زنان باردار در قسمت اعظم دوران بارداری از مشکل مزبور رنج می برند. زنان مبتلا به تهوع و استفراغ بارداری باید علی رغم وجود این مشکل به غذاخوردن صحیح و افزایش وزن طبیعی خود ادامه دهند. این بیماری برای مادر یا جنین خطرناک نیست مگر آنکه استفراغ به حدی شدید شود که مادر نتواند مایعات یا غذا را در معده خود نگه دارد. که به این وضعیت استفراغ شدید دوران بارداری گفته می شود. که می تواند کم آبی بدن و کاهش وزن را به دنبال داشته باشد. چگونه میتوان به فرد مبتلا به این بیماری کمک کرد: ۱. پرهیز از مصرف غذاهای تند، تلخ، شور، چرب و شیرین، ولی در صورت مصرف حتما بعد از آن از آبلیمو یا هر چیز ترش دیگر استفاده کنید. ۲. در صورت بروز حالت تهوع خیلی سریع از آبلیموی طبیعی، آبغوره یا هر چیز ترش دیگر بهره ببرید. ۳. ورزش و پیاده‌روی معتدل و کم به منظور تحلیل اخلاط که سبب عارضه هستند مفید است.
• تهوع و بارداری (ویار) یکی از الطاف الهی است. وقتی بانویی باردار می شود، مزاج جنینش فطرتاً پاک و به اعتدال نزدیک است، لذا مزاج مادر و نیز قوه مدبره مادر را تحت تأثیر قرار خواهد داد و به همین دلیل، خانم باردار نسبت به هر چیزی غیر طبیعی واکنش نشان می دهد. آیا تاکنون با خود اندیشیده اید که چرا اکثر مادران باردار شهر نشین ویار پیدا می کنند؟ وقتی مادر قبل از بارداری نسبت به روغن زیتون و روغن کنجد و روغن محلی و شحم و دنبه، بر حسب عادت و سلیقه احساس تنفر داشت، در بارداری با بوی آن، احساس آرامش پیدا می کند، چون این ها سالم و از طیبات هستند. وقتی مادر قبلاً از عطر، ادکلان، آدامس، خمیر دندان، خوشبو کننده های شیمیایی و اسانس ریکا و صابون و … لذت می برد، در حین بارداری متنفر و حالت تهوع پیدا می کند، بالعکس از عطرهای طبیعی و بوی خوش گل ها و شکوفه های طبیعت و … احساس آرامش و لذت و راحتی به دست می آورد. به طریقی جنین به مادر هشدار می دهد، مادر عزیزم، این بوی ناخوشایند غذا و … نشان از ناسالمی آن دارد و این غذا و یا عطر و یا وایتکس و … هم برای من و هم برای تو بسیار مضر است. همین بانوی باردار که از هر بوی شیرینی و ساندویج، متنفر است، در هنگام حضور در دامداری ها اصلاً احساس تنفر ندارد، چون بوی آن طبیعی است، جالب است بدانید، برخی مادران از برنج های سمی هندی روغن نباتی و مرغ بازار نیز ویار می گیرند، ولی از برنج های ایرانی با اشتها می خورند، و از غذا پختن با روغن حیوانی، شحم و روغن زیتون آرامش دارند. مادران عزیز: اگر ویار شدید دارید سعی کنید درمان ویار را با خوردن طیبات (خوراک ها، سبزیجات و میوه های تازه و گیاهان طبیعی و … انجام دهید، نه برخی داروهای دارای عوارض شیمیایی).

داروها:

• مکلیزین
• پرومتازین
• پروکلرپرازین

فعالیت:

• محدودیتی وجود ندارد.

رژیم غذایی:

• از مصرف فرآورده های کارخانه ای، لبنیات، غذاهای گرم و سرد بدون مصلح غذایی پرهیز کنید.
• خوردنی های مفید: شربت آبلیمو عسل، سقز، جویدن پوست مرکبات، آب انار، هسته انار، رب انار ترش، خوراک نخود فرنگی با کدو، خوراک نخود فرنگی و ذرت، خوراک باقلا، خوراک عدس و اسفناج، خوراک عدسی ساده، خوراک عدسی با قارچ، خوراک کدو خورشتی با قارچ، خوراک قارچ و لوبیا سبز، خوراک قارچ و فلفل دلمه ای، خوراک قارچ و سیب زمینی، خوراک قارچ طعم دار، تاس کباب قارچ و سویا، خوراک گل کلم، خوراک بورانی، خوراک مخلوط، آش کدو خورشتی، آش خرفه ۱، آش سماق، آش عدس ۱، آش اسفناج ۲، آش برگ چغندر، آش گوجه سبز، آش گوجه فرنگی ۱، آش گوجه فرنگی ۲، آش مرزه، آش شولی ۱، آش شولی ۲، آش رب، مرصع پلو، دم پخت گوجه ۲، سبزی پلو، ماش پلو، عدس پلو ساده، عدس پلو با کدو حلوایی، عدس پلو با قارچ، لوبیا سبز پلو ۱، لوبیا سبز پلو ۲، لوبیا سبز پلو ۳، نخود فرنگی پلو ۱، نخود فرنگی پلو ۲، پلوی آلو اسفناج، انار پلو، لبو پلو، بلغور پلو، خورش آلو و قیسی، خورش قیمه بادمجان، خورش شوید باقالی، خورش بامیه با قارچ، خورش قارچ و آلو، خورشت کنگر، سوپ کدو خورشتی، سوپ کدو حلوایی، سوپ قارچ ۱، سوپ کلم قمری، سوپ گشنیز، سوپ کدو قلیانی، سوپ بلغور و کرفس، سوپ جو با شیر سویا، سوپ شهد نما، سوپ زرشک با جعفری، سوپ کاهو سبز، سوپ جو و اسفناج، دلمه کدو خورشتی، دلمه برگ انگور، کماچ ساده، کماچ گندم و جو، کماچ مخلوط، سس گندم جوانه زده، سس گوجه فرنگی ۱، سس معطر، سمنو با گندم و جو، سمنو با رب انار.
• خوردنی های مضر: کشک سویا، خوراک مطبل.

نکته:

• زمانی که بانوان باردار می شوند، در چند روز اول که انعقاد نطفه می شود، متوجه نمی شوند ولی پس از چند روز که گذشت و نطفه در (بچهدان) قرار گرفت، کم کم بعضی مواقع یک حالت غیر عادی به وی دست داده و فوری مرتفع می شود و در روزهای بعد به شدت حال غیر عادی او افزایش می یابد، به نحوی که بانوی باردار اظهار می دارد، نمیدانم چه حالی دارم و تا موقع رگل معمولی همه ماهه از حالت عادی مأیوس و به کلی حس می کند که علت عقب افتادگی رگل او، بارداری و آبستنی می باشد و در چنین مواقع حالی به وی دست می دهد که از بعضی بوها بدش می آید و شامه او بسیار تیز خواهد شد و هر بویی را کاملاً حس کرده و گاهی از لحاف و ملافه و پتویی که سال های درازی برای رختخواب خود استفاده می کرده متنفر می شود و از بوی بعضی از غذاها هر چند مقوی و لذيذ باشد، بی رغبت می شود و حتی از دیدن بعضی غذاها دل آشوبی و حالت استفراغ به وی دست می دهد و میل او بیشتر به ترشی جات می گراید. این حالات را ویار نامیده اند.
• نوع ویار در اشخاص مختلف متفاوت است. ویار حالتی است در زنان باردار که به شیئی و یا غذایی بیشتر می گرایند و وجود آن غذا يا غير غذا را مثل: ذغال، گل، تخمه، ترشی و …، زیاده از حد معمول دوست دارند. بعضی از ذغال خورن لذت می برند و عده ای از گل خوردن کیف می کنند، مثل: گل داغستان، گل طباشیر و امثال این ها و گاه ممکن است مهر نماز را بخورند، جماعتی از ترشی خوششان می آید و برای خوردن ترشی جات و سرکه روح از بدنشان پرواز می کند. گاهی می شود که با یک آب و تابی یک غذای دل خواه و مطابق میل خود را طبخ می کنند که واقعاً هم گوارا و لذیذ می باشد، اما هنگامی که آن غذا آماده خوردن می شود، ذائقه او قبول نمی کند و از آن غذا بدش می آید، حتی راضی می شود یک کاسه آب فلوس که بسیار بدمزه است را بخورد ولی آن غذا را نخورد ولی می رود نان و سرکه را به چه خوبی و پراشتهایی می خورد و از آن لذت هم می برد و ابداً هم تقصیر ندارد، زیرا طبیعت، ذائقه و اشتهای او به ترشی می گراید. و بدین طریق این بانو روزهای اول و ماه های ابتدایی را می گذراند. در چنین مواقع باید غذاهای خارج از منزل و غفلتاً از راه رسیده به ایشان ارائه شود و اگر باز هم میل نکرد، اصرار نکنید و بگذارید هر چه ذائقه اش قبول می کند بخورد. در چنین روزها دل بهم خوردگی و حالت استفراغ زیاد به وی دست می دهد. البته این حالات تا ماه چهارم و اواسط ماه پنجم کم کم مرتفع می شوند.
• برخی اعتقاد دارند که میل به خوردن ترشی‌ها و شیرینی ها، زاییده‌ی تصورات مادران باردار است، ولی آنان اشتباه می‌کنند. در دوران بارداری، ویار بعضی از خوراکی‌ها و بیزاری از برخی دیگر کاملاً حقیقی هستند. این تمایلات، تجربه جدید و نیرومندی‌ هستند که برای غذای خاصی اشتیاق و برای برخی غذاها بی‌میلی بوجود می‌آورد. شدت علائم ویار بارداری در هر خانم متفاوت است. اصطلاح پزشکی ویار بارداری، تهوع و استفراغ بارداری است که سه چهارم زنان را درگیر می‌کند. حتی موارد خفیف ویار بارداری هم می‌تواند خانم باردار را اذیت کند. هنوز به طور قطعی مشخص نیست که چرا پدیده ویار بارداری در بعضی از خانم‌ها اتفاق می‌افتد. ویار بارداری زمانی مسئله ای نگران‌کننده است که یک خانم به غذاها و مواد غذایی ناسالم و خطرناک تمایل شدید پیدا کند.
• زمان شروع ویار بارداری: این تهوع، اغلب زمانی آغاز می‌شود که خورشید طلوع کرده، اما به طور کلی می‌تواند در هر زمان از ساعات شبانه روز رخ دهد. از نظر کلی تهوع و استفراغ بارداری از هفته ۶ بارداری آغاز می‌شود. حس بویایی در زنان باردار به شدت تقویت می شود. در نتیجه ویار بارداری می‌تواند نسبت به برخی غذاهای خاص بیشتر شده یا حتی میل به غذاهای دیگر را تشدید کند. خبر خوب اینکه برای بسیاری از مادران باردار، ویار بارداری بیش از ۱۲ تا ۱۴ هفتگی طول نمی کشد. در برخی از خانم‌ها همچنان در سه ماهه دوم علائم ویار وجود دارد. در برخی مادران که دوقلو باردار هستند حتی ممکن است تا سه ماهه سوم این مشکل را داشته باشند. تغییر سریع هورمون ها ممکن است علت ویار حاملگی باشد، هوس بارداری ممکن است به دلیل سوخت و ساز اضافی که بدن انجام می دهد، اتفاق بیفتد تا بتواند آن را جبران کند، یا ممکن است به دلیل احساس خوشایندی باشد که به دنبال مصرف برخی از غذا ها هنگام بارداری که بدن دچار تغییراتی شده، به وجود می آید، برخی متخصصین علت ویار بارداری را کمبود مواد مغذی مورد نیاز بدن می دانند. از نظر این متخصصین ویار حاملگی اخطار طبیعی بدن است. اما شواهد کافی برای این موضوع نیز وجود ندارد. در صورت تمایل زیاد به ترشی یا پنیر فرآوری شده، ممکن است بدن به سدیم بیشتری نیاز داشته باشد. همچنین ممکن است نیاز به پروتئین، سدیم یا پتاسیم بیشتر با مصرف همبرگر یا سیب زمینی سرخ جبران گردد. میل زیاد به بستنی یا شکلات نیز ممکن است نشانه نیاز به کلسیم یا چربی بیشتر باشد.البته این بدین معنی نیست که بدن به غذای خاصی که شما هوس می کنید نیاز دارد، اما ممکن است به ماده غذایی درون آن غذا نیاز داشته باشد و حس چشایی آن را به عنوان هوس چیزی خاص تفسیر می کند.