تنبلی روده: عبارت است از خیلی ها فکر می کنند که اصطلاح (تنبلی روده) اشاره به هضم کند دارد. هضم آهسته بیش از آنکه یک بیماری باشد، نشانه یک بیماری است. شخصی که هضم کند دارد ممکن است علائم دیگری مانند تحرک کم روده، یبوست و فشار زیاد هنگام اجابت مزاج را هم تجربه کند. فرد مبتلا به تنبلی روده ممکن است نفخ شکم و درد را هم تجربه کند. تنبلی روده یک بیماری پزشکی قابل تشخیص نیست. با این حال، خیلی ها فکر می کنند که اصطلاح (تنبلی روده) اشاره به هضم کند دارد. هضم آهسته باعث کم کاری روده می شود، که پزشکان آن را یبوست ترانزیت کند(STC) می نامند. افراد مبتلا به یبوست ترانزیت کند مدفوعی بسیار سفت دارند و عبور مدفوع سخت مشکلاتی را برای آنها به وجود می آورد و می تواند منجر به عوارضی مانند بواسیر و تحریک دردناک روده شود. البته برخی از افراد هم بعد از استفاده طولانی مدت از مسهل های تحریک کننده، دچار هضم آهسته می شوند. برخی از این داروها عبارتند از: روغن کرچک، گلیکوزید سنا (تحریک کننده مخاط روده، بیزاکودیل (یک داروی ضد یبوست قوی در درمان کوتاه مدت). ملین های تحریک کننده باعث تحریک حلقوی کند می شوند، مجموعه ای از انقباضات عضلانی که بدن برای انتقال مواد غذایی از طریق دستگاه گوارش استفاده می کند. با گذشت زمان بدن می تواند به این تحریک وابسته شود و ممکن است دچار کمردرد یا حرکت حلقوی کندتر شود. با این حال، برخی از افراد ممکن است نیاز به ملین های تحریک کننده داشته باشند. در این صورت استفاده از کمترین دوز ممکن بسیار مهم است و به یاد داشته باشید که فقط برای مدت کوتاهی به دارو تکیه کنید.
علائم:
- حالت تهوع
- عفونت روده ها
- نفخ شکم و درد
- احساس افسردگی
- احساس کم تمایل حرکت روده
- عبور مدفوع کمتر از حد معمول
- در هفته کمتر از چند بار حرکت روده داشته باشید
- مبتلا شدن به بیماری های نظیر بواسیر و شقاق و …
علت:
- چندین دلیل بالقوه برای کاهش هضم و یبوست ترانزیت کند وجود دارد. آنها شامل موارد زیر هستند:
- استفاده ملین: افرادی که برای مدت طولانی از ملین های تحریک کننده استفاده می کنند ممکن است برای عبور مدفوع بدون آنها تلاش کنند.
- داروها: برخی از داروها از جمله مواد افیونی ممکن است هضم را کند کرده و باعث یبوست شود.
- مصرف فیبر: خوردن فیبر بیشتر می تواند به بسیاری از اشکال یبوست کمک کند، اما بیشتر می تواند STC را بدتر کند. فیبر میزان مدفوع در روده را افزایش می دهد، که برای شخص مبتلا به STC مفید نیست، چون باعث مانع عبور مکرر و موثر مدفوع می شود.
- انسداد جسمی: رشد یا انسداد جسمی در دستگاه گوارش ممکن است هضم را کند کند.
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS) : این مورد باعث یبوست، گاز، اسهال و سایر مشکلات گوارشی می شود. پزشکان کاملاً نمی دانند که چه عواملی باعث ابتلا به بیماری IBS می شود. با این حال، محققان نشان داده اند که افراد مبتلا به IBS نسبت به تحریک روده هایشان حساس می شوند.
- بیماری تیروئید: برخی از افراد مبتلا به تیروئید کم تحرک یا کم کاری تیروئید، یبوست مزمن و هضم کند را تجربه می کنند.
- آسیب عصبی: آسیب به اعصاب مختلف در دستگاه گوارش می تواند هضم را کند کند و باعث علائم STC شود. آسیب های عصبی مانند نخاع یا صدمات مغزی آسیب زا نیز ممکن است هضم را کند کند.
- هضم آهسته تنها علت یبوست نیست. برخی از دلایل احتمالی دیگر عبارتند از: بواسیر، زوال عقل، اختلالات رشد، اختلال عملکرد لگن، آسیب به عضلات مقعد، عادات ناسالم روده مانند تأخیر در حرکات روده.
عوامل افزایش دهنده خطر:
- سن
- ژنتیک
- بی تحرکی
- مصرف زیاد ملین ها
- بیماری های گوارشی
پیشگیری:
- با شکم پر نخوابید.
- همراه با غذا آب نخورید.
- هر لقمه غذا را 32 بار بجوید.
- از اضطراب و استرس پرهیز کنید.
- از مصرف ملین ها به صورت بلند مدت پرهیز کنید.
- روی غذاهای گوشتی سماق و آویشن استفاده کنید.
- به طور منظم ورزش و فعالیت بدنی مناسب داشته باشید.
تشخیص:
- آنها همچنین ممکن است از آزمایشات و روش های تشخیصی مانند کولونوسکوپی برای تشخیص هرگونه ناهنجاری در دستگاه گوارش استفاده کنند.
- تنبلی روده یک علامت است و یک بیماری پزشکی قابل تشخیص نیست. به این ترتیب، فردی که هضم کند را تجربه کرده است، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کند.
- یک پزشک همچنین ممکن است معاینه فیزیکی را انجام دهد تا ناهنجاری های داخل روده و مقعد را بررسی کند. برخی از پزشکان ممکن است سلامت عضلات کف لگن را ارزیابی کنند.
- داروهای سنتی یبوست، مانند خوردن فیبر یا نوشیدن آب بیشتر، ممکن است برای STC مؤثر نباشد. به همین ترتیب، مهم است که پزشک درباره علائم و سوابق پزشکی اطلاعات دقیق و دقیقی را دریافت کند. این اطلاعات به آنها در تشخیص دقیق کمک می کند.
درمان طب نوین:
- درمان هضم آهسته و STC به علت خاص بستگی دارد.بعضی اوقات ممکن است پزشک نتواند دلیل پزشکی هضم کند یا STC را تشخیص دهد. در این حالت، باید به فرد کمک کرد تا با انجام درمان های مختلف، علائم بیماری خود را پیدا کند. برخی از درمان های بالقوه هضم آهسته و STC شامل موارد زیر است.
- کنترل میزان مصرف فیبر: افزایش قابل توجه فیبر موجود در رژیم غذایی ممکن است STC را بدتر کند. با این وجود، مصرف بسیار کم فیبر هم باعث می شود مدفوع سخت و دشوار شود.فرد باید در مورد میزان دریافت فیبر مناسب، از پزشک خود کمک بگیرد.
- کاهش مصرف ملین های محرک: افراد مبتلا به STC ممکن است متوجه شوند که ملین های محرک علائم آنها را بدتر می کند. آنها باید استفاده از این ملین ها را کاهش دهند و در مورد درمان های جایگزین با پزشک خود مشورت کنند.
- التهاب و ورم: در ورم روده ها، مایعی که داخل روده ها وجود دارد به درون روده ها ریخته شده و باعث التهاب روده می شود.ورم ممکن است به فرد در حرکت روده اش کمک کند. با این حال، مشورت کردن با پزشک در مورد استفاده طولانی مدت از این درمان مهم است.
- آموزش مجدد روده: آموزش مجدد روده یک روش درمانی برای اختلالات روده مانند STC است. برخی از روش های درمانی روده از بیو فیدبک استفاده می کنند تا به فرد کمک کند تا روده خود را به طور مرتب خالی کند. روش های مختلفی برای ارائه بیوفیدبک وجود دارد. یک روش شامل قرار دادن الکترودها روی روده است تا فرد بتواند فعالیت عضلات روده خود را ببیند یا بشنود. سپس فرد می تواند از این بازخورد برای درک بهتر حرکات روده و بازآموختن عضلات استفاده کند.
- عمل جراحی: در موارد بسیار نادر و شدید حرکات آهسته یا ناکافی روده، ممکن است پزشک برای نصب کیسه کولوستومی جراحی را توصیه کند. کیسه کولوستومی به طور کلی فقط برای افرادی که به دلیل اختلال عصبی زمینه ای، یبوست شدید و بی اختیاری مدفوع دارند مناسب است.
- تحریک الکتریکی متناوب: تحریک الکتریکی تداخلی با استفاده از جریان های الکتریکی بدون درد باعث افزایش سرعت هضم و بهبود عملکرد اعصاب در دستگاه گوارش می شود. این درمان ممکن است یک جایگزین مؤثر برای جراحی باشد.
درمان طب سنتی:
- برای برطرف کردن تنبلی روده ها باید سیب درختی را با پوست خوب بجوید و بخورید.
- هر بار ۱۲ عدد آلوی سیاه خشک را به وسیله کارد یا قیچی زخمی یا تکه تکه کنید و حدود ۱ ساعت در آب گرم بخیسانید و در همان آب یک تا سه ساعت روی آتش ملایم بجوشانید. سه مرتبه آب آن را با آب گرم عوض کنید و تا گرم است آن آلوچه ها را بخورید. تا چند روز این کار را قبل از صرف ناهار و همچنین شام تکرار کنید.
- هلیله سیاه 50 + پره های فلوس 50 گرم + اسفرزه 50 گرم + پودر شیرین بیان 20 گرم + گل محمدی 20 گرم + بارهنگ 50 شب اول یک قاشق غذاخوری از این ترکیب را در یک لیوان آب جوش به مدت 30 دقیقه قرار دهید سپس جرعه جرعه میل کنید و شب های بعد یک قاشق مرباخوری تا برطرف شدن رفع یبوست.
زیاد کردن ترشحات روده:
- برای زیاد کردن ترشحات روده ای، خوردن گوجه فرنگی مؤثر خواهد بود.
نرم کردن روده ها:
- برای نرم کردن روده ها کمی کتیرای مفتولی را با مقداری شکر نرم بسایید و با روغن بادام شیرین مخلوط کنید و بخورید.
فعالیت:
- روزانه 30 دقیقه فعالیت بدنی مناسب در حد تعریق کردن و همچنین تقویت عضلات کف لگن و شکم داشته باشید.
- بنشینید و کف پاهایتان را به یکدیگر بچسبانید. 2 الی 1 دقیقه وضعیت تان را حفظ کنید و 15 ثانیه استراحت؛ 2 بار دیگر آن را تکرار کنید.
- بنشینید و یک پا را از روی پای دیگر عبور دهید و زانو را به سمت شانه مخالف بکشید و اندکی بالاتنه را به همان جهت بچرخانید. سپس در سمت دیگر حرکت را انجام دهید. تمرین را 4 مرتبه و هر مرتبه 15 ثانیه حفظ کنید. استراحت بین هر مرتبه تمرینی، باید 15 تا 20 ثانیه باشد.
- در وضعیت خوابیده به پشت با کمک دستها، پاها را به بدن نزدیک و یک کشش مناسب را در عضلات باز کننده ستون فقراتکمری اعمال کنید. این وضعیت را 3 مرتبه و هر مرتبه 10 ثانیه حفظ کنید. استراحت بین هر مرتبه تمرین باید 15 تا 20 ثانیه باشد.
- به صورت طاقباز دراز بکشید. زانوی راست را خم کنید و مشابه تصویر به پهلو روی زمین بگذارید. 30 ثانیه مکث سپس با پای دیگر تمرین را تکرار کنید. این تمرین را برای هر پا 4 مرتبه اجرا کنید.
- در وضعیت خوابیده به پشت یک چرخش خلفی در لگن ایجاد و سعی کنید کمر را به زمین بچسبانید. تمرین را 2 تا 6 مرتبه در روز انجام دهید و هر مرتبه 6 تا 10 ثانیه حفظ کنید. استراحت بین هر مرتبه تمرین 15 تا 20 ثانیه باشد.
- به صورت طاقباز دراز بکشید. دست هایتان در طرفین باشد و جفت پاها را به صورت صاف به اندازه 10 سانتی متر از زمین جدا کنید. 10 ثانیه مکث و 3 مرتبه تمرین را تکرار کنید.
- در کل یک برنامهپیاده روی منظم به مدت 15 الی 10 دقیقه آن هم چند بار در روز به شما و سیستم گوارشی تان در رسیدن به حداکثر فعالیتش کمک بسیاری خواهد کرد، چنانچه از نظر بدنی آمادگی نسبی دارید، انجام ورزش هوازی را به شما توصیه میکنیم. نمونه این ورزش ها شامل: دویدن، پیاده روی سریع، شنا و ورزشهایی مثل بسکتبال و اسکیت است، البته ورزشهای کششی نیز در درمان این بیماری بسیار موثر هستند.
رژیم غذایی:
- ضعیف شدن حرکات روده ای تواند به دلیل عدم مصرف کافی فیبر باشد. رژیم غذایی باید شامل خوراکی های طبیعی، میوه و سبزیجاتی باشد که به تقویت سیستم گوارش و تنظیم حرکات روده ای کمک می کنند. از جمله: بادام، سیب و موز، سبزیجاتی مانند بروکلی، گل کلم، تخم کتان و تخم آفتابگردان، نوشیدن میزان کافی آب و مایعات نیز در طول روز توصیه می شود. مصرف مواد غذایی دیر هضم باید از رژیم غذایی حذف شود. بستنی، چیپس و غذاهای فریزی هیچ گونه فیبری ندارند و به همین خاطر توصیه می شود تا حد امکان خوردن این قبیل خوراکی ها محدود شود. مصرف کافئین نیز باید تا حد امکان محدود شود، چرا که باعث دهیدراته شدن سیستم گوارش و ضعیف شدن حرکات روده ای می شود.